PowerPoint-presentatie

1
SATELLIETTELEVISIE EN
-RADIO ONTVANGST
ONTVANGSTTECHNIEK VIA SATELLIET
De satelliethistoriek 1945 - 2000
2
DE SATELLIET HISTORIEK
1945 Eerste studies door de Brit Arthur C.
Clarke. Hij bedacht de geostationaire
baan voor communicatiesatellieten. Hij baseerde
zich op de wetten van de Duitse Astronoom
Johannes Kepler (1571-1630) en
berekende dat, wanneer een satelliet zich op een
hoogte van 36.000km in het vlak van de
evenaar bevindt, synchroon met de
aarde meedraait.
Originele tekening van A. C. Clarke als
suggestie voor drie satellieten.
De drie satellietposities gezien vanuit een
denkbeeldig punt boven de noordpool.
Vandaar de benaming van Clarke-belt of
Clarke-gordel!
3
Het verband tussen de omlooptijd en de snelheid
van een satellietlichaam ten opzichte van de
afstand van het middelpunt van de aarde.
Gelijke tred met de aarde is geosynchroon of
geostationair als de afstand satelliet tot de
aarde boven de evenaar 36.000km is.
4
1955 John Pierce berekent de relaties tussen
vermogen, antennewinst bandbreedte,
ontvangspecificaties en baanparameters en toont
aan dat geostationaire satellieten een
belangrijke rol zullen spelen in de
toekomstige communicatie. 1957 4 oktober om
06h00 Moskouse tijd wordt door Rusland de
EERSTE satelliet gelanceerd DE SPOETNIK I.

• Werd gelanceerd op een gemodifieerde V2-raket
• De satelliet was een stalen bol van 580mm
  diameter en woog 83,6kg
• Binnenin was enkel een zender voorzien die om de
  0,4s een beep- toon uitzond.

1957 3 nov wordt met succes de SPOETNIK II
gelanceerd (508kg). Over de gehele wereld
veroorzaakte dit geslaagd project een golf van
opwinding Rusland lanceert een tweede satelliet
die maar liefst een halve ton weegt
terwijl Amerika met moeite zijn raket van de
grond krijgt! 1958 15 mei de SPOETNIK III
(1.327 kg) als ruimte laboratorium.
5
Voorstelling van de eerste satelliet door Rusland
aan Amerika.
6
De eerste satelliet de Spoetnik-I die de
legendarische beep-toon uitzond.
7
Het inwendige van de eerste satelliet een
zendertje en een batterij.
8

• Voor Amerika een echte tegenslag.
• Zij waren reeds vanaf 1955 gestart met de studie
  maar krijgen hun
• satelliet niet van de grond
• 6 dec 1957 Vanguard I valt na lancering terug
  op het platform
• Vanguard II spatte op 7km hoogte uit mekaar.
• Amerika wilde voor zich hoe dan ook de eer van
  het lanceren van een
• satelliet op de mouw van de Amerikaanse zeemacht
  spellen.
• Het lukt hen niet ..
• De Duitser Werner von Braun (1912-1977), na de
  oorlog aangetrokken
• door de Amerikaanse wetenschappers, had een raket
  waarmee kon
• gelanceerd worden. Werner Von Braun was toen zeer
  actief in de
• Amerikaanse landmacht.
• Tijdens deze tweestrijd tussen de
  Amerikaanse Luchtmacht en
• Landmacht lanceert Rusland als eerste
  land zijn satelliet.

