KARAPARA,SU

1
KARAPARA,SUÇ GELIRLERI VE TERÖRÜN FINANSMANI ILE
MÜCADELE

• Bankacilik Sektörü Açisindan Konunun Önemi
• Selim Önal/TBB Çalisma Grubu

2
GÜNDEM

• SORUNUN GÜNCELLIGI VE ÖNEMI
• TANIMLAR/KAVRAM VE OLGULAR
• BANKALARIN MÜCADELE STRATEJISI
• AKLAMA YÖNTEMLERI/ASAMALARI
• SÜPHELI ISLEM TÜRLERI
• YÜKÜMLÜLÜKLER
• SONUÇ

3
GÜNCEL GELISMELER

• IMF dünya çapinda bir yil içinde aklanan para
  tutarinin 1,5 trilyon USD oldugunu tahmin
  etmektedir.
• Bankacilik sektörünü karapara aklayicilarin
  hedefi haline getiren gelismeler ortaya
  çikmistir.
• Finansal ürün ve hizmetlerin gelismesi, karmasik
  nitelik kazanmasi
• Finansal piyasalarin küresellesmesi ve sermaye
  hareketlerinin serbestlesmesi
• Teknolojik ilerlemelerin paranin hizi ve hareket
  yetenegini artirmasi

4
KAVRAMLAR, TANIMLAR VE OLGULAR

• Karapara (4208 sayili yasa md 2)
• Yasal ve mesru olmayan yollardan elde edilen
  kazançlar
• 4208 sayili yasada yapilan tanimlama ile belli
  yasalar ve yasa maddeleri sayilmaktadir
• Suç Geliri (Türk Ceza Yasasi md 282)
• Alt siniri 1 yil veya daha fazla hapis cezasi
  gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarli
  degerleridir.

5
AKLAMA SUÇU/ÖNCÜL SUÇ

• Aklama Suçu
• Yasalarca tespit edilen belli suçlarin islenmesi
  sonucu elde edilen para ve para hükmündeki
  degerlerin yasal degerlere dönüstürülmesi için
  yapilan islemlerdir
• 4208 sayili yasa ile hukuk sistemimize dahil
  edildi
• Öncül Suç
• Aklama suçuna konu menfaat ve degerlere kaynaklik
  eden suçlardir
• 4208 sayili yasada sayma yöntemi ile
  belirlenmistir.

6
ÖNCÜL SUÇLAR

• Uyusturucu madde ticareti ve kullanimi
• Gümrük kaçakçiligi
• Silah kaçakçiligi
• Organ ve doku kaçakçiligi
• Tarihi eser kaçakçiligi
• Sahte fatura ile ilgili suçlar
• Devletin sahsiyetine karsi suçlar
• Resmi/Özel belgede sahtecilik
• Paralarda kalpazanlik/taklit parayi tedavüle
  çikarma
• ...vd.

7
AKLAMA SUÇU/SUÇ GELIRI

• 4208 sayili yasa
• Karapara
• Karapara aklama
• Öncül suç yaklasimi
• Sayma yöntemi
• Özel bir yasa

• TCK madde 282
• Suç Geliri
• Suçtan kaynaklanan malvarligi
• Suç geliri aklama
• Alt siniri 1 yil hapis cezasi
• Esik yöntemi
• Genel Yasa

8
KARAPARA-KAYITDISI EKONOMI

Yasadisi Alan Yasal Alan

• Kayitdisi Ekonomi
• Vergi Kaçagi

KARAPARA Yasa disi kazanç alani
9
TERORIZMIN FINANSMANI

• Terorizmin Finansmani
• Terör örgütlerinin suçtan kaynaklanan gelirler
  (karapara) yardimiyla faaliyetlerine kaynak
  yaratmasidir
• BM ve FATF ülkelere bu yöndeki faaliyetlere karsi
  tedbir gelistirilmesini önermistir.
• MASAK süpheli islem gruplari arasina eklemistir.
• Terör faaliyetlerinin artmasi ve uluslararasi
  hale gelmesi
• Suç gelirlerinin (karapara) terör faaliyetlerinin
  finasmaninda kullanilmak üzere aklanmasi
• Organize suç sebekeleri- terör örgütü baglantilari

