7.ikasgaia

1
7.ikasgaia

• Lan kontratu motak

2
LAN-KONTRATU MOTAK

• 1.-KONTRATU BEREZIAK
• 1.1. bitarteko harremanak
• 1.1.1 talde-kontratua.
• 1.1.2. laguntzaile erantsia
• 1.2. Etxetiko lana
• 1.3. Heziketako kontratuak
• 1.3.1. Hezkuntzarako kontratua (trebakuntzarako
  kontratua)
• 1.3.1 Praktiketako kontratua
• 1.4. lanaldi mugatutako kontratua
• 1.4.1. legezko definizioa eta motak sasoiko
  lan finkoak eta aldizkako lan finkoak
• 2. lan kontratuaren IRAUPEN ARABERAKO SAILKAPENA
• lan kontratu mugagabea eta iraunaldi mugatutako
  kontratuak (iraupen jankineko kontratuak)
• 2.1 aldi baterako kontratazio motak egiturazko
  kausak
• 2.2 obra edo zerbitzu jakina egiteko
• 2.3. behin behineko kontratua ekoizteko
  zirkunstantziagatik
• 2.4. Ordezkatzeko kontratua
• 2.5 Administrazioren berezitasunak aldi
  baterako kontratatzerakoan

3
a.. bitarteko harremanak
1. Kontratu bereziak
talde-kontratua. laguntzaile erantsia
b. . Etxetiko lana c. Heziketako kontratuak
Hezkuntzarako kontratua Praktiketako kontratua
Kontratu motak
d. lanaldi mugatutako kontratua jarraitasunik
gabeko lan finkoak egiteko kontratuak

• Kontratu mugagabea
• kontratazio mugagabea sustatzeko kontratua
• b. iraunaldi mugatutako
• kontratuak

2. IRAUPEN ARABERAKO SAILKAPENA
-obra edo zerbitzu jakina egiteko -behin
behineko kontratua ekoizteko zirkunstantziagatik
-Ordezkatzeko kontratua
4

• Kontratu bereziak
• 1.1 Langile-taldea eta tartekatutako
  lan-harremanak
• baterako lana edo lan erkidea ? lan
  kontratu arrunta
• Lana batera egiten denean ?lana eratzeko edo
  antolatzeko
• teknika bat besterik ez da / Leleko 10 art.an
  aipatzen bada
• bereizteko da
• Langile-taldea edo talde-kontratua
  (LELeko 10.3 art.)
• Langile talde osotasun bezala, kolektibo gisa
  eta enpresariaren arteko
• lan kontratua berezia da.
• Arrazoia ?bakuna ?sinplifikatzeko? kontratu
  bakarra guztiontzat
• Ondorioak
• 1. harremana taldea eta enpresariaren
  artean, talde-kide
• bakoitzarekin zeharkako harremana
• 2. Talde-buruak taldearen errepresentazioa
  du
• 3. Taldea ertzeko
  autonomia
• Beste figuratik bereizteko ? honetan danok lan
  egin behar dute

