BIlgIsayar

1
BIlgIsayar Çevre BIrImlerI

1. Kasalar
2. Mouse
3. Klavye
4. Hoparlör

2
Ekran/Monitör/Screen
Kasa/Tower/Case
Hoparlör/Speaker
Klavye/Keyboard
Fare/Mouse
3
Bilgisayar Kasalari

• Kasa bilgisayar bilesenlerini bir arada tutan ve
  gerekli gücü saglayan plastik ve metal
  bilesiminden olusan kutudur.
• Günümüzde kasalar teknolojik ve estetik görünüm
  anlaminda fazlaca gelismislerdir. Içi neon lamba
  ile aydinlatilmis kasalara rastlamak bugünlerde
  mümkün.
• Kasanin dis görünümü göz zevkiniz açisindan
  önemli olabilir ancak kasanin görünümüne verilen
  önemin sogutma ve yeterli güç saglama konularina
  da verilmesi gerekir.

4
Bilgisayar Kasalari
5
Bilgisayar Kasalari

• Yeni bilgisayar sistemleri, yüksek kapasiteli
  bilesenler sunarak isinma problemine neden
  olmaktadir.
• Islemci, ekran karti ya da sabit disk kasa
  içerisinde fanlar yardimiyla sogutulabilir. Ancak
  sogutma sirasinda açiga çikan isinin saglikli bir
  sekilde kasanin disina atilabilmesi gerekir.
• En basit sogutma sisteminde bile 2 adet fana
  ihtiyaç vardir. Biri kasanin önünde, digeri
  arkasinda yer alir. Öndeki fan kasa içerisine
  hava alirken, arkadaki fan sicak havayi disari
  atmakla görevlidir. Piyasada maalesef satilan
  kasalarin çogu tek fan içermektedir.
• Fan sayisi arttikça sogutma islemi daha basarili
  olacaktir. Kimi kasalarda üstte de üçüncü bir fan
  görüldügü gibi ön veya arka panelde de birden
  fazla fan bulunabilir.

6
Bilgisayar Kasalari

• Kasalarda önemli olan ikinci unsur güç
  kaynagidir. Çogu zaman güç kaynagina
  bakilmaksizin kasa alinir. PClerde olusan
  arizalarin çogunlugu voltaj hatalari nedeniyle
  olusmaktadir.
• Güç kaynaginin görevi 220 Volt'luk sehir
  gerilimini 3,3 Volt, 5 Volt ve 12Volt olmak üzere
  3 farkli voltaj degerine dönüstürmek ve
  bilesenlere dagitmaktir.
• Bilgisayari olusturan tüm bilesenler ayni voltaj
  degerleri ile çalismazlar. Farkli voltaj yani
  farkli watt degerleri ile çalisirlar. Güç
  kaynaklarinin toplam çikis gücü watt ile
  belirtilir.
• Güç kaynaklarinin üzerindeki bilgi etiketinde
  desteklenen maksimum amper degerleri görülebilir.

7
Statik Elektrik

• Bilgisayarin hareketli parçalari çalisirken
  statik elektrik yüklenirler.
• Eger toprakli priz kullanilmazsa bu yük
  bilgisayar parçalarina zarar verebilir. Çünkü
  bilgisayar çalisirken de hareketli
  parçalar(fanlar) nedeni ile statik elektrik
  olusabilir.Toprak hatti statik elektrik
  bosalmasini saglayacaktir.
• Ayrica donanim parçalarina dokunmadan önce
  mutlaka insan üzerindeki statik yükün
  bosaltilmasi gerekir. Herhangi bir bilgisayar
  bilesenine dokunmadan önce bir metale (kalorifer
  veya PC kasasi) dokunun. Bu, sizi gerekli sekilde
  topraklayacaktir.

8
Kasalarda Sogutma

• Kasa satin alirken dikkat edilmesi gereken nokta,
  sagladigi güç ve sogutma sisteminin kalitesidir.

9
Kasalarda Sogutma

• Günümüzde en basit sogutma siteminde kasa içinde
  2 adet fan bulunmaktadir.
• Kasanin önündeki temiz havayi içeri alirken,
  arkadaki isinan havayi disari atar..

10
Güç Kaynagi

• Güç kaynaginin görevi, elektrigi dogru akima
  çevirerek, bilgisayar sisteminin çalismasi için
  gerekli elektrik enerjisini saglamaktir.
• Elektrik voltajindaki muhtemel azalma ve
  artislara karsi sistemin güvenli bir sekilde
  çalismasini saglayacak sekilde voltaji dengeleme
  görevini de üstlenirler.
• Normal bir kisisel bilgisayarinda güç kaynaginin
  çalisma voltaji 110-220 Volt ve gücü 150-250 Watt
  civarindadir.

