Chuong 4: NGHI?P V? CHO VAY

1
Chuong 4NGHI?P V? CHO VAY Ð?I V?I KHÁCH HÀNG
DOANH NGHI?P
2
Khái ni?m

• Cho vay là 1 hình th?c c?p tín d?ng, theo dó t?
  ch?c tín d?ng giao cho khách hàng 1 kho?n ti?n d?
  s? d?ng vào m?c dích và th?i h?n nh?t d?nh theo
  th?a thu?n v?i nguyên t?c có hoàn tr? c? g?c và
  lãi.
• Th?i h?n nh?t d?nh ? dây là th?i h?n cho vay.
• Th?i h?n cho vay là kho?ng th?i gian du?c tính t?
  khi khách hàng b?t d?u nh?n v?n vay cho d?n khi
  tr? h?t n? g?c và lãi vay theo th?a thu?n trong
  HÐTD.

3
Nguyên t?c vay v?n

• S? d?ng v?n dúng m?c dích dã th?a thu?n trong h?p
  d?ng tín d?ng.
• Hoàn tr? n? g?c và lãi v?n vay dúng th?i h?n dã
  th?a thu?n trong HÐTD.

4
Ði?u ki?n vay

• Có nang l?c pháp lu?t dân s?, nang l?c hành vi
  dân s? và ch?u trách nhi?m dân s? theo quy d?nh
  c?a pháp lu?t.
• Có m?c dích vay v?n h?p pháp.
• Có kh? nang tài chính d?m b?o kh? nang tr? n?
  trong th?i h?n cam k?t.
• Có phuong án s?n xu?t kinh doanh, d?ch v? kh?
  thi và có hi?u qu?.
• Th?c hi?n quy d?nh v? d?m b?o ti?n vay theo quy
  d?nh c?a chính ph? và NHNN.

5
H? so vay v?n

• Gi?y d? ngh? vay v?n
• Gi?y ch?ng minh tu cách pháp nhân.
• Phuong án SXKD và k? ho?ch tr? n?, ho?c d? án d?u
  tu.
• Báo cáo tài chính c?a th?i k? g?n nh?t.
• Các gi?y t? liên quan tài s?n th? ch?p, c?m c?
  hao8c5 b?o lãnh n? vay.
• Các gi?y t? liên quan khác n?u c?n.

6
Th?m d?nh và quy?t d?nh cho vay

• Khi th?m d?nh, t? ch?c tín d?ng s? xem xét, dánh
  giá tính kh? thi, hi?u qu? c?a d? án d?u tu,
  phuong án s?n xu?t, kinh doanh, d?ch v? ho?c d?
  án d?u tu, phuong án ph?c v? d?i s?ng và kh? nang
  hoàn tr? n? vay c?a khách hàng d? quy?t d?nh cho
  vay. Th?m d?nh và quy?t d?nh cho vay là 2 khâu
  r?t quan tr?ng trong toàn b? quy trình tín d?ng.

7
H?p d?ng tín d?ng

• Vi?c cho vay c?a t? ch?c tín d?ng và khách hàng
  vay ph?i du?c l?p thành h?p d?ng tín d?ng (HÐTD).
  HÐTD ph?i có n?i dung v? di?u ki?n vay, m?c dích
  s? d?ng v?n vay, phuong th?c cho vay, s? v?n vay,
  lãi su?t, th?i h?n cho vay, hình th?c d?m b?o,
  giá tr? TS d?m b?o, phuong th?c tr? n? và nh?ng
  cam k?t khác du?c các bên th?a thu?n.

8
Gi?i h?n cho vay

• Các gi?i h?n tín d?ng khi cho vay ng?n h?n bao
  g?m
• T?ng du n? cho vay d?i v?i 1 khách hàng không
  vu?t quá 15 v?n t? có c?a ngân hàng, tr? tru?ng
  h?p d?i v?i nh?ng kho?n vay t? các ngu?n v?n ?y
  thác c?a chính ph?, c?a các t? ch?c và cá nhân.
• Trong tru?ng h?p d?c bi?t, NH ch? du?c cho vay
  vu?t m?c gi?i h?n cho vay theo quy d?nh v?a nêu
  khi du?c th? tu?ng chính ph? cho phép d?i v?i
  t?ng tru?ng h?p c? th?.

