MARKA

1

• MARKA
• Nedir, Nasil Korunur?

Mustafa DALKIRAN Marka Uzmani mustafa.dalkiran_at_tpe
.gov.tr
2

• Konular
• Fikri Mülkiyet Haklari
• Marka nedir?
• Marka olmak ne demektir?
• Isletmeler ve ülke için önemi nedir?
• Nasil bir marka?
• - marka seçerken nelere dikkat etmeli?
• Marka çesitleri
• Nasil korunur, önemi nedir?
• Marka tescilinin sagladigi haklar nelerdir?
• Marka ihlalleri, yaptirimlar, cezalar
• Marka ve Internet

3
FIKRI MÜLKIYET HAKLARI
Sinai Mülkiyet Haklari (Türk Patent
Enst.) (Industrial Property)
Eser Sahibinin Haklari (Telif Haklari) ve
Baglantili Haklar (Kültür Turizm Bak.)
(Intellectual Property)
4
SINAI MÜLKIYET HAKLARI

• Buluslar (Patent, Faydali Model)

• Endüstriyel Tasarimlar

Markalar

• Markalar

• Cografi Isaretler

• Entegre devre topografyalari

5
Marka Nedir?

• Marka miyiz? Degil miyiz?
• Markamiz ne kadar güçlü?
• Rakiplerimize göre zayif yanlarimiz neler?

6
Marka Nedir?

• Tüketicinin ürün hakkindaki düsüncesidir
• Bir bir veya bir grup üretici ve / veya
  saticinin mal ve hizmetlerini belirlemeye,
  tanitmaya ve rakiplerininkinden ayirip
  farklilastirmaya yarayan isim, terim, sözcük,
  simge (sembol), tasarim (dizayn), isaret, sekil,
  renk veya bunlarin çesitli bilesenleridir
• Bir satici veya satici grubunun ürün ve
  hizmetlerini tanimlamayi ve rakiplerinden
  ayristirmayi amaçlayan bir isim, bir terim,
  isaret, sembol veya tasarimdir.

Marka Bir isletmenin mallarini ya da hizmetlerini
diger isletmelerinin mallarindan ya da
hizmetlerinden ayirt eden isaretlerdir.
Marka Seker ve esans katilmis bir sise gazli su
ile ...................... arasindaki farktir. P.
Stobart.
7
Markanin Temel Fonksiyonlari

• Ayirt edicilik
• Orijin ve kaynak isareti
• Reklam ve tanitim araci
• Kalite göstergesi
• Imaj
• Güven araci / taahhüt
• Ticari deger / varlik

8
Nasil Bir Marka?

• Ürüne, hedef kitleye uygun
• - hedef pazar
• Ürünü çagristiran
• Kulaga hos gelen
• Ürüne uygun bir imaj
• Tescile uygun
• Tüketicinin bilinç altina tesir etmeye elverisli
• Özgün
• - piyasadaki mevcut markalardan farkli
• - siradan olmayan, ayirt edici nitelige sahip

9
Basarili Bir Marka Için

• Marka cemaati
• Firma kültürü
• Markanin özü
• odak bir mesaj
• özgün bir kimlik
• tutarli bir imaj
• Yol haritasi, hedefler
• Farkliliklar, yeni fikirler, inovasyon,
• Yeni teknolojiler
• Müsteri iliskileri, hizmet

10
Marka Çesitleri

1. Isaretin sekline/türüne göre
2. Kelime, sekil, logo, harf, rakam, slogan, 3D,
   ses, renk, koku ...
3. Markanin amacina göre
4. Ticaret markasi
5. Hizmet markasi
6. Markanin fonksiyonuna göre
7. Ortak Marka
8. Garanti markasi
9. Tescil yöntemi ve kapsamina göre
10. Ulusal marka
11. Uluslararasi marka (Madrid Sistemi)
12. Bölgesel marka (AT Marka Sistemi)
13. Taninmis marka

11
Isaretin Sekline/Türüne Göre Marka Çesitleri
12
Kelimeler...
13
Sekiller, logolar...
14
Harfler, rakamlar...

• 501

15
Harf/Rakam Logo...
16
Slogan...
Iyi ki Ona rastladim
CONNECTING PEOPLE
Impossible is nothing
17
Tasarim... Üç boyutlu markalar
18
Ses...
19
Renk...
20
Koku...
Sinif 28.
Taze biçilmis çimen kokusu
Çimen yesili narenciye kokusu
Sinif 5, 16, 18, 24.
Olgun çilek kokusu
Sinif 3, 16, 18, 25.
21
Amacina Göre Marka Çesitleri
22
Ticaret Markasi

• Bir isletmenin ürettigi veya ticaretini yaptigi
• mallari digerlerinden ayirt eder.