11
Güç Kaynagi

• Bilgisayarin, sabit disk, disket sürücüsü ve
  cd-rom gibi cihazlarin dönmesini saglayan
  motorlar için 12 volt seviyesinde bir elektrik
  gücü gereklidir. Bunun yaninda elektronik devre
  kartlari için gerekli olan elektrik gücü 3 ile
  5volt kadardir.
• Güç kaynagindan çikan elektrik kablolari, basta
  anakart olmak üzere diger donanim birimlerine
  takilir. Bazi donanim birimleri anakartin
  genisleme yuvalarina takildigindan gerekli
  elektrigi anakart üzerinden alirlar.
• Elektronik parçalar, üzerinden elektrik akimi
  geçtiginde isinirlar ve sogutulmadiklari taktirde
  normal görevlerini yerine getiremezler. Bunun
  için güç kaynaginda bir de sogutucu fan bulunur

12
Güç Kaynagi
Resim Anakart Güç Kablosu
13
Güç Kaynagi
Resim Diger Sürücüler için Güç Kablolari
14
Güç Kaynagi
Resim Speaker ve ön ses baglantilari
15
Güç KaynagiAT / ATX

• Günümüz bilgisayarlarinda iki tip güç kaynagi
  kullanilmaktadir.
• AT Tipi Güç Kaynagi Sistem enerjisinin kesilmesi
  kasa paneline bagli power dügmesi ile saglanan
  güç kaynaklaridir. Enerjinin verilmesi veya
  kesilmesi bu dügmeyle kontrol edilir. Genellikle
  Pentium II öncesi AT kasa ve anakartlar için
  kullanilmaktadir.
• ATX Tipi Güç Kaynagi Sistem enerjisi BIOS
  tarafindan kapatilir veya açilir. Kasa üzerindeki
  Power dügmesi anakart üzerindeki power switch
  konnektörüne baglidir. Dügmeden gelen sinyal ile
  sistem enerjiyi keser veya uyku moduna geçirir.
  Isletim sisteminden verilen komutla da ayni islem
  gerçeklestirilebilir. (Windows ta "bilgisayari
  kapat" komutu)

16
Güç Kaynagi - ATX
Resim ATX güç kaynagi ve iç yapisi
17
Kesintisiz Güç Kaynagi(UPS)

• KGK (Kesintisiz Güç Kaynagi-UPS uninterruptable
  power supply) olarak tanimlanan sistemler,
  bilgisayar ve bagli birimleri için oldukça önemli
  cihazlardir. Kendisine bagli tüm elektronik
  cihazlari sehir elektrik sebekesinden olusacak
  problemlerden uzak tutmak için devreye sokulan
  sistemler olarak tanimlayabiliriz.
• Örnegin, KGK cihazi ayarlanarak hem sehir
  elektriginde olusan parazitlerden, farkli gerilim
  ve dalgalardan arindirilmis sabit genlikli
  gerilim saglamakta hem de elektrik kesintisi
  sirasinda içindeki aküyü devreye sokarak
  kesintisiz çalisma olanagi sunabilmektedir.

18
Kesintisiz Güç Kaynagi(UPS)

• KGKnin temel görevi, cihazinizin elektrik
  kesintileri, voltaj dalgalanmalari vs. gibi
  sorunlara karsi, kesintiye ugramadan, güvenli bir
  sekilde kapatilmasina olanak saglamak ve bu
  sayede bilgisayar donaniminizi korumak, çalisma
  esnasinda yüklü bilgilerin kesinti nedeniyle
  silinmesini önlemektir.
• Ayrica KGK, bir elektrik üreticisi olan
  jeneratörden farkli bir donanimdir. Sebekedeki
  problemleri düzenleyen bir regülatör ve elektrik
  kesintilerine karsi donanimi koruyan, akü
  özelligiyle enerji ihtiyacini yedekleyen bir
  cihazdir.

19
Kesintisiz Güç KaynaklariÇesitleri

• Kesintisiz güç kaynaklari üç degisik topolojiye
  sahiptir.
• 1. Standby (Off - Line) UPSler
• 2. Line - Interactive UPSler
• 3. Online UPSler

20
Standby (Off - line) UPSler

• Elektrikler kesik oldugu sürece aktif olan,
  elektrikler varken de temel yüksek voltaj
  korumasinin haricinde voltaj dalgalanmalarinda
  herhangi bir ayarlama ya da düzenleme yapmadan,
  elektrik prizinin takili oldugu duvardan çikan
  elektrik akiminin direkt olarak PCye ve çevre
  birimlerin ulasmasina izin veren pasif
  sistemlerdir.
• Standby UPSlerin devreye girmesi için elektrik
  hattinda bir güç kesintisi meydana gelmelidir.
  Elektrikler kesilmedigi sürece bu UPSler kendi
  içlerinde bir enerji dönüsümü yapmazlar.
  Elektrikler var oldugu sürece aktif durum
  geçmedigi için kendisine off line UPS de
  denmektedir.

