G

1
Görme Fonksiyonunun Medikolegal Yönü

• Dr. Sait Egrilmez
• Ege Üniversitesi Tip Fakültesi
• Göz Hastaliklari Anabilim Dali - Izmir

2
Bilirkisi?
3
Bilirkisi adli makamlarin hizli ve dogru karar
vermelerini saglayabilmek amaciyla, alaniyla
ilgili konularda bilimsel verilere dayanarak
delil olusturan kisi Görevleri ve nitelikleri
CMK M.62-89 arasinda belirtilmis Bilirkisinin
yapacagi hatalar adli yanilgilara neden olur
(haksiz ceza verilmesi veya ceza verilmesi
gerekirken verilememesi)
4
Gerçege aykiri bilirkisilik veya tercümanlik (TCK
M276). Yargi mercileri veya suçtan dolayi kanunen
sorusturma yapma yetkisine sahip bulunan kisi
veya kurul tarafindan görevlendirilen
bilirkisinin gerçege aykiri mütalaada bulunmasi
halinde, bir yildan üç yila kadar hapis cezasina
hükmolunur
5
Göz Hekimi ve Bilirkisilik

• Özürlülük orani tespiti
• Meslekte kazanma gücü kaybi
• Sürücü Adaylarinin Muayenesi
• Askerlik Yükümlülügü
• Is basvurularinda uygunluk
• Asker, Polis,Güvenlik Görevlisi
• Göz yaralanmalarinda ceza davalari

6
Yasal Körlük

• Birbirinden farkli 65 ulusal tanim!
• Görme Keskinligi
• 20/200 (A.B.D.)
• 20/500 (Birçok Avrupa Ülkesinde)
• 20/200 (Birçok Gelismekte olan ülkede)
• Görme Alani
• Santral 20 ile 5 derece arasinda degisiyor
• Fonksiyonel degerlendirme

7
Özür Orani Tespiti Maliye Bakanligi

• 18 Mart 1998 tarih, 23290 Sayili
• Resmi Gazete, Sayfa 15-17
• Göz Doktoru Heyette Asil Üye
• Toplu tasima araçlarindan faydalanma
• Özürlü kadrosundan is basvurusu
• Vergi Indirimi
• Erken Emeklilik
• Saglik Güvencesi Maas Baglanmasi

8
Göz Arizalari

• Görme Keskinligi
• Görme Alani
• Binoküler Görme, diplopi ve sasilik
• Afaki ve pseudofaki
• Lagoftalmi, ektropiyon-entropiyon, epifora,
  pitozis
• Optik sinir-Retina-Uvea hastaliklari
• Edinsel kataraktlar

9
Çoklu Kayiplarin Birlestirilmesi

• Balthazard Formülü
• Kayiplar büyükten küçüge siralanir
• Kalan is gücü orani, her kayip için devam ederek,
  asagidaki denkleme uygun sekilde hesaplanir

Kalan Is Gücü Mevcut Is Gücü (Mevcut Is
GücüKayip orani)
Toplam Is Gücü Kaybi 100 Kalan is Gücü
10
Örnek olgu 50, 40, ve 10 kayiplari var
Kalan Is GücüMevcut Is Gücü (Mevcut Is
GücüKayip orani)
Toplam Is Gücü Kaybi 100 Kalan is Gücü
Baslangiç is gücü 100
Ilk kayip orani 50
Kalan is gücü 100 ( 100 50) 50
50
Ikinci kayip orani 40
Kalan is gücü 50 ( 50 40) 30
20
Üçüncü kayip orani 10
Kalan is gücü 30 ( 30 10) 27
3
Toplam Is Gücü Kaybi 100 27 73
11
Özürlülük Is Gücü Kaybi Orani

• 40tan az olanlar özürlü sayilmaz
• 40-59 arasi hafif derecede özürlü
• Özürlü kadrosundan is basvurusu
• Özürlü kimlik karti edinmek
• Düsük oranda vergi indirimi
• 60-79 arasi orta derecede özürlü
• Yüksek oranda vergi indirimi
• 80 ve üstü agir derecede özürlü
• Malulen emeklilik
• Maas Baglanmasi -Saglik Güvencesi

