Techniek achter Open Access

1
Techniek achter Open Access

• Demonstratie ter gelegenheid van de Open
  Accesslounge van Bibliotheek EBR

• UB / DB / Henk Druiven

2
Onderzoekscommunicatie gaat ingrijpend
veranderenArjan Hogenaar (KNAW)Marjan
Vernooy-Gerritsen (SURFfoundation)

• Link naar de publicatie gtMaar zoals de eerste
  auto op een koets leek, zo lijken digitale
  publicaties sprekend op hun papieren
  voorgangers.Toch blijft niet alles hetzelfde.
  Het eerste teken van verandering is te zien in de
  proefschriften.

3
Onderzoekscommunicatie gaat ingrijpend
veranderenArjan Hogenaar (KNAW)Marjan
Vernooy-Gerritsen (SURFfoundation)

• Deze worden nu bijna allemaal digitaal
  gepubliceerd, ...... de digitale proefschriften
  worden gedurende langere tijd en door een breder
  publiek gelezen en becommentarieerd dan voorheen.

4
Proefschriften

• Het verborgen front.Dit boekje wordt relatief
  vaak uitgeleend. De afgelopen 15 jaar ongeveer 15
  keer.
• Zie de Top 500 van de RUG-Dissertaties

5
Samenwerking Nederlandse
Universiteiten

• In 2003 hebben alle Nederlandse Universiteiten
  besloten met elkaar samen te werken binnen het
  DARE-project.
• Het programma Digital Academic Repositories
  (DARE) is een initiatief om alle
  onderzoeks-resultaten digitaal toegankelijk te
  maken. De coördinatie van het programma lag in
  handen van Stichting SURF.

6
Samenwerking Nederlandse
Universiteiten

• In 2005 is de Rijksuniversiteit Groningen
  ondertekenaar geworden van de Berlin
  Declaration. gtgtDe RUG zal bevorderen dat haar
  onderzoekresultaten, onderzoekgegevens, bronnen,
  beeldmateriaal en multimedia digitaal op zo ruim
  mogelijke schaal voor iedereen ter beschikking
  komt.

7
Voorbeelden van OAI-repositories bij de RUG

• Dissertaties
• Stratingh
• ITM
• WetenschapswinkelGeneeskunde en Volksgezondheid
• Institutionele Repository

8
Wat is een repository?
9
Wat is een repository?
10
Wat is een repository?
11
Wat is een repository?
12
Wat is een repository?
13
Wat doet een repository?

• Vaak wordt gedacht dat het gebruik van een
  repository extra inspanning kost.
• Het tegenovergestelde is het geval.

14
Wat doet een repository?

• Met elk document dat u opslaat in de repository
  slaat u niet alleen de file en de metadata op in
  de lokale database van de repository maar wordt
  (of kan) deze informatie automatisch worden
  gedeeld met diverse andere applicaties.

15
Wat doet een repository?

• Het document is direct via een HTML-pagina
  zichtbaar.
• Het document is middels een zoekactie vindbaar.
• Het document is de volgende dag opgenomen in de
  Institutionele Repository van de RUG,
  'http//ir.ub.rug.nl/'.

16
Wat doet een repository?

• Via RSS worden belangstellenden automatisch op
  de hoogte gehouden van het nieuwe document. Zie
  de proefschriften.
• Het document wordt gearchiveerd bij de KB.
• Het document wordt na enige tijd zichtbaar en
  vindbaar in de landelijke harvester,
  http//www.narcis.info/.

17
Wat doet een repository

• Het document wordt na enige tijd zichtbaar en
  vindbaar in OAIster, een initiatief van de
  Universiteit van Michigan. OAIster tracht alle
  repositories van universiteiten over de gehele
  wereld te harvesten.
• Het document krijgt door punt 3, 6 en 7 een hoge
  ranking in Google.

18
Wat doet een repository

• Er kunnen automatisch lijsten van titels van
  documenten naar het webplatform worden
  geëxporteerd. Voorbeeld GION
• Indien de auteurs zijn voorzien van een DAI en
  werkzaam zijn bij de RUG, dan kan automatisch een
  lijst met titels in de MePa op het webplatform
  worden getoond.Voorbeeld mr. K.J. (Kars) de
  Graaf

19
Wat doet een repository?

• Documenten kunnen via een speciaal elektronisch
  loket aan de repository worden geleverd.Dit
  aanleverloket staat in principe voor iedereen
  open. (zie bijv. de Dissertaties)De
  administrator controleert, verbetert en stuurt
  het document met één klik door naar de repository.

20
Wat doet een repository?

• Er worden automatisch statistieken gemaakt over
  het gebruik van de repository. Een deel is voor
  bezoekers zichtbaar door middel van de
  Top_10/25/100 lijsten. Zie bijv. de Top_25 van
  Stratingh.Een weekoverzicht van het aantal
  gedownloade PDF's of andere files staat op
  http//bozzem.ub.rug.nl/customlog/files.Een
  weekoverzicht van de bezochte pagina's staat op
  http//bozzem.ub.rug.nl/customlog/pages/.Een
  jaaroverzicht van het gebruik van de repositories
  staat op http//bozzem.ub.rug.nl/customlog/year_ov
  erview.Verkorte weergave op http//ir.ub.rug.nl/s
  tats/

21
(No Transcript)
22
(No Transcript)
23
Institutionele repository van de RUG

• http//ir.ub.rug.nl/, bijna alles
• http//kb.ir.ub.rug.nl/, alleen publicaties en
  Open Access
• http//mepa.ir.ub.rug.nl, IR nieuwe stijl
• Voorbeeld zoek op Hummelen

24
XML-export in diverse formaten

• OAI-Dublin Core (DC) zie OAIster
• OAI-nl_didl (afspraak Nederlandse
  Universiteiten), zie NARCIS
• mepadb (voor intern gebruik)
• xmlwp (export naar de MePa)
• zie bijv. prof. dr. ir. H.J. (Hero Jan) Heeres

25
Persistente URL's

• Alle records en files in een repository worden
  voorzien van een identifier, DBI (automatisch) en
  eventueel PPN (catalogus)
• Via de resolver (http//irs.ub.rug.nl/) zijn
  deze records en files terug te vinden.Mocht een
  domein (dus ook de URL) van een document wijzigen
  dan blijft de URL, samengesteld uit DBI/PPN,
  onveranderd.

26
Persistente URL's

• Voorbeelden
• http//irs.ub.rug.nl/ppn/23479674X
• http//irs.ub.rug.nl/dbi/4ad314eb4704fhttp//irs
  .ub.rug.nl/dbi/4ad314eb97cc1

27
Bedankt voor uw aandacht