Thesisseminarie 3 Methode Vragenlijsten

1
Thesisseminarie 3MethodeVragenlijsten

• Vakgroep Experimenteel-klinische en
• Gezondheidspsychologie

2
Overzicht

1. Methode Hoe en wat?
2. Vertaling van vragenlijst
3. Constructie van vragenlijst/items
4. Feedback op papers

3
Structuur van thesis
Inleiding
Wat? Relevantie?
Bestaande visies/modellen
Probleemstelling Hypothesen/doelstelling
Methode
Resultaten
Discussie
4
1. Methode

• Gedetailleerde beschrijving van relevante info
  over uitvoering en verloop van onderzoek
• Doelstelling (APA)
• Kunnen evalueren of methode gepast is
• Kunnen evalueren van betrouwbaarheid en
  validiteit van resultaten
• Kunnen repliceren van onderzoek
• Strikte structuur en volgorde!
• Deelnemers
• Apparatuur en materiaal
• Procedure
• Statistische analyse (eventueel)

5
Deelnemers

• Beschrijving van de steekproef
• Karakteristieken
• Geslacht, leeftijd, SES, etniciteit, burgerlijke
  status
• andere relevante informatie diagnose, duur
  symptomen, tijd sedert diagnose, medicatie,
  hulpvraag,
• Setting zelfhulpgroep, dienst geestelijke
  gezondheidszorg,universitair ziekenhuis,
• (Schriftelijk of mondeling) geïnformeerde
  toestemming (informed consent)

6

• Vrijwillig, op basis van betaling
• Goedkeuring van ethisch comité
• Rekrutering
• Inclusie/exclusie-criteria
• Hoeveel weigeren er en waarom?
• Aantal valide deelnemers voor data-analyse. Zeg
  hier eventueel dat vrijheidsgraden in
  statistische toetsen kan variëren omwille van het
  niet beschikbaar zijn van data voor sommige
  deelnemers

7

• Deelnemers
• De deelnemers van deze studie bestonden uit een
  gemengde groep van 66 patiënten (16 mannen,
  gemiddelde leeftijd, 46.77 jaar, bereik 20-74
  jaar). Vierendertig patiënten werden gerekruteerd
  via een zelfhulpgroep voor fibromyalgie,
  tweeëndertig patiënten werden gerekruteerd via
  een pijnkliniek in een universitair ziekenhuis.
  De meerderheid van de patiënten was gehuwd of
  woonde samen (81.8) 14.1 had een hoog
  opleidingsniveau.

8

• Het merendeel van de patiënten rapporteerde
  verspreidde pijn. Andere pijnklachten waren lage
  rugpijn en/of uitstraling naar de onderste
  ledematen (28.8), nek- en schouderpijn (7.6) en
  andere pijnklachten (6.1). De gemiddelde duur
  van de pijn bedroeg 125.98 maanden (SD 99.64).
  Drieënvijftig patiënten (80.3) gaven aan dat hun
  pijn geleidelijk ontstaan was en 45.5 gebruikt
  minstens drie keer per dag pijnmedicatie.

9

• Deelnemers
• Aan alle kinderen en adolescenten met
  chronische of recurrente pijnklachten die tijdens
  de periode van het onderzoek vanuit de
  pediatrische eenheid naar de kinderpsychiatrische
  afdeling werden doorverwezen voor psychologische
  evaluatie, werden de onderzoeksdoelstellingen
  uitgelegd. Zowel aan de ouders als aan de
  kinderen en adolescenten werd gevraagd of zij
  bereid waren aan ons onderzoek deel te nemen.
  Niemand weigerde. Alle instrumenten werden, als
  onderdeel van het ruimere psychodiagnostisch
  onderzoek, afgenomen door stagiairs in de
  klinische kinderpsychologie. Drieenveertig
  kinderen en adolescenten (23 meisjes en 20
  jongens) met een gemiddelde leeftijd van 11 jaar
  10 maanden (bereik 8 jaar 3 maanden-16 jaar 6
  maanden) namen deel aan het onderzoek..

