De sleutel tot succes: Seminars Wabo-opleiding

1
De sleutel tot succesSeminars Wabo-opleiding

• Module 6
• Toezicht en handhaving

2
Programma Module 6

• 09.00 uur Ontvangst en registratie
  deelnemers
• 09.30 uur Inleiding en module toezicht en
  handhaving
• 10.45 uur Pauze
• 11.00 uur Vervolg module toezicht en
  handhaving
• 12.00 uur Hoe toepassen in eigen organisatie

3
Programma Module 6

• 12.30 uur Lunch
• 13.30 uur Workshop 1 (casus)
• 14.15 uur Pauze (wisseling)
• 14.30 uur Workshop 2 (e-learning)
• 15.15 uur Pauze (wisseling)
• 15.30 uur Workshop 3 (toezichts- protocol)
• 16.15 uur Plenaire afsluiting

4
Inleiding module 6 Toezicht en Handhaving

• Welkom, introductie sprekers
• De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht in Stb.
  2008, 496
• 6 oktober 2009 Schriftelijke inbreng
  Invoeringswetsvoorstel in Eerste Kamer

5
Inleiding module 6 Toezicht en Handhaving (2)

• Najaar 2009
• Behandeling Invoeringswet in Eerste Kamer
• Besluit omgevingsrecht (Bor) en Ministeriële
  regeling omgevingsrecht (Mor) advies Raad van
  State
• Richtdatum inwerkingtreding 3 maanden na
  publicatie in Staatsblad, datum nog niet bekend

6
Inleiding module 6 Toezicht en Handhaving (3)

• Ondersteuning van VROM bij invoering
• Omgevingsloket online
• Kennisplein klik hier
• Helpdesk klik hier
• Opleidingsplan (vandaag)
• Standaarddocumenten (Kennisplein)
• Diverse digitale brochures en communicatiemiddelen
  (persberichten) en voorlichtingsbijeenkomsten

7
Inleiding module 6 Toezicht en Handhaving (4)

• Deze Wabo-opleiding kent een dubbele
  doelstelling
• Inzicht in wat er verandert en hoe dit toe te
  passen
• Hoe kennis overbrengen in eigen organisatie
• Centraal thema Train de trainer, m.a.w. hoe
  kunt u als sleutelfiguur uw eigen organisatie
  opleiden.

8
Inleiding module 6 Toezicht en Handhaving (5)

• Opzet en inhoud richten zich dus primair op uw
  achterban
• Drieslag in opleiding overheden
• Juridische Leidraad, Wabo in de praktijk
  Kluwer
• E-learningtool Infomask
• Seminars Bestuursacademie Nederland
• (6 modules informatie, aanvraag, behandeling,
  coördinatie, advies, toezicht en handhaving)

9
Inleiding module 6 Toezicht en Handhaving (6)

• Wat krijgt u mee om deze rol te kunnen vervullen
• PowerPointpresentatie
• Instructie hoe deze te gebruiken
• Toegang tot de E-learningtool (vanaf 6/10)
• Juridische leidraad
• Werkvormen (stellingen, cases etc.)
• Job aid
• Cursusmap

10
De aanleiding in beeld
11
Grondslag Wabo

• Het gaat om een project of activiteit met
  plaatsgebonden aspecten die van invloed kunnen
  zijn op fysieke leefomgeving

12
Doelstellingen Wabo

• Doelstellingen van de Wabo zijn
• Klant en project staan centraal
• Vereenvoudiging 25 toestemmingstelsels in één
  omgevingsvergunning
• Vermindering regeldruk
• Vermindering administratieve lasten
• Uniformering regelgeving
• Via digitaal loket