9
31 jan 1958 Amerika lanceert met succes de
eerste satelliet de
EXPLORER-1 met een raket van von Braun. 17 mrt
1958 lancering van de Vanguard met
meetapparatuur aan boord en
toonde aan dat de vorm van de aarde
een peer was. 18 dec 1958 lancering van
de eerste communicatie satelliet
de SCORE (Signal Communications bij
Orbitting Relay Equipment).
Aan boord was een bandopname van de toenmalige
Amerikaanse president Dwight
Eisenhouwer met zijn
kertboodschap.
Radioamateurs en wetenschappers waren er
getuigen van.
10
1962 10 juli de lancering van de eerste
comunicatiesatelliet de TELSTAR 1
waarmee voor het eerste een televisieprogramma
werd doorgestuurd. Door het NIET
stationair karakter van de satelliet kon maar
18min zendtijd na mekaar verzekerd
worden. 1963 14 feb de eerste geoastionaire
satelliet de SYNCOM-1 wordt met succes
gelanceerd maar viel onmiddellijk de zender uit.
Op 26 juli wordt de SYNCOM-2 gelanceerd
en kon voor het eerst continu één
televisiekanaal uitgewisseld worden .
De derde SYNCOM-3 (19 aug 1964) werd toegepast
voor het doorgeven van de opnamens
Olympische Spelen in Tokyo. 1964 Met het succes
van deze satelliet was het duidelijk dat de
actieve satelliet het product was.
De Internationale telecommunicatie satelliet
organisatie (INTELSAT) wordt opgericht.
11 landen nemen van bij de start deel.
De SYNCOM satellieten waren geostationair.
11
1965 Rusland past als eerste de satelliet toe
voor het permanent doorgeven van een
televisieprogramma, de Moniya-I. 1965 Op 6
april werd de eerste geostationaire satelliet de
Early Bird gelanceerd die één
televisie programma OF 240 telefoonver-
verbindingen doorgaf. Voor de ontvangst is een
reflector tussen 10 tot 20m diameter
nodig (in dienst op 28 juni 1965).
De eerste geostationaire satelliet Early Bird.
De Early Bird was de voorloper van de Intelsat I
satelliet.
12
1966 Lancering van de 3 satellieten volgens het
plan van Clarke. Heel wat problemen
hebben op het project vertraging zodat
pas in 1969 de 3 satellieten in dienst komen.
Er ontstond een wereldomspannend
communicatie- en TV netwerk. 1969 20
juli waren 600 miljoen TV-kijkers getuige van de
eerste stap op de maan. Deze signalen
werden uitgezonden vanaf de
natuurlijke satelliet, de maan, naar een
ontvangstation op de aarde. Einde
jaren 60 Het bewustzijn groeit om de
geostationaire
satellieten te gebruiken voor radio en TV
ontvangst.
13
Vanaf 1971 INTELSAT lanceert zijn verschillende
communicatie-
satellieten. Half jaren 70 Europa (Frankrijk
Duitsland) lanceert zijn communi-
catiesatellieten de Symphony 1 op 19 dec
1974 en later de 2. Hier
wordt voor het eerst de 3-asige satelliet-
stabilisatie toegepast. 1977 Op
30 juni wordt door de ESA (Europese ruimtevaart-
organisatie) een eigen satelliet voor
Europese gelanceerd. 13 sept 1977
mislukte lancering van de OTS-1
(ontploffing van de raket). De tweede poging op
11 mei 78 lukt. Het was een
experimentele voorloper van de ECS. 1977 De
Eutelsat organisatie wordt opgericht met doel
alle Europese landen te voorzien van
televisiebeelden. Ieder land kon een
kanaal op deze satelliet huren.
14

• Belangrijk in 1977 de WARC77, georganiseerd
  door de ITU (Internationale Telecommunicatie
  vereniging) en vond plaats in Genève.
• De World Administrative Radio Conferentie,
  gehouden in 1977, specifieert normen voor private
  satellietontvangst.
• Hierbij zouden de bestaande televisienormen PAL,
  SECAM en NTSC van het schouwtoneel verdwijnen
  omdat deze normen onvoldoende kwaliteitsoverdracht
  konden garanderen
• Lancering van hoge vermogen satellieten voor
  directe ontvangst
• Zeer groot vermogen om met kleine installatie
  goede ontvangst te hebben
• Nieuwe en betere normen moeten toegepast worden
  (de MAC-norm)
• Europese richtlijnen verplichten de omroepen de
  nieuwe norm toe te passen.
• 250W per kanaal in de 12GHz-band en 4 TV en 1
  radio (DSR) kanalen per land.

15
Onenigheid en geharrewar
In 1982 beslist Luxemburg zijn eigen
satellietorganisatie op te richten. Als reactie
tegen deze plannen richten Frankrijk en Duitsland
hun TDF 1 satellietproject op. De Franse
president Mitterand zaaide onrust tussen de
Franse aandeelhouders en de CLT en kan de
onderneming er toe te bewegen het idee te laten
varen. In ruil zou de CLT een aantal kanalen op
de TDF 1 satelliet krijgen. In 1985 slaagde
Luxemburg erin zijn satellietorganisatie op te
zichten SES Societé Européene des
Satellites. De CLT krijgt zware slagen Na de
regeringswissel in 1986 schrappen de Franse
conservatieven alle toegekende televisiekanalen. D
e toen beloofde TDF-1 kanalen kon de CLT dus
vergeten!
16
1986 De Europese gemeenschap publiceert de
richtlijn waarbij de MAC- norm
verplicht wordt als satelliet televisienorm. Fran
krijk-Duitsland startten de eerste commerciële
televisie via satelliet volgens de WARC77 Ze
hebben alle wind in de zeilen met de
pas gepubliceerde richtlijn. De eerste satelliet
wordt hiervoor eind november 1987 gelanceerd de
krachtige TDF-1 satelliet. 100.000-den
reflectoren werden in gereedheid gebracht. Het
zou de eerste satelliet zijn waarmee private
televisieontvangst mogelijk was. Helaas, . Na
de perfecte lancering weigert één van de twee
zonne- panelen te ontplooien en blijft halverwege
steken voor de uitzend- antenne van de
satelliet. Het instrument dat miljarden had
gekost wordt een nutteloos ruimtewrak! Het is
zeker, de satelliet is verloren.
17