21
Line - Interactive UPSler

• Line - interactive sistemler, sebeke gerilimi
  kabul edilebilir aralikta iken standby UPSlerde
  oldugu gibi offline modunda çalismasini sürdürür.
  Offline sistemlerden farkli olarak gerilimdeki
  dalgalanmalari engellemek için kontrol
  mekanizmasina sahiptirler. Yani elektrik varken
  olusabilecek voltaj dalgalanmalaristandby
  UPSlerde kontrol edilemezken (yüksek voltaj
  kontrolü hariç) line interactive sistemlerde bu
  dengesizlikler regülâsyon islemine tabii
  tutulurlar.
• Line interactive UPSler, sistemler için daha
  güvenilir bir koruma saglarlar. Ayrica pil
  ömürleri de daha uzundur.

22
Online UPSler

• Bu tür UPSlerin dönüstürücüleri her zaman
  aktiftir. Sistemin ihtiyaç duydugu elektrik
  akimi, duvardaki elektrik hattindan gelen akimla
  sürekli beslenen aküler ile saglanir. Bir
  elektrik kesintisi ya da güç arizasi halinde,
  online bir UPS sifir transfer zamanina
  ulasabilme yetenegine sahiptir (Çünkü sistemin
  enerjisi daima UPS aküsünden saglanmaktadir.).
  Online UPSler, korumakla yükümlü olduklari
  sistemin hizmetine ani dalgalanmalardan uzak ve
  daha kararli bir elektrik akimi sunarlar. Daha
  çok endüstriyel alanda daha büyük sistemlere
  kesintisiz ve düzenli enerji saglama amaçli
  kullanilirlar.

23
Güç Kaynagi Çikis Güçleri

• Güç, bir kaynagin verdigi akim ve gerilim
  degerlerinin çarpimi ile bulunan göreceli bir
  büyüklüktür. ATX güç kaynaginin verdigi gerilim
  degerleri, toleranslar dahilinde sabittir.
• Ancak bilgisayar parçalari çalisma durumlarina
  göre farkli akim degerleri kullanir(çeker).
• Örnegin islemcinin çok çalistigi sirada veya
  CD-ROM sürücüdeki CD okunmasi sirasinda daha
  fazla akim çekilir.
• Bir ATX güç kaynagi bilgisayar sisteminin en
  yogun güç gereksinimini bile karsilayacak düzeyde
  güç üretmek zorundadir. Günümüzde kullanilan
  sistemlerde PCI Express, DDR2 bellek ve Serial
  ATA ile beraber güç gereksinimleri de artmistir.
  Hatta CPUlarin güç gereksiniminin artmasi
  yüzünden CPU için ikinci bir 12V hatti açilarak
  islemcinin çok yük çektigi anlarda yasanan asiri
  yüklenme sorununun önüne geçilmistir.

24
Güç Kaynagi Çikis Güçleri
.
Resim Bilgisayar bilesenlerinin güç
gereksinimleri
25
Güç Kaynagi

• Ortalama bir bilgisayar sistemi için 300 W bir
  güç kaynagi yeterlidir .Güç kaynaginin isinma
  sorunu olmadan saglikli çalismasini istiyorsaniz,
  toplam kapasitesinin 80nini asacak sekilde
  çalistirmamalisiniz.

26
Biçimlerine Göre Kasa Çesitleri
KASALAR
TOWER (KULE)
DESKTOP (MASAÜSTÜ)
MINI TOWER
MID TOWER
FULL TOWER
27
Biçimlerine Göre Kasa Çesitleri
28
Biçimlerine Göre Kasa Çesitleri
29
Kasa Içi Baglantilari

• Kasa içinde iki türlü baglanti vardir
• Güç kaynagindan çikan ve diger elemanlara
  dagilan güç kablolari
• Bir birimden digerine veri tasiyan kablolar ve
  led baglantilaridir

30
Kasa Içi Baglantilari

• Güç kablolari ana karta, disk sürücülerine,
  CD-ROM sürücülerine ve bazi ekran karti
  sürücüleri ile fanlara baglanirlar.
• Kasa içinde tüm veri akisi ana kart üzerinden
  yapildigi için tüm veri kablolari ana karta
  baglidir.
• Disk sürücüleri ile CD-ROM sürücüleri ana karta
  veri kablolari ile baglanirlar. Bunlarin yaninda
  kasa üzerinde gösterge olarak kullanilan ledler
  ve reset, power switchleri de ana karta
  baglanirlar.
• Tüm bu baglantilara ek olarak CD-ROM sürücüleri
  ses verisi aktarmak üzere kasa üzerindeki ek USB
  portlari ve ses jaklari ana karta baglanirlar.
• Kasa içindeki baglantilarin dogru yapilmasi kadar
  düzenli ve derli toplu olmasi da önemlidir.
• Kasa içindeki hava akisinin saglanmasi için
  baglantilar genelde bir kelepçe yardimi ile bir
  araya getirilir. Hatta IDE kablosu gibi standart
  hâli genis olan kablolar, hava akisini
  engellemesin diye sikistirilarak üretilmeye
  baslanmistir.

31
Kasa Içi Baglantilari
32
Led(isik)
Led düsük bir enerji ile isima yapabilen
elektronik deve elemanidir. Elektronik devrelerde
genel olarak sistemin açik ya da kapali oldugunu
bildirmekte kullanilir. Led isima yapiyorsa bagli
oldugu sistemin çalistigi anlasilir.
33
Led(isik)

• Kasa üzerinde iki adet led vardir
• HDD Led Sabit disk üzerinde okuma ve yazma
  islemi yapilip yapilmadigini belirtir.
• Power Led Bilgisayarin açik oldugu sürece isima
  yapar.