13

Module 1 Informatie Module 2 Aanvraag Module 3, 4 en 5 Behandeling, Coördinatie en Advies Module 6 Toezicht handhaving
Voor-bereiding Indienen aanvraag Besluitvorming Naleven
Vooroverleg Type aanvraag Beoordeling Toezicht
Vergunning-check Wijze van indienen Advies en Verklaring van geen bedenkingen Handhaving
Bevoegd gezag Besluit Integraal
Ontvangst Rechtsbescherming Kwaliteit
Baliemede-werker Behandelaar Coordinator Coördinator Behandelaar Adviseur Toezichthouder Handhaver
Omgevingsloket online ondersteunt alle modules Omgevingsloket online ondersteunt alle modules Omgevingsloket online ondersteunt alle modules Omgevingsloket online ondersteunt alle modules
14
Samenvatting Modules 1-5
Voor de Wabo Na de Wabo
Meerdere loketten Eén loket (gemeente)
Div. aanvragen en formulieren Eén aanvraag(formulier)
Verschillende bevoegde gezagen Eén bevoegd gezag
Diverse procedures (en termijnen) Eén procedure (in beginsel de reguliere, klaar in 8 weken)
Diverse toestemmingen en besluiten Eén beschikking (Reikwijdteoverzicht klik hier)
Verschillende vormen van rechtsbescherming Eén rechtsbeschermingsprocedure
Diverse handhavende instanties Eén handhavende instantie
15
Samenvatting Modules 1-5

• Modules 1-5 sterk gericht op omgevingsvergunning
• Modules volgen het processchema
• Beschreven in de Juridische leidraad delen I en
  II
• Het Omgevingsloket online ondersteunt vooral het
  vergunningproces
• Per rol in dit loket een rolbeschrijving
• Algemene kennis van Modules 1-5 noodzakelijk voor
  goed toepassen onderdeel Toezicht en Handhaving

16
Thema van Module 6

• Wat verandert er beleidsmatig door de komst van
  de Wabo?
• Wat betekenen deze veranderingen in de praktijk
  voor de toezichthouder en handhaver?
• Hoe kan de toezichthouder het Omgevingsloket
  online gebruiken bij de uitvoering van zijn taken?

17
Thema module 6 Toezicht en Handhaving

• Module 6 gaat niet over Awb
• Maar wel samenhang tussen Wabo en Awb
• Awb voor algemeen bestuurrecht leidend, soms
  geeft Wabo afwijking, bijvoorbeeld
• Aanvraag en indieningseisen (formulier)
• Aanvang termijnen
• Belanghebbende en een ieder (bij zienswijze)

18
Wabo en toezicht en handhaving

• Wabo heeft verschillende uitgangspunten
• Orgaan dat bevoegd gezag is voor
  omgevingsvergunning is tevens bevoegd gezag voor
  bestuursrechtelijke handhaving
• Aanwijzen van toezichthouders door anderen
  (adviseurs, Vvgb-organen) dan bevoegd gezag
  blijft mogelijk
• Harmonisatie op verschillende punten, zoals
• -Verplichte afstemming van bestuurlijke en
  strafrechtelijke handhaving
• -Kwaliteitseisen voor een professionele aanpak
• Milieu heeft model gestaan voor Wabo-toezicht en
  handhaving

19
Wabo en toezicht en handhaving (2)

• Kern van de Wabo is niet alleen de integrale
  vergunning, maar ook de integraliteit en
  samenhang in het toezicht en de handhaving
• Er is immers nog maar 1 handhavende instantie
• Waar te vinden
• Hoofdstuk 5 van de Wabo
• Hoofdstuk 5 van de Awb
• Relatie met organieke wetten
• Kwaliteiteisen in het Bor en deels (milieu) in
  Mor
• Deel III, pag. 98-138 van het Juridische Leidraad

20
Wabo en toezicht en handhaving (3)

• Toezicht en handhaving containerbegrip
• Toezicht verzamelen van informatie over de vraag
  of een handeling, activiteit, zaak etc. voldoet
  aan de gestelde regels en eisen en het vormen van
  een oordeel daarover
• Handhaving de toepassing van bestuursrechtelijke,
  strafrechtelijke en eventueel civielrechtelijke
  sanctiemiddelen

