Jak napisac dobry konspekt? Beata Nowakowska

1
Jak napisac dobry konspekt? Beata Nowakowska

• Zagadnienia
• 1. Cechy dobrego konspektu.
• 2. Przedstawienie schematu konspektu
  obowiazujacego w Zespole Szkól w Ostrorogu.
• 3. Omówienie poszczególnych elementów konspektu.

2
Konspekt lekcji

• Wyjasnijmy sobie najpierw slowo konspekt.
• Konspekt- z lac. conspectus 'rzut oka przeglad.
  To zarys, szkic, skrót streszczenie wykladu,
  przemówienia, utworu lit. lekcji itp.  

3
Cechy dobrego konspektu

• Konspekt powinien byc scisle zorientowany na cele
  lekcji
• Cele lekcji nie moga byc ozdoba konspektu ani
  jego marginalnym elementem
• Konspekt powinien byc skoncentrowany na
  czynnosciach uczniów
• Konspekt powinien zawierac cele koncowe lekcji i
  posredniczace (srodki do celu)
• Konspekt powinien akcentowac adekwatna do potrzeb
  uczniów sekwencje czynnosci uczenia sie uczniów

4
Cechy dobrego konspektu

• Konspekt powinien byc scisle powiazany z planem
  wynikowym
• Konspekt powinien zapewnic sprzezenie zwrotne w
  doskonaleniu nauczania przez zawieranie elementów
  ewaluacyjnych
• Konspekt powinien umozliwic oryginalne sposoby
  osiagania celów przez projektowanie sekwencji
  czynnosci posrednich (zadan dydaktycznych)
• Konspekt powinien sluzyc samoocenie, rozwojowi
  samoswiadomosci dydaktycznej nauczyciela
• Konspekt powinien byc prosty w budowie, latwy w
  wykorzystaniu i nie ograniczajacy mozliwosci
  biezacych modyfikacji.

5
Wzór konspektu lekcjipierwsza strona

• Konspekt lekcji
• Imie i nazwisko nauczyciela
• Przedmiot.....lekcja nrklasa...
  ...
• Data..Czas realizacji
• Temat lekcji.............
• Sciezka edukacyjna.....
• Tresci sciezki dydaktycznej.
  
• .
• Cele ogólne
• Np.
• Zdobycie
• Rozwijanie
• Ksztaltowanie
• Cele szczególowe
• Np.
• Uczen rozwiaze
• Uczen wymieni
• Uczen opisze
• Metody nauczania

6
Wzór konspektu lekcjidruga strona
Czesci lekcji- ogniwa Czynnosci uczniów Czynnosci uczniów Czynnosci nauczyciela Srodki dydaktyczne Formy nauczania
Czesci lekcji- ogniwa docelowe posrednie Czynnosci nauczyciela Srodki dydaktyczne Formy nauczania
Wstepna
Glówna
Koncowa
Praca domowa
7
Cele ogólne

• Zawieraja informacje co nauczyciel poprzez dana
  lekcje chce osiagnac , inaczej czego
  wychowankowie beda sie uczyc, jakie kompetencje
  nabywac. Cele te ukierunkowuja na to, co przez
  planowana lekcje bedzie przez uczniów zdobywane,
  cwiczone, doskonalone, tworzone, przezywane.

8
Cele ogólne

• Najogólniej cele te mozna by ujac nastepujaco
• Zdobycie (poszerzenie, ugruntowanie) nowej wiedzy
  o faktach i procesach, mechanizmach
  przyrodniczych i spolecznych
• Nabywanie i rozwijanie umiejetnosci
  intelektualnych takich jak rozwiazywanie
  problemów typowych i nietypowych, teoretycznych i
  praktycznych, interpretacja i ocena faktów,
  analiza i synteza.
• Cwiczenia umiejetnosci intelektualnych i
  doskonalenie stopnia ich opanowania,
  automatyzowanie (stosowanie nawyków)

9
Cele ogólne

• Nabywanie umiejetnosci praktycznych, manualnych,
  technicznych, sprawnosci fizycznych i ich
  cwiczenie.
• Promowanie twórczosci, wytworów artystycznych i
  technicznych.
• Ksztaltowanie umiejetnosci organizatorskich i
  spolecznych.

10
Cele ogólne

• Aby dobrze sformulowac cele ogólne, nauczyciel
  musi wziac pod uwage nastepujace rzeczy
• strategiczne (dlugofalowe) cele ksztalcenia i
  wychowania
• wymagania i standardy programowe (zakres wiedzy i
  umiejetnosci wyznaczonych do opanowania na danym
  etapie rozwoju ucznia)
• wlasny plan wynikowy
• wlasna ocene postepów uczniów
• badanie wyników nauczania w danym oddziale
  prowadzonym przez nadzór pedagogiczny

11
Cele szczególowe

• Po ustaleniu celów ogólnych przygotowywanej
  lekcji nauczyciel musi okreslic cele uczniowskie,
  a wiec takie szczególowe stany rzeczy w zakresie
  wiedzy, umiejetnosci, przezyc i zachowan uczniów,
  które stana sie przekonywujacym dowodem uzyskania
  (rozszerzania, doskonalenia) kompetencji
  okreslonych w celach ogólnych.
• Aby dobrze zalozyc cele szczególowe nauczyciel
  musi wziac pod uwage nastepujace czynniki
• poziom wyjsciowy swoich uczniów
• tresci okreslone tematem.

