Niet experimenteel onderzoek

1
Vormen van studie (ontwerp)

• Niet experimenteel onderzoek

Verschil Toewijzing van de blootstelling is
hier NIET het resultaat van een
studieprotocol. Daarom is het niet mogelijk de
vermenging van de effecten van de bestudeerde
determinant met die van andere relevante
kenmerken te vermijden. Het is echter mogelijk
niet-experimenteel onderzoek uit te voeren in
zeer homogene populaties (bvb. wat betreft
leeftijd, geslacht, ras,...) opnieuw, door de
restrictie, verliezen we dan wel de mogelijkheid
om iets over de effecten te leren van de
kenmerken waarvoor we restrictief waren.
2
Vormen van studie (ontwerp)

• Cohort type populatie

Definitie Gesloten populatie Gesloten in welke
zin? Voor het binnen komen? Vb. Cohorte
medische studenten die in 2000 afstuderen aan de
UA Cohorte Belgische mannen geboren in 1975 Een
gemeenschappelijke gebeurtenis definieert het
behoren tot een cohorte. Eenmaal in een cohorte,
kan men er nooit meer uit. Experimentele studies
worden uitgevoerd in cohort type populaties (cfr.
intention to treat analyse)
3
Vormen van studie (ontwerp)

• Blootstelling en ziekte in een cohort-type
  populatie

4
Vormen van studie (ontwerp)

• Berekenen van het relatief risiko in een
  cohort-type populatie cumulatieve incidentie
  ratio (CIR)

5
Vormen van studie (ontwerp)

• Berekenen van het relatief risiko in een
  cohort-type populatie risiko odds ratio (ROR)

6
Vormen van studie (ontwerp)

• Studies in een cohort-type populatie

Cohort studie Verzamel gegevens voor alle
individuen uit de cohorten dit zijn gegevens
over blootstelling op T0 gegevens over
optreden van gebeurtenis tot T1 Vergelijk het
voorkomen van gebeurtenissen
Verschillende mogelijkheden Studie start op
T0 Studie start op T1 (of zelfs later)
7
Vormen van studie (ontwerp)

• Studies in een cohort-type populatie

Cohort studie
Definitie van de cohorten follow-up Oorzaak
komt altijd voor het effect blootgestelden komen
in de follow-up nadat de blootstelling heeft
plaats gehad cave inductietijd en latentie
periode start follow-up tijd na de start van de
blootstelling met een vertraging die rekening
houdt met de inductie tijd en de latentie
periode cave chronische blootstelling,
accumulatie tot trigger point, dan pas delay
voor inductie tiid en latentie periode
8
Vormen van studie (ontwerp)

• Studies in een cohort-type populatie

Definitie van cohorten follow-up
Cohort studie
9
Vormen van studie (ontwerp)

• Studies in een cohort-type populatie

Definitie van cohorten follow-up
Cohort studie
I1
exposed
Time
Maximal CIR
I0
unexposed
Time
10
Vormen van studie (ontwerp)

• Studies in een cohort-type populatie

Definitie van cohorten follow-up
Cohort studie
I1
exposed
Time
Maximal IDR
I0
unexposed
Time
11
Vormen van studie (ontwerp)

• Studies in een cohort-type populatie

Definitie van cohorten follow-up
Cohort studie
Eenmaal in een cohorte, altijd in die
cohorte, MAAR het is redelijk om dat deel van de
potentiele follow-up ervaring uit te sluiten, dat
buiten het relevante tijdskader valt zoals het
gedefinieerd werd op basis van de aannames m.b.t.
de inductie tijd en de latentie
periode NIET-BLOOTSTELLING niet-blootstelling
(de referentie) is niet per definitie het
complement van blootstelling (vb. roken matig
roken en niet-matig roken)
12
Vormen van studie (ontwerp)

• Studies in een cohort-type populatie

Cohort studie Probleem Wat bij wisselende
blootstelling?
Opmerkingen en oplossingen Voor beschrijvende
prognose niet belangrijk waar het op aan komt is
de toekomst als een beschrijvende functie van het
huidig prognostisc profiel Voor oorzakelijk
onderzoek (effect van blootstelling) longitudinal
e studies, incidentiedichtheid studies
13
Vormen van studie (ontwerp)

• Studies in een cohort-type populatie

Cohort studie Probleem Onevenwicht tussen
zieke en gezonde subpopulaties Studie efficientie
Oplossingen Maak gebruik van bestaande gegevens
(vb. registers) Maak gebruik van historische
cohorten Beschouw de algemene populatie als
niet-blootgesteld (Ingebedde) CASE-CONTROL STUDIE
14
Vormen van studie (ontwerp)

• Studies in een cohort-type populatie

Case-control studie Doel Iets leren over
dezelfde objecten als in cohort studies MAAR
op een efficientere wijze
Alternatieve benamingen case-referent studie,
case-base studie,...
15
Vormen van studie (ontwerp)

• Studies in een cohort-type populatie

Case-control studie Oplossing Speel het
probleem van het onevenwicht tussen de tellers en
de noemers kwijt! Neem een steekproef (probe)
van de noemers