12
Meslekte Kazanma Gücü KaybiÇalisma ve Sosyal
Güvenlik Bakanligi

• SOSYAL SIGORTA SAGLIK ISLEMLERI TÜZÜGÜ
  
  Bakanlar Kurulu Kararinin
  Tarihi 26.5.1972, No 7/4496
  Dayandigi Kanunun Tarihi
  17.7.1964, No 506 Yayimlandigi
  R. Gazetenin Tarihi 22.6.1972, No 14223
  Yayimlandigi Düsturun Tertibi
  5, Cildi 11, S 2504
• Meslekte kazanma gücünün 2/3ünün kaybedilmis
  sayildigi durumlar
• Özel birer durum olarak tanimlanmis
• Balthazard formülü uygulanmiyor (kayiplar
  toplanmiyor)
• Optik sinir hastaliklari yine ele alinmamis

13
Meslekte Kazanma Gücü KaybiÇalisma ve Sosyal
Güvenlik Bakanligi

• ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
• Sigortalilarin Hangi Hallerde Çalisma Gücünün en
  az Üçte Ikisini Yitirmis ve Hangi Hallerde Baska
  Birinin Sürekli Bakimina Muhtaç Durumda
  Sayilacaklari
• B - GÖZ HASTALIKLARI VE GÖRME ARIZALARI
• 17 - Camla düzeltildikten sonra her bir gözün
  skiaskopik muayeneyle tespit edilen 20/100 veya
  daha az görmesi hali,
  
• 18 - Görüsü bozan, korneada ileri derecede
  bulanikliga neden olan, tekrarlayan, iki tarafli
  pterijiumlar,
• 19 - Görüsü bozan, tedavi edilemeyen keratit ve
  sekelleri veya grefon hastaligi,
• 20 - Görüsü bozan, kontakt lensten
  yararlanamayan, iki tarafli keratokonus,
• 21 - Görüsü bozan, tekrarlayan üveitler,
• 22 - Görüsü bozan, sik sik tekrarlayan, tedavisi
  güç retina kanamalari,

14
Meslekte Kazanma Gücü KaybiÇalisma ve Sosyal
Güvenlik Bakanligi

• B - GÖZ HASTALIKLARI VE GÖRME ARIZALARI
• 23 - Her iki göz yuvarlagini hareketsiz kilan ve
  görüs derecesini bozan orbita travmalari,
  iltihaplari, tümörleri
• 24 - Tedavi edilemeyen görüsü az veya çok
  etkileyen retinopatiler, retina
  dejeneresanslari, makulopatiler
• 25 - Her iki gözde periferik görme alaninin 10
  dereceye kadar daralmasi
• 26 - Iki tarafli, sekel halinde, tam pitozis
• 27 - Çift görmeye neden olan, sekel halinde, her
  iki göz kaslarinin paralizisi

15
Meslekte Kazanma Gücü KaybiÇalisma ve Sosyal
Güvenlik Bakanligi

• IKINCI BÖLÜM
  
  Is Kazasi ve Meslek
  Hastaligi Sonucu Sürekli Is Göremezlik Hallerinin
  Meslekte Kazanma Gücünü ne oranda azaltacaginin
  tespiti
• A CETVELI
• II.Liste
• Göz Arizalari (X)

16
Görme Engelliler Ilkögretim Okullari

• 1/10 ve alti tam görme özürlü
• 3/10 ile 1/10 arasi kismi görme özürlü
• 15 Görme Özürlüler Ilkögretim Okulu
• 1 Görme engelli meslek okulu

17
Askerlik Yükümlülügü

• T.S.K. Saglik Yetenegi Yönetmeligi
• Dört Grup
• A grubu Askerlige engel olmayan kusurlar
• B grubu Seferberlik durumunda askere
  çagrilacaklar
• C grubu Iyilesme sürecindekiler
• D grubu Seferberlikte dahi askerlik
  yapamayacaklar
• 9 Madde
• Görme keskinligi, Kapak-Oküler yüzey hst, Gözyasi
  yollari, Sasilik, Kornea-Lens-Vitreus hst,
  Refraksiyon, Diskromatopsi-Albinizm,
  Koroid-Retina-Optik sinir hst