12
Cele szczególowe

• Oprócz tego nauczyciel musi przekonac sie, ze
  uczniowie osiagneli okreslone cele szczególowe
  poprzez konkretne zachowania uczniów po
  skonczonej lekcji. Zachowania te powinny
  korespondowac z poszczególnymi celami ogólnymi.
  Przewidywane zachowania nauczyciel opisuje w
  sposób operacyjny, a wiec za pomoca zwrotów
  umozliwiajacych skuteczne skontrolowanie i ocene
  uzyskanych przez ucznia wyników. Zaliczymy do
  nich m. in. zwroty

13
Cele szczególowe

• Uczen
• rozwiaze (zadanie, problem teoretyczny lub
  praktyczny)
• wymieni, wyliczy (fakty, zdarzenia, osoby, wzory,
  reguly)
• rozrózni (cechy, gatunki, stany rzeczy)
• opisze (przedmioty, sytuacje)
• uzasadni, ze...
• wykona (wytwór, utwór artystyczny, okreslona
  czynnosc)
• przetlumaczy na jezyk obcy, z jezyka obcego (to i
  to)
• oceni (zjawisko, zdarzenie, proces, postawy
  moralne)
• zidentyfikuje (przedmiot, gatunek, problem)
• uzyska taki poziom sprawnosci ( dokladnosc,
  szybkosc, ilosc)
• wyszuka, odnajdzie (dowody, materialy, fakty,
  dokumenty)
• skomentuje (wydarzenia, zachowania)
• stresci, opracowuje plan, konspekt
• wypowie sie swobodnie (na temat)

14
Cele szczególowe

• Tak opisane zachowanie uczniów nauczyciel
  uzupelnia ewentualnymi standardami ilosciowymi
  lub jakosciowymi. Ustala dokladnie np. ile faktów
  i jakie uczen wyliczy, ile zadan i jakie musi
  rozwiazac, ile nowych pojec czy regul opanuje,
  jakie nowe slowa zapamieta itp.

15
Cele szczególowe

• Operacjonalizacja celów wymaga od nauczyciela
  wiele wysilku, wyobrazni, dostosowania wymagan do
  mozliwosci wychowanków i do czasu, jakim sie
  dysponuje. Trud ten bardzo sie jednak oplaci,
  poniewaz sprawne dzialanie nauczyciela i uczniów
  jest mozliwe tylko w warunkach szczególowego,
  konkretnego planowania.. Majac tak starannie
  opisane cele mozemy juz bez wiekszego wysilku
  opracowac scenariusz calej lekcji. Nie dzialamy
  bowiem po omacku, wiemy, czego chcemy zarówno od
  siebie, jak i od uczniów.

16
Cele szczególowe

• Streszczajac rozwazania o celach lekcji, mozemy
  powiedziec, ze nauczyciel przygotowujac sie do
  lekcji obmysla przyszle stany rzeczy zarówno w
  skali makro, czyli ustala, jakie kompetencje
  uczniów dana lekcja ma ksztaltowac lub cwiczyc,
  jak i w skali mikro, czyli precyzyjnie, w jaki
  sposób powinni sie zachowywac uczniowie po lekcji.

17
Metoda nauczania

• Definicja
• Metoda nauczania to systematycznie stosowany
  sposób pracy nauczyciela z uczniami,
  umozliwiajacy osiagniecie celów ksztalcenia, to
  wypróbowany uklad czynnosci nauczycieli i uczniów
  realizowanych swiadomie w celu spowodowania
  zalozonych zmian w osobowosci uczniów.

18
Metoda nauczania

• O wartosci metod nauczania decyduje charakter
  czynnosci nauczycieli i uczniów oraz srodków
  pogladowo-technicznych , wspierajacych lub
  zastepujacych niektóre czynnosci. Wartosc metod
  nauczania zalezy przede wszystkim od tego, czy i
  w jakim stopniu wywoluje aktywnosc, samodzielnosc
  i zaangazowanie samych uczniów. Ze wzgledu na
  wielkie bogactwo metoda nauczania i ciagle
  pojawianie sie nowych metod ich klasyfikacja nie
  zostala ujednolicona.