9
H?n ch? cho vay

• NH không du?c cho vay không có d?m b?o, cho vay
  v?i nh?ng di?u ki?n uu dãi v? lãi su?t, v? m?c
  cho vay d?i v?i các d?i tu?ng sau dây
• T? ch?c ki?m toán, ki?m toán viên có trách nhi?m
  ki?m toán t?i t? ch?c tín d?ng cho vay thanh tra
  viên th?c hi?n nhi?m v? thanh tra t?i t? ch?c tín
  d?ng cho vay k? toán tru?ng c?a t? ch?c tín d?ng
  cho vay
• Các c? dông l?n c?a t? ch?c tín d?ng
• DN có 1 trong nh?ng d?i tu?ng quy d?nh t?i kho?n
  1 di?u 77 Lu?t các t? ch?c tín d?ng s? h?u trên
  10 VÐL c?a DN dó.

10
Nh?ng tru?ng h?p không cho vay

• NH không cho vay trong nh?ng tru?ng h?p sau dây
• Thành viên HÐQT, Ban ki?m soát, t?ng giám d?c
  (giám d?c), phó TGÐ (PGÐ) c?a các t? ch?c tín
  d?ng.
• Cán b?, công nhân viên c?a chính t? ch?c tín d?ng
  dó th?c hi?n nhi?m v? th?m d?nh, quy?t d?nh cho
  vay.
• B?, m?, v?, ch?ng, con c?a thành viên HÐQT, Ban
  ki?m soát, T?ng gi?m d?c (Giám d?c), Phó t?ng
  giám d?c (Phó giám d?c).

11
Cho vay ng?n h?n d?i v?i DN

• Nhu c?u v?n ng?n h?n c?a doanh nghi?p
• Ngu?n v?n ng?n h?n mà DN thu?ng s? d?ng d? tài
  tr? cho tài s?n luu d?ng
• Các kho?n ph?i tr? ngu?i bán.
• Các kho?n ?ng tru?c c?a ngu?i mua.
• Thu? và các kho?n ph?i n?p nhà nu?c.
• Các kho?n ph?i tr? công nhân viên.
• Các kho?n ph?i tr? khác.
• Vay ng?n h?n t? ngân hàng.

12

• Nhu c?u tài tr? thu?ng xuyên
• Nhu c?u ng?n h?n thu?ng xuyên xu?t phát t? s?
  chênh l?ch gi?a dòng ti?n vào (Inflows) và dòng
  ti?n ra (outflows)c?a DN.
• Nhu c?u tài tr? ng?n h?n th?i v?
• Nhu c?u v?n th?i v? xu?t phát t? d?c di?m th?i
  v? c?a ho?t d?ng s?n xu?t kinh doanh khi?n cho
  nhu c?u v?n ng?n h?n tang d?t bi?n.

13

• Phuong th?c cho vay
• Cho vay t?ng l?n M?i l?n vay v?n khách hàng và
  ngân hàng thuong m?i th?c hi?n th? t?c vay v?n
  c?n thi?t và ký h?p d?ng tín d?ng.
• Cho vay theo h?n m?c tín d?ng NHTM và khách hàng
  xác d?nh và th?a thu?n 1 h?n m?c tín d?ng duy trì
  trong 1 kho?ng th?i gian nh?t d?nh.

14
Cho vay t?ng l?n

• Ð?c di?m c?a lo?i cho vay này là khách hàng xin
  vay món nào thì ph?i làm h? so xin vay món dó.
  Cách th?c phát ti?n và thu lãi, thu n? du?c th?c
  hi?n nhu sau
• Phát ti?n vay D?a vào HÐTD, NH phát d?n ti?n vay
  theo yêu c?u c?a khách hàng, khi phát ti?n vay,
  kho?n ti?n dó du?c ghi có vào tài kho?n ti?n g?i
  c?a khách hàng ho?c chuy?n tr? th?ng cho nhà cung
  c?p và ghi n? vào tài kho?n ti?n vay.
• Thu n? và lãi N? g?c và lãi thu cùng th?i di?m.

15

• Khi d?n ngày tr? n? ghi trên HÐTD, khách hàng
  ph?i ch? d?ng tr? n? ngân hàng. NH s? trích ti?n
  g?i c?a khách hàng d? thu n?.
• Lãi ti?n vay (s? ti?n vay) x (Th?i h?n vay) x
  (Lãi su?t vay)

16

• Ph?m vi áp d?ng
• Khách hàng vay không thu?ng xuyên.
• Khách hàng vay thu?ng xuyên nhung chua du?c NH
  tín nhi?m.
• Thu?ng áp d?ng cho các kho?n vay dài h?n ho?c cho
  vay các d? án.
• Thu?ng yêu c?u khách hàng ph?i có d?m b?o tín
  d?ng.