10

• De gezinnen van de deelnemers waren gemiddeld
  samengesteld uit 2 kinderen (SD0.97, bereik
  1-5) 21 kinderen waren eerstgeborene, 15 waren
  tweede kind, 5 derde kind en 2 vierde kind. Alle
  deelnemers werden aangemeld op de pediatrische
  afdeling van het ziekenhuis omwille van
  chronische of recurrente pijnklachten en
  doorverwezen naar de kinderpsychiatrische eenheid
  voor een psychodiagnostisch onderzoek. De meest
  voorkomende pijnklachten waren buikpijn (41.9)
  en hoofdpijn (32.6). Minder frequent kwamen
  gewrichtspijnen (9.3), lage rugpijn (7.0), pijn
  in de benen (4.7) en in de heup (4.7) voor. De
  gemiddelde duur sinds het ontstaan van de
  pijnklachten was 2 jaar 11 maanden (SD2.94). Het
  gemiddelde aantal voorafgaande hospitalisaties
  bedroeg 4.21 (SD3.96) en het gemiddelde aantal
  voorafgaande consultaties 15.40 (SD15.04). Het
  globaal niveau van functioneren, beoordeeld op
  as-V van de DSM IV (schaal van 0-100) bedroeg
  voor het voorbije jaar 72.88 (SD13.09) en op het
  moment van het onderzoek 57.46 (SD12.27).

11
Methode

• Deelnemers
• Apparatuur en materiaal/Vragenlijsten
• Procedure
• Statistische analyse

12
Apparatuur en materiaal

• Apparatuur
• Toestellen, computer, programmas,.
• Materiaal
• Fotos, videofilms, vragenlijsten
• Vaak meerdere vragenlijsten, maar beperkt aantal
  besproken in en relevant voor eigen onderzoek
• Huidig onderzoek maakt deel van groter
  onderzoek
• Deelnemers vulden een reeks vragenlijsten in die
  onder andere volgende constructen meten
• Deelnemers vulden een reeks vragenlijsten in
  waaronder
• Experimentele taak of trial (bv., emotionele
  variant van de Stroop, Posner,

13
Vragenlijsten

• Beschrijving aan de hand van constructen of naam
  van vragenlijst
• Niet beginnen met afkortingen, bv. WISC-R
• Welke info belangrijk
• Van wie oorspronkelijke versie? Verwijzen
• Wie vertaald? Verwijzen, ook indien niet
  gepubliceerd
• Aantal items, puntenschaal, aantal dimensies
  componenten, voorbeelditems, bereik van de scores
• Betrouwbaarheid en validiteit voor jouw
  onderzoekspopulatie (of zo dicht mogelijk
  aansluitend), anderstalig/nederlandstalig
• Beoordeling van expertpanels (bv. COTAN,
  gerenommeerde literatuuroverzichten). Volgens
  xxxxx is dit xxxxxx

14

• De Functional Disability Inventory (FDI
  Bijttebier, Ceuppens Keuleers, 2001 Walker
  Greene, 1991) is een zelfrapporteringsschaal voor
  kinderen, die peilt naar pijngerelateerde
  functionele beperkingen op schools vlak, in de
  thuisomgeving, in de vrije-tijd en in sociale
  interacties. De vragenlijst bestaat uit 15 items,
  die beoordeeld moeten worden op een
  vijfpuntenschaal (0 tot 4). De totaalscore
  varieert tussen 0 en 60 en hogere scores geven
  een grotere mate van beperking aan. De
  betrouwbaarheid en de validiteit van de FDI
  werden aangetoond in steekproeven van kinderen
  met recurrente buikpijn (Walker Greene, 1991
  Walker Heflinger, 1998) en juveniele
  fibromyalgie (Reid, Lang McGrath, 1997).