34
Led Baglantilari

• Ledlerin renkleri ve kasa üzerindeki yerlesimleri
  çok farklilik göstermektedir. Bu ledler, ara
  kablolar ile ana kart üzerinde panel adi verilen
  bölümde ayrilmis(belirlenmis) yerlere ,- yönüne
  dikkat edilerek takilirlar

Resim Led baglantilari
35
Switch(buton)

• Switch bir hat üzerinden elektrik geçiren ya da
  engel olan anahtarlardir.
• Bilgisayar kasasinda 2 adet switch vardir
• Power Switch Bilgisayari açar ya da kapatir
• Reset Switch Bilgisayari yeniden baslatir..

• Bu switch ara kablolar ile ana kart üzerinde
  panel adi verilen bölümde ayrilmis(belirlenmis)
  yerlere takilirlar

36
Fare - Mouse

• Mouse, ekranda görülen imleç yardimiyla komut
  girisi yapmaya yarayan, üzerinde iki veya üç tusu
  bulunan, düzgün bir yüzeyde hareket ederek,
  elektrigi sinyaller üreten bir giris birimidir.
• Mouse hareket ettirildikçe, ekrandaki mouse
  isareti de hareket eder.

37
Farenin Iç Yapisi ve Çalisma Prensibi

• Klasik farelerde mekanik parça, farenin altinda
  bir deligin içerisinde bulunan ve farenin
  hareketine göre yuvarlanan bir toptur.
• Farenin içyapisi ve çalisma prensibi söyledir
• 1. Farenin altinda bulunan top, iki adet
  silindire deger ve fare hareket ettiginde bu
  silindirler dönerek uçlarina bagli çarklari
  çevirir. Biri farenin yukari- asagi hareketini,
  digeri ise saga - sola hareketini saglar. Bu
  çarklarin iki yaninda isik yayicilar (led) ve
  isik algilayicilar (detektör) bulunur.
• 2. Bu silindirlerin ucuna bagli çarklar üzerinde
  delikler vardir. Bu delikler isik yayici
  dedigimiz ledden çikan isigi bir keser bir
  açarlar.

38
Farenin Iç Yapisi ve Çalisma Prensibi

• 3. Klasik farelerde mekanik parça, farenin
  altinda bir deligin içerisinde bulunan ve farenin
  3. Isik algilayici dedigimiz detektörler ise
  ledler den gelen bu kesik kesik isigi algilarlar.
  Isigin kesilip tekrar gelme hizina göre bu
  bilgiyi bilgisayarin islemcisine (CPU)
  gönderirler.
• 4. Islemci (CPU), kendisine gelen bu bilgiyi
  isleyerek çarkin dönüs sayisini hesaplar. Buna
  göre de, yani çarkin dönüs sayisina göre de
  ekrandaki oku hareket ettirir. Topun yanindaki
  üçüncü bir silindir ise topu desteklemek içindir.
• 5. Farenin diger elemanlari ise butonlardir.
  Butonlara basildigi zaman farenin içerisinde
  bulunan islemci, buna ait bir veri satiri
  olusturarak CPUya (mikroislemci) gönderir. CPU
  kendi içersinde bu komutu isler ve ilgili islemi
  yürütür.

38
39
Farenin Iç Yapisi ve Çalisma Prensibi
Resim Farenin içyapisi
40
Fare Klasik (Toplu)

• Topun sürtünmesi ile hareket eden ve uçlarina
  encoder bagli diskler yardimi ile düzlem
  üzerindeki konumun belirlenmesini saglayan giris
  aygitidir. Fare düz bir yüzeyde hareket
  ettirildikçe, topun hareketi ekrandaki isaretin
  hareketine dönüstürülür

41
Fare -Optik

• Optik Mouselar, mouse içerisinde bulunan kirmizi
  isik yayan bir led ve yayilan bu isigin
  yansimalarini algilayan bir CMOS sensörü
  sayesinde, düzlemdeki hareketi ekrana verirler.

42
Fare - Kablosuz

• a) Kizilötesi fareler Bu fareler, bilgisayar ile
  iletisiminde bir kizilötesi sistem kullanir.
  Sistem, bilgisayarin seri, PS/2 veya USB yuvasina
  takilir, fare ise sistemle kizilötesi isinlar ile
  iletisim kurar. Eger fare ile sistem arasina bir
  cisim girerse, fare hareketleri
  hissedilmeyecektir. Bu tür farelerden günümüzde
  artik satilmamaktadir
• b) Radyo Dalgali fareler Kizilötesi farelerden
  farkli olarak bu fareler iletisim için kizilötesi
  isin yerine radyo sinyalleri kullanirlar. Kapsama
  alanlari genelde onlarca metre civarindadir.
  Kablosuz fareler bilgisayara takili olan alici
  aygitla iletisim kurmak için kendi içlerinde 2
  adet pil bulundururlar
• c) Bluetooth fareler Bu fareler, kimi
  bilgisayarlar ile entegre gelen Bluetooth
  kablosuz teknolojisini kullanarak iletisim
  kurarlar. Ilk iki türe göre en büyük avantajlari,
  standart bir protokol kullandigi için her cihazla
  kullanilabilir olmalaridir. Diz üstü
  bilgisayarlarda fare islevi bilgisayar üzerine
  yerlestirilmis ve elle döndürülen TrackBall adi
  verilen küre tarafindan yerine getirilmektedir.
  Parmagin baski hareketiyle imleci yönlendiren
  TouchPad de kullanilan diger bir türdür

