Hi?n tr?ng t

1
Hi?n tr?ng tài nguyên d?t trên th? gi?i, Vi?t nam
và hu?ng s? d?ng b?n v?ng
Ðê tai
2
Nô?i dung trinh bay
Hiê?n tra?ng tai nguyên dât
I
Huong su? du?ng bên vung
II
3
Ði?nh nghia
Trên thê gioi
Hiê?n tra?ng tai nguyên dât
I
Viê?t Nam
4
Ði?nh nghia tai nguyên dât

• Ð?t là m?t d?ng tài nguyên v?t li?u c?a con
  ngu?i. Ð?t có hai nghia d?t dai là noi ?, xây
  d?ng co s? h? t?ng c?a con ngu?i và th? nhu?ng là
  m?t b?ng d? s?n xu?t nông lâm nghi?p.
• Ð?t theo nghia th? nhu?ng là v?t th? thiên nhiên
  có c?u t?o d?c l?p lâu d?i, hình thành do k?t qu?
  c?a nhi?u y?u t? dá g?c, d?ng th?c v?t, khí h?u,
  d?a hình và th?i gian.
• Giá tr? tài nguyên d?t du?c do b?ng s? lu?ng di?n
  tích (ha, km2) và d? phì (d? m?u m? thích h?p cho
  tr?ng cây công nghi?p và luong th?c).

5
Phân loa?i dât

• T?ng di?n tích d?t trên th? gi?i 14.777 tri?u ha,
  v?i 1.527 tri?u ha d?t dóng bang và 13.251 tri?u
  ha d?t không ph? bang.
• Trong dó, 12 t?ng di?n tích là d?t canh tác, 24
  là d?ng c?, 32 là d?t r?ng và 32 là d?t cu trú,
  d?m l?y. Di?n tích d?t có kh? nang canh tác là
  3.200 tri?u ha, hi?n m?i khai thác hon 1.500
  tri?u ha. T? l? d?t có kh? nang canh tác ? các
  nu?c phát tri?n là 70 ? các nu?c dang phát
  tri?n là 36. Trong dó, nh?ng lo?i d?t t?t, thích
  h?p cho s?n xu?t nông nghi?p nhu d?t phù sa, d?t
  den, d?t r?ng nâu ch? chi?m 12,6 nh?ng lo?i d?t
  quá x?u nhu d?t vùng tuy?t, bang, hoang m?c, d?t
  núi, d?t dài nguyên chi?m d?n 40,5 còn l?i là
  các lo?i d?t không phù h?p v?i vi?c tr?ng tr?t
  nhu d?t d?c, t?ng d?t m?ng, vv.

6
Dân sô va tai nguyên dât

• Hàng nam trên th? gi?i di?n tích d?t canh tác b?
  thu h?p, kinh t? nông nghi?p tr? nên khó khan
  hon. Hoang m?c hoá hi?n dang de do? 1/3 di?n tích
  trái d?t, ?nh hu?ng d?i s?ng ít nh?t 850 tri?u
  ngu?i. M?t di?n tích l?n d?t canh tác b? nhi?m
  m?n không canh tác du?c m?t ph?n cung do tác d?ng
  gián ti?p c?a s? gia tang dân s?. ? Vi?t Nam t?
  nam 1978 d?n nay, 130.000 ha b? l?y cho th?y l?i,
  63.000 ha cho phát tri?n giao thông, 21 ha cho
  các khu công nghi?p.