21
Beginselplicht tot handhaven

• Uitgangspunt bovenal is (art. 5.2)
• Bevoegd gezag heeft tot taak zorg te dragen voor
  bestuursrechtelijke handhaving
• Daarmee zijn toezicht en handhaving bestuurlijke
  zorgplichten en niet vrijblijvend
• Verder onderbouwd door jurisprudentie
• Daarvoor onder meer nodig
• Gegevensverzameling
• Klachtenonderzoek uitvoeren

22
Provinciale regie

• Provincie treedt op als regisseur in het traject
  van professionalisering en verhogen kwaliteit
• Regierol bestaat uit coördinatieteam (op TH) en
  aanwijzingsbevoegdheid richting gemeenten en
  waterschappen
• Provinciale rol vanuit milieuhandhaving
  (bestuursakkoorden) is verbreed naar
  omgevingsrecht

23
Rol Minister van VROM

• Is verantwoordelijk voor de coördinatie van
  handhaving ingeval van bovenprovinciaal belang
• Kan in belang van doelmatige handhaving eventueel
  aanwijzing aan GS geven
• Kan handhaving afdwingen bij gemeente/provincie
  en zo nodig op hun kosten rol/taak overnemen
• Is verantwoordelijk voor het interbestuurlijke
  toezicht op de uitvoering en handhaving van de
  Wabo

21 november 2020
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
24
De commissies

• Verschillende commissies
• Bestuurlijke werkgroep Alders
• Commissie Oosting
• Commissie Mans

25
(No Transcript)
26
Waarom toezicht en handhaving?
27
De dubbele regelkring

• Grondslag voor professionaliteit en kwaliteit is
  de zogenaamde Big-8
• Regelkring beschrijft de samenhangende
  processtappen, om professionele handhaving te
  organiseren
• Dit zorgt dat handhaving tot stand komt o.b.v.
  inzichtelijke keuzen en dat de uitvoering is
  gericht op het bereiken van vooraf bepaald
  resultaat

28
De dubbele regelkring (2)

• Het gaat om een reeks van activiteiten die
• Aantoonbaar, achtereenvolgens en in samenhang met
  elkaar moeten worden uitgevoerd
• Zijn ingebed in de organisatie
• Zijn gebaseerd op inhoudelijke keuzen
• De Big-8 kent verschillende stappen op zowel
  beleids- als operationeel niveau
• De dubbele regelkring ziet er als volgt uit

29
(No Transcript)
30
De samenhangende elementen

• De elementen uit de big 8 zijn vastgelegd in de
  kwaliteitseisen in BOR en bestaan uit
• Handhavingsbeleid
• Uitvoeringsprogramma
• Uitvoeringsorganisatie
• Borging van middelen
• Monitoring van voortgang
• Rapportage

31
Het Handhavingsbeleid (art. 7.2 Bor)

• Gebaseerd op analyse van problemen
• Inzicht in prioriteitstelling
• Gemotiveerd doelen vastleggen en welke
  activiteiten daarvoor uitgevoerd worden
• Regelmatig monitoren en zo nodig bijstellen
• Inzicht in toezichts- en sanctiestrategie,
  rapportage en wijze waarop het zichzelf
  corrigeert
• Inzicht in de afspraken met de andere partijen,
  waaronder Politie en OM
• Bekendmaken aan Gemeenteraad en Provinciale
  Staten

32
Het Uitvoeringsprogramma (art. 7.3 Bor)

• Jaarlijks programma ter uitvoering van het
  handhavingsbeleid
• Afgestemd met andere handhavingspartners
• Bekend maken aan Gemeenteraad en Provinciale
  Staten

33
De Uitvoeringsorganisatie (art. 7.4 Bor)

• Organisatie die borg staat voor adequate
  uitvoering van programma
• Vastleggen personeelsformatie
• Functiescheiding tussen vergunningverlening en
  toezicht/handhaving
• Voorkomen van langdurige relatie tussen
  toezichthouders en controleomgeving
• Voldoende bereikbaar- en beschikbaarheid

