Title: T
1TÂM LÍ L?A TU?I NHI Ð?NG(6, 7 11, 12 tu?i)
2Giai do?n l?a tu?i Ho?t d?ng ch? d?o
Tu?i so sinh (0 - 02 tháng) Tu?i an ng? ph?i h?p v?i ph?n x?
Tu?i hài nhi (02 - 12 tháng) Giao ti?p c?m xúc tr?c ti?p
Tu?i vu?n tr? (1 - 3 tu?i) Ho?t d?ng v?i d? v?t
M?u giáo (3 - 6 tu?i) Vui choi (dóng vai)
Nhi d?ng (6 - 11, 12 tu?i) H?c t?p
Thi?u niên (11, 12 - 15, 16 tu?i) H?c t?p và giao luu
Ð?u thanh niên (15, 16 - 18, 19 tu?i) Hu?ng nghi?p
Thanh niên, tru?ng thành, trung niên (20 - 60 tu?i) Lao d?ng
Tu?i già (trên 60 tu?i) Ngh? ngoi
3LOGIC TÌM HI?U TÂM LÍ L?A TU?I
- 1. Nh?ng y?u t? ?nh hu?ng t?i s? phát tri?n tâm
lí theo l?a tu?i - - Ð?c di?m phát tri?n co th?
- - Y?u t? xã h?i gia dình - nhà tru?ng - xã h?i
- - Ho?t d?ng h?c t?p, lao d?ng, vui choi, xã h?i
và ho?t d?ng ch? d?o - 2. Ð?c di?m phát tri?n tâm lí
- - Ho?t d?ng nh?n th?c, trí tu?
- - Ð?i s?ng tình c?m
- - S? phát tri?n nhân cách
4- 1. Nh?ng di?u ki?n ?nh hu?ng d?n s? phát tri?n
tâm lí - 2. M?t s? d?c di?m tâm lí l?a tu?i nhi d?ng
51. Nh?ng di?u ki?n ?nh hu?ng d?n s? phát tri?n
tâm lí
- 1.1. Nh?ng di?u ki?n v? gi?i ph?u sinh lí
- - Chi?u cao và tr?ng lu?ng
- T? 6 - 8 tu?i th?i k? kéo dài l?n 1.
- T? 8 - 12 tu?i th?i k? tròn ngang l?n 2.
- - H? xuong
- M?m và d?o.
- Ph?i quan tâm d?n tu th? di, d?ng, ng?i, ch?y
nh?y d? tránh cong v?o c?t s?ng, gù xuong c?a tr?.
6- - H? co
- Co lung còn y?u các em không th? gi? lâu dài ?
m?t tu th? c? d?nh. - Hình thành tu th? dúng là r?t quan tr?ng.
7- - H? tu?n hoàn
- M?ch máu tuong d?i m? r?ng, t?o di?u ki?n cho
máu tu?n hoàn thu?n l?i (g?p dôi ngu?i l?n). - Là di?u ki?n quan tr?ng cho nang l?c làm vi?c
c?a não, ho?t d?ng nói chung (hi?u d?ng).
8- - H? hô h?p chuy?n t? ki?u th? b?ng sang th?
ng?c. - - H? th?n kinh
- Chua phát tri?n hoàn thi?n.
- Quá trình hung ph?n l?n hon ?c ch?, kh? nang t?
ki?m ch? y?u (xúc c?m) d? khóc, d? cu?i, d? gi?n
nhung cung d? làm lành. - H? th?ng tín hi?u 1 gt 2 các em d? ti?p thu cái
c? th?, có màu s?c d?p m?t, hình thù khác thu?ng. -
91.2. Ho?t d?ng ch? d?o Vui choi - H?c t?p
10- - Ho?t d?ng h?c t?p dòi h?i ph?i có trình d? phát
tri?n trí tu?, nang l?c, ý chí nh?t d?nh (tâm lí
s?n sàng di h?c). - - Nh?ng khó khan trong ho?t d?ng h?c t?p
- Ho?t d?ng h?c t?p mang tính ch?t m?i m? d?i v?i
tr?, ph?i d?y s?m, d?n tru?ng dúng gi?, ph?i làm
bài t?p dúng h?n,... - M?i quan h? m?i c?a các em v?i th?y cô, b?n,
bè, t?p th? l?p, các em lo ng?i, r?t rè, th?m chí
s? s?t tru?c m?i ngu?i. - Nhi?m v? h?c t?p làm tr? m?t m?i, u? o?i.
- - Chu?n b? tâm lí s?n sàng di h?c thích ?ng môi
tru?ng xã h?i m?i và dòi h?i c?a chính ho?t d?ng
h?c t?p.
112. M?t s? d?c di?m tâm lí l?a tu?i nhi d?ng
- 2.1. Nh?n th?c
- - C?m giác, tri giác phát tri?n ph?c t?p và hoàn
thi?n. - - Tri giác không ch? d?nh là ch? y?u, b? quy d?nh
b?i nh?ng d?c di?m c?a chính d?i tu?ng, chua có
kh? nang xem xét d?i tu?ng m?t cách chi ti?t và
t? m? (s? t?p trung chú ý). - - Chua có nang l?c t?p trung chú ý lâu dài.
- - Trí nh? máy móc, c? th? t?t.
- - Tu duy tr?c quan hình ?nh, hành d?ng là ch? y?u.
