C

1
Công ngh? ph?n m?m

• Yêu c?u ph?n m?m

2
N?i dung chính

• Yêu c?u ph?n m?m là gì?
• T?m quan tr?ng c?a yêu c?u ph?n m?m trong quá
  trình phát tri?n ph?n m?m
• Ki ngh? yêu c?u

3
Yêu c?u ph?n m?m - Requirements

• Tiêu chí gì quan tr?ng nh?t d?i v?i ch?t lu?ng
  ph?n m?m?
• Ph?n m?m th?a mãn du?c yêu c?u c?a ngu?i dùng
• Yêu c?u ph?n m?m
• Nh?ng gì ngu?i ta mu?n có trong ph?n m?m du?c
  phát tri?n.

4
Ví d? Travel Agency Yêu c?u ngu?i dùng

• Hãng du l?ch TravelGood d?n g?p b?n (ngu?i làm
  ph?n m?m) và d? ngh? làm d? án ph?n m?m sau
• Mô t? bài toán / yêu c?u ngu?i dùng
• TravelGood mu?n cung c?p cho khách hàng c?a h?
  m?t ?ng d?ng d?t vé và l?p k? ho?ch du l?ch. ?ng
  d?ng này c?n cho phép khách l?p k? ho?ch v? các
  chuy?n bay và khách s?n. Ð?u tiên, khách hàng có
  th? s?p x?p m?t chuy?n di, sau dó d?t vé và d?t
  phòng khách s?n cho chuy?n di dó. Ngu?i dùng có
  th? l?p k? ho?ch cho nhi?u chuy?n di. Ngoài ra,
  ph?n m?m còn cho phép h?y các chuy?n dã d?t.

5
Ví d? Travel Agency Yêu c?u h? th?ng

• Sau khi nh?n làm ph?n m?m cho TravelGood d?i phát
  tri?n chi ti?t hóa thành các yêu c?u h? th?ng
• Ngu?i dùng có th? l?p k? ho?ch m?t chuy?n di b?ng
  cách ch?n m?t trình t? các di?m d?n, r?i luu l?i.
  (kèm theo so d? mô t? k?ch b?n ca s? d?ng)
• H? th?ng c?n là ?ng d?ng Web, ch?y du?c t?i t?t
  c? các h? di?u hành và h?u h?t các trình duy?t
• ?ng d?ng Web ph?i tri?n khai du?c t?i các server
  tiêu chu?n nhu GlassFish ho?c Tomcat
• H? th?ng ph?i d? s? d?ng d?t m?t test usability
  (kèm chi ti?t c? th?)

6
Ví d? khác
Ð?c t? yêu c?u ngu?i dùng
1. Ph?n m?m ph?i cung c?p m?t phuong ti?n d? bi?u
di?n và truy nh?p các file bên ngoài du?c t?o
b?ng các công c? khác.
Ð?c t? yêu c?u h? th?ng
1.1. Ngu?i dùng c?n du?c cung c?p ti?n ích d?
d?nh nghia ki?u c?a các file ngoài. 1.2 M?i ki?u
file ngoài có th? du?c bi?u di?n du?i d?ng m?t
bi?u tu?ng trên ph?n hi?n th? c?a ngu?i dùng. 1.3
M?i ki?u file ngoài có th? có m?t công c? có th?
dùng cho lo?i file dó. 1.4 C?n cung c?p các ti?n
ích d? ngu?i dùng có th? d?nh nghia bi?u tu?ng
cho file ngoài. 1.5 Khi m?t ngu?i dùng ch?n m?t
bi?u tu?ng d?i di?n cho m?t file ngoài, hi?u ?ng
c?a vi?c ch?n dó là g?i công c? tuong ?ng v?i
ki?u c?a file dó d? ch?y nó.
6
7
Yêu c?u ngu?i dùng / Yêu c?u h? th?ng

• Yêu c?u ngu?i dùng - User requirements
• Các phát bi?u b?ng ngôn ng? t? nhiên c?ng v?i các
  so d? v? các d?ch v? mà h? th?ng cung c?p và các
  ràng bu?c v? v?n hành.
• Ðu?c vi?t cho khách hàng.
• Yêu c?u h? th?ng System requirements
• M?t tài li?u có c?u trúc bao g?m các mô t? chi
  ti?t v? các ch?c nang và d?ch v? c?a h? th?ng
  cùng v?i các ràng bu?c v? v?n hành.
• Ð?nh nghia cái gì c?n du?c cài d?t
• Có th? là m?t ph?n c?a m?t h?p d?ng gi?a khách
  hàng và ngu?i nh?n th?u.