5
Kontratu bereziak. 1.2 Etxetiko lana (etxean
jarduteko lana) Etxetiko lana ? lan ematea
langileak bere etxean (helbidean) egin
dezala edo berak libreki aukeratutako leku
batean eta enpresariaren zaintzarik gabe buru
dezala, enpresariak eta langileak elkar paktatzen
dutenean 4 aurre-baldintzarik dituelarik,
menpekotasuna ahuldurik badago ere,
Honen ikur arruntenak (enpresariaren zaintza eta
lantokia) Ez dira ematen
Obra kontratua bereizteko ? enkarguak onartzeko
askatasuna duen ala ez
Erregulazio berezia 1. Forma ? idatziz (eta
lantokia zehaztuz) 2. Lanaldia maximoa ez
da aplikagarria 3. ez dago mugikortasuna
geografikorik Kontrolatzeko agiria ?
enpresariak emandako ziurtagiria (langilearen
izenak, izenak, enkargua, emandako
produktuak Aukerak bakarka eta taldeka Beste
kontratu aukerak bai lanaldikoak (partziala) bai
iraunaldi dagozkionak (aldi baterakoak) erabili
ahal dira. BAINA heziketa kontratuak ez
6
Heziketako kontratua ?Hezkuntzako
(prestakuntzarako) kontratua Araua LELeko 11.2
art eta 488/1998 E. D. eta 1998.07.14
ministro-agindua Berezko helburua lanbide edo
lanpostua egoki betetzeko beharrezkoa den
heziketa teoriko eta praktikoa lortzea. ? horrez
gain lan kontratu denez gero soldata eta lan
egitea elkarren artean trukatzen
dute Betekizun bereziak 1- jasotzaileak 16/21
urtekoak kontratuak egiterakoan
zenbait langile taldeentzat ez dago
maximorik
5/2006 E.D. Legeak LEren 11 art.ak puntu honetaz
aldatu du. Idazkera berriaren arabera gehienezko
adin muga hori zenbait langile taldeentzat
altuagoa da edo ez dago horrela, eskola
tailerrean edo lanbidetako etxean barneratzen
diren langabetuentzat adin muga 25 urtekoa da,
eta enplegu tailerrean sartuez gero edo pertsona
minusbaliatua izatekotan ez dago adin maximorik.
2. Jasotzaileak lanbide horretan titulazio
gabekoak (edo ez izan praktikako kontraturako
behar den profesionaltasuneko ziurtagiria) Langile
a egon bada aurreko 12 hilabetez enpresa
horretarako Lanpostu batean horixe ezin da
kontratu honen objektua 3. Kontratu honekin
batera lan harremana ezin da lanaldi
partzialekoa Izan, ez ABLEren bidez langilea
lagatzekoa, ez eta etxetiko lana
7
4. Hitzarmen kolektiboen bidez ? erabiltzeko
mugak langile kopuruaz kontutan hartuz. Arautu
ezean, hurrengo zenbakiak erabiliko dira.
5 langileraino 1
6/10 langileraino 2
11/25 langileraino 3
26/40 4
41/50 5
51/100 8
101/250 10 edo 8
250/500 20 edo 6
500tik gora 30 edo 4
8
ezaugarri nagusiak FORMA Idatziz eta zehaztuz
prestakuntzako lanbidea, heziketarako tartea eta
ordutegia, tutorea eta bere prestakuntza. Ziurtagi
ria. Kontratua amaitzean enpresariak lortutako
heziketa maila eta prestakuntzako aldia
adierazten duen ziurtagiria eman behar
du. Langileak administrazioari eskatu ahal dio
profesionaltasuneko ziurtagiria IRAUPENA 6
hilabetetik 2 urte arte. Arloko hitzarmen
kolektiboren bidez beste iraupena beti 6
hilabetetik 3 urterainoko aldian (4 langilea
elbarritua bada) Enpresako Hitzarmenaren bidez
ere enpresa prestakuntzako plangintza
badago Luzapenak ? Hitzarmen kolektiboak
bestelakorik ez badu esaten, Gehienezko
iraunaldia baino txikiagoa ezartzen bada, 6
hilabeteko 2 luzapenak gutxienez pakta daitezke.
Luzapen automatikoa Gehienezko iraunaldia baino
laburragoa bada paktatzen den epea heltzean
lanean jarraituez gero toperaino luzatuko dela
ulertuko da. Aldi baterako ezintasuna, amatasuna,
aitatasuna, ez dira kontuan hartuko iraunaldia
neurtzeko Mugapen pertsonala Gehienezko
iraunaldia betez gero, langileak ezin du berriro
kontratu mota hau egin, beste enpresarekin ere
ez. Probaldia ? litekeena eta arau orokorrena
aplikatzen da besterik gabe Gizarte Segurantza
Babes osoa izango dute kontingentzia guztietarako
(langabezia barne) .
9
Kontratuaren edukia eta kontratu egileen arteko
obligazioen eta eskubideen erregulazioa. funtsezk
o ezaugarria ?heziketa teorikoa tarte bat uztea
gutxienez lanaldiaren 15a Langileak hezkuntza
beharrezkoa ez badu horretarako erabiliko
da Heziketarako tartea ? lanarekin batera edo
berezirik eta kontzentraturik egitea hitzarmenek
erabaki ahal dute Langileak prestakuntza
teorikora eginiko hutsuneak lanera ez
joatearekin parekatuko dira Heziketarik eman ez
? kalte-ordaina, heziketa teoriko egiteko tartea
ez ordaindua. Heziketa praktikoari dagokionez
enpresariak lanbide batean benetan trebatzeko lan
egokia eta heziketa praktikoa eman behar dio
langileari.. Enpresariak erabat ez bete
prestakuntzako obligaziorik ? lan kontratua
arrunta Benetako egindako lana ? lan
kontratuaren objektuarekin bat etorri behar
du Soldata Hitzarmen kolektiboaren arabera .
Langileak gutxienez lanbide arteko soldata
minimoa ? benetako lanari dagokion protzentajez
(heziketa teorikoa gutxituz) 2 urtean ezin da
gutxiko heziketa teorikorena, gutxienez SMIa
kobratzeko eskubidea Heziketarako tarte
handiagoa (e 15a baino handiagoa) paktatzen
bada, soldata ere gutxiagotzen da
10
2-PRAKTIKATARAKO KONTRATUA (LK berezia) arauak
LEren 11.1 art.a eta 488/1998 Errege
Dekretua. Berezko helburua Tituludun batek
trebetasuna lortzeko arlo horretan. Titulu
erabilgarriak Unibertsitatekoak, lanbide
heziketakoak edo baliokidetzat jo diren bestelako
titulu ofizialak. Baita ere profesionaltasuneko
ziurtagiriak Ikasketaren barneko praktikak /
ezin dira kontratu honetan barneratu. LEGEIRUZURRA
lanpostuak inolako zerikusirik ez badu egindako
ikasketarekin ? ezdeusa. Hitzarmen kolektiboen
bidez gertagarri eta erabilgarriak diren
lanpostu, maila eta lanbide kategoriak zehaztu
Betekizun bereziak Tituludunak eta praktika
gabekoak IZATEA BEREZITASUNA Ikasketak bukatuez
gero ? hurrengo 5 urtetan.Elbarrituentzat ? 7
urtekoa da. Atzerrian egindakoak epea
konbalidaziotik Titulu egokia ezean edo
kontratatzeko epea egokitik at kontratuez gero ?
lan kontratu mugagabea, baldin eta probaldia
bezalako tartea igaro bada. Mugapen pertsonala
Langilek ezin du berriro kontratu gehienezko
iraunaldia egin badu, titulazio bakoitzak soilik
bi urtetako praktikakoa zabaltzen du, beraz
titulu berririk gabe ezin da berriro kontratu hau
erabili. enpresa berean egindako
prestakuntzarako kontratuan lortutako
profesinaltasuneko ziurtagiria ezin da erabili
kontratua egiteko enpresa berean eta lanpostu
berean ezin da egon 2 urte baino gehiago
praktiketan nahiz titulu berriak izan.
11