34
Middelen/monitoring

• Borging van middelen (art. 7.5 Bor)
• Voldoende borging van noodzakelijke middelen in
  begroting
• Monitoring (art. 7.6 Bor)
• Geautomatiseerd systeem
• Resultaten en voortgang van uitvoeringsprogramma
  en doelen bewaken
• Gegevensregistratie in het kader van handhaving

35
De Rapportage (art. 7.7 Bor)

• Periodieke rapportage over het bereiken van de
  gestelde doelen
• Idem over uitvoering activiteiten
• Uitvoering van de afspraken met andere partners
• Vervolgens jaarlijkse evaluatie en verslaglegging
  aan Gemeenteraad of Provinciale Staten

36
De Faseringsketen

• Omgevingsrecht heeft vaak een fysiek
  verschijnsel gekoppeld aan een bouwwerk of
  gebouw
• Project of activiteit kent verschillende fasen
• Elke fase vertegenwoordigt een specifieke stap in
  het project
• Elke fase kent specifieke aandachtspunten en
  regels
• De faseringsketen kent de volgende vier fasen

37
De Faseringsketen (2)
Plan
Sloop
Realisatie
Gebruik
38
Wat verandert er voor de toezichthouder?

• Het object van het toezicht en handhaving
  verandert niet, maar heeft een andere naam de
  omgevingsvergunning
• Er moet programmatisch en systematisch gewerkt
  worden
• Er is een stelsel van kwaliteitseisen
• Het toezicht, maar zeker de handhaving worden
  meer integraal en in samenhang uitgevoerd
• De wijzigingen Awb moeten een plaats krijgen in
  de werkwijze
• Er moet - ook door de toezichthouder - met het
  Omgevingsloket online gewerkt gaan worden
• De mate van verandering wordt sterk bepaald door
  de lokale
• werkwijze. Een aantal gemeenten heeft deze slag
  al gemaakt.

39
Wat verandert er voor de toezichthouder? (2)

• De objecten van het toezicht en handhaving
  veranderen niet,
• maar hebben een andere naam de
  omgevingsvergunning.
• Het overgangsrecht is hier van belang
• Ingeval een bestuursrechtelijke sanctie is
  opgelegd, geldt het oude regime tot het
  tijdstip waarop die sanctie onherroepelijk wordt
• Is de handhavingsbeschikking vervolgens
  onherroepelijk geworden, dan wordt die
  gelijkgesteld met een beschikking krachtens de
  Wabo

40
Wat verandert er voor de toezichthouder? (3)

• Dus lopende dossiers, die nog niet in de fase van
  een opgelegde sanctie verkeren, worden
  afgehandeld/voortgezet met de nieuwe regelgeving
• De facto wijzigt er weinig
• Zie pag. 195 Juridische leidraad en art. 1.6 van
  de Invoeringswet Wabo

41
Wat verandert er voor de toezichthouder? (4)

• Er moet programmatisch en systematisch gewerkt
  worden,
• met als uitgangspunt de Big Eight. Wie werkt er
  niet met
• Een jaarprogramma?
• Incl. een prioriteitenstelling?
• Gebaseerd op risicoanalyse en kengetallen?
• Vanuit een nalevingsstrategie, incl.
  sanctiemiddelen?
• Met procesbeschrijvingen/stappenplannen?
• Met urenramingen?
• Resulterend in verslaglegging en bijstelling?
• Gebruik vooral de praktijkkennis van de
  deskundigen om de
• inhoud te leveren hoe? workshop
  Toezichtsprotocol

42
Wat verandert er voor de toezichthouder? (5)

• Er is een stelsel van kwaliteitseisen
• Aantal eisen nu nog alleen voor inrichtingen en
  milieu (art. 10.2 Mor)
• De reguleringsketen borgt ook een aantal
  kwaliteitsaspecten.
• Vooral de komende jaren verder aandacht, o.a.
  vanwege de package deal
• Ook nu al vooral een kwestie van gezond verstand
  gebruiken

43
Wat verandert er voor de toezichthouder? (6)

• Het toezicht, maar zeker de handhaving worden
  meer integraal en in samenhang uitgevoerd
• 90 van het werk gaat om toezicht, 10 betreft
  handhaving
• De bevoegdheden wijzigen niet (hoofdstuk 5 Awb)
• Er zal meer samen (integraal) worden
  gecontroleerd en gehandhaafd, maar wat is
  integrale handhaving ?