7
Suy gia?m tai nguyên dât

• -Theo s? li?u c?a vi?n tài nguyên th? gi?i nam
  1993 qu? d?t c?a tòan th? gi?i kh?ang 13 t? ha
• -M?t d? dân s? 43 ngu?i/km2
• -M?t s? nu?c có qu? d?t h?n h?p nhu Hà Lan, M?,
  Nh?t, Hàn Qu?c, ?n Ð?, Singapore (ch?
  0,3ha/ngu?i)
• -Di?n tích nu?c ta là trên 33 tri?u ha d?ng th?
  55 trên 200 nu?c, di?n tích bình quân d?u ngu?i
  kh?ang 0,4ha
• Qu? d?t tr?ng tr?t tang không dáng k? trong khi
  dân s? tang nhanh nên di?n tích d?t trên d?u
  ng?oi ngày càng gi?m
• -Ð?t ngày b? sa m?c hóa, b?c màu do s? khai thác
  c?a con ngu?i

8
Ðô thi? hoa ma?nh me

• -Dân s? dô th? th? gi?i tang 3/nam, Châu Á tang
  3-6,5/nam
• -Dân s? dô th? trên th? gi?i chi?m kh?ang 30
• -Dân s? dô th? Vi?t Nam nam 1980 là 19, hi?n nay
  kh?ang 30
• -Hình thành các siêu dô th?, hi?n nay trên th?
  gi?i dã có kh?ang 20 siêu dô th? v?i dân s? trên
  10 tri?u ngu?i
• -S? hình thành siêu dô th? gây khó khan cho giao
  thông v?n t?i, nhà ?, nguyên v?t li?u, x? lý ch?t
  th?i

9
Gia tang su? du?ng thuôc tru sâu va BVTV

• -Thu?c hóa h?c tr? sâu, phân bón hóa h?c trên th?
  gi?i ngày càng du?c s? d?ng nhì?u
• -Trong th?p niên 80, thu?c tr? sâu du?c s? d?ng ?
  các nu?c indonexia, pakistan, philipin,srilanka
  tang hon 10/nam
• -Thu?c tr? sâu gây h?i nghiêm tr?ng cho môi
  tru?ng, s?c kh?e con ngu?i
• T? ch?c WHO u?c lu?ng m?i nam 3 lao d?ng trong
  nông nghi?p ? các nu?c dang phát tri?n (25 tri?u
  ngu?i) b? nhi?m d?c thu?c tr? sâu
• Th?p niên 90 ? Châu Phi m?i nam 11 tri?u ngu?i
  b? nhi?m d?c
• Malayxia 7 nông dân b? ng? d?c hàng nam và 15
  b? ng? d?c ít nh?t 1 l?n trong d?i
• ? Vi?t Nam trên 300 lo?i thu?c b?o v? th?c v?t
  du?c s? d?ng (có c? các lo?i thu?c b? c?m nhu
  Wolfatox, Monitor, DDT)
• Li?u lu?ng thu?c phun 2-3lit/ha
• S? l?n phun vùng chè kh?ang 30 l?n/nam, vùng rau
  kh?ang 20-60l?n/v?
• Du lu?ng thu?c b?o v? th?c v?t vu?t m?c cho
  phép
• 30 s? m?u d?t có du luong thu?c b?o v? th?c v?t
  vu?t quá tiêu chu?n 2-40 l?n
• 55 m?u không khí có n?ng d? thu?c b?o v? th?c
  v?t vu?t quá tiêu chu?n 2-10 l?n

10
Mât rung

• - Tòan th? gi?i có kh?ang 3,8 t? ha r?ng. Hàng
  nam m?t di kh?ang trên 15 tri?u ha.
• - T? l? m?t r?ng nhi?t d?i kh?ang 2 /nam.
• Châu Á m?i nam m?t kh?ang 5 tri?u ha r?ng
• Vi?t nam tru?c 1945 r?ng chi?m 43 di?n tích,
  hi?n nay ch? còn kh?ang 33, m?c dù có nhi?u n?
  l?c tr?ng và b?o v? r?ng.