8
Ví d? yêu c?u h? th?ng
Identifier Priority Requirement
REQ1 5 The system shall keep the door locked at all times, unless commanded otherwise by authorized user. When the lock is disarmed, a countdown shall be initiated at the end of which the lock shall be automatically armed (if still disarmed).
REQ2 2 The system shall lock the door when commanded by pressing a dedicated button.
REQ3 5 The system shall, given a valid key code, unlock the door and activate other devices.
REQ4 4 The system should allow mistakes while entering the key code. However, to resist dictionary attacks, the number of allowed failed attempts shall be small, say three, after which the system will block and the alarm bell shall be sounded.
REQ5 2 The system shall maintain a history log of all attempted accesses for later review.
REQ6 2 The system should allow adding new authorized persons at runtime or removing existing ones.
REQ7 2 The system shall allow configuring the preferences for device activation when the user provides a valid key code, as well as when a burglary attempt is detected.
REQ8 1 The system should allow searching the history log by specifying one or more of these parameters the time frame, the actor role, the door location, or the event type (unlock, lock, power failure, etc.). This function shall be available over the Web by pointing a browser to a specified URL.
REQ9 1 The system should allow filing inquiries about suspicious accesses. This function shall be available over the Web.
9
User Story

• Tuong t? v?i yêu c?u h? th?ng, nhung t?p trung
  vào nh?ng gì ngu?i dùng nh?n du?c t? h? th?ng,
  thay vì các tính nang h? th?ng.
• Ðu?c s? d?ng ph? bi?n trong các phuong pháp
  Agile.

10
Example User Stories
Identifier User Story Size
ST-1 As an authorized person (tenant or landlord), I can keep the doors locked at all times. 4 points
ST-2 As an authorized person (tenant or landlord), I can lock the doors on demand. 3 pts
ST-3 The lock should be automatically locked after a defined period of time. 6 pts
ST-4 As an authorized person (tenant or landlord), I can unlock the doors.(Test Allow a small number of mistakes, say three.) 9 points
ST-5 As a landlord, I can at runtime manage authorized persons. 10 pts
ST-6 As an authorized person (tenant or landlord), I can view past accesses. 6 pts
ST-7 As a tenant, I can configure the preferences for activation of various devices. 6 pts
ST-8 As a tenant, I can file complaint about suspicious accesses. 6 pts
11
Yêu c?u ch?c nang / phi ch?c nang

• Yêu c?u ch?c nang functional requirement
• Ngu?i dùng có th? l?p k? ho?ch m?t chuy?n di, d?t
  vé, d?t phòng, luu m?t k? ho?ch d? sau này s? d?t
  vé d?t phòng
• Yêu c?u phi ch?c nang non-functional
  requirement
• H? th?ng c?n là ?ng d?ng Web, ch?y du?c t?i t?t
  c? các h? di?u hành và h?u h?t các trình duy?t
• ?ng d?ng Web ph?i tri?n khai du?c t?i các server
  tiêu chu?n nhu GlassFish ho?c Tomcat
• H? th?ng ph?i d? s? d?ng ph?i d?t m?t test
  usability

12

• H? th?ng c?n là ?ng d?ng Web, ch?y du?c t?i t?t
  c? các h? di?u hành và h?u h?t các trình duy?t
• Không rõ ràng!!!!

13
Các lo?i yêu c?u phi ch?c nang
chi ti?t t?i GT
14
Yêu c?u ch?c nang và phi ch?c nang

• Yêu c?u ch?c nang
• Phát bi?u v? các d?ch v? mà h? th?ng c?n cung
  c?p,
• H? th?ng c?n ph?n ?ng nhu th? nào v?i các input
  c? th?
• H? th?ng c?n ?ng x? nhu th? nào trong các tình
  hu?ng c? th?.
• Yêu c?u phi ch?c nang
• Ràng bu?c v? các d?ch v? hay ch?c nang c?a h?
  th?ng
• Ch?ng h?n ràng bu?c v? th?i gian, v? quy trình
  phát tri?n, v? các chu?n v.v..