44
Wat verandert er voor de toezichthouder?
(7)

• Wat is Integrale handhaving?
• Het uitvoeren van toezicht op meerdere
  taakvelden en met meerdere bestuurslagen en het
  bereiken, met zonodig toepassing van
  bestuursrechtelijke en/of strafrechtelijke
  middelen, dat de regelgeving wordt nageleefd.
• De integraliteit heeft vooral betrekking op de
  afstemming, coördinatie en/of gezamenlijkheid van
  de handhavingsactiviteiten door de verschillende
  handhavende disciplines zodat handhaving één
  geheel wordt.

45
Wat verandert er voor de toezichthouder? (8)

• Integrale aanpak niet vanzelfsprekend
• Integraal toezichtsprotocol noodzakelijk,
• daardoor
• Duidelijkheid over instrumenten en inzet van die
  instrumenten
• Duidelijkheid over werkprocessen in detail

46
Wat verandert er voor de toezichthouder? (9)

• Protocol leidt tot
• helderheid uit te voeren werkzaamheden
• betrokken medewerkers en organisaties
• duidelijkheid over autorisaties en mandaten
• duidelijkheid over keuze- en beslismomenten
• http//www.omgevingsvergunning.vrom.nl/index.cfm/t
  /Homepage/vid/B9F76268-50FC-2BA0-8681A4BDC709A29C
• Evalueer regelmatig de samenwerking en stel
• die zonodig bij

47
Wat verandert er voor de toezichthouder? (10)
48
Wat verandert er voor de toezichthouder? (11)

• Vanaf 1 juli 2009 is de Awb gewijzigd (4e
  tranche).
• Vijf nieuwe definities
• Overtreding
• Overtreder
• Bestuurlijke sanctie
• Herstelsanctie
• Bestraffende sanctie
• Zie pag.178 e.v. Juridische leidraad

49
Wat verandert er voor de toezichthouder? (12)

• Verder acht nieuwe materiële bepalingen
•  
• Herstelsanctie Bestraffende sanctie
• Wettelijke grondslag x x
• Rechtvaardigingsgronden x x
• Geen dubbele herstelsanctie x
• Preventieve herstelsanctie x
• Meerdaadse samenloop x x
• Minimumeisen sanctiebeschikking x x
• Bestemming verbeurde gelden x x
• Zwijgrecht en cautie x
•  
•  
•  

50
Wat verandert er voor de toezichthouder? (13)

• Strafrechtelijke handhaving van
  Wabo-voorschriften is gekoppeld aan de Wed, via
  omschrijving van artikel 1a Wed
• Let op verschillen tussen strafrecht en
  bestuursrecht en dus ook tussen de toezichthouder
  en de opsporingsambtenaar
• Keuze wel of niet BOA
• Bestuurlijke keuze/wens
• Flexibiliteit in organisatie
• Soms het een, soms het andere instrument, soms
  allebei

51
Omgevingsloket online

• Module Toezicht en Handhaving

52
Het omgevingsloket online en het toezicht

• Omgevingsloket online kent (nog) geen aparte rol
  voor toezichthouder (en handhaver)
• Wel is het mogelijk dat de toezichthouder de
  dossiers online raadpleegt en de aanvrager
  doorverwijst naar het omgevingsloket online.
• Binnen de e-learning wel een aparte module
• http//learningonline.nu/vrom

