Scrbhneoireacht

1
Scríbhneoireacht

• Óstán Galway Bay
• Mí na Samhna 2007
• Sandra Chute
• Bríd Ní Dhonnchadha

2

• Moltar go mbeidh bunús maith faoi thuiscint
  agus faoi labhairt na teanga sula dtosnófar ar í
  a léamh nó í a scríobh go foirmiúil.
• (Curaclam na BunscoileGaeilge Treoirlínte do
  Mhúinteoirí, 1999, lch.20).

3
Luathlitearthacht sna Naíonáin

• Prionta sa timpeallacht
• Scéalta
• Leabhair mhóra le/gan téacs
• Nuacht phearsanta mar scéal
• Rannta/amhráin
• Rólghlacadh/Drámaíocht
• Cluichí cainte
• Teanga bhainisteoireachta na scoile

4
Ag cothú fonn scríbhneoireachta

• réimse leathan téacsanna sa timpeallacht
• leabhair, obair na bpáistí, póstaeir, dánta
  amhráin atá foghlamtha le feiceáil ar na ballaí
• seisiúin nuachta ó bhéal le páistí a spreagadh a
  nuacht phearsanta a scríobh
• nuacht an ranga a chur le chéile mar leabhar
  mhórábhar léitheoireachta

5
ar lean

• atmaisféar a léiríonn meas ar an bhfocal scríofa
  agus a chuireann luach ar dhea-iarrachtaí
  scríbhneoireachta
• aischothú dearfach
• an múinteoir a fheiceáil ag scríobh agus ag baint
  sásaimh as

6
Rang 2 tús na scríbhneoireachta

• Cleachtaí faoi threoir cóipeáil agus scríobh
  lipéid, comharthaí.
• Meaitseáil pictiúr agus téacs.
• Pictiúir agus lipéid, liosta focal
• Abairtí simplí aonair
• Nuacht shimplí
• Scríobh faoi phictiúr

7
Prionta sa timpeallacht (R1-2..)

• Bord an mhúinteora Níl ____ agam. / Tá ___
  uaim.
• Leabharlann Ba mhaith liom leabhar (a léamh)
• Doras Slán leat / Fáilte romhat / Tá duine ag
  an doras
• Na cótaí Ceangail mo bhróg / Dún mo chóta
• Bosca bruscar Tá mo bhord glan
• Lón Oscail é
• Téamaí m.s. Bia Is maith liom Éadaí Tá
  _orm
• Ní maith
  liom Níl __ orm
• Dith
  méagus Chuir mé _orm
• Dól
  méagus Bhain mé _ díom
• Mothúcháin Tá áthas orm. Tá brón orm. (Le
  pictiúir)
• Briathra le pictiúir!...Dith, Chuaigh, Chonaic

8
Prionta sa timpeallacht brí na léitheoireachta
abairtí á gcruthú abairtí á scríobh
9
Nuacht phearsanta mar scéal bunaithe ar an téama
An Scoil- Rang 2
10
an fheidhm teanga taitneamh nó easpa taitnimh
a léiriú
Nuacht phearsanta Oíche Shamhna
11
Nuacht phearsanta agus lipéidí a chur ar phictiúr
12
Athchruthú abairte ón rann Mo Chaitín Rang 2

• An líne ón rann Tá caitín agamsa atá bán agus
  buí.

13
ScéalaíochtIs bealach isteach i saol na
samhlaíochta agus na mothúchán iad na
scéalta. Éalaíonn na páistí i bhfad ón
ngnáthshaol ar bhrat draíochta na scéalaíochta
agus cuireann sé sin lena bpléisiúr. (T.M.
lch. 101)

14
Scéalaíocht agus forbairt na cumarsáide

• saibhreas teanga
• leaganacha cainte
• feasacht cultúir
• struchtúr - tús, lár agus deireadh
• T.M.lch.100-101

15
Ag freagairt do scéal

• Athinsint a dhéanamh
• Pictiúir a chur in ord, cúpla abairt le gach
  pictiúr
• Scéal a chur in ord (rothscéal le/gan téasc)
• Mapa den scéal
• Ceisteanna cuimhne a fhreagairt

16
Ar lean

• Meaitseáil téacs leis na pictiúir
• Scéal a léiriú mar dhráma
• Léirmheas a scríobh
• Cuntas/tuairisc a scríobh
• Dialann a chumadh
• Teoionad

17
(No Transcript)
18
Príomhtheachtaireachtaí

• na páistí ag baint taitnimh as an
  scríbhneoireacht
• scríbhneoireacht ar fáth ar leith
• bunaithe ar an gcaint ar an léitheoireacht
• éagsúlacht téacs
• béim ar phróiseas na scríbhneoireachta
• obair i ngrúpaí

19
Nuacht nó Cuntas Pearsanta

• An chairt mar spreagadh. (Seán an Scéalaí)
• Scéal an mhúinteora. Cén uair? Cé? Cá? Cad?
• Páistí ag aithint na ngnéithe éagsúla.
• Géaréisteacht cad tá fágtha ar lár.
• Páistí ag cur ceisteanna
• Páistí i mbeirteanna ag insint a nuachta dá
  chéile ról an éisteora ag ceistiú
• Bailítear an teanga ar chairteanna falla
  interactive living charts a bheidh ar fáil ina
  dhiaidh sin don scríbhneoireacht neamhspleách.

20
Rang 5 Lá 1 Sampla A
Dé Sathairn ar a ceathar a clog chuaigh mé féin
agus mo deirfiúr Lauren go dtí an leisure plex
agus dimir mé bowling.
21
Rang 5 Lá 1 Sampla C
Dé Satharn ar a cúig a chlog chuaigh mé féin agus
Nicola go dtí an sorcas agus chonaic mé an fear
grinn agus leon.
22
Ceacht Samplach Tráthnóna inné

• Béim Eachtraí Ord
• Dul siar ar bhriathra Céard a rinne mé?
• Plé ar ord Ar dtús, Ansin, Tar éis tamaill, Ar
  deireadh (páistí os comhair an ranga)
• Scéal an mhúinteora ord
• Scéal a chumadh pictiúir focail a bhreacadh
  síos
• Scéal a scríobh
• Scéal a insint

23
Rang 5 Sampla 2A
Ar dtús tháinig mé on scoil. Ansin dimir mé peil
sa ghairdín le Mark. Tar éis tamaill chuaigh mé
go dtí an seomra suite agus chonaic mé Sabrina
the Teenage Witch. Ar deireadh chuaigh mé go dtí
an leaba.
24
(No Transcript)
25
(No Transcript)
26
(No Transcript)
27
Cén chaoi gur féidir linn cabhrú le páistí
feabhas a chur ar a n-iarrachtaí pearsanta?
28
Rang 3,4,5,6 feabhas a chur ar iarrachtaí
pearsanta trí athdhréachtú!!!!!

• Scríbhneoireacht i gcomhpháirt. (scríobhann an
  múinteoir i gcomhpháirt leis na páistí)
• Giniúint smaointe le chéile glactar le gach
  rud.
• Eagar ar na smaointe pleanáil.
• Dréachtú.
• Athléamh athbhreithniú brí, seiceamh.
• Athléamh eagarthóireacht litriú, poncaíocht.
• Foilsiú

29
Cur Chuige Comhtháite.

• Tosnaíonn an t-aistear is faide le coiscéim
  amháin!