14
15
Ð?c di?m c?a yêu c?u du?c di?n d?t t?t

• Ki?m th? du?c testability
• Test du?c (th? công ho?c t? d?ng)
• Ðo du?c
• Ví d? v? yêu c?u không do du?c
• H? th?ng c?n d? s? d?ng b?i các nhân viên và c?n
  du?c t? ch?c sao cho ngu?i dùng ít làm nh?m nh?t
• Ðo du?c
• Nhân viên c?n s? d?ng du?c toàn b? các ch?c nang
  c?a h? th?ng sau 04 ti?ng hu?n luy?n. Sau hu?n
  luy?n, s? l?i trung bình mà m?t ngu?i dùng có
  kinh nghi?m ph?m ph?i trong m?i gi? không vu?t
  quá 02 l?i

16
Các d? do có th? s? d?ng
Ð?c di?m Ð? do
T?c d? S? giao d?ch du?c x? lý m?i giây Th?i gian dáp ?ng m?i s? ki?n T?n xu?t làm tuoi màn hình
Kích thu?c M Bytes S? lu?ng ROM chip
D? s? d?ng Th?i gian hu?n luy?n S? trang tài li?u hu?ng d?n s? d?ng
Ð? tin c?y Reliability Kho?ng th?i gian trung bình gi?a các s? c? Xác su?t h? th?ng không ho?t d?ng t?i m?t th?i di?m S? l?n x?y ra s? c? trong m?i gi?
V?ng m?nh - Robustness Th?i gian c?n d? ho?t d?ng l?i sau s? c? Ph?n tram s? ki?n gây s? c? Xác xu?t h?ng d? li?u do s? c?
Kh? chuy?n - Portability S? lu?ng h? th?ng dích
17
N?i dung chính

• Yêu c?u ph?n m?m là gì?
• T?m quan tr?ng c?a yêu c?u ph?n m?m trong quá
  trình phát tri?n ph?n m?m
• Ki ngh? yêu c?u

18
(No Transcript)
19
N?i dung chính

• Yêu c?u ph?n m?m là gì?
• T?m quan tr?ng c?a yêu c?u ph?n m?m trong quá
  trình phát tri?n ph?n m?m
• Ki ngh? yêu c?u
• Nghiên c?u kh? thi
• Thu th?p và phân tích yêu c?u
• Làm tài li?u yêu c?u
• Th?m d?nh yêu c?u

20
The requirements engineering process
Feasibility Study
Requirements elicitation and analysis
Requirements specification
Requirements validation
Feasibility report
System models
User and system requirements
Requirements document
21
Ki ngh? yêu c?u
Requirements Specification
System requirements specification and modeling
User requirements specification
Business requirements specification
System requirements elicitation
Feasibility study
User requirements elicitation
Prototyping
Requirements elicitation
Reviews
Requirements validation
System requirements document
22
Nghiên c?u kh? thiFeasibility studies

• M?t nghiên c?u ng?n, t?p trung, nh?m ki?m tra xem
• H? th?ng có dóng góp cho các m?c tiêu c?a t? ch?c
  hay không?
• H? th?ng có th? du?c phát tri?n b?ng công ngh?
  hi?n hành và trong ph?m vi ngân sách hay không?
• H? th?ng có th? du?c tích h?p v?i các h? th?ng
  khác dang du?c s? d?ng hay không?

23
Th?c hi?n nghiên c?u kh? thi

• D?a trên dánh giá thông tin (cái gì c?n), thu
  th?p thông tin và vi?t báo cáo.
• Các câu h?i dành cho nhân viên c?a t? ch?c
• N?u h? th?ng không du?c cài d?t thì sao?
• Quy trình hi?n hành có nh?ng v?n d? gì?
• H? th?ng du?c d? xu?t s? giúp du?c gì và nhu th?
  nào?
• Khi tích h?p s? g?p nh?ng r?c r?i nào?
• Có c?n công ngh? m?i hay không? C?n ki nang gì?
• H? th?ng m?i c?n h? tr? nh?ng ti?n ích nào?