• funtsezko ezaugarriak
• Forma Idatziz eta eredu ofizialaz. Zehaztuz
  titulua , lanpostua eta dagokion praktikak
• Probaldia (Hitzarmen kolektiboek bestelakorik ez
  badute ezartzen).
• hilabete bat ? titulu ertaina (1 edo 2. graduko
  profesionaltasuneko ziurtagiriak)
• 2 hilabete ?titulu gorena (3 graduko
  profesionaltasuneko ziurtagiria)
• Iraupena6 hilabetetik 2 urte arte. Hitzarmen
  kolektiboek horren baitan kontratuen iraupena
  zehaztu
• Luzapena 2 urte baino gutxiago paktuez gero ?
  luza daiteke
• 2 luzapenak (6 hilabetekoak bana)
• Aldi baterako ezintasuna, amatasuna, aitatasuna,
  ez dira kontuan hartuko iraunaldia neurtzeko
• Titulu berriak ? kontratu berriak justifikatzen
  dituzte (gradua, masterra, doktoratua)
• Kontratuaren edukia eta kontratu egileen arteko
  obligazioen eta eskubideen erregulazioa.
• Soldata SMIa (lanbideen arteko soldata minimoa)
  gutxienez
• Hitzarmen kolektiboen arabera.Horren ezean,
  gutxienez bere lanbidearen soldataren 60.a 1.
  urtean eta 70.a 2. urtean. ?ez da
  diskriminatzailetzat jotzen oinarri objektiboa
  omen dagoelako (enplegua erraztea, trebetasuna
  lortzea,...)
• praktiketako kontratua litekeena ?aldi berean
  lanaldi partzialekoa izateko ?soldata
  proportzionala
• Ziurtagiria Enpresariak amaitzean egindako
  praktikak, betetako lanpostuak eta eginkizunak
  islatzen dituen ziurtagiria eman behar dio
  langileari
• Lanaldia partziala izatea onargarria da

12
Biontzako erregelak heziketako kontratuentzat ?
aspektu komunak kontratua amaitzean, enpresan
jarraituz gero ezin da probaldi berri bat
ezarri Kontratu amaitzea ? Paktaturiko
iraunaldia agortzean salaketa Aurre-abisua
urte bete baino gehiago luzatu ? kontratua ?15
eguneko aurre-abisua Enpresariaren kasuan ez
badu aurre-abisurik ?epeko egunak bezalako
kalte-ordainak ordaindu Eraberritzea Epe-muga
igaro ezkero lanean jarraituz denbora ez
mugatutako luzatu Kasu horretan ezin da
probaldi berri bat ezarri eta praktiketako edo
prestakuntzako kontratuaren denbora kontuan
hartzen antzinatasunerako. gehienezko epea
baino txikiagoa ? lanean jarraitzen bada isilpeko
luzapen automatikoa maximoraino alderdiek nahi
badute mugagabe bihurtuz kontratua eraberri
dezatela finkotasunaren aldeko lege usteak ?
iuris tantun motakoak (Kontrako froga onartzen
da) 1.-Langileak kontratatzeko eskatzen diren
betekizunak ez badituzte ase 2.-Gizarte
segurantzan alta ez bazaio ematen. Baldin eta
legez ezarri ahal den probaldia bezalako tartea
igaro bada. 3.- Kontratua idazten ez bada edo
dagozkion betekizun formalak ez badira
gauzatzen. 4.gehienezko epea igaro eta gero
lanean jarraitzekotan 5. Lege-iruzurrean
egindako kontratuak (kasu honetan iuris et de
iure ? kontratu finkoaren alde Betekizun
formalak Enplegu bulego publikoan kontratua egin
eta hurrengo 10 egunetan erregistratu ? Ez
betetzea arau-hauste arina da. - elbarrituak
kontratuez gero honen bidez Gizarte Segurantzaren
enpresa kuotaren gutxitzea izango du, hain zuzen
ere 50a kontratuen irauten duen bitartean.
13
1.4 LANALDI MUGATUTAKO KONTRATUAK (Kontratu
berezia) ARAUAK. LEren 12 art.a , 489/1998 Errege
Dekretua. Berezko helburua ohizko lanaldian
baino ordu gutxiagoetan lan egitea. Erabateko
malgutasuna lana antolatzerakoan.
erreferentziazko lanaldia baino txikiago bada ?
lanaldi partzialekoa da Berezitasuna
Erreferentzia egunero, astero, hilero edo urtero
egiten diren ohizko orduak dira arlo horretan. Ez
dago ez maximorik ez minimorik, baldin eta
ohizkoak baino ordu gutxiagoak egien gero.
funtsezko ezaugarriak Forma Idatziz, eredu
ofizialean eta lan orduak eta ordutegia
zehaztuz Lege ustea Idatziz egiten ez bada,
lanaldi osorako eta iraunaldi ez mugatutako
kontratua dela legez susmatuko, horren kontra
froga onartzen bada ere. (Frogek kontratuaren
izaera partziala eta bere kasuan aldi baterakoa
dela erakutsi behar dute). Iraupena, Lanaldi
partzialekoak iraunaldiari begira mugagabeak edo
mugatuak izan ahal dira ? prestakuntzako
kontratua ezin da izan lanaldi partzialekoa. Beste
lan baldintzei dagokienez parekidetasun eta
proportzionaltasunaren printzipioen arabera ?
lanaldi mugatuan lan egiteagatik legez edo
hitzarmen kolektiboaren bidez ezarri ahal diren
berezitasunak izan ezik. Soldata egindako orduen
arabera izango da, lanaldia arruntarekiko
proportzionalitateaz. Gizarte Segurantzaren
babesa Kotizazioak egindako orduen arabera
Kotizatzeko epeak eta oinarri erregulatzailea
kalkulatzerakoan ? lan egindako orduak kontutan
hartuko dira. Aparteko orduakdebekatuak
(Ezinbestekoak izan ezik)
14
1.4 LANALDI MUGATUTAKO KONTRATUAK (Kontratu
berezia)