12- - Tu?ng tu?ng bay b?ng, phóng khoáng và chua b?
h?n ch? b?i nh?ng hình ?nh hi?n th?c tr?c quan,
m?c dù nó d?a trên nh?ng hình ?nh tr?c quan và
v?n kinh nghi?m. C? th? - D?a vào d? v?t và hình ?nh c? th?.
- Chi?u hu?ng co b?n là di t? s? chua dúng d?n,
d?y d? sang dúng d?n, d?y d? trên co s? tri th?c
ngày càng phù h?p hon v?i hi?n th?c khách quan. - -gt Ph?i hu?ng s? tu?ng tu?ng g?n v?i hi?n th?c,
th?c t?, tránh s? mo tu?ng vi?n vong ph?n tác
d?ng giáo d?c.
132.2. Tình c?m
- 2.2.1. Ð?c di?m chung
- - Ð?i tu?ng gây xúc c?m cho l?a tu?i nhi d?ng ch?
y?u là nh?ng s? v?t, hi?n tu?ng, hình ?nh, c?
th?, sinh d?ng và tr?c ti?p.
14- - Các em l?a tu?i nhi d?ng d? xúc c?m (giàu xúc
c?m), hay xúc d?ng và khó ki?m ch? xúc c?m c?a
mình. - - Các em l?a tu?i nhi d?ng chua ý th?c d?y d?
tình c?m c?a mình và s? hi?u bi?t tình c?m c?a
ngu?i khác còn b? h?n ch?. - - Tình c?m l?a tu?i nhi d?ng còn chua b?n v?ng.
15- 2.2.2. Tình c?m c?p cao
- Tình c?m d?o d?c
- - Tình c?m d?i v?i nh?ng ngu?i thân trong gia
dình tr? thành d?ng co c?a m?t s? ho?t d?ng. - - Tình b?n d?ng c?m, c?m thông.
- - T?p th?
- N?y sinh ý th?c trách nhi?m, nghia v?.
- N?y n? khuynh hu?ng giúp d? trong ho?t d?ng
cùng nhau, có s? n? l?c kh?c ph?c khó khan. - Tính t? ki?m ch? và t? giác du?c tang cu?ng.
16- T? hào vì du?c t?p th? phân công, k?t n?p
Ð?i, - Bi?t di?u khi?n, che d?u tâm tr?ng c?a mình
khi c?n thi?t. - Tình c?m trí tu? b?t d?u xu?t hi?n s? say mê.
- Tình c?m th?m m? hình th?c c?a cái d?p.
- Tình c?m mang tính ch?t th? gi?i quan chua
xu?t hi?n -gt m?c dích c?a Ð?i là 5 di?u Bác H?
d?y.
172.3. S? hình thành nhân cách c?a tu?i nhi d?ng
- - Ho?t d?ng h?c t?p
- Tính ch? d?nh d?i v?i m?i hành vi du?c hình
thành và phát tri?n chu?n m?c d?o d?c và quy t?c
hành vi. - Tr? dã xác l?p du?c m?i quan h? v?i ngu?i l?n,
giáo viên và các b?n cùng tu?i (t? dánh giá).
18- - Ho?t d?ng vui choi
- Vui choi là m?t nhu c?u l?n c?a tu?i nhi d?ng,
v?n còn ?nh hu?ng m?nh d?n s? phát tri?n toàn
di?n ? các em. - Trò choi giúp phát tri?n m?nh v? th? l?c, v? s?
nhanh nh?n, tháo vát, các ph?m ch?t ý chí, các
nang khi?u, nang l?c, - Vi?c t? ch?c vui choi cho các em c?n du?c quan
tâm dúng m?c và dúng yêu c?u phát tri?n c?a các
em. N?u không s? d?n d?n tình tr?ng các em ngh?ch
ng?m, phá phách ho?c choi nh?ng trò choi kém b?
ích, ph?n tác d?ng giáo d?c.
19- - Ho?t d?ng lao d?ng
- Ho?t d?ng lao d?ng r?t có ý nghia d?i v?i s?
phát tri?n toàn di?n nhân cách. - Hình thành k? nang v?ch k? ho?ch
- Các em có th? giúp d? du?c gia dình, t?p th? và
t? ph?c v? b?n thân. - Giá tr? c?a lao d?ng.
20- - Ho?t d?ng xã h?i (t?p th?, Ð?i)
- Ý th?c t? ch?c k? lu?t.
- Phát tri?n tính t? l?p, t? qu?n, tình c?m trách
nhi?m, m?i quan tâm, d?ng c?m v?i ngu?i khác, k?
nang giao ti?p,
21Tóm l?i
- -Nh?n th?c c?m tính là ch? y?u, nh?n th?c lí tính
chua phát tri?n. - - Tu duy tr?c quan chi?m uu th?, tu tr?u tu?ng
còn h?n ch?. - - Chua có nang l?c t?p trung chú ý lâu dài.
- - Trí nh? máy móc, c? th? t?t.
- - Tr? hay tò mò, thích khám phá, giàu tu?ng
tu?ng, u?c mo.
22- - Hi?u d?ng, thích ho?t d?ng vui choi gi?i trí.
- - C? d?ng, ho?t d?ng tr? thành nhu c?u, nhi?u khi
không ch? d?nh, ngoài s? ki?m soát c?a ý chí. - - Hay b?t chu?c nhung chua có s? ch?n l?c.
- - Tính ôn hòa, d? b?o, d? b? ám th?.
- - Tình c?m chua b?n v?ng.
- - T? ch?c ho?t d?ng d? hình thành nhân cách cho
tr? h?c t?p, lao d?ng, vui choi, ho?t d?ng xã
h?i.