15

• Lichamelijk en psychisch welbevinden werden
  gemeten door de Nederlandstalige versie van de
  MOS 36-Item Short Form Health Survey (MOS SF-36,
  Ware Sherbourne, 1992). Deze vragenlijst
  bevraagt de algemene gezondheidstoestand van de
  patiënt en bevat 8 subschalen. Daarnaast kunnen
  ook twee totaalscores worden berekend, nl.
  Lichamelijke gezondheid en Psychische gezondheid
  (Hoe zou u over het algemeen uw gezondheid
  noemen?, In welke mate hebben uw lichamelijke
  gezondheid of emotionele problemen u gedurende de
  afgelopen 4 weken gehinderd in uw normale omgang
  met familie, vrienden of buren, of bij
  activiteiten in groepsverband?). In deze studie
  werden de twee totaalscores gebruikt, maar werd
  de subschaal Pijn niet opgenomen om overlap te
  vermijden. De betrouwbaarheid en validiteit van
  beide totaalscores zijn voldoende hoog bevonden
  (Ware, 2000).

16

• Trekangst. De Zelf-Beoordelings-Vragenlijst voor
  kinderen (ZBV-K, Bakker et al., 1989) is een
  Nederlandstalige bewerking van de State-Trait
  Anxiety Inventory for Children (STAIC,
  Spielberger et al., 1973). Dit instrument voor
  kinderen en adolescenten is opgebouwd uit de
  schalen toestandsangst en angstdispositie
  (trekangst). In ons onderzoek werd enkel gewerkt
  met de angstdispositieschaal die via
  zelfrapportage bij een kind de (persoonlijkheids)e
  igenschap meet situaties als bedreigend te
  interpreteren en er met een angstreactie op te
  reageren. De angstdispositieschaal is opgebouwd
  uit 20 items die het kind op een driepuntenschaal
  (bijna nooit, soms, vaak) moet beoordelen naar de
  mate waarin die uitspraak voor hem/haar in het
  algemeen van toepassing is. De totaalscore kan
  varieren van 20 tot 60. De angstdispositieschaal
  van de ZBV-K wordt beschouwd als een betrouwbaar
  en valide instrument voor het meten van
  toestandsangst (Spielberger et al. 1973, Bakker
  et al., 1989).

17
Hoe te werk bij selectie vragenlijst?

• Lees relevante artikels (APA-artikels), en kijk
  wat allemaal vermeld in sectie deelnemers en
  vragenlijsten
• Nationale en internationale review van
  vragenlijsten (ook Nederlandstalig)
• COTAN is de bijbel niet
• Netwerking (zie promotor)
• Belangrijk dat keuze verantwoord is
• Let op overlap tussen items
• Check of label factor overeenkomt met items

18
Methode

• Deelnemers
• Apparatuur en materiaal/Vragenlijsten
• Procedure
• Statistische analyse

19
Procedure

• Beschrijving hoe alles precies verloopt
• Instructies
• Verschillende groepen
• Wie voert studie uit

20
Methode

• Deelnemers
• Apparatuur en materiaal/Vragenlijsten
• Procedure
• Statistische analyse

21
Statistische analyses

• Welke statistische analyses (meestal wanneer
  verscheidene analyses)
• Welke stappen ondernemen
• Descriptieve statistieken, correlaties en dan
  multiple regressie.
• Vaak hypothesen/doelstelling gelinkt aan
  statistische analyes
• Kan eventueel in resultaat-sectie
• Gebruik dezelfde structuur als in
  resultaat-sectie! Helpt om bij grote hoeveelheid
  data te structureren en te verhelderen

22
2. Vertaling van vragenlijst

• Contacteer oorspronkelijke auteur en vraag
  toestemming
• Maak vertaling met verscheidene personen
  (Nederland?)
• Leg samen, discussieer over afwijkingen en kom
  tot consensus
• Laat liggen, en bekijk opnieuw, en zorg voor goed
  Nederlands (Geen letterlijke vertaling)
• Laat het door iemand lezen die niet vertrouwd is