• Ordu osagarriak definizioa ordu ez arruntez
  gain egiteko paktutzen direnak
• Aparteko orduen ordez hauek erabili ahal dira
  lanaldi partzialekoetan. Hitzarmen kolektiboen
  bidez erregula daitezke. Horren ezean, hurrengo
  lerroetan laburbilduko dugu legean araututakoa
• Bakarrik lanaldi partzialeko lan kontratu
  mugagabean
• Beharrezko ageriko akordio idatzia eredu
  ofizialean, aurretik. enpresariak agerian paktuez
  gero soilik eska diezaioke langileari
• ordu osagarrien kopurua ? akordioaren bidez
• Maximoa paktaturiko lanaldiaren ehuneko 15a
  (hitzarmen kolektiboek tope hori 60raino eraman
  ahal dute). Edozein kasutan, lanaldia ordu
  osagarriak lanaldia arruntera ezin da heldu.
• Egiteko Aurre-abisua 7 egun lehenago ezagutzeko
  eskubidea du
• Ordainketa arrunta bezalakoak ordaintzen eta
  kotizatzen dira
• Ordu osagarrien paktua eraginik gabe ? langileak
  arbuiatzen badu 15 eguneko aurre abisuaz.

15

• Kontratu berritzea.Lanaldi osotik partzilaera
  pasatzera edo alderantziz? onargarria ?
  adostasunaz edo Leteko 41 art.aren prozeduraz
  Baina ezin da zigoztu langilea aldaketa ez
  onartzeagatik
• Informatzeko eskubideak eta bermeak
• enpresariak lanpostu hutsen berri eman behar die
  langileei.
• Lehentasuna partzialera pasatu direnak eta
  hasieratik partzialeko lanaldia izanik 3 urte
  bete eta gero
• Hitzarmen kolektiboeetan ? lanaldi partzialeko
  langileak lanbide heziketa jarraituan parte
  hartzea erratzeko neurriak, lanaldi osokoak
  partzialera berritzeko baldintzak eta
  betekizunak (hezkuntza eta arrazoi familiarrak
  kontuan hartuz)

16

• motak
• sasoiko lan finkoak eta aldizkako lan finkoak ?
  lanaldia urte tarte batean gertatzen da, ez da
  luzatzen urteko egun guztien zehar
• Behin behineko kontratutik bereizgarria ?
  iraunkortasuna.
• obra edo zerbitzu jakinetik bereizgarria
  lan-behar hauen izaera arrunta eta orokorra
  enpresaren jardueran.
• forma idatziz lan ordutegia eta lanaldia
  zehaztuz
• kontratuak iraunkorrak eta mugagabeak ( aldi
  baterako kontratuak erabiliko dira lan
  iraunkorretan onartzen diren kasuetan
  elbarrituen enplegua sustatzeko neurria bezala,
  hain zuzen ere)
• Aldizkako aritzearen bukatzean kitatzea ?
  ordaintzeko kontzeptu eta zenbatekoentzat, ez lan
  harremana amaitzeko.
• Deialdia jarduerak egingo diren bakoitzean
  langileei deitu behar die. Hitzarmen
  kolektiboetan prozedura deitzeko
• Langile bati ez badiote deitzen ? iraizpena
  bezala erreklamatu ahal du, epea berak
  deialdiaren eza jakin duenetik aurrera hasiko da
  kontatzen (bidegabeko kaleratzea)

lan beharrak asetzeko baldin eta enpresa jarduera
arruntekoak badira hasteko eta bukatzeko data
ziurrik gabe
lan beharrak iraunkorrak izanez gain data
ziurrarekin
17
1.4.2 Jubilazio (erretiro) partziala eta txandako
(erreleboko) kontratuak

