ISTANBUL B

1
ISTANBUL BÜYÜKSEHIR BELEDIYESIENERJI FAALIYETLERI
Hasan PEZÜK Sehir Aydinlatma ve Enerji Müdürü V.
ISTANBUL EKIM 2009
2
Enerji Alaninda Faaliyet Gösteren IBB Birimleri
81 müdürlük, 2 genel müdürlük ve 23 istirak
sirketi 1.000den fazla bina 1.2 milyar kWh/Yil
elektrik tüketimi 45.5 milyon m3/Yil dogalgaz
tüketimi

2
3
IBBnin Yillik Enerji Tüketimi
IBBnin enerji tüketimi yüksek miktarda olup
Türkiye tüketiminin 0,7si kadardir. 2008 yili
için enerji tüketimi
TÜKETIM ELEKTRIK TWh/YIL ELEKTRIK TWh/YIL DOGALGAZ X 1.000.000 m3/YIL DOGALGAZ X 1.000.000 m3/YIL
IBB 1.2 0,6 45.5 0,13
ISTANBUL 24 12 3.500 10
TÜRKIYE 200 100 35.000 100
IBB Enerji Yönetim Programi ile planlamadan
tüketime kadar tüm süreçlerde enerjinin etkin
kullanilmasi hedeflenmektedir.
3
4
IBBnin Yillik Elektrik Tüketimi
IBB 2006 yili elektrik tüketim verileri IBB 2006 yili elektrik tüketim verileri
      IBB Birimleri   328.000.000       ISKI                                         614.776.989       IETT                                          12.361.031       Agaç A.S.                                      391.698       Belbim A.S.                                    225.454       Beltur A.S.                                   2.430.008       Bimtas                                              78.855       Halk Ekmek A.S.                          8.029.040       Hamidiye A.S.                                 830.540       IDO A.S.                                       2.761.849       IDTM                                            7.745.247       IGDAS                                         7.029.537       Isbak AS.                          662.512       Isfalt AS.                        7.666.493       Ispark AS.                         35.843          Istaç AS.                        6.207.458       Istanbul Enerji AS.               3.612       Istanbul Imar AS.                  7.199       Iston AS.                         2.906.747       Kültür AS.                        3.027.584       Saglik AS.                            98.154       Spor AS.                         3.049.549       Ulasim AS.                    66.215.145
Toplam tüketim  1.074.446.971 kWh Toplam tüketim  1.074.446.971 kWh

IBB Elektrik tüketiminde en önemli pay ISKI ye
aittir (57). ISKi tüketiminin büyük çogunlugu
ise su dagitim, su aritma ve atik su için
kullanilan pompa istasyonlarinda
gerçeklesmektedir.
4
5
Istanbul Büyüksehir BelediyesiEnerji Yönetim
Programi
IBB Enerji Yönetim Programi ile planlamadan
tüketime kadar tüm süreçlerde enerjinin etkin
kullanilmasi hedeflenmektedir.
5
6
Enerji Yönetim Sistemi

• IBB Enerji Politikasi çerçevesindeki ihtiyaçlari
  karsilayacak bir Enerji Yönetim Sistemi(EYS)
  kurulmustur.
• Enerji Yönetim Sisteminden elde edilen
  bilgiler çesitli uygulamalara dönüstürülecektir.
• Sistem analiz ve tasarim asamasi tamamlanmis
  olup, yazilim asamasi olan son asamaya
  gelinmistir.

6
7
Enerji Yönetim Sistemi
IBB Enerji Yönetim Sistemi ile - Tüm IBB
birimlerinin enerji tüketimlerinin (elektrik,
dogalgaz, su, akaryakit) takip edilmesi. -
Tüketim fazlaliklarinin tespit edilerek müdahale
edilmesi. - Enerji etüt çalismalarinin yapildigi
bina ve sanayi tesislerinin datalarina ve ilgili
raporlarina sistem üzerinden ulasilmasi. - Tüm
birimlerde belirlenen Enerji Koordinatörü Odak
Personellerinin kullanacagi sistemle IBB nin
enerji yönetiminin tüm birimlerin katilimiyla tek
elden yapilmasi. - Sistem üzerinde iletisimin
kurulmasiyla IBB birimlerinde Enerji
Koordinasyonunun saglanmasi - Tüketime karsi
gelen emisyon degerlerinin belirlenmesiyle KYOTO
Protokolüne hazirlik yapilmasi amaçlanmaktadir.
7
8
IBB Binalarinda Enerji Verimligi Etüt Çalismalari
Istanbul Büyüksehir Belediyesi Merter ve
Saraçhane binalarinda etüt çalismlari
gerçeklestirilmis, hazirlanan verimlilik
arttirici projelerle yaklasik 25 enerji tasarruf
potansiyeli belirlenmistir.
8
9
IBB Binalarinda Enerji Verimligi Etüt Çalismalari