18
Askerlige Elverissiz Olgular

• Camlarla düzeltildikten sonra her iki gözün görme
  dereceleri toplami 10/10dan az olanlar
• Gözlerinden biri 2/10dan az görenler (veya bir
  gözü olmayanlar)
• Bir veya iki gözde santral görmeyi bozan ve
  cerrahi tedavi ile sonuç alinmayan pitozisler
  (üst göz kapagi düsüklügü)
• Her iki gözde dakriosistorinostomi ameliyatindan
  istifade etmemis göz yasarmasi veya her iki göz
  yasi kesesinin ameliyatla alinmis olmasi.
• Her iki gözde birer veya tek gözde birden fazla
  kas paralizileri (felcleri) (Sekel halinde, yani
  iyilesme süreci bittigi halde iyilesmemis).
• Afaki (Dogal veya yapay göziçi lens yoklugu)
  (Dogustan veya yaralanma-kaza sonucu, ameliyatla
  olabilir)

19
Askerlik Hizmetine Engel Teskil Eden Göz
Hastaliklari

• Her iki gözde penetran keratoplasti (kornea
  nakli) ameliyatlari
• Her iki gözde 7 diyoptri veya daha yüksek miyopi,
  hipermetropi veya astigmatizma
• Her iki gözün refraksiyon degerlerinin sferik
  esdegerleri farki 6 diyoptriden yüksek olan
  miyopi, 4 diyoptriden yüksek olan hipermetropi ve
  astigmatizmalar
• Her iki göz refraksiyon kusuru toplami 14
  diyoptri veya üzerinde olan miyopi, hipermetropi
  ve astigmatizmalar
• Görme yollari veya retina patolojileri nedeniyle
  görme alani kaybi bir gözde 2/3 ve üstü yada iki
  gözde ayri ayri 1/2 ve üstünde olmasi
• Her iki gözde glokom ameliyati geçirmis olmasi ve
  periferik görme alanlarinin 1/2 oraninda daralmis
  olmasi.

Egrilmez S, Uzunel DU ve Yagci A. "Penetran
keratoplasti sonrasi oküler travma." M. N.
Oftalmoloji (2004)
20
Askeri Liselere Giris

• Emetropi sart
• Tashihsiz tam görmek sart
• Diskromatopsi bulunmamasi sart
• (Ishiara pseudoizokromatik levhalari ile)
• Refraktif cerrahi geçirmis emetroplar,
• 10/10 görseler dahi, Saglam kabul edilmezler!

21
Sürücü Adaylari

• 1. Grup(A1, A2, B, F, H) toplam 12/10
• 2. Grup (C, D, E, G) toplam 16/10 görmeli
• Yumusatilmis diskromatopsi sarti
• Rutin periyodik kontrol yok
• Görme alani toplam 140 derece olmali
• Derinlik duygusu normal olmali
• Sürücü olur yetkisi için yetkili saglik
  kurulusunda en az           i) Görme eseli   
  ii) Gözlük kutusu    iii) Retinoskop        iv)
  Oftalmoskop   v) Biomikroskop     vi) Renk
  körlügü muayenesi için gerekli malzemeler
  bulunmalidir

22
Sürücü Adaylari

• A.B.D.
• En az bir göz iyi görmeli
• Bazi eyaletlerde 20/40
• Bazi eyaletlerde 20/70
• Sinirlandirilmis Ehliyet - Gündüz sürücülügü
• (Arkansas, 20/60 ile 20/40 arasi olanlar)
• Periyodik kontrol 12 eyalette yok
• Diskromatopsi bazi eyaletlerde engel

23
Sürücü Adaylari

• Ingiltere
• En az bir gözle 6/10 görme
• (20.5 metreden 7.94 mm boyunda rakamlar
  okutuluyor)
• Horizontalde 120 derece, vertikalde 40 dereceden
  dar olmayan binoküler görme alani
• 2. grup tasit sürücülerinin kötü gören gözleri de
  en az 6/12 görmeli, tashihsiz görmeleri en az
  3/60 olmali, tam görme alani
• Diabetik sürücülerin bildirilmesi zorunlu,
  periyodik kontrolü var, Insülin bagimlilar 2.grup
  tasitlari kullanamaz

24
Sürücü Adaylari

• Almanya
• Tek gözlüler en az 0,7 görmeli
• Çift gözlüler en az 0,5/0,2 görmeli
• Tek gözlü olanlar 2.grup ehliyet talep edemezler,
  ama ehliyeti olup da sonradan 1 gözünü
  kaybedenlerde, kalan göz en az 0,7 görüyorsa
  ehliyeti geçerli
• Görme alani en az bir gözde normal olmali,
  (2.grup ehliyetler için her ikisi de)
• 2.grup ehliyetler için, Stereopsis ve Renk Görme