10
BANKALARIN MÜCADELE STRATEJISI

• MÜSTERINI TANI
• Müsteri kabul politikasi
• Kimlik tespiti
• Kayitlarin saklanmasi ve güncel tutulmasi
• Riskli bölgelere dikkat edilmesi
• Düzenlemelere uyum
• Iç Denetim ve Risk Yönetimi

11
MÜSTERI KABUL POLITIKASI

• Müsteri olarak kabul edilmeyecekler
• Bilgi ve belge vermekten kaçinanlar
• Anonim isimler yada rumuzla hesap açtirmak
  isteyenler
• Islemleri ve parasinin kaynagi hakkinda tatminkar
  bilgi veremeyenler
• BMin terörizmin finansmanina karisanlar
  listesinde bulunanlar
• Tabela bankalari (shell bank)
• Müsteri olarak kabulde ilave özen gösterilecekler
• Riskli bölge ve ülkelerden gelen müsteriler
  (FATF-NCCT)

12
MÜSTERINI TANI/KIMLIK TESPITI

• Bankalar için kimlik tespiti bir yükümlülüktür
• Kimlik tespiti yapilmadan is iliskisi
  baslatilmamalidir
• Kimlik tespiti, belirlenmis usule uygun olmalidir
• Kimlik tespiti, müsterinin kendi adina yada
  baskasi adi veya hesabina hareket edip etmedigini
  belirlemek açisindan da önemlidir
• Müsteri kimliginin tespitinde, bilgilerin resmi,
  güvenilir, bagimsiz kaynakli belge, veri yada
  bilgi kullanilarak dogrulanmasi gereklidir
• 12.000 YTL veya muadili döviz tutari islemlerde
  sinir kabul edilip, parasal sinira tabi olan
  olmayan ayrimi yapilmistir

13
KIMLIK TESPIT YÖNTEMI

• Gerçek Kisiler
• T.C.Vatandaslari
• Nüfus Cüzdani
• Sürücü Belgesi
• Pasaport
• Yabanci Uyruklu
• Kendi Ülke Pasaportu
• Ikamet Tezkeresi

• Tüzel Kisiler
• Ticaret Siciline Kayitli
• Tescile dair belge örnegi
• Yetkili temsilci ve imza sirküleri
• Vakiflar
• Vakiflar siciline iliskin belgeler
• Dernekler
• Dernekler Tüzügüne iliskin belgeler

14
KIMLIK TESPITI/PARASAL SINIR

• Parasal Sinira tabi
• Her türlü alim-satim
• Havale-Ödeme
• Saklama Takas-Trampa
• Borç alma-Borç verme
• Borç nakli-Alacak temliki
• Kiralama-Kiraya verme
• Mevduat
• Çek ve senet tahsili
• Sermaye piyasasi islemleri

• Parasal sinira tabi degil
• Sigortalama
• Finansal kiralama
• Kiralik kasa hizmetleri
• Mevduat hesabi
• Kar-zarara katilma hesabi
• Cari hesap
• Repo

15
AKLAMA YÖNTEMLERI

• Fonlarin fiziken ülke disina kaçirilmasi
• Sirinler (smurfing) yöntemi
• Parçalama (structuring) yöntemi
• Vergi Cennetleri (off-shore)
• Tabela bankalari(Shell bank)/Paravan- hayali
  sirketler
• Oto-finans borç yöntemi/Döviz büfeleri
• Internet Dolandiriciliklari
• Alternatif Havale Sistemleri
• Bireysel Emeklilik poliçeleri
• Yogun nakit para kullanimi olan isyerleri
  isletilmesi

16
KARAPARA AKLAMANIN ASAMALARI
17
AKLAMA ASAMALARI/YERLESTIRME

• ÖZELLIKLERI
• Gelir nakit formundan kurtarilarak finansal
  sisteme dahil edilir.
• Tespit, takip, yakalama ve el koymanin en kolay
  asamasidir.
• Gelir nakit formundadir.
• Kayitdisi ekonominin ve nakit para kullaniminin
  yaygin oldugu ülkeler bu asama için elverisli
  ortamlari sunar.