23
Ticaret Markasi

• Bir isletmenin sundugu hizmetleri, digerlerinden
  ayirt eder.

24
Fonksiyonuna Göre Marka Çesitleri
25
Garanti Markasi

• Marka sahibinin kontrolü altinda, bu markayi
  kullanmaya yetkili kilinmis bir çok isletme
  tarafindan üretilen mal ve/veya hizmetlerin ortak
  özelliklerini, üretim usullerini, cografi
  kaynaklarini ve kalitesini garanti etmeye yarayan
  isaretlerdir
• GM basvurusu, marka üzerinde hak sahibi olmak
  isteyen kurulus tarafindan yapilir

26
Garanti MarkasiTemel Özellikleri

• Sahibi bir garanti otoritesidir (kamu, yerel
  otorite veya özel bir üretici birligi)
• GM sahibi kendisi üretim yapmaz / markayi
  kullanmaz
• GM sahibi, markayi tasiyan ürünlerin, belirlenen
  (onaylanmis) standartlari tasimasini saglar
• Bu standartlar tescil basvurusuyla birlikte
  sunulan teknik yönetmelikte belirtilir
• GM, standartlari saglayan herkes tarafindan
  kullanilabilir
• GM sahibi ayni zamanda sertifika otoritesidir
• GM, ürünün belirlenen bazi standartlari
  tasidigina iliskin olarak tüketicileri
  bilgilendirir

27
Ortak Marka

• Bir sözlesme çerçevesinde, tüzel kisilerin veya
  tüzel kisilik meydana getirmeksizin bir araya
  gelen gerçek kisilerin olusturdugu bir birlige
  dahil isletmelerce üretilen mal ve/veya
  hizmetleri, diger isletmelerin mal ve/veya
  hizmetlerinden ayirt etmeye yarayan ve bu
  isletmelerin herbiri tarafindan ayri ayri
  kullanilabilen isaretlerdir

28
Ortak MarkaTemel Özellikleri (1)

• Müsterek (ortak) bir olusuma ait markadir
  (birlik, üretici veya kooperatif vb.)
• Sadece birligin üyeleri tarafindan
  kullanilabilir
• Birlik çogunlukla üyeleri tarafindan bazi
  standartlarin saglanmasi için olusturulmustur
  (cografya, malzeme, üretim yöntemi, hizmet
  yöntemi vb.)
• Bu standartlar tescil basvurusuyla birlikte
  sunulan teknik yönetmelikte belirtilir
• Sadece bu standartlari saglayan üyeler
  tarafindan kullanilabilir
• Ihtiyaca ve ticari yapiya göre hizmet markasi ya
  da ticaret markasi olabilir

29
Ortak MarkaTemel Özellikleri (2)

• Üyeler ortak marka ile birlikte bireysel
  markalarini da kullanabilir
• Bireysel markalarda oldugu gibi
• Mal ve hizmetleri ayirt etme islevi görür
• Tüketici güvenini artirir
• Mallarin, hizmetlerin ve üreticinin prestijini
  artirir
• Mal ve hizmetlerin kaynagini isaret edici
  nitelikte olmalidir
• Kamuyu yaniltici sekilde kullanilan ortak marka
  iptal edilir
• Yenileme için ortaklardan birinin basvurusu
  yeterlidir.

30
Ortak Marka Avantajlari (1)

• Grubun sosyal, kültürel ve iktisadi gelisimini
  besler
• Pazardaki konumunu güçlendirir
• Imajini gelistirir
• Ününü / prestijini artirir
• Haksiz rekabeti ve taklidi önler
• Yatirimciya olan güveni artirir
• Riski minimize eder
• Piyasadaki itimadi gelistirir
• Is çevresindeki isbirligi ve know-how artar

31
Ortak MarkaAvantajlari (2)

• Grubun pazarlama stratejisini korur,
  uygulamasina katki saglar
• Marka konseptini bireyden grupa tasir
• Bölgesel gelismenin güçlü bir araci olabilir
• KOBIler için firsata dönüstürülebilir
• Piyasaya birlikte girme
• Ürün farkindaligini artirma
• Maliyet paylasimi

32
Temel Farkliliklar

• Ortak Marka
• Birlige dahil herkes (marka sahibi dahil)
  kullanabilir
• Sadece üyeler kullanilabilir (kapali sistem)
• Birlige ve kullanicilara isaret eder
• Ürün standartlarini birlik belirler
• Sahibi birliktir