53
Omgevingsloket online bestaat uit

• Vergunningcheck
• Hiermee gaat de aanvrager na of hij verplicht is
  een
• vergunning aan te vragen of een melding te doen.
• Aanvraagformulier
• Hiermee stelt de aanvrager zijn
  vergunningaanvraag op.
• Dossiermodule
• Hierin verrichten medewerkers van het bevoegd
  gezag
• hun werk. Deze module bestaat uit een
  aanvraagdossier
• en een behandeldossier

54
Omgevingsloket online informatie

• Het Omgevingsloket online ondersteunt het bevoegd
  gezag bij
• het geven van informatie aan burgers en
• bedrijven over vergunningen
• het uitvoeren van een check of een vergunning
• nodig is
• het indienen van een vergunningaanvraag
• digitaal
• op papier
• het behandelen van de vergunningaanvraag

55
Omgevingsloket online toezicht en handhaving

• Het Omgevingsloket online heeft geen
  archieffunctie voor verleende vergunningen
• De toezichthouder en handhaver moeten weten
• dat via Omgevingsloket online een vergunningcheck
  kan worden gedaan en een aanvraag kan worden
  ingediend
• hoe aanvragen en bijbehorende bescheiden kunnen
  worden ingezien

56
Informatie geven met Omgevingsloket online

• Klanten komen via verschillende kanalen
  (telefonisch, balie, internet) met vragen over
  vergunningen of meldingen
• De klant kan voorbereid worden op een aanvraag
  door samen na te gaan
• Wie de aanvrager is (burger, bedrijf,
  gemachtigde?)
• Waarvoor wil de aanvrager een aanvraag doen?
• Wil de aanvrager zelf de vergunningcheck invullen
  of samen met iemand van bevoegd gezag?
• Weet de aanvrager al welke documenten bij de
  aanvraag gevoegd moeten worden (indieningsvereiste
  n)?
• Wil de aanvrager een aanvraag op papier doen of
  digitaal (en is daarbij ondersteuning nodig)?
• Ondersteuning bij geven van antwoorden
• Antwoord voor bedrijven of Overheid heeft
  antwoord

57
Vergunningcheck of direct door naar Aanvraag
58
Vergunningcheck met Omgevingsloket online

• De vergunningcheck bestaat uit drie onderdelen
• Locatie opgeven (ivm lokale regels)
• Werkzaamheden kiezen
• Vergunningplicht checken.
• De vergunningcheck geeft uitsluitsel over
• Of een vergunning of melding nodig is
• Welke lokale regels van toepassing zijn
• De vereisten die er zijn voor het indienen van
  een aanvraag of melding

59
(No Transcript)
60
Selecteer werkzaamheden

• Bouwen

61
Selecteer werkzaamheden (2)

• Terrein inrichten of veranderen
• Specialistische werkzaamheden
• Overige werkzaamheden

62
Vergunningcheck in Omgevingsloket online

• De vergunningcheck kan gebruikt worden voor
• het genereren van een checklist op maat
  (uitkomsten opslaan in pdf)
• het genereren van een papieren aanvraagformulier
  (een formulier op maat toegesneden op de
  benodigde vergunningen)
• Het is ook mogelijk een aanvraag te doen zonder
  eerst de vergunningcheck te doorlopen.

63
Checklist op maat
64
Uitkomst check

• Downloaden
• Doorzetten naar de aanvraag

65
Bijlagen inzien

• Klik op een bijlage, pagina met detailgegevens
  wordt getoond

21 november 2020
66
Bijlagen inzien (2)

• Klik op icoon met het papier achter Open bestand
  in viewer.
• Bijlage opent in eReview in een nieuw venster.
  Dit kan enige tijd duren

21 november 2020
67
Bijlagen inzien (3)

• Het speciale
• bewerkingsprogramma
• voor bijlagen opent in een
• nieuw venster.