• Arauak LEren 12 art.a eta 2317/1993 E.Dekretua
• Ezaugarria Bi lanaldi mugatutako kontratuak
  dira, elkarrekin lotuta egonik.
• Berezitasuna erritiro hartzeko dagoen langielak
  , ? adina baino 5 urte lehenago gehienez
  enpresari ados jarriz jubilazio(erretiro)
  partziala eskatzea (Erdian lanean eta beste
  erdian erretiroan).
• Lanaldia betezko ? beste pertsona kontratatzea
  ( langabetua edo aldi baterako kontratatua)
  txandako kontratua
• erretiro partziala eta txandako kontratua batera
  ? Kontratu osagarriak dira elkarrekin.
• Betekizunak bereziak eskatzen dira erretiro
  partziala egiteko
• 1. Partzialki jubilatu nahi duen langileak
  lanaldia osoko kontratua izatea eta irmoa izan
  enpresan
• 2.- Jubilatzeko baldintzak izan, adina izan
  ezik.
• 3.- Ados jarri enpresarekin.
• 4.- Libre geratzen den lanaldirako beste pertsona
  kontratatzea.
• Erretiro partzialean dagoen langilearen egoera
  ondokoa izango da
• Lanaldia 25tik, gutxienez, 85raino gehienez
  gutxi daiteke. Soldata lanaldiaren araberakoa
• Kontratu amaitzea Jubilatzeko gutxienezko
  adinera heltzean borondatez edo gehienezko
  adinera helduez gero orduan halabeharrez
• Txandako kontratuaren helburua erretiro
  partziala osatzea
• funtsezko ezaugarriak
• Forma idatziz, eredu ofizialean eta ordezkatzen
  den langilearen datuak ezarriz

18
2.Iraunaldi araberako Sailkapena Kontratu
mugagabeak eta mugatuak Aurre ikusitako
iraunaldiaren arabera lan kontratuak mugagabeak
edo mugatuak izan ahal dira
Kontratu egilek ez dute aurre ezagututako bukaerar
ik ezartzen eta lan harreman iraunkorra izango
da Kontratu mugagabea langilea irmoa eta
finkoa Lan behar iraunkorrak asetzeko ? kontratu
mugagabeak
Iraupen jakina dute. Aldi baterako kontratuak
dira Epe hori heltzean bukatzen dira Kontratu
mugatua Aldi baterako langilea Kontratua
denboraldi baterako Ahal izateko Egiturazko kausa
Beraz, desberdintasunak aldez aurretik jarritako
Epea kontratua bukatzeko egotean datza Ez dago
inolako berma berezirik kontratu Mugagabearen
alde Denboraldi baterako kontratuak egiteko
legeak Onartutako zioren batekin bat etortzea
eskatzen da
19
2.1 Aldi baterako kontratazioaren motak
egiturazko kausak

• 1. obra edo zerbitzu jakina egitekoa
• 2 merkatu gorabehera, lan pilaketa edo gehienezko
  eskaerarengatik (behin behineko langileak)
• 3. Lan postua gordetzeko eskubidea duen langilea
  ordezkatzekoa ((Ordezkatzeko eta bitarteko
  langileak)
• 4. administrazio Publikoak langabetua lan
  merkatuan txertatzeko kontratua

4 motak
20
Berrikuntza (2006)

• Berrikuntza 5/2006 E.D Legeak eta 43/2006 Legeak
  LEren 15.5 artikuluari eman zioten erredakzio
  berria
• 30 hilabetetan aldi baterako kontratuen bidez eta
  lanpostu bera betetzeko 24 hilabete baino gehiago
  kontratu izan diren langileak finkoak eta irmoak
  bihurtzen dira. Berdin da kontratazioa ABLEren
  bidez egin bada edo zuzenki, baina edozein
  kasutan bi kontratu edo gehiago egin izatea
  eskatzen da.
• Hitzarmen kolektiboen bidez betekizun bereziak
  ezar daitezke aldi baterako kontratazioaren
  abusua mugatzeko.
• Zein kontratuetan EZ bitarteko kontratei, ez
  eta heziketakoei eta ere ez txanda edo
  errelebo-kontratuari.
• Zeinetan Bai, behin behineko langileei edo obra
  edo zerbitzu jakinekoei aplikatzen zaie soilik.
• Argi dago neurri honen bidez aldi baterako
  kontratu-kateak eragotzi nahi dela, eta horrela
  enpleguaren egonkortasuna sustatuz