25
Amatör Denizci Yönetmeligi

• 25 Mart 2006
• Saglik Yoklamalari (Madde 24)
• ADB alacaklarin, resmi veya özel kuruluslardan
  Göz ve KBB uzamindan Amatör Denizci Olur raporu
  almasi gerekir
• Kara tasit sürücülerindeki esaslar geçerlidir
• Tek gözü olanlarin monoküler olduklari
  belirtilerek belgesi verilir
• Derinlik algisi normal olmalidir ?
• Görme Alani 140 derece olmali ?
• Sasilik ?

26
Özel Güvenlik Görevlileri

• ÖZEL GÜVENLIK GÖREVLILERI SAGLIK SARTLARI
  YÖNETMELIGI
• Resmi Gazete Tarih 27.6.2003 Sayi 25151
• h) Göz Hastaliklari Bölümü Saglik Sartlari
       1) Gözler ve çevresi haricen normal
  olacaktir.      2) Ischihara kitabi ile yapilan
  muayenesinde diskromatopsi bulunmayacaktir.
       3) Her iki gözde görme güçleri toplami,
  düzeltmeden önce ve/veya sonra en az 16/20
  olacaktir. Sadece gözlerden birinin en az görmesi
  7/10 dan daha az olamaz.      4) En az bir gözün
  görmesi 7/10, diger gözün görmesi 9/10 olabilir.
       5) En az bir gözün görmesi 8/10, diger
  gözün görmesi 8/10 olabilir.      6) Gözlerde en
  çok 3.00 diyoptriye kadar miyopi, 1.50 diyoptriye
  kadar miyopik astigmatizma bir arada bulunabilir.
       7) Gözlerde en çok 2.00 diyoptriye kadar
  hipermetropi, 1.00 diyoptriye kadar hipermetropik
  astigmatizma bir arada bulunabilir.      8)
  Sadece astigmati olanlarda silindirik deger,
  miyop astigmatlarda 2.50 diyoptriyi,
  hipermetropik astigmatlarda 1.75 diyoptiriyi
  geçemez.      9) Mikst astigmatlarda
  hipermetropiye transpozisyon sonrasi toplam deger
  1.50 diyoptiriden fazla olamaz.      10)
  Binoküler vizyon bulunmalidir ve binoküler görme
  alani 45-60 derece olmalidir.      11)
  Fonksiyonel aktivitede zaaf yaratmayan sifa ile
  sonuçlanmis tibbi ve cerrahi tedaviler kabule
  engel degildir.

27
Özel Güvenlik Görevlileri

• 07.10.2004 tarih ve 25606 sayili Resmi Gazete
• Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun
  Uygulanmasina Iliskin Yönetmelik
• Saglik Sartlari
• Psikiyatri Psikiyatrik bir hastalik veya kisilik
  bozuklugu (Psikopati) alkol ve uyusturucu
  bagimliligi olmamak.
• Nöroloji Özel güvenlik hizmetini yerine
  getirmesine engel teskil edebilecek nörolojik
  rahatsizligi olmamak
• Göz Körlük, gece körlügü veya renk körlügü
  olmamak
• Kulak Burun Bogaz (KBB) Özel güvenlik hizmetini
  yapmasini engel teskil edebilecek isitme kaybi
  olmamak
• Ortopedi Kas veya iskelet sisteminde ileri
  derecede hareket kisitligi olmamak

28
Silah Tasima ve Bulundurma Ruhsati

• SILAH BULUNDURMA VE TASIMA RUHSATI VERILEMEYECEK
  DURUMLAR
• SAYI B100THG0100002-3 24.05.2004 -
  8470 
• Göz
• Düzeltmeli veya düzeltmesiz olarak bir gözün
  görmesi 2/10dan asagi, her iki gözün görme
  toplami 12/20den az olanlara
• Silindirik degerlerin toplami 5 ten ve 3 den
  daha yukari degerdeki refraksiyon kusurlari
  olanlara
• Gece körlügü olanlara
• Ptozis-hemiptozis olanlara
• Diplopi ve paralitik sasilik olanlara
• Görme alani defekti olanlara
• Renk körlügü olanlara silah ruhsati verilmez
• Görmeyi zamanla azaltabilecek (katarakt, makula
  dejenerasyonu, retinopatiler) hastaligi olanlara
  yilda bir kez göz muayenesi istenir.