24
N?i dung chính

• Yêu c?u ph?n m?m là gì?
• T?m quan tr?ng c?a yêu c?u ph?n m?m trong quá
  trình phát tri?n ph?n m?m
• Ki ngh? yêu c?u
• Nghiên c?u kh? thi
• Thu th?p và phân tích yêu c?u
• Làm tài li?u yêu c?u
• Th?m d?nh yêu c?u

25
Các ho?t d?ng quy trình

• Phát hi?n
• Tuong tác v?i các stakeholder d? tìm ra yêu c?u
  c?a h?.
• Các yêu c?u v? mi?n chuyên d?ng cung du?c phát
  hi?n t?i bu?c này.
• Phân lo?i và t? ch?c
• Phân nhóm các yêu c?u có liên quan d?n nhau và t?
  ch?c chúng thành các c?m có quan h? g?n k?t v?i
  nhau.
• Ð?t th? t? uu tiên và gi?i quy?t mâu thu?n gi?a
  các yêu c?u
• X?p th? t? uu tiên cho các yêu c?u và gi?i quy?t
  các xung d?t/mâu thu?n gi?a các yêu c?u.
• Documentation Vi?t tài li?u
• Ghi l?i các yêu c?u làm tài li?u d?u vào cho vòng
  xo?n ti?p theo.

26
Vòng xo?n ?c yêu c?u
Ðánh giá d? uu tiên và thuong th?o Prioritization
and negotiation
Phân lo?i và t? ch?c Classification and
organization
Phát hi?n m?i Discovery
Vi?t tài li?uDocumentation
27
Phát hi?n yêu c?u

• Quy trình thu th?p thông tin v? h? th?ng d? xu?t
  và các h? th?ng s?n có, g?n l?c ra các yêu c?u
  ngu?i dùng và yêu c?u h? th?ng t? các thông tin
  này.

28
Thu th?p yêu c?u t? dâu?

• Làm vi?c v?i khách hàng d? tìm hi?u thông tin v?
• Mi?n ?ng d?ng,
• Các d?ch v? mà h? th?ng c?n cung c?p và
• Các ràng bu?c v? v?n hành h? th?ng.
• Nh?ng ngu?i có th? c?n tham gia khách hàng,
  ngu?i s? d?ng, l?p trình viên, chuyên gia ki
  thu?t,...
• stakeholders.
• Tài li?u v? ho?t d?ng doanh nghi?p
• Ð?c t? c?a các h? th?ng tuong t?.

29
Ví d? ATM stakeholder

• Khách hàng c?a ngân hàng (ngu?i s? d?ng d?ch v?)
• Ð?i di?n c?a các ngân hàng khác (ATM c?a ngân
  hàng này có th? dùng d? giao d?ch v?i ngân hàng
  khác)
• Qu?n lý ngân hàng (dùng thông tin qu?n lý t? h?
  th?ng ATM)
• Nhân viên l?i các chi nhánh ngân hàng (v?n hành
  h? th?ng)
• Qu?n tr? co s? d? li?u (tích h?p h? th?ng v?i
  CSDL c?a ngân hàng)
• Qu?n lý an ninh
• Phòng marketing (mu?n dùng ATM d? qu?ng cáo)
• Ki su b?o trì ph?n m?m và ph?n c?ng
• Nh?ng ngu?i di?u ph?i h? th?ng ngân hàng qu?c gia
  (d?m b?o h? th?ng tuân theo nguyên t?c chung)

30
Các ki thu?t

• L?y yêu c?u
• Ph?ng v?n, di?u tra b?ng b?ng câu h?i
• Danh m?c khái ni?m (glossary) d? hi?u mi?n ?ng
  d?ng
• Ca s? d?ng / user story
• Quan sát
• Nghiên c?u tài li?u
• Joint Application Design JAD
• Làm b?n m?u
• Ð?c t? yêu c?u
• Danh m?c khái ni?m
• Use case / user story

31
Khó khan khi phân tích yêu c?u

• Stakeholder không bi?t h? th?c s? mu?n gì.
• Stakeholder di?n d?t yêu c?u b?ng các thu?t ng?
  c?a h?.
• Các stakeholder khác nhau có th? có các yêu c?u
  xung d?t.
• Các nhân t? t? ch?c và chính tr? có th? ?nh hu?ng
  d?n yêu c?u h? th?ng.
• Các yêu c?u thay d?i ngay trong quá trình phân
  tích
• Ch?ng h?n khi môi tru?ng doanh nghi?p thay d?i.