• IBB bünyesinde, her birimden temsilcisi bulunan
  Enerji Koordinasyon Kurulu üyeleriyle irtibat
  saglanmakta, kurum içi yazismalarla gerekli
  bildirimler yapilmakta,
• Kurulan Enerji Yönetim Sistemi üzerinden IBB bina
  ve endüstriyel isletmelerine ait bilgiler
  toplanmakta,
• Yapilan analizler sonucunda kanunda belirtilen
  sinirlara sahip tesisler tespit edilmekte ve etüt
  çalismalari yapilmaktadir.
• Bu çalismalar sonucunda gerçeklestirilen ilk
  etüt, Saraçhane ve Merter Binalarinda, 2008 yili
  ilkbahar döneminde tamamlanmis, 2009 yili için
  ise etüt faaliyetleri devam etmektedir.
• Etüt çalismalari ile IBB bünyesindeki enerji
  tasarruf potansiyelinin belirlenmesi ve
  verimlilik arttirici uygulamalar amaçlanmistir.

9
10
IBB Binalarinda Enerji Verimligi Etüt Çalismalari
Etüt Programi

• Faturalar incelenmesi
• Projeler incelenmesi
• Otomasyon sistemi incelenmesi
• Tüm mahaller gezilmesi
• Isitmasogutma sistemleri incelenmesi
• Havalandirma sistemleri incelenmesi
• Isi geri kazanim sistemleri incelenmesi
• Enerji analizörü ile ölçümler yapilmasi
• Termal Kamera ile kaçaklar tespit edilmesi
• Baca gazi ölçümleri ile kazan verimi
  hesaplanmasi
• Mahal ve kanal sicakliklari ölçülmesi
• Aydinlatma ve ofis cihazlarinin sayisi tespit
  edilmesi

• Binanin gece durumu izlenmesi
• Tasarruf projeleri çikarilmasi
• Enerji yönetimi modeli belirlenmesi

10
11
IBB Binalarinda Enerji Verimligi Etüt Çalismalari

• 0033 AM

11
12
Reaktif Güç Kompanzasyon Çalismalari
Sehir Aydinlatma ve Enerji Müdürlügü tarafindan
Enerji Yönetim Sistemi (EYS) kullanilarak
Istanbul Büyüksehir Belediyesi elektrik tüketimi
incelenmis ve faturalara yansiyan reaktif cezalar
oldugu görülmüstür. Durumu daha ayrintili
tespit etmek amaciyla reaktif kullanim
oranlarinin yüksek oldugu bazi birimlerle ortak
çalismalar baslatilmis, yapilan çalismalar
sonucunda panolarin yetersiz oldugu ve mevcut
kompanzasyon tesislerinin saglikli çalismadigi
görülmüstür. Özellikle bazi tesislerde reaktif
tüketimi ölçen sayaç olmadigi için gereksiz yere
cezalar tespit edilmistir.
12
13
Reaktif Güç Kompanzasyon Çalismalari
EYS sisteminden alinan verilerle reaktif cezaya
giren tesisatlar öncelik sirasina göre tespit
edilerek ilk asamada 112 adet tesisatin reaktif
güç kompanzasyon çalismasi gerçeklestirilmis ve
1,3 milyon TL tasarruf saglanmistir. Elde edilen
bu tasarruf yillara sari olup kompanzasyon
yapilmasaydi her yil bu kadar ceza ödenecekti.
EYS kurulum çalismalari tamamlandiginda tüm
sistem için reaktif güç kontrolleri
yapilabileceginden yillik tasarruf miktari da
artacaktir.
13
14
Aydinlatmada enerji verimli malzemeler ve
sistemler kullanilarak yillik 16 Milyon kWhlik
enerji tasarrufu saglanmistir. Aydinlatmada
kullanilan enerji verimli sistemler- Uzaktan
erisimli, otomasyonlu (akilli) aydinlatma
panolari- Enerji verimli aydinlatma
armatürleri- Cografi konumlu Zaman Saatleri
kullanimi- Standartlari uygun, dogru aydinlatma
teknikleri.
Çevre ve Yol Aydinlatmasinda Enerji Verimliligi
14
15
Çevre ve Yol Aydinlatmasinda Enerji Verimliligi
Enerji Verimli Sehir Aydinlatma Otomasyon
Sisteminin Özellikleri

• GIS(Cografi Bilgi Sistemi) tabanli veri alt
  yapisi
• Aydinlatma sistemine ait malzemelerin sisteme
  aktarilmasi
• GPRS modem ile Uzaktan kontrol (Açma, kapama,
  ariza tespit)
• Analiz çalismalari ile tekrar eden arizalarin
  azaltilmasi.

