CINE E HISTORIA: HIPAT

1
CINE E HISTORIA HIPATÍA

• Qué sabemos realmente de Hipatía de Alexandría?

Do Blogue Historia Clásica
2
Nada queda dela directamente

• Non se conservaron obras súas.
• Coñecémola a través do testemuño de terceiros.
• As fontes falan desde unha perspectiva
  probablemente sesgadapor dous motivos
• Relixión
• Pensamento

3
(No Transcript)
4
Sócrates Escolástico

• Coetáneo de Hipatía
• Cristián
• Narra os feitos desde unha perspectiva moderada
• Recoñece a dignidade de Hipatía
• Rexeita a indignidade do seu asasinato a mans de
  fanáticos

5
Xoán, Bispo de Nikiu

• 2 séculos máis tarde o que resta fe á súa
  narración
• Bispo da igrexa Copta
• Alíñase claramente a favor dos asasinos de
  Hipatía
• Condena as súas "estrataxemas satánicas" e a súa
  "maxia"

6
Outras fontes

• Paladas, poeta do século V
• Poeta alexandrino coetáneo de Hipatía, 
• Foi autor de 151 epigramas na Antoloxía Grega, un
  deles dedicado a ela.
• Está en dúbida a identificación de Hipatía por
  razóns cronolóxicas.
• Sinesio de Cirene (s. V)
• Discípulo de Hipatía
• Mantivo unha correspondencia con ela á que pedía
  consello arreo
• Posteriormente ingresou na igrexa e foi designado
  Obispo de Cirene (Libia)
• Faleceu antes que Hipatía

7
Un mundo en transición

• historia da transición do mundo clásico ao mundo
  cristián
• Grandes cambios sociales, religiosos y culturales
• estes cambios non foron precisamente tranquilos

8
O Texto de Sócrates Escolástico

• Houbo unha muller en Alexandría chamada Hipatía,
  filla do filósofo Teón, que realizou tales logros
  en literatura e ciencia, que sobrepasou todos os
  filósofos do seu proprio tiempo.
• Formouse nas ideas de Platón e Plotino, explicaba
  os principios da filosofía a todos os seus
  ouvintes, muitos deles vidos de moi lonxe para
  recibir as súas ensinanzas.
• Como amosa de autocontrol e sinxeleza de
  maneiras, que adquiriu como consecuencia de
  cultivar a súa mente, soía arreo aparecer en
  público fronte aos maxistrados. Nunca se sintiu
  intimidada por acudir a unha asamblea de homes.
• A causa da súa extraordinaria dignidade e
  virtude, todos os homes admirábana sobremaneira.

9
Continúa o texto

• Caeu vítima das intrigas políticas que naquela
  época prevalecían.
• Como tiña frecuentes entrevistas con Orestes (o
  Prefecto de Alexandría), foi proclamado
  calumniosamente entre o populacho cristiano que
  foi ela quen impediu que Orestes se reconciliara
  con bispo Cirilo.
• Algúns deles, formando parte dunha fera e
  fanática turba, da que o líder era un tal Pedro
  (Pedro o Lector), aprehendérona de camiño á súa
  casa, e arrastrádoa desde o seu carro, levárona a
  unha igrexa chamada Cesareo, onde a espiron
  completamente, e asasinárona con tellas ou
  ostras.
• Despois de desmembrar o seu corpo, levaron os
  seus restos a un lugar chamado Cinaron, e alí
  queimáronos.
• Este asunto deixou cair o maior dos oprobios, no
  só sobre Cirilo, senón sobre toda a igrexa de
  Alexandría. E seguramente nada pode haber máis
  lonxe do espíito cristián que permitir masacres,
  loitas e feitos deste tipo.
• Esto sucedeu no mes de Marzo durante a Coresma,
  no cuarto ano do episcopado de Cirilo, baixo o
  décimo consulado de Honorio e o sexto de
  Teodosio.

10
(No Transcript)
11
O Texto de Xoán de Niklu

• Naqueles días apareceu en Alexandría unha muller
  filósoofa, unha pagana chamada Hipatía, e
  dedicaba todo o seu tempo a todo tipo de maxia,
  astrolabios e instrumentos de música, y enganou
  moita xente grazas ás súas estrataxemas
  satánicas.
• O gobernador da cidade rendeulle todo tipo de
  honores, xa que ela o cautivara coa súa maxia.
• E ele deixou de asistir á igrexa tal e como era o
  seu costumbre...
• No só fixo isto, senón que levou moitos crentes
  ante ela, y ele mesmo recibiu paganos na súa
  casa...

12
Xoán de Niklu, cont.

• Unha multitude de crentes en Deus erguéronse
  guiados por Pedro o Maxistrado, e procederon a
  buscar a muller pagana que enganara a xente da
  cidade e o prefecto Orestes cos seus
  encantamentos.
• E cando descubriron el lugar donde se encontraba,
  forona a buscar e achárona cómodamente sentada
  fixérona descer, arrastrárona por todo o camiño
  até a igrexa maior, chamada Cesareo. Isto sucedeu
  nos días de Coresma.
• Arrincarolle a roupa e arrastrárona polas rúas da
  cidade até que lle provocaron a morte. Levárona a
  un lugar chamado Cinaron e queimaro o seu corpo.
• Todo o mundo arrodea o patriarca Cirilo e
  aclámao como o novo Teófilo, xa que ele acabara
  cos últimos restos de idolatría da cidade.

13
O poeta Paladas (s. IV) ...a máis sabia"

• Buscando no Zodíaco, mirando cara a Virgo,
• Sabendo que a túa provincia é o firmamento,
• Achando o teu brillo en todo o que vexo,
• Reverenciada Hipatía, réndoche homenaje,
• Estrela brillante da ensinanza, sen mácula.

14
(No Transcript)
15
Sinesio de Cirene (s. V) a miña mellor
conselleira"

• Dítoche esta carta desde a cama pero espero que a
  recibas en boa súde, nai, irmá, mestra, e
  benefactora.
• Saúdote... augusta dona. Hai tempo que che estou
  a reprochar que non me consideraras merecedor
  dunha das túas cartas... Perdín fillos, amigos, e
  os bos desexos de todos. Pero a maior perda de
  todas é a ausencia do teu espírito divino.
  Desexaría que este permanecese sempre comigo,
  para desta maneira conquistar tanto os caprichos
  da Fortuna como os fatais xiros do Destino.

16
Máis de Sinesio

• Estou arrodeado polos sofrementos da miña cidade,
  e desgustado con ela, posto que cada día vexo as
  forzas inimigas, e homes sacrificados como
  vítimas nun altar. Respiro un ar infectado pola
  podremia de corpos mortos. Estou desexando seguir
  o mesmo destino que sofriron moitos outros, xa
  que como pode un concebir esperanza algunha cando
  ve o cel cheo de aves de rapina? Aínda así, amo
  miÑ terra. Por que sofro? Por que son libio, por
  que nacín aquí, e por que é aquí onde vexo as
  tumbas dos meus honorábeis devanceiros. Só coa
  túa axuda creo que serei capaz de mirar a miña
  cidade e transformar o meu fogar, se algunha vez
  teño oportunidade de facelo.

17
(No Transcript)