11
Hi?n tr?ng suy gi?m ch?t lu?ng tài nguyên d?t th?
gi?i

• Kho?ng 2/3 di?n tích d?t nông nghi?p trên th?
  gi?i dã b? suy thoái nghiêm tr?ng trong 50 nam
  qua do xói mòn r?a trôi, sa m?c hoá, chua hoá,
  m?n hoá, ô nhi?m môi tru?ng, kh?ng ho?ng h? sinh
  thái d?t. Kho?ng 40 d?t nông nghi?p dã b? suy
  thoái m?nh ho?c r?t m?nh, 10 b? sa m?c hoá do
  bi?n d?ng khí h?u b?t l?i và khai thác s? d?ng
  không h?p lý. Sa m?c Sahara m?i nam m? r?ng l?n
  m?t 100.000 ha d?t nông nghi?p và d?ng c?. Thoái
  hoá môi tru?ng d?t có nguy co làm gi?m 10 - 20
  s?n lu?ng luong th?c th? gi?i trong 25 nam t?i.
• T? tr?ng dóng góp gây thoái d?t trên th? gi?i nhu
  sau m?t r?ng 30, khai thác r?ng quá m?c (ch?t
  cây c?i làm c?i,...) 7, chan th? gia súc quá m?c
  35, canh tác nông nghi?p không h?p lý 28, công
  nghi?p hoá gây ô nhi?m 1. Vai trò c?a các nguyên
  nhân gây thoái hoá d?t ? các châu l?c không gi?ng
  nhau ? Châu Âu, châu á, Nam M? m?t r?ng là
  nguyên nhân hàng d?u, châu Ð?i Duong và châu Phi
  chan th? gia súc quá m?c có vai trò chính y?u
  nh?t, B?c và Trung M? ch? y?u do ho?t d?ng nông
  nghi?p.

12

• Xói mòn r?a trôi M?i nam r?a trôi xói mòn chi?m
  15 nguyên nhân thoái hoá d?t, trong dó nu?c dóng
  góp 55,7 vai trò, gió dóng góp 28 vai trò, m?t
  dinh du?ng dóng góp 12 vai trò. Trung bình d?t
  dai trên th? gi?i b? xói mòn 1,8 - 3,4
  t?n/ha/nam. T?ng lu?ng dinh du?ng b? r?a trôi xói
  mòn hàng nam là 5,4 - 8,4 tri?u t?n, tuong duong
  v?i kh? nang s?n sinh 30 - 50 tri?u t?n luong
  th?c.
• Hoang m?c hoá là quá trình t? nhiên và xã h?i.
  Kho?ng 30 di?n tích trái d?t n?m trong vùng khô
  h?n và bán khô h?n dang b? hoang m?c hoá de do?
  và hàng nam có kho?ng 6 tri?u ha d?t b? hoang m?c
  hoá, m?t kh? nang canh tác do nh?ng ho?t d?ng c?a
  con ngu?i.

13
Vai tro cu?a tai nguyên dât

• Ð?t có vai trò quan tr?ng trong nhi?u quá trình
  t? nhiên nhu
• 1- Môi tru?ng cho cây tr?ng sinh tru?ng và phát
  tri?n, d?m b?o an ninh sinh thái và an ninh luong
  th?c
• 2- Noi ch?a d?ng và phân hu? ch?t th?i
• 3- Noi cu trú c?a d?ng v?t d?t
• 4- L?c và cung c?p nu?c,...
• 5- Ð?a bàn cho các công trình xây d?ng
• Ð?t là tài nguyên vô giá, giá mang và nuôi du?ng
  toàn b? các h? sinh thái trên d?t, trong dó có h?
  sinh thái nông nghi?p hi?n dang nuôi s?ng toàn
  nhân lo?i.
• T?p quán khai thác tài nguyên d?t phân hoá theo
  c?ng d?ng, ph? thu?c vào di?u ki?n d?a lý, khí
  h?u, d?c trung t?p doàn cây tr?ng, d?c thù van
  hoá, trình d? khoa h?c công ngh?, m?c tiêu kinh
  t?.