15
16
Egitim ve Bilinçlendirme Çalismalari

• IBB genelinde ve Istanbul Halki için Enerjinin
  Verimli kullanimi konusunda bilgilendirmek,
  farkindalik olusturmak amaciyla çesitli
  faaliyetler yürütülmektedir. Bu faaliyetler
• Enerji Parki Istanbulda yasayan insanlarin
  enerji konusunda bilgi alabilecekleri, dünyada
  kullanilan enerji kaynaklari ve enerji üretim
  tekniklerini ve enerjinin verimli kullanimini
  ögrenebilecekleri alan.
• ISMEK Enerji Egitimleri Ev hanimlarinin yogun
  oldugu katilimci profiline uygun enerjinin
  tasarrufu ve bilincinin asilandigi egitim
  programlari
• Enerji Verimliligi Kampanyalari (Afis, Bilboard,
  kisa Filmler, Reklam v.b.)
• Yazili,görsel materyal, reklam çalismalari ve Web
  sitesi araciligiyla halki bilinçlendirecek
  çalismalar.

16
17
AB Hibe Projesi
ABye Eylül 2007de Sivas Belediyesi ile ortak
basvurusu yapilan proje kabul edilmistir.
Projenin Adi Monitoring Gas Consumption for
Thermo-rehabilitation of Residential Buildings
Projenin Ortaklari Istanbul Büyüksehir
Belediyesi, Sivas Belediyesi, Paris
Belediyesi Projenin Amaci Binalardaki dogalgaz
tüketimini takip ederek binalar tüketim açisindan
siniflandirilacaktir. Bu veriler Cografi Bilgi
Sistemi üzerinde islenerek bina karakteristigi
haritalari çikartilmistir.
17
18
AB Hibe Projesi

• Proje kapsaminda Sivas ve Istanbul kentlerinde üç
  mahallenin, pilot bölge olarak, Proje ile
  konutlarin yapisal özelliklerine göre
  gerçeklesen isitma ihtiyaçlarinin normal sinirlar
  dahilinde olup olmadigi, yalitim uygulamalarinin
  tüketime etkisi analiz edilerek raporlanmistir.
  Elde edilen bilgiler isiginda Istanbulun
  dogalgaz tüketimi konusunda bir model
  olusturulabilecektir.
• Projenin aktiviteleri
• Belirlenen Bölgelere Ait Bina Bilgileri ve
  Tüketim Verilerinin Toplanmasi.
• Cografi Bilgi Sistemi Veritabaninin
  Olusturulmasi
• Isitma Ihtiyaci Için Metrekare Basina Dogalgaz
  Tüketim Miktarinin Hesaplanmasi ve bu Rakamdan
  Elde Edilen Sonuçlara Göre Tematik Haritalarin
  Olusturulmasi.
• Elde Edilen Sonuçlarin Analizi

18
19
Atik Yönetimi ve Enerji
Istanbul büyüksehir Belediyesi atik Yönetim
programi ile enerji verimliligi ve emisyon
azaltim çalismalarina önem vermektedir. 1. Depo
Sahalarindan çikan çöp gazindan Elektrik
Üretimi a)     Hasdal Enerji Tesisi
(4MW) 2002-2008 toplam emisyon azaltimi
400.000 ton CO2-e b)     Odayeri RDF (320 t/gün)
and Kompost Tesisi (1000 t/gün) Emisyon
Azaltimi 1.200.000 ton CO2-e /yil
c)     Kömürcüoda/Asya yakasi (7,4
MW) d)     Odayeri/Avrupa yakasi (14 MW) 2. Atik
Transfer istasyonlari sayesinde saglanan trafikte
araç sayisi azaltimi  Emisyon Azaltimi 5000
ton CO2-e /yil.         3. Atiklarin kaynaginda
ayristirilmasi Emisyon Azaltimi 84.000 ton
CO2-e/yil
19
20
Atik Yönetimi ve Enerji
IBB ,2002 yilindan bu yana hafif rayli
sistemler ve Merter idari binasinda çöp gazindan
elde ettigi elektrik enerjisini kullanmaktadir.
       