29
Özel Güvenlik Görevliligi Aday Muayenesi

• Özel Güvenlik Görevlisi olur - Silah tasiyabilir
• Silah Bulundurma ve Tasima Ruhsati Alabilecek
  Olanlar ?
• Özel Güvenlik Görevlisi olur - Silah tasiyamaz
• Körlügü bulunmayanlar !
• Özel Güvenlik Görevlisi olamaz
• Körlük, renk körlügü veya gece körlügü olanlar

30
Adli Raporlar

• Eski TCK
• Mutad istigale / Is ve güce engel olma süresi
• Hayati tehlike arzedip / arzetmedigi
• Çehrede sabit eser / daimi degisiklik yaratip
  yaratmadigi
• Uzuv zaafi yada tatili niteliginde olup olmadigi

31
Adli Raporlar

• Yeni TCK
• Basit tibbi müdahale ile giderilebilir mi?
• Yasami tehlikeye sokan bir durum mu?
• Yüzde kalici ize / sürekli degisiklige neden
  oluyor mu?
• Duyu veya organ islevinde sürekli zayiflama /
  yitirilme yapiyor mu?
• Vücutta kemik kirilmasina neden olmus mu?

32
Adli Raporlar

• Basit tibbi müdahale ile giderilebilir
  durumlar
• Göz kapagi/çevresinde ekimoz/hematom, yüzeyel
  laserasyonlar
• Konjonktivada subkonjonktival kanama gibi görme
  bozuklugu yapmayan, sekil ve fonksiyonunu
  bozmayan yaralanmalar
• Korneada perforasyona yol açmayan basit lezyonlar
  (abrazyon / kontüzyon )

33
Adli Raporlar

• Basit tibbi müdahale ile giderilemez durumlar
• Delici yaralanmalar
• Lens yaralanmalari (katarakt, subluksasyon,
  luksasyon)
• Hifema, intraoküler hemoraji
• Enükleasyon-Eviserasyon
• Göz yasi kanali yaralanmalari, sürekli epifora
• Koroid-retina lezyonlari
• Pitozis, ektropiyum, entropiyum, trikiyazis
• Travmatik sasilik, diplopi
• Optik sinir lezyonlari

34
Adli Raporlar

• Oftalmolojik açidan yasami tehlikeye sokan
  durumlar
• Orbita tavan kiriklari
• Frontal kemigin orbital bölümü
• Sfenoid kemigin küçük kanadi

35
Adli Raporlar

• Yüzde kalici iz
• Sosyal iletisim mesafesinden fark edilebilen
  degisimler
• Travmadan 6 ay sonra
• Lökom
• Sasilik
• Pitozis
• Kas-Kapak deformiteleri
• Travmatik midriazis
• Yüzde sürekli degisiklik
• Kisiyi taninamayacak hale getiren yaralanmalar

36
Adli Raporlar

• Duyu veya organlarin islevinin sürekli
  zayiflamasi
• 4/10 5/10 6/10 7/10 görme dahil
• Travmatik sasilik
• Travmatik glokom
• Hemianopsi
• Travmatik sürekli epifora
• Travmatik total ptosis
• Diplopi

37
Adli Raporlar

• Duyu veya organlarin islevinin sürekli
  yitirilmesi
• Isik hissi, el hareketleri, parmak sayma, 1/10 -
  2/10 3/10 görme dahil
• Duyu-organ ve ekstremitelerdeki anatomik kayip
  ve/veya fonksiyonel bozukluk, organ veya
  ekstremitenin kendi anatomik yapi veya
  fonksiyonuna göre degerlendirilmelidir. Protez
  takilmasi durumunda da anatomik kayip
  degerlendirilecektir
• Travmatik katarakt sonrasi psödofaki

38
(No Transcript)
39
Referans Olabilecek Resmi Web Siteleri

• http//www.adlitabiplik.saglik.gov.tr
• Saglik Bakanligi
• http//www.ceza-bb.adalet.gov.tr
• Adalet Bakanligi
• http//www.atk.gov.tr
• Adli Tip Kurumu
• http//mevzuat.basbakanlik.gov.tr
• Basbakanlik