14
Tai nguyên dât Viê?t Nam

• Di?n tích Vi?t Nam là 33.168.855 ha, d?ng th? 59
  trong hon 200 nu?c trên th? gi?i.
• Theo Lê Van Khoa, d?t b?ng ? Vi?t Nam có kho?ng
  gt7 tri?u ha, d?t d?c gt25 tri?u ha. gt50 di?n tích
  d?t d?ng b?ng và g?n 70 di?n tích d?t d?i núi là
  d?t có v?n d?, d?t x?u và có d? phì nhiêu th?p,
  trong dó d?t b?c màu g?n 3 tri?u ha, d?t tro s?i
  dá 5,76 tri?u ha, d?t m?n 0,91 tri?u ha, d?t d?c
  trên 25o g?n 12,4 tri?u ha.
• Bình quân d?t t? nhiên theo d?u ngu?i là 0,4 ha.
  Theo m?c dích s? d?ng nam 2000, d?t nông nghi?p
  9,35 tri?u ha, lâm nghi?p 11,58 tri?u ha, d?t
  chua s? d?ng 10 tri?u ha (30,45), chuyên dùng
  1,5 tri?u ha. Ð?t ti?m nang nông nghi?p hi?n còn
  kho?ng 4 tri?u ha. Bình quân d?t t? nhiên ? Vi?t
  Nam là 0,6 ha/ngu?i. Bình quân d?t nông nghi?p
  theo d?u ngu?i th?p và gi?m r?t nhanh theo th?i
  gian, nam 1940 có 0,2 ha, nam 1995 là 0,095 ha.
  Ðây là m?t h?n ch? r?t l?n cho phát tri?n. Ð?u tu
  và hi?u qu? khai thác tài nguyên d?t ? Vi?t Nam
  chua cao, th? hi?n ? t? l? d?t thu? l?i hoá th?p,
  hi?u qu? dùng d?t th?p, ch? d?t 1,6v?/nam, nang
  su?t cây tr?ng th?p, riêng nang su?t lúa, cà phê
  và ngô dã d?t m?c trung bình th? gi?i.

15

• Suy thoái tài nguyên d?t Vi?t Nam bao g?m
  nhi?u v?n d? và do nhi?u quá trình t? nhiên xã
  h?i khác nhau d?ng th?i tác d?ng. Nh?ng quá trình
  thoái hoá d?t nghiêm tr?ng ? Vi?t Nam là
• 1- Xói mòn r?a trôi b?c màu do m?t r?ng, mua l?n,
  canh tác không h?p lý, chan th? quá m?c. Theo
  Tr?n Van ý Nguy?n Quang M? (1999) gt60 lãnh th?
  Vi?t Nam ch?u ?nh hu?ng c?a xói mòn ti?m nang ?
  m?c gt50t?n/ha/nam
• 2- Chua hoá, m?n hoá, phèn hoá, hoang m?c hoá,
  cát bay, dá l? d?u, m?t cân b?ng dinh du?ng,...
  T? l? bón phân N P2O5 K2O trung bình trên th?
  gi?i là 100 33 17, còn ? Vi?t Nam là 100 29
  7, thi?u lân và kali nghiêm tr?ng. Vi?t Nam
  ph?n d?u d?n 2010 d?t nông nghi?p s? d?t 10 tri?u
  ha, trong dó có 4,2 - 4,3 tri?u ha lúa, 2,8 - 3
  tri?u ha cây lâu nam, 0,7 tri?u ha m?t nu?c nuôi
  tr?ng thu? s?n, d?m b?o cung ?ng 48 - 55 tri?u
  t?n luong th?c (c? màu) Ð?t lâm nghi?p d?t 18,6
  tri?u ha (50 d? che ph?), trong dó có 6 tri?u ha
  r?ng phòng h?, 3 tri?u ha r?ng d?c d?ng, 9,7
  tri?u ha r?ng s?n xu?t C?nh quan t? nhiên (ch?
  y?u là sông, su?i, núi dá,...) còn 1,7 tri?u ha.