17
Cho vay theo h?n m?c tín d?ng

• Ð?c di?m c?a lo?i cho vay này là 1 h? so xin vay
  dùng d? xin vay cho nhi?u món vay. C? th? khách
  hàng n?p h? so vay v?n 1 l?n vào d?u quý, dù
  trong quý khách hàng có nhi?u món vay cung ch?
  c?n 1 l?n làm h? so duy nh?t. NH ti?n hành phân
  tích tín d?ng và n?u d?ng ý cho vay, 2 bên s?
  ti?n hành ký k?t HÐTD, trong dó NH s? xác d?nh
  HMTD cho khách hàng. HMTD là m?c du n? vay t?i da
  du?c duy trì trong 1 th?i h?n nh?t d?nh mà NH và
  khách hàng dã th?a thu?n trong HÐTD.

18

• Phát ti?n vay NH s? can c? vào b?ng kê ch?ng t?
  xin vay c?a khách hàng d? gi?i ngân b?ng cách ghi
  n? vào tài kho?n cho vay luân chuy?n và ghi có
  vào tài kho?n ti?n g?i ho?c chuy?n tr? th?ng cho
  nhà cung c?p.
• Thu n? Vi?c thu n? theo tài kho?n cho vay luân
  chuy?n, nghia là toàn b? ti?n thu bán hàng, ti?n
  thu d?ch v? c?a khách hàng du?c dùng uu tiên d?
  tr? n? vay, khi dó v? m?t k? toán NH ghi có vào
  tài kho?n chp vay luân chuy?n và nhu v?y du n?
  c?a khách hàng s? gi?m.

19

• Thu lãi Cu?i m?i tháng NH s? tính lãi theo
  phuong pháp tích s?. N?u HMTD v?n còn, NH s? thu
  lãi b?ng cách ghi n? vào tài kho?n cho vay luân
  chuy?n. N?u h?t HMTD thì NH s? trích ti?n t? tài
  kho?n ti?n g?i c?a khách hàng d? thu lãi.
• Ph?m vi áp d?ng Áp d?ng cho khách hàng có nhu
  c?u vay v?n thu?ng xuyên và du?c ngân hàng tín
  nhi?m. NH thu?ng không yêu c?u d?m b?o tín d?ng.

20

• Cách xác d?nh HMTD
• Cho vay ng?n h?n th?c ch?t là lo?i cho vay b?
  sung ngu?n v?n d?u tu vào tài s?n luu d?ng. Do
  v?y, xác d?nh HM ph?i can c? vào nhu c?u v?n luu
  d?ng c?a DN và trên co s? khai thác h?t các ngu?n
  v?n phi ngân hàng khác.
• Can c? d? xác d?nh HMTD là k? ho?ch tài chính
  c?a DN trong dó có d? báo chi ti?t v? tài s?n và
  ngu?n v?n.

21
TÀI S?N N? VÀ V?N CH? S? H?U
Tài s?n luu d?ng N? ph?i tr?
- Ti?n m?t và ti?n g?i ngân hàng N? ng?n h?n
- Ch?ng khoán ng?n h?n - Ph?i tr? ngu?i bán
- Kho?n ph?i thu - Ph?i tr? công nhân viên
- Hàng t?n kho - Ph?i tr? khác
- Tài s?n luu d?ng khác - Vay ng?n h?n ngân hàng
Tài s?n c? d?nh - N? dài h?n
Ð?u tu tài chính dài h?n V?n ch? s? h?u
T?ng c?ng tài s?n T?ng c?ng n? và v?n ch? s? h?u
22

• D?a vào k? ho?ch tài chính nhân viên tín d?ng s?
  ti?n hành xác d?nh h?n m?c tín d?ng theo t?ng
  bu?c sau
• Xác d?nh và th?m d?nh tính ch?t h?p lý c?a t?ng
  tài s?n.
• Xác d?nh và th?m d?nh tính ch?t h?p lý c?a t?ng
  ngu?n v?n.
• Xác d?nh HMTD theo công th?c
• HMTD Nhu c?u v?n luu d?ng V?n CSH tham gia
• Nhu c?u v?n luu d?ng Giá tr? TSLÐ N? ng?n
  h?n phi ngân hàng N? dài h?n có th? s? d?ng