43
Fare Klasik Optik

• Optik mouse hareketli parça içermedigi için
  asinma yoktur ve ariza ihtimali azdir.
• Optik mouseun içerisine pislik girmesi ihtimali
  yoktur.
• Optik mouse çözünürlügü (görüntüleme ve isleme)
  yüksek uygulamalarda daha hassas çalisma imkani
  saglar.
• Optik mouse un mouse padgibi özel yüzey
  gereksinimi yoktur.

44
Fare -Kavramlar

• Imleç Farenin ekran üzerinde nerede oldugunu
  gösterir.
• Tiklama Farenin sol tusuna bir kez basilmasidir.
  
• Çift Tiklama Farenin sol tusuna kisa araliklarla
  iki kez tiklanmasidir. Bir simgeye yüklenen
  islevinin yerine getirilmesini saglar.
• Sürükleme Farenin sol tusunu basili tutarak
  imlecin yerinin degistirilmesi islemidir.
• Seçme Sol tus herhangi bir nesnenin olmadigi
  alanda tiklanir, mouse ile çerçeve
  olusturulur.Çerçeveye giren nesneler seçilmis
  olur.

45
Fare Parametreleri

• Hiz Farelerde hiz aslinda hassasiyeti gösterir.
  Birimi DPI(dot per inch), yani inç uzaklik basina
  düsen nokta sayisidir. Anlami ise, farenin
  birim(1 inç) hareket sirasinda, konum bilgisini
  ne kadar siklikla bilgisayara gönderiyor
  olmasidir. Bu deger yüksekse iletilen konum
  bilgisi daha hassas oluyor demektir. Diger
  anlamiyla daha hizli konum bilgisi gönderiyor
  demektir. Günümüzde 800-2500DPI arasinda degisen
  parametrelere sahip fareler vardir.
• Tus Sayisi Farelerde temelde iki tus(sag, sol)
  vardir. Ortanca tus henüz birçok yazilim
  tarafindan desteklenmedigi için
  kullanilmamaktadir. Islevi en az temel iki tus
  kadar önemli olan diger bir yapi kardirma
  tekerlegidir. Kaydirma çubuklarini kolayca
  hareket ettirmek için kullanilir. Özellikle web
  gezintilerinde ve doküman incelemelerinde büyük
  kolaylik saglamaktadir. Yaygin olarak kullanilan
  bir diger tus çesidi ise çift tik butonudur. Bu
  butona bir kez basildiginda sanki çift tiklanmis
  gibi etki olusturur. Bu gün farelerde bunlara ek
  olarak çok çesitli tus kombinasyonlari
  bulunmaktadir. Unutulmamalidir ki kisa mesafeli
  bu tuslarin kullanimi kritik zamanlarda kullanici
  hatasi dogurabilir.

46
Fare Parametreleri

• Baglanti Noktasi Farenin kasaya baglanacagi
  portu gösterir. Bilgisayarda PS/2 portu bozuk
  degilse, PS/2 tercihi daha isabetli olacaktir.
  USB klavyeler, bozuk PS/2 için alternatiftir. USB
  porta sahip bir fareyi PS/2 porta baglamak veya
  tersini yapmak için adaptörler kullanilir.
  Bunlardan baska kablosuz(wireless) fare tipleri
  vardir. Bu tip sistemleri kurmak için klavyeye
  verici, porta ise alici takilir. Kizil ötesi(IR)
  isikla çalisanlar ve radyo dalgalari(RF) ile
  çalisanlar diye iki grupta toplanabilirler. IR
  klavyede alici ve verici birbirini görmek zorunda
  ama RF klavyelerde bu zorunluluk yoktur. Kablosuz
  fareler, çalismasi için pile gereksinim duyarlar.

47
Fare Baglanti Noktalari
48
Klavye -Keyboard

• Klavye, üzerinde harf, rakam, özel karakterler ve
  özel fonksiyon tuslarinin bulundugu, kendi
  mikroislemcisi bulunan bir giris birimidir.

49
Klavyenin Iç Yapisi ve Çalisma Prensibi

• Klavye, üzerindeki tuslar araciligi ile
  kullanicinin bilgisayara sinyaller göndermesini
  saglar. Klavyenin içerisinde, basit bir
  mikroislemci ve tampon bellek bulunmaktadir. Bir
  tusa basildiginda, tusun bagli oldugu elektronik
  devre harekete geçerek hangi tusa basildigini
  bilgisayara iletir. Bilgisayar da bu bilgiyi
  isler.