16
Kh?o sát d?t dai
Kh?o sát nông khí h?u h?c
Hu?ng s? d?ng b?n v?ng
II
Ð?t dai, sinh thái và nông nghi?p
Ð?t và sinh thái nông nghi?p ? t? l? qu?c gia
Kh?o sát TN d?t b?ng pp c?nh quan
Các khía c?nh KT XH trong vi?c ngan ch?n s?
xói mòn và thoái hóa d?t
PP s? d?ng các thông s? toán h?c d? phân lo?i
TN d?t
17
KH?O SÁT Ð?T ÐAI

• Vi?c th?m d?nh (Assessment) hay dánh giá
  (Evaluation) ngu?n tài nguyên d?t s? du?c th?c
  hi?n ch? khi các d? li?u g?c v? tài nguyên d?t dã
  du?c thu th?p m?t cách d?y d? và có h? th?ng.
• Vi?c nghiên c?u, dánh giá v? d?t dai hi?n nay d?a
  trên các phuong pháp nhu vi?n thám, GIS. Ngoài ra
  còn m?t k? thu?t n?a dó là mô hình hóa tài nguyên
  d?t.
• 2. Phân lo?i (classification) tài nguyên môi
  tru?ng d?t là vi?c d?u tiên trong vi?c kh?o sát
  tài nguyên môi tru?ng d?t. Trong phân lo?i tài
  nguyên d?t thì các câu h?i c?n chú ý dó là s?c
  ch?a, s?c s?n xu?t, s? nh?y c?m v?i môi tru?ng và
  tác d?ng môi tru?ng c?a môi tru?ng d?t.

18

• 3. Các th?ng kê v? tài nguyên d?t
• M?c tiêu cung c?p thông tin v? s? xói mòn,
  dua ra tiêu chu?n v? kh? nang s? d?ng TN môi
  tru?ng d?t và cung c?p co s? TN d?t cho vi?c quy
  ho?ch s? d?ng TN d?t ? c?p Qu?c gia và c?p vùng.
  Ngoài ra nó còn có ý nghia trong vi?c thi?t l?p
  chi?n lu?c khai thác s? d?ng d?t.
• Khi th?ng kê TN d?t thì c?n ph?i xây d?ng
  b?n d? các don v? qu?n lý d?t dai, trong dó bao
  g?m các thu?c tính t? nhiên v? tài nguyên t?
  nhiên và dánh giá kh? nang s? d?ng TN d?t.
• M?t cách khái quát thì k? ho?ch v? kh? nang
  s? d?ng d?t c?n ph?i có 4 lo?i thông tin sau
• D? li?u v? ki?u dá, d?a m?o, xói mòn, s? thoát
  th?y, t? l? che ph?/ t? l? s? d?ng d?t.
• Phân chia th? c?p các quan c?nh d?t vào các don
  v? b?n d? mà th? hi?n các d?c tính tuong t?.
• Gi?i thích các ki?u và m?c d? c?a các h?n ch? d?c
  ra cho vi?c phát tri?n các mô hình s? d?ng d?t
  trong m?i don v? b?n d?.
• Ðánh giá t?ng th? kh? nang d? x?p vào l?p t? th?p
  d?n cao.
• Có r?t nhi?u khó khan trong vi?c k?t h?p các
  d? li?u TN d?t vào trong quy ho?ch
• Thuy?t ph?c các nhà quy ho?ch Qu?c gia ch?p nh?n
  k? ho?ch phân lo?i TN d?t.
• H?u h?t các nhà quy ho?ch không quan tâm nhi?u
  d?n các chi ti?t v? các ki?u d?t.

19
KH?O SÁT NÔNG KHÍ H?U H?C TÀI NGUYÊN MÔI TRU?NG
Ð?T

• Các y?u t? khí h?u chi ph?i d?n ti?m nang s? d?ng
  Tài nguyên d?t. Cung nhu các d? li?u v? d?t dai,
  d? li?u khí h?u du?c thu th?p t? các di?m l?y
  m?u, các tr?m khí tu?ng Sau dó dùng phuong pháp
  n?i suy d? xây d?ng b?n d? v?i các thông s? riêng
  nhu lu?ng mua trung bình nam, s? ngày có nhi?t d?
  trung bình gt toC nào dó, phân l?p khí h?u h?c có
  quan h? v?i th?m th?c v?t.

