H

1
Hávaði í umhverfi barnaFyrirlestraröð
Umhverfisstofnunar 15. nóvember 2005

• Hljóðhönnun skóla
• Ólafur Hjálmarsson, verkfræðingur

2
Gildi hljóðhönnunar - Þarf frekari vitna við?

• Það er ótrúlega hljótt í Ingunnarskóla þótt þar
  séu um 400 nemendur og nokkrir tugir kennara að
  störfum. Í miðrýminu sem komið er inn í úr
  anddyrinu eru tveir kennarar að snæða síðbúinn
  hádegisverð, nokkrir nemendur sitja innan um
  bókarskápana og lesa og enn aðrir eru að búa sig
  undir að læra dans. Guðlaug Sturlaugsdóttir
  skólastjóri kveðst hæstánægð með hvernig til
  tókst með hönnun hljóðvistarinnar.
• (Fréttablaðið 9. nóvember 2005)

3
Hljóðhönnun skólaÁhrif ómtíma á hljóðstig
Ómtími húsnæðis T 0.5 sek T 1.5 sek
Hávaði frá vélum - 5 dB 0 dB
Hávaði frá nemendum -10 dB 0 dB

• Tempraður hljómur hefur áhrif áhrif hegðun
  nemenda. Þeir eru að jafnaði háværari í
  hljómmiklum rýmum.

4
Hljóðvist í leikskólum
Til þess að tryggja jafnan og hæfilegan hljóm
yfir tíðnisviðið frá 125 til 4000 rið þarf að
reikna Það er ljóst af mældu ferlunum að engin
hljóðhönnun hefur farið fram Þróunin í Danmörku
og Svíþjóð er í þá átt að herða kröfur til
skólahúsnæðis
5
Hljóðvist í matsal
Mældur ómtími í matsal skv. nýlegum
mælingum Þrátt fyrir að meðalómtími sé nærri
hæfilegum mörkum gerir langur ómtími á mikilvægu
tíðnisviði frá 1000 til 4000 rið ástandið mjög
erfitt Með einföldum aðgerðum má oft stórbæta
ástandið eins og myndin sýnir
6
Eiginleikar heyrnarinnar
Myndin sýnir breytilega næmni heyrnarinnar eftir
tónhæð. Með hliðsjón af þessum eiginleikum eru
unnar vogkúrfur við útreikning á hljóðstigi sbr.
dB(A) og dB(C)
7
Hljóðvist í skólum IHver er staðan og hvert
stefnum við?

• Við erum að glíma við uppsafnaðan vanda sem að
  hluta til byggir á ófullnægjandi húsnæði og að
  hluta til á breyttu umhverfi og kennsluháttum
• Framtak Vinnueftirlitsins og Umhverfisstofnunar
  að vekja athygli stjórnvalda og sveitarstjórna á
  erfiðu ástandi í skólum landsins er lofsvert
• Kortleggja þarf vandann með hljóðmælingum.
  Mikilvægt er að mæla breytileika ómtíma eftir
  tónhæð

8
Hljóðvist í skólum IIHver er staðan og hvert
stefnum við?

• Endurskoða þarf ákvæði byggingarreglugerðar um
  hljóðvist í skólum m.t.t. nýrra kennsluhátta
  og/eða gefa út leiðbeiningar til sveitarstjórna
  og hönnuða um æskileg markmið hljóðhönnunar
  skólahúsnæðis
• Á grundvelli kortlagningar vandans (hljóðmælinga)
  verði unnin aðgerðaáætlun um úrbætur og
  forgangsröðun verkefna. Rök fyrir því að byrja
  þar sem ástandið er verst
• Úrbætur verði byggðar á vandaðri hljóðhönnun (Það
  þarf að reikna til þess að tryggja árangur)
• Eftirfylgni (Hver gætir hagsmuna barna og
  kennara?)

9
Ég þakka gott hljóð