Sekil Klavyenin Iç Yapisi
50
Klavyenin Iç Yapisi ve Çalisma Prensibi

• Kullanici, klavye üzerindeki plastik tus üzerine
  bastiginda, tus altindaki plastik yay asagi
  ezilerek altindaki kömür tabaka içerisinde
  bulunan gümüs nitrat içerikli devreyi kapatir.
  Klavye içerisinde bulunan mikroislemciye iletilen
  sinyal, kablo yardimiyla bilgisayara iletilir

Resim Plastik yay katmani
51
Klavyenin Iç Yapisi ve Çalisma Prensibi

• Anakart üzerindeki klavye denetleyicisi porttan
  gelen sinyali karakter seti üzerinden RAM (ana
  bellek)e kopyalar. Klavye kesme istegi,
  islemciyi durumdan haberdar eder.
• Islemci de yapilmasi gereken islemi yapar.
  Gerçekte kullanicinin bir plastik tusa basmis
  olmasi gibi basit bir islem olarak gözükse de bu
  bilgisayara 1 ve 0lardan olusan bir veri
  kümesinin iletilmesinin ardindan, kümeye karsilik
  gelen karakter kodunun, karakter setindeki
  karsiliginin ekrana yansitilmasi ile sonuçlanir

52
Klavye Çesitleri

• Normal Klavye Üzerinde sadece karakterler,
  harfler, sayilar ve fonksiyon tuslarinin
  bulundugu klavyelere denir. En temel yapiya
  sahiptir.
• Multimedya Klavye Normal klavye üzerine ek bazi
  tuslarin eklenmesi ile normal klavyelerin
  gelismis versiyonudur. Bu tuslar genelde internet
  ve multimedya ürünlerine yönelik fonksiyon
  tuslaridir. Örnegin üzerlerinde ek olarak sesi
  açip kapatma, parçayi oynatip durdurma veya iptal
  etme, web tarayiciyi açma duraklatma... gibi
  islevsel tuslar vardir.
• Optimus Klavye Günümüzde Optimus ismi verilen ve
  her bir tusun islevi kolaylikla degistirilebilen
  klavyeler bulunmaktadir. Klavyelerin üzerindeki
  simgeler ve islevleri klavyeye ait program
  yardimiyla kolaylikla islevine göre
  degistirilebilmektedir. Tuslar OLED (Organik LED)
  denilen displaylerden olusur. Her tusa ait simge
  bu teknikle tus üzerinde küçük bir ekran üzerinde
  gibi gösterilmektedir. Bu klavyelerle oyunlari
  sadece oyun tuslarinin bulundugu bir oyun
  klavyesi sekline dönüstürebilirsiniz.

53
Klavye Çesitleri

• Kablosuz Klavyeler
• Infrared (kizil ötesi) klavyeler Bu tür
  klavyelerde alici aygit ile klavye, tipki
  televizyon kumandalarinda oldugu gibi, direk
  olarak birbirlerini görmek zorundadirlar.
• Radyo frekansli klavyeler Bu tür klavyelerde
  ise alici aygit ile klavyenin birbirini görme
  zorunlulugu yoktur. Onlarca metre alan içerisinde
  birbirleri ile haberlesebilirler

54
Klavye Çesitleri
Resim Optimus Klavye
Resim Kablosuz Klavye
55
Klavye Baglanti Noktalari

• Baglanti Noktasi Klavyenin kasaya baglanacagi
  portu gösterir. Bilgisayarda PS/2 portu bozuk
  degilse, PS/2 tercihi daha isabetli olacaktir.
  USB klavyeler bozuk PS/2 için alternatiftir.Bunlar
  dan baska kablosuz klavye tipleri vardir. Bu tip
  sistemleri kurmak için klavyeye verici, porta ise
  alici takilir. Kizil ötesi(IR) isikla çalisanlar
  ve radyo dalgalari(RF) ile çalisanlar diye iki
  grupta toplanabilirler. IR klavyede alici ve
  verici birbirini görmek zorunda ama RF
  klavyelerde bu zorunluluk yoktur. Kablosuz
  klavyeler çalismasi için pile gereksinim
  duyarlar.

56
Klavye Baglanti Noktalari
57
Klavye Q,F

• Klavyeler harf dizilimlerine göre ikiye
  ayrilirlar.
• Q ve F Klavye F Klavye Türk diline daha uygun
  olmasina ragmen Q Klavye çok daha fazla
  yaygindir.

58
Klavye Fonksiyon Tuslari

• Bu tuslar her programlama dilinde ve isletim
  sisteminde farkli görevler almistir. F1 den
  F12ye kadardir. Bu tuslar belirli bir islemi
  çabucak yapmak için kullanilirlar. Örnegin F1
  tusu çogu programda yardim bilgilerini ekrana
  getirir.

59
Klavye Daktilo Tuslari

• Harfler , sayilar ve noktalama isaretleri
  tuslaridir.