20
Ð?T ÐAI, SINH THÁI VÀ NÔNG NGHI?P

• Các y?u t? c?n thi?t d? ph?c v? cho kh?o sát
  d?t dai và sinh thái nông nghi?p
• Ðá m? v?i các ki?u phong hóa phong hóa hóa h?c,
  lý h?c, sinh- hóa hóa h?c, v? v?n, m?u ch?t.
• Nhi?t d?, áp su?t không khí.
• Tài nguyên d?t.
• Khí h?u
• Các ho?t d?ng c?a d?ng v?t, th?c v?t, vi sinh v?t
  và con ngu?i.
• M?c tiêu c?a vi?c xem xét d?t và sinh thái
  nông nghi?p là nh?m lo?i b? các nguyên nhân gây
  ra nh?ng sai khác theo th?i v?.

21
Ð?T VÀ SINH THÁI NÔNG NGHI?P ? T? L? QU?C GIA

• Nhi?u Qu?c gia dã khai thác h? th?ng phân
  lo?i kh? nang d?t dai nh?m s? d?ng cho công tác
  quy ho?ch và s? d?ng trong công tác qu?n lý d?t
  dai. Cách ph? bi?n là dua ra m?t phuong pháp phân
  lo?i d?a vào m?c d? các y?u t? gi?i h?n nhu khí
  h?u, d?a hình, các d?c di?m th? nhu?ng. Cách dánh
  giá v? nông khí h?u nhu v?y cung có th? d?y d? d?
  s? d?ng cho phân lo?i d?t. M?t phân l?p c?a Bibly
  và Mackney (1969) th?c hi?n d?a trên s? cân b?ng
  v? nu?c và nhi?t d? trong giai do?n t? tháng 4
  d?n tháng 9 g?m các y?u t? sau
• R lu?ng mua trung bình
• PT ti?m nang thoát hoi nu?c trung bình (mm)
• T(x) trung bình dài h?n c?a nhi?t d? trung
  bình hàng ngày l?n nh?t.
• Nhu v?y, 3 nhóm khí h?u có th? xác d?nh
• Nhóm 1 R PT lt 100 mm và T(x) gt 15oC. Các y?u
  t? khí h?u có ho?c không có ?nh hu?ng d?n sinh
  tru?ng và phát tri?n c?a cây tr?ng.
• Nhóm 2 R PT lt 300 mm và T(x) gt 14oC (tr? di
  các giá tr? c?a nhóm 1). Các y?u t? khí h?u trung
  bình ho?c khó khan cho sinh tru?ng và phát tri?n
  c?a cây tr?ng.
• Nhóm 3 R PT gt 300 mm và T(x) lt 14oC. Các y?u
  t? khí h?u có ?nh hu?ng hoi khó khan ho?c r?t khó
  khan lên sinh tru?ng và phát tri?n c?a th?c v?t.

22
KH?O SÁT TÀI NGUYÊN Ð?T B?NG PHUONG PHÁP C?NH QUAN

• Phuong pháp c?nh quan (landscape) bao g?m c? vi?c
  gi?i h?n và mô t? các d?c di?m c?a các don v? b?n
  d? d?a trên các ph?c h? sinh thái khác nhau du?c
  bi?u di?n trên các ki?u c?nh khác nhau. Phuong
  pháp h? th?ng phân lo?i d?t dai du?c xem là
  phuong pháp c?nh quan t?t, cung c?p s? th?ng kê
  nhanh v? Tài nguyên d?t dai.
• Phuong pháp kh?o sát Tài nguyên Môi tru?ng d?t
  b?ng c?nh quan có th? d?a trên vi?c gi?i doán các
  không ?nh và d?a vào các thông s? môi tru?ng.