21
2.2. Lan edo zerbitzu jakin baterako kontratua

• Araua LEren 15. art.a eta 2720/1998 ED
• Helburua obra edo zerbitzu zehatza, jakina
  burutzea
• ? obra edo zerbitzuak enpresaren jardueratik
  bereizgarria eta autonomia izan behar du.
• ?denboraren aldetik lan beharra mugatua bada
  ere, aldez aurretik ezin da zehaztu iraupena.
• Beraz, enpresaren berariazko beharrak aurre
  egitekoa
• Berezitasuna Hitzarmen kolektiboren bidez zer
  nolako lanak kontratu mota honen bidez bururatu
  ahal diren zehazta daiteke (eta orduan horiek
  bakarrik egin ahal dira honen bidez)
• Formaidatziz . (6. art.a). Beharrezkoa
  objektua obra edo zerbitzu jakina zehaztea eta
  identifikatzea. Bestela kontratu amaiera ezin da
  justifikatu eta kontratua mugagabea dela ulertuko
  da.
• Hurrengo 10 egunetan Enplegu-Bulegoan
  erregistratu beharra
• Iraupena Obra/zerbitzua egiteko beharrezkoa
  data ziurra kontratua bukatzeko ez da ezagutzen.
• kontratu mota hau baldintzapeko kontratua dela
  obra edo zerbitzu irauten duen arte
• 35/2010 Legearen berrikuntza Ezin 3 urte baino
  gehiago iraun (Hitzarmen kolektiboek beste 12
  hilabeteen zehar luza dezakete)
• Kontratuaren amaiera Obra bukatzea salaketa
  borondatezko adierazpena da kontratuko epea dela
  eta amaitzako. Obra edo zerbitzua mailaka edo
  lanbide kategorien arabera gradualki bukatzea
  onargarria eta arrunta da.
• Obra bukatu baino lehen edo langileari dagokion
  lanbide jarduerak amaitu aurretik harreman
  bukatutzat jotzen bada kaleratze desegokia
• paktaturiko obra edo zerbitzua ez egitea
  bestelako jarduera baizik, abusutzat jotzen da
  eta lan kontratua mugagabea dela ulertuko da.
• Kontratu-kateak 30 hilabetetan kontratu honenen
  bidez eta lanpostu bera betetzeko 24 hilabete
  baino gehiago kontratu izan diren langileak, bi
  kontratuz, finkoak eta irmoak bihurtzen dira

22
2.3 BEHIN BEHINEKO KONTRATUA EKOIZTEKO
GORABEHERAGATIK

• Araua LEren 15. art.a eta 2720/1998 ED
• Helburua Merkatu eskakizunen gorabeherak lan
  pilaketa edo gehiegizko eskaerak aurre egiteko,
  nahiz eta enpresaren ohizko jarduera izan ere. ?
  ez ohizko eta aparteko lan beharra erabat
  koirunturala dena. ? malgutasuneko tresna da.
• Aldizkako lan finkoetatik bereizteko ? behin
  behineko kontratuek behar iragankorrei
  erantzuteko eta aldiz besteak beharrak
  iraunkorrei.
• Berezitasuna Arloko Hitzarmen kolektiboek
  iraunaldi maximoa eta noiz erabili ahal den alda
  dezakete. Epea 18 hilabeteraino luza dezakete eta
  iraunaldia ezin da jarritako epearen hiru
  laurdena baino handiago edo 12 hilabete baino
  luzeago.
• Forma 4 aste baino handiagoak idatziz.
  halabeharrez data jakina aipatu behar da
• Iraupena Aurretik zehaztutakoa, gehienez 6
  hilabete 12 hilabetetan Iraunaldia 6 hilabete
  baino gutxiagoa itzartzen bada, behin bakarrik 6
  hilabeteraino luza daiteke, parteek nahi badute.
• Iraunaldi maximoa baino txikiagoa ? lanean
  jarraituez gero ?iraunaldi maximoraino luzapena
• Gehienezko muga igarotzean, lanean jarraituez
  gero ? kontratua mugagabe bihurtuko dela ulertuko
  da.
• Kontratu amaitzea paktaturiko iraunaldia
  igarotzean
• Iraunaldi maximoa agortzean, salaketa ageririk ez
  eta lanean jarraitzekotan denbora ez mugatua
  bezala luzatzen dela ulertuko da, kontrako froga
  izan ezik.
• Aurre-abisua ez da beharrezko.
• Kontratu-kateak 30 hilabetetan kontratu honenen
  bidez eta lanpostu bera betetzeko 24 hilabete
  baino gehiago kontratu izan diren langileak, bi
  kontratuz, finkoak eta irmoak bihurtzen dira

23
2.4 BITARTEKO KONTRATUAK

• Araua LEren 15. art.a eta 2720/1998 ED
• HELBURUA bi egoera desberdinak
• a.- Arau, hitzarmen kolektibo edo akordio
  indibidualaren bidez lan-postua gordetzeko
  eskubidea duen langilea ordezkatzeko (lan
  kontratuaren etendurak)
• b.-lan postua iragankorki betetzeko hautatze edo
  promoziozko prozedura irauten duen bitartean
• Ordezkatuko den langilearen lanpostua izatea ez
  da beharrezko.
• Berezitasunak
• a.-langile ordezkatuaren izena eta ordezkatzeko
  kausa kontratuan zehatea eta beteko den
  lan-postua (ordezkatzeko langilearena edo beste
  batena)
• b.- hautatzeko prozeduran dagoen lanpostua
  zehaztuz
• Forma idatziz, ordezkatuta izaten den langilea
  eta beteko den lanpostua adieraziz
• Iraupena a.- Ordezkatutako langilearen eskubidea
  irauten duen bitartean.
• b.- betirako betezko prozedurak irauten
  duena, gehienez 3 hilabete.
• Administrazio publikoetan arautegi bereziaren
  arabera hautatzeko prozedurak irauten duena
• Kontratuaren amaitzea
• a.- 1.-Ordezkatutako langilea berreranstean
• 2.-Legez edo akordioaz ezarritako epea
  berreransteko igarotzean
• 3.-lanpostu gordetzeko eskubidea sortu zuen
  kausa iraungitzean.
• b.-Hautatzeko prozeduran 3 hilabete eta
  administrazio Publikoetan dagokion epean
  igarotzean.