23
Ví d? (ÐV tri?u d?ng)
Tài s?n S? ti?n N? và v?n ch? s? h?u S? ti?n
Tài s?n luu d?ng 4.150 N? ph?i tr? 5.450
Ti?n m?t và ti?n g?i ngân hàng 500 N? ng?n h?n 4.250
Ch?ng khoán ng?n h?n 0 Ph?i tr? ngu?i bán 910
Kho?n ph?i thu 750 Ph?i tr? CNV 750
Hàng t?n kho 2.500 Ph?i tr? khác 150
Tài s?n luu d?ng khác 400 Vay ng?n h?n ngân hàng 2.440
Tài s?n c? d?nh 3.000 N? dài h?n 1.200
Ð?u tu tài chính dài h?n 500 V?n ch? s? h?u 2.200
T?ng c?ng tài s?n 7.650 T?ng c?ng n? và v?n CSH 7.650
24

• D?a vào k? ho?ch tài chính trên dây, có ba cách
  xác d?nh h?n m?c tín d?ng.
• Cách 1 V?n ch? s? h?u tham gia theo t? l? ph?n
  tram t?i thi?u (gi? s? trong tru?ng h?p này là
  30 ) tính trên chênh l?ch gi?a tài s?n luu d?ng
  và n? ng?n h?n phi ngân hàng.

1. Giá tr? TSLÐ 4.150
2. N? ng?n h?n phi ngân hàng ( 910 750 150 ) 1.810
3. M?c chênh l?ch  (1) - (2) 2.340
4. V?n ch? s? h?u tham gia  (3) x t? l? tham gia (30) 702
5. M?c cho vay t?i da c?a ngân hàng (3) - (4) 1.638
25

• Cách 2 V?n ch? s? h?u tham gia theo t? l?
  t?i thi?u ( gi? s? là 30 ) tính trên t?ng tài
  s?n luu d?ng.

1. Giá tr? TSLÐ 4.150
2. V?n ch? s? h?u tham gia  30 x (1) 1.245
3. M?c chênh l?ch  (1) - (2) 2.905
4. N? ng?n h?n phi ngân hàng ( 910 750 150 ) 1.810
5. M?c cho vay t?i da c?a ngân hàng (3) - (4) 1.095
26

• Cách 3 Ngân hàng có cho vay dài h?n d? dáp ?ng
  nhu c?u v?n luu d?ng thu?ng xuyên (gi? s? là 300
  ) và v?n ch? s? h?u tham gia theo t? l? t?i
  thi?u (gi? s? là 30 ) tính trên t?ng tài s?n luu
  d?ng.

1. Giá tr? TSLÐ 4.150
2. Giá tr? TSLÐ do ngu?n dài h?n tài tr? 300
3. Giá tr? TSLÐ chua có ngu?n tài tr? (1) - (2) 3.850
4. V?n ch? s? h?u tham gia (30) x (3) 1.155
5. N? ng?n h?n phi ngân hàng ( 910 750 150 ) 1.810
6. M?c cho vay t?i da c?a ngân hàng (3) - (4) - (5) 885
27

• H?n m?c tín d?ng ng?n h?n Nhu c?u v?n luu d?ng
  k? k? ho?ch (Ngu?n v?n kinh doanh ng?n h?n hay
  v?n luu d?ng ròng Ngu?n v?n coi nhu t? có
  Ngu?n v?n khác)
• Nhu c?u v?n luu d?ng k? k? ho?ch T?ng chi phí
  SXKD (doanh thu theo giá v?n k? k? ho?ch)/Vòng
  quay v?n luu d?ng k? k? ho?ch
• Vòng quay v?n luu d?ng k? k? ho?ch Doanh thu
  thu?n k? tru?c/Tài t?n ng?n h?n bình quân k? tru?c

28

• Ngu?n v?n kinh doanh ng?n h?n (v?n luân chuy?n)
  Tài s?n ng?n h?n N? ng?n h?n
• Ngu?n v?n coi nhu t? có T?t c? các s? du các
  qu?, l?i nhu?n chua phân ph?i và các kho?n chênh
  l?ch tang giá v?t tu theo quy?t d?nh c?a nhà
  nu?c.
• Ngu?n v?n khác bao g?m Vay ngân hàng khác ho?c
  vay d?i tu?ng khác, vay n?i b? công ty

29
Chi?t kh?u gi?y t? có giá

• Khái ni?m chi?t kh?u
• Chi?t kh?u là 1 hình th?c c?p tín d?ng theo dó
  các t? ch?c tín d?ng nh?n các ch?ng t? có giá và
  trao cho khách hàng 1 s? ti?n b?ng m?nh giá c?a
  ch?ng t? nh?n chi?t kh?u tr? di ph?n l?i nhu?n và
  chi phí mà ngân hàng du?c hu?ng.
• Các NHTM hi?n nay thu?ng chi?t kh?u 2 lo?i ch?ng
  t? co b?n Thuong phi?u và ch?ng t? có giá khác
  nhu trái phi?u, k? phi?u

30

• Chi?t kh?u thuong phi?u
• Thuong phi?u là ch?ng ch? có giá ghi nh?n l?nh
  yêu c?u thanh toán ho?c cam k?t thanh toán không
  di?u ki?n 1 s? ti?n xác d?nh trong 1 th?i h?n
  nh?t d?nh. Thuong phi?u g?m 2 lo?i h?i phi?u và
  l?nh phi?u.