• YÖNTEMLERI
• Nakit para fiziki olarak yurdisina çikarilarak
  denetimin az oldugu ülkelerde bankaya
  yatirilabilir.
• Küçük tutarlara bölünür, bildirim tutarlarinin
  altinda kalan paralar çesitli bankalara, farkli
  kisiler adina açilmis hesaplara yatirilabilir.
• Gayrimenkul, lüks araba, mücevher, antika veya
  sanat eserleri aliminda kullanilabilir.
• Hisse senedi, tahvil, bono, çek gibi finansal
  araçlara dönüstürülebilir.

18
AKLAMA ASAMALARI/AYRISTIRMA

• ÖZELLIKLERI
• Yasadisi yollardan elde edilen para kaynagindan
  mümkün oldugunca uzaklastirilmaya çalisilir.
• Para nakit formundan kurtulmustur.
• Paranin izinin sürülmesi zorlastirilmistir.

• YÖNTEMLERI
• Para bankacilik sistemine girmis ise transferler
  yoluyla hizla kaynagindan uzaklasmaktadir.
• Paranin izinin kaybedilmesi için siklik,
  karmasiklik ve hacim açisindan bir dizi islem
  süratle yapilir.

19
AKLAMA ASAMALARI/BÜTÜNLESTIRME

• ÖZELLIKLERI
• Karaparanin yuvaya dönme asamasidir.
• Ayristirma asamasinda yasadisi kaynagi ile bagi
  kopan karapara ülkenin mali sistemine girer.

• YÖNTEMLERI
• Yerlestirme ve ayristirma asamalarindan
  geçtiginden, islemler yasal kimlikle yapilir.

20
SÜPHELI ISLEM VE TÜRLERI

• Süpheli Islem Nedir?
• Yapilan veya yapilmaya tesebbüs edilen islemlere
  konu para veya para hükmündeki degerlerin yasa
  disi yollardan temin edildigine dair
• Bilgi
• Süphe
• Süpheyi gerektirecek belirti
• Olmasi halidir.

21
SÜPHELI ISLEM GÖSTERGELERI

• Eksik bilgi ve belge verilmesi
• Bilgilerin tutarsiz ve yetersiz olmasi
• Yüzyüze iliskiden ve fazla bilgi vermeden
  kaçinilmasi
• Kendisiyle iletisimde net bir adres vermek
  istememesi
• Belgelerin sahte olmasi
• Verilen telefon numaralarindan erisim
  saglanamamasi
• Medyaya yansiyan olumsuz haberlerinin olmasi
• Isminin uluslararasi sakincali listelerinde yer
  almasi
• Islemlerinin çabuk yapilmasi konusunda asiri
  israr ve baski yapilmasi

22
SÜPHELI ISLEM GÖSTERGELERI

• Islemler için sürekli farkli kisilerle gelmesi,
  bu kisilerin banka çalisanlariyla temastan
  kaçinmasi
• Daha önceki bankacilik islemleriyle alakali bilgi
  vermekten kaçinmasi ve sürekli farkli bankalarla
  çalisilmasi
• Isyeri veya oturdugu yer ile mali profili
  arasinda uyumsuzluk olmasi
• Beyan edilen faaliyet gelirleriyle temin edilmesi
  olanaksiz malvarligina sahip olmasi
• Faaliyet gösterildigi belirtilen sektör ile
  isyeri adresi arasinda uyumsuzluk olmasi

23
SÜPHELI ISLEM GÖSTERGELERI

• Yapilan islemlerin hacmi, türü ve sayisi dikkate
  alindiginda kisinin sosyo-ekonomik konumu ile
  orantisizlik bulunmasi
• Is ortaklarinin ve çalistigi diger bankalarin
  riskli olmasi, off shore bölgelerdeki firma ve
  bankalarla yogun iliskiler
• Firmanin büyüklügü ile orantisiz çapta mali
  islemler olmasi
• Isin gerektirdigi islemlerin belli bir zaman
  araliginda yapilmasi beklenirken münferit olarak
  tek bir islemde bitirilmesi