24

• 2.5 Administrazioren berezitasunak aldi baterako
  kontratatzerakoan
• administrazioak baditu ezaugarri aipagarriaren
  bat
• Arazoa alde batetik, Hiritar guztien eskubidea
  lan postu publikoak eskuratzeko (merituen
  arabera)
• Bestetik aldi baterako kontratazioak gaizki
  eginez gero mugagabe bihurtzen den kasuetan, zer
  egin?
• 1998 baino lehen epai gehienek aldi baterako
  kontratazioen hutsuneak kalte-ordainak ematea
  ekartzen zuen, baina ez kontratu mugagabe bihurtu
• 1998.01.20 eta 2.eko Auzitegi Goreneko epaiek
• kontratu mugagabea eta lan harreman irmoa edo
  langile finkoa izatea bereizi
• kontratua mugagabe bihurtzea baina ez harreman
  irmoa izatea.
• Ondorioa kontratua denboraz ezin amaitu
• Administrazioak dagokion moduan lanpostua estali
  behar du eta orduan langileren harreman hori
  bukatutzat joko da

25
2.6. Erregela komunak aldi baterako kontratuentzat

• Berdintasun printzipioa aldi baterako langileei
  tratu txarragoa ematea debekatzen da,
• bereizkeriatzat joz eta deuseza izanik egindako
  portaera.
• kontratua amaitzeko ez den beste guztian
  berdintasunaz tratu beharra inolako berezitasunik
  gabe.
• Informatzeko beharra enpresa-buruak langile
  hauei lan-postuen berri eman behar die. Horren
  bidez, langile guztiek aukera izango dutela
  irmoak izateko bermatu nahi da.
• Lege uste berezia Salaketarik ez eta langileak
  lanean jarraitzekotan ? mugagabea dela ulertuko
  da
• kontrako froga izan ezik.
• Aurre-abisua urte bete baino luzeagoa bada
  aurre-abisua (15 egunekoa gutxienez) amaitzeko
• Enpresariak aurreabisurik ez ?kalte-ordainak
  aurre-abisuaren soldata langileari
• Kontratuaren etendura Kontratu eteteak ez dakar
  kontraturen iraunaldia luzatzea(kontra pakturik
  onargarriak)
• Ez-mugatuaren aldeko lege-usteak
• 1.- Iuris tantum lege usteak, kontrako frogarik
  onartzen den lege ustea
• a.- Kontratua idazten ez bada edo kasu bakoitzaz
  eskatzen diren bestelako betekizun formalak ez
  badira betetzen
• b.- Langileei Gizarte asegurantzan altan eman
  ez, probaldia bezalako epea igaroez gero
• Jarduera edo kontrataturiko zerbitzuen
  izaeratik aldi baterako izatea ez bada ulertzen.
• 2.- Iuris et de iure lege ustea, kontrako
  frogarik onartzen ez den egoerak
• Lege-iruzurrean egindako kontratuak ez
  mugatutzat jotzen dira.
• Bestetik 5/2006 ED Legeak eta 43/2006 Legeak
  ezarri zuten ? eraberritze automatikoa
• 30 hilabeteko epean aldi baterako kontratu bi edo
  gehiagoren bidez 24 hilabetetan egondako langilea
  irmoa eta finkoa da
• soilik bi egoeretan behin-behineko langileekin
  eta obra edo zerbitzu jakineko kontratuetan

26
3.- ENPLEGU SUSTAPENA3.1 Enplegu iraunkorra
sustatzea Kontratazio mugagabea sustatzeko
kontratua

• 1997an ?. Kontratu mugagabe berri bat sortu
• Helburua zenbait langile taldeak kontratazioa
  erraztea , diru-laguntzaz emanez gain kasu batean
  kontratu amaitzea kostu txikiagoz egin ahal
  izatea
• tarte baterako neurri gisa aurkeztu, geroztik
  erregela egonkorra bezala finkatu zen.
• ARAUA. 12/2001 Legearen 1 Xedapen gehigarrian
• erregulazio eta parteen arteko eskubide eta
  obligazioak ? lan kontratu arruntarenak dira,
  alboko salbuespenekin
• Formari idatziz eta eredu ofizialean.
• Kontratuaren subjektuak langile mota berezi
  batzuk ( lan merkatura heltzeko zailtasunak
  dituzten langile langabeak edo aldi baterako
  kontratuak dituztenak)
• . LANGILE LANGABEEN EZAUGARRIAK 16/30 urteak,
  izatea 45 urte baino zaharrago izatea,
  elbarrituak, (hilabete bat jarraiturik lan
  enplegu eskatzailea eramatea inskribaturik),
  emakume langabeak emakumeren enplegu txikiago
  duten lanbide edo jardueratako, genero-
  indarkeriaren biktima izatea,
• Enpresarientzat muga berezia. Ezin du erabili
  kontratu hau, baldin eta aurreko 6 hilabetean
  lanpostu gutxitu baitu enpresan, kaleratze
  objektiboz bidegabekotzat jo izan bada eta
  kaleratze kolektiboz.
• muga bakarrik lantoki eta lanbide edo lan talde
  berberean MUGATZEN DA
• berme honen bidez mugagabe kontratua arrunta
  berriaren aldatzea eragotzi nahi da
• berezitasun bakarra kaleratze objektiboan
  bidegabekotzat joz gero ?kalte-ordainak txikiagoa
• kalte-ordaina urte bakoitzaz 33 eguneko
  soldatarena eta gehienez 24 hilabetekoak Bestetan
  kopuruak urte bakoitzaz 45 eguneko soldata eta
  topea 42 hilabetekoa da.