20
21
Ulasim ve Enerji
Marmaray Projesi ile Sera gazlarinin
miktarinda, ilk 25 yillik isletim dönemi boyunca,
yillik ortalama olarak yaklasik 115.000 ton/yil
düzeyinde azalma saglanacaktir.
Metrobüs projesiyle 400.000 ton/yil CO2 emisyon
azaltimi saglanacaktir. IETT otobüslerinin, devam
eden dogalgaza dönüstürülmesi çalismalari ile
emisyon azaltimi ve yakit tasarrufu
hedeflenmektedir.. Ayrica hidrojen enerjisi
kullanan otübüs ArGE projesi devam etmektedir.
21
22
Ulasim ve Enerji
Akkor Flamanli Trafik Lambalarindan LEDli Trafik
Lambalarina GeçisHer yil yaklasik
1.535.778,69 enerji tasarrufu . Trafik
sinyalizasyonunda kullanilan akkor flamanli
lambalarin, ilk kurulum maliyeti düsük olmasina
karsilik harcadigi enerji ve bakim maliyeti
yüksektir.Yüksek enerji tükettigi, gün isiginda
rahatça algilanamadigi ve sik arizalandigi için
akkor flamanli lambalarin yerine LED'ler (Light
Emitting Diodes) kullanilmaya baslanmistir.
Istanbul Büyüksehir Belediyesi, LED'li
sinyalize kavsak teknolojisine dünyada ilk olarak
geçen sayili belediyelerden biridir. LED'li
kavsaklar Trafik müdürlügümüz tarafindan,2000
yili itibari ile kurulmaya baslanmistir ve
Istanbul genelindeki LED li kavsak orani 100e
yakindir. ()
22
( )Kaynak IBB Trafik Müdürlügü
23
ISKIde Enerji Verimliligi Çalismalari
ISKI Genel Müdürlügünde enerji verimliligi
çalismalari - Reaktif Güç Kompanzasyonu - Pompal
arda frekans ve hiz kontrolü olarak iki baslik
altinda yürütülmektedir.

23
24
ISKIde Enerji Verimliligi Çalismalari
Pompalarda Frekans ve Hiz Kontrolü Çalismalari

ISKInin elektrik tüketimleri kullanim alanina
göre incelendiginde ise 614.776.989 Kwhlik 2006
yili tüketiminin 2 lik kismi olan 10.040.800
Kwhnin idari faaliyetler için geri kalan
604.736.189 Kwhlik 98lik kismin ise Isale,
dagitim ve aritma için kullanildigi
görülmektedir. Bu veriler isiginda ISKI
elektrik tüketiminin yogun güç gerektiren ve
enerji verimligi açisindan tasarruf potansiyeli
yüksek olan pompalarda oldugu görülmektedir.
25
ISKIde Enerji Verimliligi Çalismalari
Pompalarda Frekans ve Hiz Kontrolü Çalismalari

Pompalarin ilk yatirim maliyeti ömür boyu
maliyetlerinde 10 luk bir paya sahiptir. Asil
maliyet pompalarin enerji tüketimlerindedir. Bu
yüzden pompalar için enerji verimliligi
çalismalari çok önemlidir. Pompalarda frekans
kontrolü ve hiz kontrolü çalismalari ile yüksek
oranlarda 45e kadar enerji tasarrufu
saglanabilmektedir.
Pompalarda Ömür Boyu Maliyet
25
26
IBBde Hidrojen Enerjisi
Istanbul Büyüksehir Belediyesinin
Sirketlerinden IDOnun Uluslararasi Hidrojen
Enerjisi Teknolojisi Merkezi (ICHET) isbirligiyle
baslattigi hidrojenle çalisan yakit pilli
kesintisiz güç kaynagi, IDOnun Yenikapi Merkez
Binasinda hayata geçirildi. Proje ile IDOnun
Yenikapi Merkez Binasinin enerjisi, elektrik
kesintilerinde , hidrojen ile çalisan yakit pilli
kesintisiz güç kaynagiyla saglanacak. 5 kW'lik
kesintisiz güç kaynagi sistemi, bir yakit pili
ünitesi, hidrojen silindirleri ve DC/AC
invertörden olusmaktadir.
26
27
Yeni Binalarin Yapiminda Enerji Verimliligi 

• Isitma ihtiyaci hesaplarina uygun yalitim
  çalismalari ile isi kaybini asgariye indirmek.
• Aydinlatma sistemlerinde sensör kullanimi ile
  yaklasik 50 oraninda enerji tasarrufu.
• Radyatörlerde termostatik vana kullanimi ile
  5-10 arasi enerji tasarrufu.
• Asansör sistemlerinde invertör kullanilarak 30a
  yakin elektrik tasarrufu
• Isi pay ölçerlere sahip merkezi isitma
  sistemlerinin kullanilmasiyla 30 a yakin
  enerji tasarrufu.

27
28
Yeni Binalarin Yapiminda Enerji Verimliligi 

• KIPTAS tarafindan insa edilen, Topkapi Merkez
  evlerinde ve Maltepe konutlarinda günes
  kollektörleri kulanilmasi.

28
29
Thanks for your kind attention