32
N?i dung chính

• Yêu c?u ph?n m?m là gì?
• T?m quan tr?ng c?a yêu c?u ph?n m?m trong quá
  trình phát tri?n ph?n m?m
• Ki ngh? yêu c?u
• Nghiên c?u kh? thi
• Thu th?p và phân tích yêu c?u
• Use case ca s? d?ng
• Làm tài li?u yêu c?u
• Th?m d?nh yêu c?u

33
Scenario

• K?ch b?n (scenario) là các ví d? d?i th?c v? vi?c
  h? th?ng có th? du?c s? d?ng nhu th? nào.
• Các k?ch b?n nên bao g?m
• M?t miêu t? v? tình hu?ng ban d?u
• M?t miêu t? v? lu?ng s? ki?n thông thu?ng
• M?t miêu t? v? nh?ng tr?c tr?c gì có th? x?y ra
• Thông tin v? các ho?t d?ng x?y ra d?ng th?i
• M?t miêu t? v? tr?ng thái khi k?ch b?n k?t thúc

34
K?ch b?n LIBSYS (1)

• Initial Assumption Ngu?i dùng dã dang nh?p h?
  th?ng LIBSYS và dã tìm th?y t?p chí có dang tài
  li?u c?n tìm.
• Normal
• Ngu?i dùng ch?n tài li?u c?n copy. H? th?ng s?
  yêu c?u ngu?i dùng nh?p thông tin thuê bao ho?c
  ch?n cách tr? phí dùng tài li?u. Có th? thanh
  toán b?ng th? tín d?ng ho?c dùng s? tài kho?n c?a
  m?t t? ch?c.
• Sau dó ngu?i dùng du?c yêu c?u di?n m?t form b?n
  quy?n trong dó có chi ti?t v? giao d?ch này, r?i
  submit form dó cho h? th?ng LIBSYS.
• H? th?ng ki?m tra form b?n quy?n, n?u OK, b?n PDF
  c?a tài li?u s? du?c t?i xu?ng máy tính c?a ngu?i
  dùng và ngu?i dùng du?c thông báo v? vi?c này.
  Sau dó ngu?i dùng du?c ch?n m?t máy in, và tài
  li?u s? du?c in t?i dó. N?u tài li?u dã du?c g?n
  c? print-only thì nó s? du?c xóa kh?i máy c?a
  ngu?i dùng ngay sau khi ngu?i dùng kh?ng d?nh
  r?ng dã in xong.

35
K?ch b?n LIBSYS (2)

• What can go wrong
• Ngu?i dùng có th? di?n form sai. Khi dó h? th?ng
  c?n hi?n l?i form d? ngu?i dùng s?a l?i. N?u form
  du?c submit sau dó v?n sai thì h?y yêu c?u d?c
  tài li?u c?a ngu?i dùng.
• H? th?ng có th? không ch?p nh?n giao d?ch thanh
  toán ti?n. H?y yêu c?u d?c tài li?u c?a ngu?i
  dùng.
• Vi?c download tài li?u có th? th?t b?i. Làm l?i
  cho d?n khi thành công ho?c khi ngu?i dùng ch?m
  d?t phiên làm vi?c.
• Có th? không in du?c tài li?u. N?u bài báo không
  có g?n c? print-only thì gi? nó trong workspace
  c?a LIBSYS. N?u không, xóa tài li?u và hoàn l?i
  chi phí cho ngu?i dùng.
• Other activities Song song download các tài li?u
  khác nhau.
• System state on completion Ngu?i dùng dang ?
  tr?ng thái dang nh?p. N?u tài li?u có g?n c?
  'print-only' thì nó dã b? xóa kh?i LIBSYS
  workspace.

36
Use case

• Ca s? d?ng (use-case) là m?t ki thu?t ki?u k?ch
  b?n b?ng ngôn ng? UML
• Ch? rõ các actor trong m?t tuong tác và
• Mô t? chính tuong tác dó.
• M?t b? ca s? d?ng có th? mô t? du?c t?t c? các
  tuong tác có th? d?i v?i h? th?ng.
• Có th? dùng các so d? tu?n t? (sequence diagram)
  d? b? sung chi ti?t cho các ca s? d?ng
• Minh h?a chu?i x? lý s? ki?n.