19
Podzial metod nauczania

• Dawny podzial na metody podajace i poszukujace
  okazal sie za waski, zaczeto wiec poszukiwac
  nowych.
• Podzial najbardziej pelny obejmuje 5 grup metod
  nauczania, którym odpowiada 5 rodzajów uczenia
  sie wg Szloska

20
Podzial metod nauczania

• 1) metody podajace-uczenie sie przez przyswajanie
• Wyklad informacyjny
• Pogadanka
• Opowiadanie
• Opis
• Prelekcja
• Anegdota
• Odczyt
• Objasnienie lub wyjasnienie

21
Podzial metod nauczania

• 2) metody problemowe-uczenie sie przez odkrywanie
• Wyklad problemowy
• Wyklad konwersatoryjny
• Klasyczna metoda problemowa
• Aktywizujace
• Metoda przypadków
• Metoda sytuacyjna
• Inscenizacja
• Gry dydaktyczne (np. symulacyjne, decyzyjne,
  psychologiczne)
• Seminarium
• Dyskusja dydaktyczna (zwiazana z wykladem,
  okraglego stolu, burza mózgów, panelowa, metaplan)

22
Podzial metod nauczania

• 3) metody waloryzacyjne (eksponujace) uczenie
  sie przez przezywanie
• Pokaz laczony z przezyciem
• Film
• Sztuka teatralna
• Ekspozycja

23
Podzial metod nauczania

• metody praktyczne
• uczenie sie przez dzialania
• Pokaz z objasnieniem
• Pokaz z instruktazem
• Cwiczenia przedmiotowe
• Cwiczenia laboratoryjne
• Cwiczenia produkcyjne
• Metoda projektów
• Metoda przewodniego tekstu

24
Podzial metod nauczania

• 5) metody programowe
• Z uzyciem komputera
• Z uzyciem maszyny dydaktycznej
• Z uzyciem podrecznika programowanego

25
Srodki dydaktyczne

• Definicja
• Srodki dydaktyczne, przedmioty materialne
  umozliwiajace usprawnienie procesu
  nauczania-uczenia sie i uzyskania optymalnych
  osiagniec szkolnych

26
Srodki dydaktyczne

• Funkcja srodków dydaktycznych
• sprowadza sie
• a) upogladowienia procesu ksztalcenia, tj. do
  rozszerzenie zasiegu kontaktów uczacego sie z
  rzeczywistoscia
• b) ulatwienia procesów myslowych
• c) pomocy w wykonywaniu przez uczniów cwiczen i
  zdobywaniu sprawnosci praktycznego dzialania
• d) eksponowania materialów wywolujacych przezycia
  uczniów.

27
Srodki dydaktyczne

• Srodki dydaktyczne dziela sie na
• 1) slowne, tj. udostepniajace teksty drukowane
  lub pisane
• 2) wzrokowe proste, zw. Tradycyjnie pomocami
  naukowymi, jak oryginalne przedmioty, modele,
  obrazy, wykresy, mapy
• 3) techniczne srodki wzrokowe, jak np. diaskop,
  grafoskop, mikroskop, teleskop
• 4) techniczne srodki sluchowe, jak magnetofon czy
  radio
• 5) sluchowo-wzrokowe, jak film, telewizja
• 6) automatyzujace proces dydaktyczny, jak maszyny
  dydaktyczne, komputery, urzadzenia symulacyjne.

28
Formy nauczania

• Definicja
• Forma nauczania (lac. forma ksztalt, postac),
  termin oznaczajacy organizacyjna strone nauczania
  w odróznieniu od metody nauczania, która dotyczy
  sposobu pracy nauczycieli i uczniów.

29
Formy nauczania

• Forma nauczania obejmuje zewnetrzne warunki tego
  nauczania, a wiec dobór uczniów i nauczycieli,
  polaczenie ich w odpowiednie grupy, wspólprace
  grup i jednostek ze soba, rodzaj zajec oraz
  warunki miejsca i czasu pracy dydaktycznej. W
  niektórych dawnych podrecznikach dydaktyki mozna
  sie spotkac z utozsamianiem metody z forma
  nauczania, co nie jest uzasadnione.

30
Formy nauczania

• Zastosowane w skali makro pojecie formy nauczania
  odnosi sie zwykle do systemów nauczania, jak np.
  klasowo-lekcyjny system nauczania, system
  pracowniany, system Freineta. W skali mikro
  pojecie formy nauczania kojarzy sie z takimi
  elementami systemu jak lekcja (jako
  organizacyjna forma nauczania), praca domowa,
  wycieczka szkolna, badz z takimi kategoriami
  organizacji pracy uczniów na lekcji czy poza nia
  , jak praca zbiorowa (frontalna) uczniów, praca
  grupowa czy praca jednostkowa (indywidualna).
  Zróznicowanie form pracy wychowanków sprzyja
  powstawaniu kontaktów miedzyjednostkowych i
  miedzygrupowych i stwarza wiele nowych sytuacji
  dydaktyczno-wychowawczych, sprzyjajacych
  rozwojowi osobowosci.