60
Klavye NumerikTuslar

• Numerik tuslar Rakamsal tuslardir. Klavyede
  fonksiyon tuslarinin altinda ve ayrica klavyenin
  en saginda yer alirlar.
• NumLock Bu tus açikken klavyenin sag tarafinda
  bulunan rakamlari kullanabiliriz.

61
Klavye Backspace Del

• Backspace Imlecin bulundugu yerden sola dogru
  tek tek siler.
• Delete(Del) Imlecin bulundugu yerden saga dogru
  tek tek siler.

62
Klavye Enter Esc

• Enter Klavye ile yazilan komutun bilgisayara
  girilmesini ve isleme sokulmasini saglar.
• Esc Escape olarak adlandirilir ve birçok
  uygulamada iptal etmek vazgeçmek anlaminda
  kullanilir.

63
Klavye Tab Insert

• Tab Pencere tabanli programlarda onay
  kutucuklari arasinda geçis yapar. Kelime
  islemcilerde satir içinde belli bir miktar bosluk
  açmak için kullanilir.
• Insert Araya karakter girme tusudur.

64
Klavye Shift Alt Gr

• Shift Klavyede büyük ve küçük harf yazmada
  kullanilir. Ayrica üzerinde iki ayri karakter
  bulunan tuslardan, üst kisimdakileri yazdirir.
• Alt Gr Tuslarin yan yüzeyinde bulunan
  karakterleri yazdirir

65
Klavye Alt Ctrl

• Alt Ekrandaki Menülerde görünen alti çizgili
  harf ile beraber basildiginda o menüleri açar.
  Kendi basina bir islevi yoktur.
• Ctrl Kontrol tusu diger tuslarla birlikte
  kullanilir. Kendi basina bir islevi yoktur. En
  çok kisa yol tusu olarak kullanilir.

66
Klavye End, Home, Yön Tuslari

• End Imleci satirin sonuna götürür.
• Home Imleci satirin basina götürür.
• Yön Tuslari Imleci asagi-yukari, saga-sola
  tasimamizi saglar.

67
Klavye Pause, PgUp, PgDown

• Pause Ekranda akan görüntüyü, programi
  durdurur..
• Pageup Imleci bir ekran yukari çikarir.
• PageDown Imleci bir ekran asagiya indirir.

68
Klavye PrtScn Space

• PrintScreen Yazilan yaziyi yaziciya yollar, ya
  da ekrandaki görüntüyü hafizaya alir.
• SpaceTusu Karakterler arasi bosluk birakilmasini
  saglar.

69
Klavye CapsLock ScrLk

• CapsLock Büyük harf ya da küçük harf tusu. Bu
  tusa basildiginda klavyenin sag üst kösesinde
  bulunan CapsLock isigi yanar veya söner. Yanikken
  sürekli Büyük harf yazar.
• ScrollLock Bu tusa basildiginda imleç kilitlenir
  ve ekran kayar.

70
Hoparlör

• Bilgisayarda islenen ve depolanan seslerin dis
  dünyada duyulmasi için gerekli bilesendir.
  Hoparlörler analog olup gücü sesin kuvvetini ve
  siddetini belirler. Sony, Philips, Creative ve
  Logitech yaygin üreticilerdir.
• Havada ses dalgalari hizli hava basinci üretip
  kulak zarimizi titrestirerek bu titresimden
  beynin sesi algilamasi ile çevremizdeki sesleri
  istir ve yorumlariz. Dogadaki titreserek havaya
  basinç uygulayan tüm nesneler ses çikarirlar. Ses
  kaynagindan çikan dalgalar komsu hava
  parçaciklarini zincirleme olarak titrestirerek
  ses havada iletilir.

71
Hoparlör

• Ses - Frekans Iliskisi Frekansin yüksek olmasi
  sesin sahip oldugu hava basincinin birim zamanda
  daha çok degistigini gösterir. Frekans yüksekse
  sesi daha ayrintili duyariz.
• Hava- Basinç Seviyesi Iliskisi Basinç seviyesi
  ses dalgasinin genligini gösterir. Ses dalgasi da
  sesin kuvvetliligini (yüksek ses derecesini)
  gösterir. Yüksek basinç kulak zarini daha
  kuvvetli titrestirir..

72
Hoparlör

• Hoparlörün sesi üretmesi, titresimle saglanir.
  Titresim manyetik alanla saglanan kuvvetle
  olusturulur. Miknatis içerisindeki ses sargisina
  uygulanan belirli genlik ve frekanstaki
  elektriksel isaret sargiya bagli konik sekildeki
  diyaframi titrestirerek ses üretilir. Sargida
  olusan akimin yönüne göre itme ve çekme kuvveti
  olusarak diyafram hareket eder. Diyafram kagit,
  plastik veya metal olabilir. Askinin görevi ise
  diyaframi gergin tutmak ve ses yüzeyi(titresim
  yüzeyi) olusturmaktir. Ag ise tel sargiyi kasaya
  tutturmak ve belirli bir pozisyonda durdurmak
  için kullanilir. Ag, sarginin hareketini
  engellemez.
• Her sistem çalisabilecegi belirli bir frekansa
  sahiptir. Bu frekans degerinin üzerinde frekans
  sitem tarafindan algilanmaz veya isleme konulmaz.
  Hoparlörlerde yapi olarak rahatça ses
  üretebilecekleri frekanslara göre çesitli yapiya
  sahiptirler. Her bir yapi ses frekans bandindaki
  yüksek, orta ve düsük frekanslari daha iyi
  üretebilmek ve daha genis bir frekansa sahip
  olabilmek için gelistirilmistir. Asagida bu
  yapilar açiklanmistir