23

• Leg voor aan doelgroep en vraag naar
  begrijpbaarheid en leesbaarheid
• Vraag iemand om terugvertaling te maken en
  vergelijk met oorspronkelijk versie
• Contacteer oorspronkelijke auteur en vraag
  commentaar op terugvertaling

24
3. Constructie van vragenlijst/items

• Bepaal welke constructen in welke context/setting
  
• Contacteer doelgroep en vraag naar relevante
  informatie
• Zoek voorbeelden van items in literatuur of
  andere gelijkaardige vragenlijsten
• Brainstorm over items met verscheidene mensen
• Neem er de tijd voor!

25
Constructie vragenlijst

• Respons schaal
• Zo weinig mogelijk OPEN VRAGEN
• intensiteit, frequentie
• Ja/neen, 2-punten..100-punten
• Instructies (overeenstemming met responsschaal)

26
Itemconstructie

• Tijdsvenster (nu, vorige week,) (overeenstemming
  met andere constructen)
• Korte zinnen
• omkeeritems
• Geen dubbele ontkenningen
• Aanvaardbaar, neutraal geformuleerd, en
  begrijpelijk
• Ondubbelzinnig en eendimensioneel
• Van toepassing op alle onderzoeksgroepen

27
Schalen

• Likert schaal 5 puntenschaal, helemaal akkoord,
  helemaal niet akkoord
• Roken is schadelijk voor de gezondheid
• Semantische differentiaal paren met
  tegengestelde betekenis (bv. Goed vs slecht
  aangenaam vs onaangenaam)
• Sporten in groep vind ik.
• Visuele Analoog Schaal lijn van 10 cm

28
Beleving van procedure presymptomatische
genetische counseling

• (0 helemaal niet akkoord tot 5 helemaal
  akkoord)
• Ik vond de manier van informatie in orde en de
  psychologische evaluatiegesprekken waren zinvol.
• De procedure werd duidelijk uitgelegd en het werd
  mij als patiënt ook duidelijk wat de zinvolheid
  hiervan was.
• Het was me duidelijk dat ik terecht gekomen was
  in een situatie die me vertrouwen inboezemde en
  waar ik kon rekenen op een vertrouwensrelatie met
  respect voor mijn eigen keuzes.

29

• Betrouwbaarheid
• Hertestingsbetrouwbaarheid klinische
  significantie
• Cronbachs alfa interne consistentie
• Validiteit
• Inhoudsvaliditeit expertenoordeel
• Begripsvaliditeit exploratieve factor-analyse,
  confirmatorische factoranalyse
• Criteriumvaliditeit verband met criterium
• Gelijktijdige of predictieve
• Sensitiviteit en specificiteit (cut-off,
  screening)

30
Opdracht

• - opdracht 3 Schrijf op maximaal 2 bladzijden
  hoe je de data zou verwerken en rapporteren.
• - opdracht 2bis Herwerk opdracht ivm
  Methoden.
• Feedback ivm probleemstelling bij
  begeleider/promotor (enkel indien referenties
  volgens APA-normen)
• Feedback ivm herwerkte methode bij
  begeleider/promotor (na 3 december)

31
Volgend scriptieseminarie

• Resultaten-Vragenlijst onderzoek Donderdag
  06/12 9u30 (PC klas 2, Dunantlaan 2)
• Resultaten-Experimenteel onderzoek Donderdag
  06/12 11u30 (PC klas 2, Dunantlaan 2)
• Opdracht De herwerkte versie methode én de
  nieuwe opdracht resultaten (2 verschillende
  papers!) moeten ingediend worden op het
  secretariaat van onze vakgroep, ten laatste op
  vrijdag 30 november (feedback enkel als
  referenties volgens APA)