24
SÜPHELI ISLEM GÖSTERGELERI

• Karlilik konusunda belirleyici olan faktörleri
  yeterince dikkate almiyor olmasi, örnegin
  faiz-komisyon vb.fiyatlamalarda duyarli
  olunmamasi
• Normalde bir defada yapilabilecek nitelikteki bir
  islemin parçalara bölünerek yapilmasi
• Ekonomik mantigi olmayan, mali zararla
  sonuçlanmasi çok muhtemel islemler yapilmasi
• Uzun vadeli temin edilen krediyi birdenbire
  ekonomik olarak mantikli olmasa dahi kapatmak
  istemesi
• Geçerli ve makul sayilabilecek bir nedeni olmadan
  çok sayida hesap açtirilmasi,

25
SÜPHELI ISLEM GÖSTERGELERI

• Beyan edilen amaçla kiyaslandiginda, yapilmak
  istenen islemin gereginden fazla karmasik olmasi
• Müsterinin nakit gise islemlerinde sürekli küçük
  kupürlü paralarla ödeme yapilmasini istemesi
• Sürekli ve yüksek tutarli nakit paralarin
  getirilmesi, paralarin küçük kupürlü olmasi,
  tasima ve saklama kosullarinin kötü olusu,
  paralarin kirli olmasi
• Makul ve geçerli neden olmaksizin vekalet veya
  talimatla çok sayida kisi adina hesap açilmasi ve
  islemler yaptirilmasi

26
SÜPHELI ISLEM GÖSTERGELERI

• Aile, akrabalik ve is iliskisi olmayan kisilerle
  ortak olarak kasa kiralanmasi ve yogun bir
  ziyaret trafigi olusmasi
• Tüzel kisiligin ortaklik yapisinin siklikla
  degismesi, yeni ortaklarin sermaye olarak hesaba
  aktardiklari paralarin kaynagi hakkinda yeterli
  açiklama yapmaktan kaçinmalari veya bu paralarin
  riskli bölgelerden transfer edilmesi
• Uzun süre hareketsiz kalan hesaplarda birdenbire
  sik ve yogun islemler görülmesi, yurtdisi para
  transferlerinin olmasi
• Hesap kullanmaksizin yurtdisi transfer islemi
  yaptirilmasi

27
SÜPHELI ISLEM GÖSTERGELERI

• Kredi talep edilen bankaya teminat olarak yüksek
  tutarli ve yabanci banka üzerine keside edilmis
  çeklerin teminat olarak verilmek istenmesi
• Kaynagi belirsiz hamiline yazi finansal araçlarin
  teminat gösterilerek kredi alinmak istenmesi
• Müsteri ile iliskisi saptanamayan ve makul nedeni
  bulunmadigi halde 3.kisilerin kredi için teminat
  vermeye çalismalari
• 3.sahislarin çekleri veya çok sayida ciro bulunan
  çeklerle gerçeklestirilen kredi geri ödemeleri

28
YÜKÜMLÜLÜKLER

• Süpheli Islemi Bildirim Yükümlülügü
• Kimlik Tespit Yükümlülügü
• Bilgi ve Belge Verme Yükümlülügü
• Uyum Görevlisi Atanmasi
• Iç Denetim
• Egitim

29
SONUÇ

• Yasal yükümlülüklerimizi iyi bilmeliyiz
• Müsterilerimizi tanimaliyiz, bunun için çaba
  göstermek zorundayiz
• Yapilan islemlerin müsterilerimiz için anlamini
  bilmeliyiz
• Müsterilerimizle açik ve güvene dayali iliskiler
  kurmanin, yükümlülüklerimize uygun bir çalisma
  ortami ile saglanabilecegini unutmamaliyiz.

30
(No Transcript)