37
use-case in tài li?u
In tài li?u
38
LIBSYS use case
39
Article printing
40
Print article sequence
41
Ca s? d?ng Use case

• Use case
• Là m?t t?p các k?ch b?n tuong tác gi?a m?t ho?c
  vài actor v?i h? th?ng nh?m th?c hi?n m?t m?c
  tiêu chung
• So d? use case (d? h?a)
• So d? mô t? t?ng quan các ca s? d?ng c?a m?t h?
  th?ng và ai dùng ch?c nang nào
• Mô t? chi ti?t use case (van b?n)
• Mô t? chi ti?t tuong tác gi?a ngu?i dùng và h?
  th?ng trong m?t t?p các k?ch b?n

42
Ví d? Use Case Travel Agency use case list
available flights

• Tên list available flights
• Mô t? ngu?i dùng xem danh sách các chuy?n bay có
  th? d?t
• Actor ngu?i dùng
• K?ch b?n chính
• ngu?i dùng nh?p thông tin v? thành ph? c?n d?n,
  ngày di và ngày d?n
• h? th?ng cung c?p m?t danh sách các chuy?n bay
  phù h?p kèm theo giá vé và booking number
• K?ch b?n ph?
• 1a. D? li?u vào không dúng
• 2. H? th?ng báo l?i và k?t thúc, use case
  quay l?i t? d?u
• 2.a. Không có chuy?n bay nào phù h?p
• 3. Use case quay l?i t? d?u
• Ghi chú D? li?u vào là dúng n?u tên thành ph?
  dúng, ngày di và ngày d?n là các ngày h?p l?,
  ngày di s?m hon ngày d?n, ngày d?n mu?n hon th?i
  di?m hi?n t?i ít nh?t 2 ngày, và ngày di không
  mu?n hon m?t nam k? t? hi?n t?i

43
Ví d? Use Case Travel Agency use case list
available flights

• ngu?i dùng nh?p thông tin v? thành ph? c?n d?n,
  ngày di và ngày d?n
• h? th?ng cung c?p m?t danh sách các chuy?n bay
  phù h?p kèm theo giá vé và booking number
• 1a. D? li?u vào không dúng
• 2. H? th?ng báo l?i và k?t thúc, use case
  quay l?i t? d?u
• 2.a. Không có chuy?n bay nào phù h?p
• 3. Use case quay l?i t? d?u

1
1a
2a
2
3
44
So d? Use case
45
Các lo?i so d? use case

• Business use case
• M?t ph?n c?a tài li?u yêu c?u ngu?i dùng
• Mô t? ch?c nang t? góc nhìn c?a ngu?i dùng
• System use case
• M?t ph?n c?a tài li?u ki thu?t c?a d?i phát tri?n
• Mang tính ki thu?t và chi ti?t hon
• T?p trung vào mô t? nh?ng gì c?n cài d?t

46
Yêu c?u ch?c nang c?a TravelAgency các business
use case
47
Yêu c?u ch?c nang c?a TravelAgency System use
case, ph?n 1 manage trip
48
Yêu c?u ch?c nang c?a TravelAgency System use
case, ph?n 2 plan trip
49
Yêu c?u ch?c nang c?a TravelAgency System use
case, ph?n 3 manage flights
50
Yêu c?u ch?c nang c?a TravelAgency System use
case, ph?n 4 manage hotels
51
M?u tài li?u mô t? use case

• M?u dùng cho môn h?c này
• Tên tên c?a use case
• Mô t? Mô t? ng?n g?n c?a use case m?c tiêu c?a
  ca s? d?ng
• Actor m?t ho?c vài actor nhân t? tuong tác v?i
  h? th?ng
• Ti?n di?u ki?n các di?u ki?n h? th?ng c?n th?a
  mãn d? use case có th? ho?t d?ng
• K?ch b?n chính Mô t? chu?i tuong tác chính gi?a
  actor và h? th?ng
• Chú ý! Ch? nên mô t? h? th?ng t? góc nhìn c?a
  ngu?i s? d?ng
• Các k?ch b?n ph? Có th? ch?a các k?ch b?n th?t
  b?i
• Ghi chú Dùng cho t?t c? nh?ng gì c?n thi?t nhung
  l?i không phù h?p v?i các th? lo?i trên

52
Travel Agency. Mô t? chi ti?t use case list
available flights

• Tên list available flights
• Mô t? ngu?i dùng xem danh sách các chuy?n bay có
  th? d?t
• Actor ngu?i dùng
• K?ch b?n chính
• ngu?i dùng nh?p thông tin v? thành ph? c?n d?n,
  ngày di và ngày d?n
• h? th?ng cung c?p m?t danh sách các chuy?n bay
  phù h?p kèm theo giá vé và booking number
• K?ch b?n ph?
• 1a. D? li?u vào không dúng
• 2. H? th?ng báo l?i và k?t thúc, use case
  quay l?i t? d?u
• 2.a. Không có chuy?n bay nào phù h?p
• 3. Use case quay l?i t? d?u
• Ghi chú D? li?u vào là dúng n?u tên thành ph?
  dúng, ngày di và ngày d?n là các ngày h?p l?,
  ngày di s?m hon ngày d?n, ngày d?n mu?n hon th?i
  di?m hi?n t?i ít nh?t 2 ngày, và ngày di không
  mu?n hon m?t nam k? t? hi?n t?i