• Nieuwe tuigen worden gebouwd
• De TVSAT 2 (Duitse makelij)
• De TDF 1 en TDF 2 (Franse makelij)
• Olympus, TELE-X behoren tot dezelfde groep.
• Alhoewel ze niet goed wisten of deze
  hoogvermogensatellieten nog
• zin hadden ?
• Duitsland Telecom had intussen hun eerste
  communicatiesatelliet, de
• Kopernikus I, gelanceerd en in dienst. Ze had
  meer kanalen en minder
• vermogen per kanaal.
• Na lancering van de hoogvermogen DBS bleek dat
  deze technologie
• niet in orde was. Kort na de indienstname vallen
  verschillende
• kanalen uit. En iedere satelliet had slechts 4
  kanalen van 250W
• aan boord.

18

• Nog steeds geen gepaste satelliet voor de
  televisieontvangst. De kanalen
• die blijven werken op de hoogvermogen satellieten
  zenden in D2-MAC.
• 1988 Voor SES was de zaak duidelijk
• Ses heeft het volledige schouwspel gevolgd en
  vindt dat die zware
• satellieten verder geen zin hebben
• De ontvangstapparatuur wordt gevoeliger
• De reflectoren worden kleiner
• Particulieren kopen die nieuwe MAC-norm
  decoders niet
• De MAC-decoders waren moeilijk verkrijgbaar.
• De SES wil een moderne satelliet bouwen met
  slechts 50W per kanaal maar wel 16 kanalen
  per satelliet!
• De ASTRA 1A satelliet wordt ontworpen, gebouwd en
  gelanceerd op
• 11 nov 1988 en komt op 5 feb 1989 in dienst. Alle
  kanalen functioneren!

19
De uitzendnorm blijft in de bestaande PAL-norm.
De dure en moeilijk verkrijgbare D2-MAC decoders
zijn overbodig! De eerste uitzendingen lopen
perfect en in zeer korte tijd zijn alle kanalen
van de satelliet verhuurd. Heel Europa is getuige
van de goed kwaliteit. De satellietinstallaties
schieten als paddestoelen uit de grond, ook in
België wanneer Nederland het plan bekend maakt om
verschillende nederlandstalige programmas uit te
zenden via de ASTRA satelliet. 1990 SES
lanceert de ene satelliet na de andere, allen met
succes. Ze worden in dezelfde
geostationaire positie geplaatst 19,2O.
20
En verder ....
Tussen 1990 en 1998 Intelsat vervangt zijn
oude generatie satellieten maar ook deze
blijven beperkt in toepassing Communicatie
tussen de aangesloten landen, geen
rechtstreekse particuliere ontvangst. 1992
Eutelst gaat in tegenoffensief tegen ASTRA en
copositioneert 6 satellieten voor radio en TV
ontvangst op 13O.
21
Door de jaren heen.. modellen van
geostationaire satellieten met hun
lanceringsdatum.
22
Toekomst .....
Televisie en radio uitzendingen via satelliet
nemen in belang sterk toe. Er worden digitale
technieken ontwikkeld om de zeer dure
huurprijs van de satellietkanalen te drukken. Er
worden specifieken kanalen gebruikt voor radio,
of voor televisie, nu technieken die radio en TV
gemengd met zeer hoge kwaliteit kunnen
doorgeven. Er wordt gezocht naar uitzendsystemen
die satellietontvangst moet mogelijk maken voor
draagbare radio ontvangers. Satelliettelevisie
zou verhuizen naar de 21GHz (Ka-) band,
internet krijgt breedbandige kanalen om met zeer
hoge snelheid te kunnen communiceren. Zenden en
ontvangen via satelliet wordt zeer binnenkort
beproefd. Hiervoor worden nu reeds satellieten
gelanceerd.