23
CÁC KHÍA C?NH KT - XH TRONG VI?C NGAN CH?N S? XÓI
MÒN VÀ THOÁI HÓA Ð?T

• Hai y?u t? có tính quy?t d?nh trong khai thác
  d?t dó là ch?t lu?ng n?i t?i c?a d?t và cách th?c
  s? d?ng d?t.
• H?u h?t ngu?i ta th?c hi?n các m?i tuong quan
  gi?a phân l?p kh? nang s? d?ng d?t dai và nang
  su?t nông nghi?p ho?c r?ng d? cho di?m các l?p. ?
  dây, có th? s? d?ng thêm m?t s? thông s? d? dánh
  giá ph?m vi s? d?ng khác nhau. C?n có m?t s? bu?c
  nhu sau
• Tính toán trung bình t?ng s?n ph?m chính, có
  nghia là dánh giá các ph?n khác nhau c?a t?ng s?n
  ph?m chính xu?t hi?n trong m?i khu v?c sinh thái.
• Tính toán l?i giá tr? ti?m nang s?n xu?t các s?n
  ph?m chính d?a vào trung bình ti?m nang s?n xu?t
  ? bu?c trên và ch? s? hi?u su?t d?t tr?ng. s?
  di?u ch?nh này g?m c? vi?c ph?n ánh ?nh hu?ng
  khác nhau c?a ti?m nang d?t trên nang su?t sinh
  kh?i.

24
PP S? D?NG CÁC THÔNG S? TOÁN H?C Ð? PHÂN LO?I TÀI
NGUYÊN Ð?T

• V?i phuong pháp toán h?c, các l?p thông tin
  du?c xây d?ng d?a trên các thu?c tính v? khí h?u,
  th? nhu?ng, th?c v?t Phuong pháp chung du?c ti?n
  hành nhu sau
• Xem xét, tinh l?c các k? ho?ch dánh giá cùng v?i
  vi?c xác d?nh các d? li?u co s? và gi? thi?t du?c
  s? d?ng.
• L?a ch?n các chu k? s? d?ng d?t (cây tr?ng, m?c
  d? d?u tu ).
• Xác d?nh các y?u t? khí h?u, th? nhu?ng có liên
  quan d?n chu k? s? d?ng d?t dã du?c l?a ch?n.
• Chu?n b? tài li?u th?ng kê d?t và các don v? b?n
  d? (các vùng sinh thái nông nghi?p) theo các
  thông s? dã du?c xác d?nh.
• K?t h?p các yêu c?u cho tru?c v?i s? li?u th?ng
  kê du?c sau dó d? gi?i doán ti?m nang s?n xu?t ?
  các vùng sinh thái nông nghi?p khác nhau.
• U?c lu?ng các giá tr? s?n lu?ng và xác d?nh các
  l?p phù h?p và các thông s? khác nhau du?c khai
  thác.
• Phân chia d?t dai vào các l?p phù h?p cho h?
  th?ng s? d?ng d?t dã du?c ch?n.

25
K?T LU?N

• Ð?t dai du?c xem là tài s?n c?a m?t Qu?c gia, là
  tu li?u s?n xu?t ch? y?u, d?ng th?i cung là d?i
  tu?ng c?a lao d?ng và là s?n ph?m c?a lao d?ng.
• Khoa h?c v? sinh thái Môi tru?ng cung xem d?t nhu
  là m?t co th? s?ng. Do dó, môi tru?ng d?t cung
  nhu Tài nguyên Môi tru?ng d?t ph?i có quá trình
  hình thành và c? s? tàn l?i n?a.
• Chính vì v?y, c?n ph?i hi?u rõ du?c t?m quan
  tr?ng c?a Tài nguyên Môi tru?ng d?t. T? dó, dua
  ra nh?ng k? ho?ch qu?n lý và b?o v? ngu?n tài
  nguyên này m?t cách h?p lý nh?m ph? v? m?c tiêu
  phát tri?n b?n v?ng cho nhu c?u c?a hi?n t?i
  nh?ng không làm ?nh hu?ng d?n l?i ích c?a th? h?
  tuong lai.

26
TÀI LI?U THAM KH?O

• - Giáo trình Tài nguyên MT và phát tri?n b?n
  v?ng- TS. Ngô Trung Son
• Lê Huy Bá, Vu Chí Hi?u, Võ Ðình Long Tài nguyên
  môi tru?ng và phát tri?n b?n v?ng
• Giáo trình Tài nguyên d?t MT - Lê Van Khoa