73
Hoparlör
Resim Hoparlör iç yapisi
74
Hoparlör takimlari

• Woofer(Bas) Düsük frekansli ve kuvvetli sesler
  üretmek için kullanilir. Fiziksel olarak en büyük
  boyutlara sahiptir.
• Midrange(Orta) Orta seviye frekanslar için
  kullanilir. Fiziksel olarak orta boyutlara
  sahiptir.
• Teweeter(Tiz) Yüksek frekansli sesler için
  kullanilir. En küçük yapidadir.Hoparlöre
  gönderilen ses sinyalleri uygun filtre
  devrelerinden geçirilerek üç farkli frekans
  araligina ayrilirlar. Bu isaretler her bir
  hoparlöre ayri ayri uygulanarak net sesler elde
  edilmeye çalisilir.

75
Hoparlör Parametreleri

• Güç Watt olarak degerlendirilir. Sesin siddetini
  belirler. Gücün büyük olmasi daha kuvvetli ses
  anlamina gelir. Sesin dinlenecegi ortamin
  büyüklügüne ve yapisina göre seçim yapilmalidir.
  25W, 40W, 80W, 100W gibi degerler hoparlörün
  gücünü gösterir.
• Hoparlör Sayisi Özellikle ev sinema
  sistemlerinde hoparlör sayisi önemlidir. Oda
  büyüklügü ile dogru orantili sayida ve güçte oda
  içerisine yerlestirilen hoparlörler sesin
  zayiflamadan ve kuvvetli bir biçimde duyulmasini
  saglar. Ayrica günümüz ses sistemlerinde, sarki
  veya filimdeki bazi sesler tüm hoparlörlerden
  degil de bazi hoparlörlerden verilerek izleyici
  veya dinleyiciye karsi daha çekici, eglenceli ve
  gerçekçi etki olusturabilmektedirler. Tabi bu
  etki ses karti, hoparlör ve filmin uyusmasi ile
  mümkündür. Yani ses karti ve hoparlör sayisi
  surround özellige sahip olmakla her filmi
  surround özelligi ile izleyemezsiniz. Sesin ve
  donanimin çoklu ses kanallarini desteklemesi
  gerekmektedir.

76
Hoparlör Parametreleri

• Woofer/Midrange ve Tweeter Çesitli frekanslarda
  ki sesleri rahatlikla, karismaksizin net olarak
  duymak için bir hoparlör sisteminde yukarida
  anlatildigi gibi bu üç yapinin olmasi
  gerekmektedir.
• Kasa Yapisi Sesin frekansina göre çesitli
  siddetlerde titresim yapan hoparlörler bagli
  olduklari kasayi da titrestirirler. Titreserek
  bir ses kaynagina dönüsmemesi için hoparlörlerin
  bagli oldugu kasa, agir metallerden veya da agaç
  malzemelerden yapilir. Amaç titresimleri absorbe
  ederek istenmeyen seslerin olusumunu
  engellemektir.

77
Hoparlör Parametreleri

• Konik diyafram sesi ön taraftan yaydigi gibi
  titresimden dolayi aslinda arka tarafinda da
  basinç kaynakli ses olusturmaktadir. Kapali
  kasalarda içeri hava geçisi olmadigi için içeri
  ve disari hava basinci farkli olacaktir. Bu
  olusan basinç farki, sesin olusumuna direnç
  göstererek sesin kuvvetlenmesine yardim etmez. Bu
  durum hoparlörün verimini düsürür ve sesin
  netligini -ses sinyallerinin neden oldugu basinç
  farkinin azalmasindan dolayi- azaltan bir etki
  olusturur. Fakat bu durum hoparlörün bir sonraki
  ses isareti için tekrar denge konumuna gelmesini
  saglayacak etki olusturur.
• Bas etkili kasada ise kasa kasanin içerisine hava
  giris çikisini saglayan bir hava kanali vardir.
  Kasa içerisindeki basinç arttiginda kasa içinden
  disari dogru hava çikarak basincin düsmesini
  tersi durumda da basincin artmasini
  saglayacaktir. Dolayisi ile bu etki bas yönünde
  sese etki ederek verimliligi artiracaktir. Bu
  kasa tipi, hoparlörün dengeye gelmesi geciktigi
  için, ses sinyallerinin birbirini etkileyerek
  bozucu etki kabiliyetine sahip bir yapidir.

78
Hoparlör
Sekil Çesitli hoparlör kasalari