• Garanti Markasi
• Marka sahibi kullanamaz (mal/hizmet üretemez)
• Standartlari saglayan herkes tarafindan
  kullanilabilir (açik pazar)
• Ürün standartlarina isaret eder
• Ürün standartlarini otorite belirler
• Sahibi genellikle bir kamu otoritesidir

33
MARKA KORUMASINeden Nasil?
R
34

• Marka
• Önemli bir varliktir
• Güçlü bir pazarlama aracidir
• Haksiz rekabeti önlemenin etkili bir yoludur
• Iyi bir marka çok taklit edilir
• Çok taklit edilen marka sulanir
• Tescil taklidi önler

35
Markanin Degeri (Interbrand)
2006 Sira Marka 2006 Marka Degeri (Milyar Dolar)
1 COCA-COLA 70,453
2 MICROSOFT 56,926  
3 IBM 56,201  
4 GENERAL ELECTRIC 48,907  
5 INTEL 32,319  
6 NOKIA 30,131   
7 MCDONALDS 24,699  
9 TOYOTA 27,941
10 DISNEY 27,848
12 MERCEDES 21,597
36
Markanin Degeri (Millward Brown)
2006 Sira Marka 2006 Marka Degeri (Milyar Dolar)
1 GOOGLE  66,3
2 GENERAL ELECTRIC 61,8
3 MICROSOFT 54,9
4 COCA-COLA 44,1
5 CHINE MOBILE 41,2
6 MARLBORO 39,1
7 WALL-MART 36,8
8 CITIBANK 33,7
9 IBM 33,5
10 TOYOTA 33,4
37
Emekli FBI Ajanlari Sahte Mal Pesinde
deterjan, tiras biçagi, sampuan, dis macununun
dünyaca ünlü markalari, Türkiyede taklit
ürünlerle basa çikamayinca sorunu emekli FBI
ajanlari ve Türk polisleriyle çözmeye basladi
38
En Çok Taklit Edilen Markalar

• Adidas, Nike, Polo, Panasonik, Microsoft,
  Citizen, Versace, Gucci, Lacoste, Dolce Gabbana,
  Dkny, Prada, Viagra, Sony

39
Marka Tescili yolu...
MARKA

• Ulusal tescil
• Uluslar arasi tescil
• Madrid Sistemi
• Madrid Anlasmasi
• Madrid Protokolü
• CTM (AT Marka Sistemi)

40
ULUSAL TESCIL
R
41
ULUSAL MARKA BASVURUSU (Basvuru formu, ücret,
marka örnegi)
EKSIK
DOGRU
GIDERILDI
SINIFLANDIRMA
GIDERILMEDI
BENZERLIK ARAMASI
INCELEME
BASVURU RED
MUTLAK RED NEDENLERI
BASVURU KABUL
BASVURU RED
RMBDE YAYIN
YAYINA ITIRAZ
ITIRAZ
TESCIL
42
Marka Tescil Basvurusu

• Dogrudan basvuru sahibi tarafindan
• Marka vekili tarafindan

Basvuru Için Gerekli Belgeler

1. Basvuru dilekçesi
2. Marka örnegi
3. Ücret

43
Marka Tescilinin Sartlari

1. Bir tesebbüsün mal ve hizmetlerini diger
   tesebbüslerin mal ve hizmetlerinden ayirt etme
2. Çizimle görüntülenebilme veya benzer sekilde
   ifade edilebilme
3. Baski yoluyla yayimlanabilme ve çogaltilabilme

44
Marka Tescilinin Maliyeti

• Basvuru Ücreti 115 YTL (Bir sinif için)
• Tescil Ücreti 460 YTL
• Yenileme Ücreti 515 YTL (10 yilda bir)

45
Marka Tescilinin Sagladigi Haklar

• Münhasir kullanim hakki
• Taklidin önlenmesi
• Lisans
• Devir/Satis
• Miras

46
Izinsiz Kullanim Yaptirimlar, Cezalar

• Para cezalari (15.570 - 51.150 YTL)
• Hapis cezalari (1 - 4 Yil)
• Mallarin toplatilmasi
• Üretim araçlarina ve mallara el koyma
• Maddi ve manevi tazminat cezalari

47
Marka Koruma Süresi

• 10 Yil (basvuru tarihinden itibaren)
• Sinirsiz yenileme hakki

48
ULUSLARARASI TESCIL(Madrid Sistemi)
R
49
Neden Uluslararasi Tescil

• Küresellesme
• Uluslararasi ticaretteki gelismeler
• Çok uluslu sirketlerin ortaya çikmasi
• Bölgesel birlesmeler
• Sinai mülkiyet haklarinin ülkesel karakteri
• Dünyadaki farkli koruma sistemleri

50
Uluslararasi Tescilin Avantajlari
Madrid Sistemi ile

• bir ofis araciligiyla
• bir form kullanilarak
• bir dilde
• tek bir ücret ödeyerek
• tek bir basvuru
• yapilir...