53
K?ch b?n

• Tuong tác gi?a m?t actor và h? th?ng
• Ngu?i dùng tác d?ng vào h? th?ng
• H? th?ng ph?n ?ng
• Các hi?u ?ng quan tr?ng d?i v?i ngu?i dùng /
  ngu?i dùng th?y
• Ho?t d?ng bên trong c?a h? th?ng không ph?i là
  m?t ph?n c?a tuong tác

54
Travel Agency. Mô t? chi ti?t use case cancel
trip

• Tên cancel trip
• Mô t? ngu?i dùng h?y m?t chuy?n di dã d?t
• Actor ngu?i dùng
• Ti?n di?u ki?n
• Chuy?n di dã du?c d?t ch?
• Ngày d?u tiên c?a th?i gian d?t phòng khách s?n
  ho?c chuy?n bay ph?i mu?n hon th?i di?m hi?n t?i
  ít nh?t 1 ngày.
• K?ch b?n chính
• Ngu?i dùng ch?n chuy?n di d? h?y
• H? th?ng thông báo chi phí c?a vi?c h?y chuy?n di
• Chuy?n di du?c ch?n s? b? h?y sau khi ngu?i dùng
  kh?ng d?nh vi?c h?y

55
Travel Agency. Mô t? chi ti?t use case plan trip

• Use case này ch?a (include) các use case khác
• Tên plan trip
• Mô t? ngu?i dùng l?p k? ho?ch m?t chuy?n di bao
  g?m khách s?n và các chuy?n bay
• Actor ngu?i dùng
• K?ch b?n chính L?p di l?p l?i ho?t d?ng b?t kì
  trong danh sách sau cho d?n khi xong
• 1. list available flights (use case)
• 2. add flight to trip (use case)
• 3. list available hotels (use case)
• 4. add hotel to trip (use case)
• 5. list trip (use case)
• 6. delete hotel from trip (use case)
• 7. delete flight from tip (use case)

56
Travel Agency. Mô t? chi ti?t use case save trip

• Tên save trip
• Mô t? ngu?i dùng d?t tên cho chuy?n di hi?n hành
  và luu l?i cho s? d?ng sau này
• Actor ngu?i dùng
• Ti?n di?u ki?n chuy?n di hi?n hành không r?ng
• K?ch b?n chính
• 1. Ngu?i dùng nh?p tên cho chuy?n di
• Các k?ch b?n ph?
• 1 tên nh?p không h?p l?
• 2 thông báo cho ngu?i dùng và k?t thúc use
  case
• 1 tên trùng v?i tên c?a m?t chuy?n khác
• 2 h?i ngu?i dùng xem có nên ghi dè lên chuy?n
  dã ghi l?n tru?c hay không
• 3a n?u ngu?i dùng d?ng ý, ghi dè lên chuy?n cu
• 3b n?u ngu?i dùng không d?ng ý, k?t thúc use
  case

57
Use case và ranh gi?i h? th?ng

• Use case và actor du?c xác d?nh tùy theo ranh
  gi?i h? th?ng

TRAVEL AGENCY
FRONT END
BACK END
List flights
Search for fights
Ngu?i dùng

• Biên h? th?ng TravelAgency

• Biên h? th?ng Front End

TRAVEL AGENCY
FRONT END
List flights
List flights
BACK END
Ngu?i dùng
Ngu?i dùng
58
N?i dung chính

• Yêu c?u ph?n m?m là gì?
• T?m quan tr?ng c?a yêu c?u ph?n m?m trong quá
  trình phát tri?n ph?n m?m
• Ki ngh? yêu c?u
• Nghiên c?u kh? thi
• Thu th?p và phân tích yêu c?u
• Làm tài li?u yêu c?u
• Th?m d?nh yêu c?u

59
Th?m d?nh yêu c?u

• (Requirement validation) quan tâm d?n vi?c ch?ng
  t? r?ng các yêu c?u d?nh nghia du?c h? th?ng mà
  khách hàng th?c s? mu?n.
• Chi phí c?a l?i yêu c?u cao d?n m?c công do?n
  th?m d?nh r?t quan tr?ng
• Vi?c s?a m?t l?i yêu c?u sau khi dã bàn giao ph?n
  m?m có th? t?n kém g?p 100 l?n chi phí cho vi?c
  s?a m?t l?i cài d?t.