31

• Khi chi?t kh?u thuong phi?u, NH xác d?nh s? ti?n
  phát ra cho khách hàng nhu sau
• S? ti?n chuy?n cho ngu?i xin chi?t kh?u M?nh
  giá thuong phi?u Lãi chi?t kh?u Hoa h?ng phí
  Phí c? d?nh (n?u có)
• Hoa h?ng phí M?nh giá thuong phi?u x t? l? hoa
  h?ng ()
• Ti?n lãi chi?t kh?u M?nh giá thuong phi?u x
  lãi su?t chi?t kh?u(/nam) x s? ngày nh?n chi?t
  kh?u/360

32

• Lãi su?t chi?t kh?u Lãi su?t cho vay/ (1 Lãi
  su?t cho vay)
• Phí c? d?nh M?nh giá thuong phi?u x t? l? phí
  c? d?nh () ho?c là 1 s? ti?n c? th?.
• S? ngày nh?n chi?t kh?u tính t? ngày xin chi?t
  kh?u d?n ngày dáo h?n (Không tính ngày dáo h?n)

33

• Chi?t kh?u gi?y t? có giá khác
• Ð?i v?i gi?y t? lo?i này khi chi?t kh?u ph?i luu
  ý
• - Trái phi?u chi?t kh?u là lo?i trái phi?u mà
  ngu?i mua ch? tr? 1 s? ti?n nh? hon m?nh giá
  (ph?n chênh l?nh này là lãi trái phi?u) và khi
  d?n h?n thanh toán, kho b?c s? tr? cho ngu?i mua
  1 s? ti?n b?ng m?nh giá, cách tính chi?t kh?u
  gi?ng nhu cách tính d?i v?i chi?t kh?u thuong
  phi?u.

34

• Trái phi?u du?c hu?ng lãi d?nh k?
• Là lo?i trái phi?u mà ngu?i mua nó ph?i tr? cho
  kho b?c 1 s? ti?n b?ng v?i m?nh giá, d?i l?i
  ngu?i mua du?c nh?n l?i t?c d?nh k? và khi d?n
  h?n thanh toán h? s? du?c nh?n s? ti?n b?ng m?nh
  giá c?a trái phi?u.

35

• Phuong pháp chi?t kh?u trái phi?u du?c hu?ng lãi
  d?nh k?
• S? ti?n chuy?n cho ngu?i xin chi?t kh?u M?nh
  giá thuong phi?u Lãi chi?t kh?u Hoa h?ng phí
  Phí c? d?nh (n?u có)
• Tr? giá chi?t kh?u M?nh giá Lãi du?c hu?ng
  d?nh k?
• Lãi hu?ng d?nh k? M?nh giá x lãi su?t x th?i
  h?n

36

• Hoa h?ng phí M?nh giá thuong phi?u x t? l? hoa
  h?ng ()
• Lãi chi?t kh?u M?nh giá thuong phi?u x lãi
  su?t chi?t kh?u(/nam) x s? ngày nh?n chi?t
  kh?u/360

37
Cho vay trung và dài h?n d?i v?i Doanh nghi?p

• M?c dích c?a tín d?ng trung và dài h?n
• Cho vay trung và dài h?n là các kho?n vay có
  th?i h?n cho vay d?n 60 tháng. Cho vay dài h?n là
  các kho?n cho vay t? 60 tháng tr? lên. M?c dích
  là d?u tu vào tài s?n c? d?nh c?a DN.

38

• Th? t?c vay v?n trung và dài h?n
• Ð? vay v?n trung và dài h?n c?a ngân hàng, khách
  hàng ph?i l?p h? so và n?p cho ngân hàng. H? so
  cung g?n gi?ng v?i h? so cho vay ng?n h?n ch?
  khác ? ch? là khách hàng ph?i l?p và n?p cho
  ngân hàng d? án d?u tu v?n dài h?n.

39

• Các phuong th?c cho vay trung và dài h?n
• Cho vay mua s?m thi?t b?, máy móc
• Cho vay d?u tu d? án

40
The end!