• birden çok ülkede
• tek bir tescil numarasi ile
• tek bir yenileme tarihi içeren
• çok sayida tescil
• elde edilir.

51
Türkiye Madrid Protokolüne taraftir

• 75 ülke CTM tescili
• esas tescil veya basvuru sarti
• Ingilizce

52
Madrid Sistemi Ücretler

• 1- Esas ücret(basic fee)
• Renksiz marka örn 653 CHF (3 sinif)
• Renkli marka örn 903 CHF (3 sinif)
• 2- Bütünleyici ücret (Ek sinif ücreti)
• (supplementary fee) 73 CHF
• 3- Tamamlayici ücret (Her bir ülke için)
• (complementary fee) 73 CHF
• 4- Bireysel ücretler
• EC 2,229 CHF (3 sinif) (Ek sinif 461)
• Çin 310 CHF (1 sinif) (Ek sinif 155)
• Japonya 115 383 (1 sinif) (Ek sinif
  88 383)
• ABD 337 (1 sinif) (Ek sinif 337)
• UK 369 (1 sinif) (Ek sinif 102)
• Türkiye 424 (1 sinif) (Ek sinif 83)

53
Avrupa Toplulugu Marka Tescil Sistemi (CTM)
54
CTM Nedir?
Avrupa Birligi üye ülkelerinin tamamini koruma
kapsamina alan ve her üye ülkede esit haklar
saglayan bir marka tescil sistemidir
55
CTM Amaç

• Ortak Pazar
• Mal ve hizmetlerin serbest dolasimi
• Üye ülke marka mevzuatlarinin ve tescil
  sistemlerinin uyumlastirilmasi

56
CTM Genel özellikler

• üniter karakter
• bütün üye ülkelerde geçerli tek tescil
• AB ulusal mevzuata uygunluk
• bütün üye ülkelerde tescil edilebilirlik

57
CTM Avantajlar

• ABde etkin ve esit etkide marka hakki
• tek dilde, tek ofise yapilan tek bir basvuru
• fiyat avantaji
• bir ülkede kullanim AB de kullanim gereksinimini
  karsilar
• marka ihlal davalarinda Topluluk mahkemeleri
• kidem (seniority)

58
Ücretler
CTM Ücretler
1- Basvuru ücreti Online 750 (3
sinif) Kagit 900 (3 sinif)
Ek sinif 150 2- Tescil ücreti 900
(3 sinif) Ek sinif 150 3- Yenileme
ücreti Online 1350 Kagit
1500
59
Marka Internet Alan Adlari

• 1990li yillarda internette gelismeler
• E-ticaret, E-Europe, E-Turkiye, E-Devlet,
  E-Okul.....
• E-Marka
• Global agda en önemli tanitim araçlarindan birisi
• Sanal tüketicinin tercihlerindeki önemli rolü
• Gerçek piyasadaki taninmisligin, imajin,
  güvenirligin sanal piyasadaki etkisi

60
e-MARKA Uyusmazlik kaynaklari

• Internetin global karakteri
• Dünyanin her tarafindan aninda ulasilabilme
  özelligi
• Web sitelerinin devamli ve aninda
  degistirilebilme özelligi
• Kontrol güçlügü
• Marka haklarinin ülkesel karakteri
• Farkli ülkelerdeki farkli hak sahipleri
• Markalarin sektörel korunmasi
• Ayni marka üzerinde, ayni ülkede birden çok hak
  sahibi
• DNS tahsis sistemi, marka ile uyusmazlik

61
Internetten
MARKA
PATENT
TASARIM
Basvuru - Arastirma- Dosya Takibi
62
(No Transcript)
63
MARKA
64
MARKA
65
MARKA
66
MARKA
67
MARKA
68
MARKA
69
Öneriler

• Marka seçiminde 5 kritik soru
• Ürünle uyumlu mu, hedef tüketici kitlesine hitap
  ediyor mu?
• Özgün mü, ayirt edici niteligi yüksek mi?
• Sektörde baskalari tarafindan kullaniliyor mu, ya
  da baskalari adina tescilli mi?
• Tescil edilebilir mi, uluslar arasi tescil mümkün
  mü?
• Alan adi olarak tescil edilebilir mi, internette
  kullanima uygun mu?

70
TESEKKÜRLER
Mustafa DALKIRAN Marka Uzmani mustafa.dalkiran_at_tpe
.gov.tr