60
Các tiêu chí cho th?m d?nh

• Hi?u l?c Validity
• H? th?ng có cung c?p nh?ng ch?c nang ph?c v? t?t
  nh?t yêu c?u c?a khách hàng hay không?
• Nh?t quán Consistency
• Có nh?ng yêu c?u nào xung d?t nhau không?
• Ð?y d? Completeness
• Có d? các ch?c nang mà khách hàng dòi h?i hay
  không?
• Th?c t? Realism
• Có th? cài d?t các yêu c?u trong ph?m vi công
  ngh? và ngân sách cho phép hay không?
• Ki?m d?nh du?c Verifiability
• Có cách ki?m tra các yêu c?u xem chúng dã du?c
  th?a mãn chua hay không?

61
Ki thu?t th?m d?nh yêu c?u

• Duy?t yêu c?u Requirements reviews
• Ð?c và phân tích l?i m?t cách có h? th?ng (không
  dùng chuong trình t? d?ng).
• Phiên b?n th? nghi?m Prototyping
• Dùng m?t mô hình ch?y du?c c?a h? th?ng d? ki?m
  tra các yêu c?u (Chuong 17)
• T?o các ca ki?m th? (test case)
• Vi?t các test dành cho các yêu c?u d? ki?m tra
  kh? nang ki?m th? du?c.

62
Qu?n lý yêu c?u

• Yêu c?u ph?n m?m luôn luôn thay d?i!
• Môi tru?ng doanh nghi?p và ki thu?t thay d?i
• Ph?n c?ng m?i ? giao di?n m?i.
• Lu?t thay d?i, nhu c?u doanh nghi?p thay d?i ?
  thay d?i ch?c nang
• Khách hàng, ngu?i s? d?ng thay d?i
• Thay d?i ch?c nang
• Xung d?t gi?a các yêu c?u m?i n?y sinh, và gi?a
  yêu c?u m?i v?i yêu c?u cu

63
Qu?n lý yêu c?u

• Ð? qu?n lý yêu c?u, c?n xác d?nh
• Ð?nh danh yêu c?u M?i yêu c?u có d?nh danh riêng
  d? ti?n cho vi?c tham chi?u gi?a các yêu c?u và
  l?n v?t
• Quy trình qu?n lý thay d?i các ho?t d?ng dánh
  giá ?nh hu?ng và chi phí c?a thay d?i
• Chính sách l?n v?t cách ghi l?i và luu tr? quan
  h? gi?a các yêu c?u và gi?a m?i yêu c?u v?i thi?t
  k? tuong ?ng v?i nó
• Công c? h? tr? h? tr? th?c hi?n các công vi?c
  trên m?t cách có hi?u qu?. CASE tool,
  spreadsheet, co s? d? li?u....

64
Qu?n lý thay d?i
Xác d?nh v?n d?
Phân tích v?n d?, d?c t? thay d?i
Phân tích thay d?i dánh giá chi phí
Th?c hi?n thay d?i
Yêu c?u dã ch?nh s?a
65
Qu?n lý thay d?i yêu c?u

• Nên áp d?ng cho t?t c? các thay d?i du?c d? xu?t
  d?i v?i b? yêu c?u.
• Các giai do?n chính
• Phân tích v?n d? Th?o lu?n v? v?n d? c?a các yêu
  c?u và d? xu?t thay d?i B? sung chi ti?t Ch?t
  l?i nh?ng di?m s? thay d?i.
• Phân tích thay d?i và dánh giá chi phí. Ðánh giá
  hi?u ?ng c?a thay d?i d?i v?i các yêu c?u khác
  Ra quy?t d?nh có th?c hi?n thay d?i hay không.
• Th?c hi?n thay d?i. C?p nh?t tài li?u yêu c?u và
  các tài li?u khác d? th?c hi?n thay d?i dã xét.

66
Bài t?p l?n

• Thu th?p và phân tích yêu c?u