1
Benzodiazepinen als crisisinterventiebij
borderline persoonlijkheidsstoornis

• Pepijn Booltink
• AIOS Psychiatrie

2
P I C O

• P MeSH Borderline Personality Disorder
• I MeSH Benzodiazepine
• Anti-Anxiety Agents
• Psychopharmacotherapy
• Psychotropic Drugs
• Crisis Intervention
• C MeSH Placebo
• Separation
• O MeSH Dyscontrol
• Impulsivity / Impulsiveness
• Disinhibition

3
Artikelen

• ("Borderline Personality Disorder"Mesh AND
  "Benzodiazepines"Mesh AND "Crisis
  Intervention"Mesh)
• 0 artikelen
• ("Borderline Personality Disorder"Mesh AND
  "Benzodiazepines"Mesh)
• 35 hits ? 3 artikelen

4
19811985

• Meta-analyse van onderzoeken 70-80
  Benzodiazepine als zonodig medicatie kan
  dyscontrol induceren of onderdrukken ¹
• Drie case-reports Alprazolam voornamelijk
  effectief bij angst ²
• Dubbel-blind gerandomizeerd cross-over trial met
  alprazolam verhoogde dyscontrol en
  suïcidaliteit ³
• ¹ Schatzberg Cole (1981) Benzodiazepines in the
  Treatment of Borderline Personality Disorder
• ² Faltus (1984) The Positive Effect of Alprazolam
  in the Treatment of Three Patients With BDR
• ³ Gardner Cowdry (1985) Alprazolam-Induced
  Dyscontrol in Borderline Personality Disorder

5
Alprazolam-Induced Dyscontrol in Borderline
Personality Disorder

• Behavioral Dyscontrol Gestoorde
  zelf-regulatie van gedrag agressie,
  woede-aanvallen, automutilatie, suïcidale gestes,
  suïcidepogingen, impulsiviteit, verhoogde
  afleidbaarheid, ongepast gedrag, apathie en falen
  in doelgericht handelen
• 16 patiënten met uitgebreide geschiedenis van
  dyscontrol
• 6 wkn incl. 2wkn opbouwdosering 1-6mg alprazolam
  of placebo, tussenin 1wk medicatievrij

6
Resultaten
Dyscontrol Dyscontrol Dyscontrol
Patiënt Leeftijd Verleden Placebo Alprazolam
1 41 jr Meerdere overdoses, krassen, brandplekken Geen Ernstige overdosering (dag 6)
2 35 jr Meerdere overdoses, krassen, brandplekken Geen Overdosering (dag 12)
3 37 jr Bijten medewerker Geen Diepe sneden in nek (dag 42)
4 32 jr krassen en brandplekken Geen Krassen (dagen 7, 10 40)
5 24 jr Overdosering, krassen _ Poging breken eigen arm (dag 21)
6 42 jr Arm kapot slaan tegen muur Geen Stoel gooien naar kind (dag 20)
7 31 jr Overdoses, arm en hoofdbonken, krassen Hoofdbonken, voor auto springen (dag 18) Hoofdbonken, voor auto springen (dag 31)
8 28 jr Meerdere overdoses, krassen Overdosering (dag 42) _
7
Resultaten

• Gemiddeld 4,7mg alprazolam
• Ernstige dyscontrol bij 7/12 (58) patiënten
  met alprazolam VS 1/13 (8) patiënten met
  placebo p 0,01 met Fishers exact test
• 12/16 patiënten met alprazolam, waarvan 4
  vroegtijdig beëindigd i.v.m. ernstige
  dyscontrol VS 14/16 patiënten met placebo,
  waarvan 0 vroegtijdig beëindigd p 0,025 met
  Fishers exact test

8
Resultaten

• Significante verslechtering van dyscontrol bij
  alprazolam-gebruik
• Zelfs zo hevig dat vier trials moesten worden
  beëindigd
• Kanttekening 2/16 patiënten ondervonden
  substantiëel voordeel van de alprazolam t.o.v.
  carbamazepine, fenothiazine of parnate
• Paradox enkele patiënten rapporteerden
  verbetering in stemming naast verergering van
  dyscontrol

9
Conclusies aanbevelingen

• Geen evidentie voor benzodiazepinen als
  crisisinterventie
• Beperkte kwantiteit en kwaliteit van onderzoeken
• Uitkomsten verschillende onderzoeken even grillig
  als persoonlijkheid van de patiënt
• Wel evidentie voor toename van dyscontrol door
  benzos
• Verslavingsgevoeligheid is extra argument tegen
  zonodig
• Olanzapine, carbamazepine en tranylcypromine zijn
  betere alternatieven, onderbouwd met meer
  evidentie
• Mijn aanbeveling uiterst terughoudend met
  benzodiazepinen bij patiënten met BPD, tenzij in
  verleden een positief resultaat.

10
NICE Guideline 2010

• Geen medicijn in UK geregistreerd in behandeling
  van BPS
• Louter behandeling van comorbiditeit
• Zeer recent onderzoek¹ naar farmacotherapie van
  BPS wordt bekritiseerd om low quality evidence
• APA Guideline treatment of BPS (2001) is
  speculatief, zonder evidentie
• ¹ Pharmacotherapy for borderline personality
  disorder Cochrane systematic review of
• randomised trials Lieb et al (2010 British
  Journal of Psychiatrie)

11
Bedankt voorde aandacht!