27
3.2. Enplegu sustatzeko plangintza

• 1997. urte geroztik urtero enplegu sustatzeko
  egitarauak
• Gizarte segurantzako enpresa kuotaren hobariak
  kuota gutxitzea ? gauzatzen dira
• Honen bidez mugagabeko kontratazioa sustatu, aldi
  baterako kontratuen kopurua jaitsi eta zenbait
  langabetuen egoera konpondu.
• Ezaugarri nabarmenak
• Zenbait taldetako langabetuak mugagabe
  kontratatzen diztuten enpresak ? onuradunak
• (zenbait egoera berezian dauden emakumeak,
  enplegu eskatzaile moduan 6 hilabete baino
  gehiago daramaten langabetuak, 45 urte baino
  zaharragoak, langabeziako prestazioa edo laguntza
  jasotzen dutenak, genero-indarkeriaren
  biktimak,...).
• Era berean, 2007.01.01 baino lehen, aldi baterako
  kontratuak finkoak bihurtzen direnean ere sartzen
  dira.
• Hobariak, desberdinak egoeraren arabera
  ?portzentaje finkoa edo ehuneko zehatz bat izan
  daiteke.
• Hobariak jasotzeko zorrik ez dute izan behar ez
  haziendarekin ez eta gizarte Segurantzarekin.
• Horrez gain, ezin dira baztertuak aurretik
  honelako plangintza batetik egindako
  arau-hausteagatik
• Hobarietatik baztertzen dira hurrengo egoerak
• Lan harreman bereziak, espetxeetako zigortuena
  izan ezik
• Ezkontide eta 2. gradurainoko senideen
  kontratazioa.
• 24 hilabetean enpresa berean kontratu mugagabeaz
  aritu den langilea kontratatzea eta subrogazioan
• Aurreko 3 hilabetetan bere lan harreman mugagabea
  bukatu duten langileen kontratazioa.
• hobariak jaso duen enpresak lan harreman hori
  amaiera desegokiaz bukatuez gero ? hurrengo 12
  hilabetetan ezin du parte hartu

28

• 3.3 Enplegua sustatzeko beste neurriak
  elbarrituen kontratazioa
• Elbarrituak mugagabe kontratuez gero badaude
  diru-laguntzak eta hobariak
• . Bestetik elbarrituak aldi baterako kontratatzea
  sustatzeko neurri gisa onargarria
• beste sustatzeko neurriak bai estatu mailan bai
  autonomia erkidegoetan zenbait taldeen
  kontratazioa bultzatzeko (gazteak,birmoldaketako
  langileak,...)
• 3.4.Aldi baterako kontratua enplegua sustatzekoa
  txertatzeko enpresetan
• Arautegia 44/2007 Legea
• Txertatzeko enpresa Elkarte anonimoa edo
  kooperatibak bere helburua bazterketa soziala
  pairatzen duten pertsonei lan- hezkuntza eta
  integrazio soziala ematea da
• Beraz helburua bazterketa sozialeko pertsonak
  kontrataraztea
• Berezitasuna kaleratze objektiboa ez da
  aplikagarria kontratu honetan (lan-hutsuneak ez
  dira kontuan hartzen absentismo mailak neurtzeko
• Iraupena urte batetik 3 urteraino

29
3.5 Aldez aurretik jubilatutako langileak
ordezkatzea

• Arauak. 1194/1985 ED, UZTAILAREN 17KOA
• Helburuadagokion adina baino lehen jubilatzen
  den langilea ordezkatzea (64 urterekin)
• Aldez aurretiko erretiroak aldi berean beste
  langilea kontratzea eskatzen du
• Kontratu mota. Edozein behinekoak eta partzialak
  izan ezik)
• Iraupena. Gutxienez 1 urte bete
• denbora zehatza kontratua izanez gero ? urte
  bete egitean buka daiteke (obra edo zerbitzu
  jakina izanik ere)
• Ordezko langilea urte bete baino lehen kalera
  badoa ? kontratu berria egin behar da beste
  batekin urte betea heltzeko
• Kontrataturiko langilea 26 urte baino gutxiago ?
  kotizazioarako tipo berezia (ehuneko 12.a)