21 november 2020
68
Bijlagen inzien (4)

• Het bewerkingsprogramma laat de bijlage zien
  zoals deze is toegevoegd via Omgevingsloket
  online
• Dit originele document kan niet worden gewijzigd.
  Het is voorzien van een (nog) lege
  presentatielaag
• Het is met eReview mogelijk om bijlagen lokaal
  (op de eigen computer) op te slaan.

21 november 2020
69
Aanvraag inzien in Omgevingsloket online

• Ga naar de homepage voor het bevoegd gezag en log
  in als behandelaar
• Kies voor het tabblad 'De aanvragen'.

70
Aanvraag inzien (2)

• Er verschijnt een overzicht van alle aanvragen.
  Via de link 'Mijn aanvragen' ziet de behandelaar
  alleen de aanvragen die aan hem zijn toegewezen.

71
Aanvraag inzien (3)

• Klik op een aanvraag om
• het behandeldossier te openen
• Via de tabbladen kan de
• behandelaar alle onderdelen
• van de aanvraag bekijken
• de aanvraag
• de aanvrager
• bijlagen
• adviezen of notities

72
Samenvatting

• Inhoudelijk
• Toezicht en handhaving zijn een onmisbaar element
  in de Wabo
• Toezicht en handhaving hebben veel verschillende
  dimensies, het gaat niet alleen om integratie,
  maar ook om de kwaliteitsslag
• Gebruik de mogelijkheden die het omgevingsloket
  online het bevoegd gezag biedt en leer van de
  verschillende ervaringen en publicaties

73
Vragen

• Stel uw vragen
• Gebruik de microfoon aub
• Vragen mogen ook schriftelijk ingediend worden
• Feedback via Kennisplein

74
De sleutel tot succesSeminars Wabo-opleiding

• Module 6
• Toezicht en Handhaving
• Hoe toepassen in uw eigen organisatie

75
Hoe toepassen

• Zet de drie hulpmiddelen in
• E-learningtool
• Juridische leidraad (Het juridisch
  praktijkhandboek)
• Materiaal uit de seminars
• VROM-handreiking uitrol per groep
• Provincie
• Gemeente
• Adviseurs
• Job aid didactische tips in negen stappen

76
Hoe toepassen (2)

• Handreiking, bijvoorbeeld voor gemeenten
• Keuzen vooraf
• Omvang gemeente/groepen mensen
• Wel of minder voorbereid op komst Wabo
• Welke specifieke veranderingen meenemen
• Opleiding inrichten per rol (baliemedewerker) of
  anders
• Algemene informatie plenair en rest per module

77

Naam bijeenkomst Doel Voor wie Wat
Kickoff / bv in raadszaal of restaurant. Opening door wethouder   Tijdsduur 1 uur Gezamenlijke start van Wabo-opleiding Laatste stap in voorbereiding op werken met de Wabo Alle Wabo-medewerkers stand van zaken invoering Wabo - doel opleiding, programma opleiding, introductie Wabo en kennismaking met e-learning en juridisch handboek
Introductie van module X   Tijdsduur 1,5 uur Verdieping op de inhoud door per module plenair informatie over te dragen (PowerPoint en e-learning) Medewerkers per rol / per module Wat verandert er door de Wabo in jouw werk / in jouw rol Hoe heeft onze gemeente de Wabo geïmplementeerd (werkprocessen, voorbeeldbrieven etc.)
Werken met vragen in module X Tijdsduur 1,5 uur Verdieping op de inhoud door groepjes casus en vragen te behandelen. Medewerkers per rol / per module Aan de hand van praktijkvragen en discussie kennisdelen en kennis verankeren
78
Hoe toepassen (3)

• Wabo in negen stappen op het netvlies
• Ik hier?! Trek de aandacht!
• Stel vooraf leerdoelen op
• Hoe zat het ook alweer? Ophalen van voorkennis
• Presentatie van de leerstof
• Begeleiden van het leerproces
• Hoe zat het ook alweer? Oproepen van het
  geleerde
• Feedback geven
• Evalueren is ook leren!
• Het geleerde toepassen in de praktijk

79
Ik hier?! Trek de aandacht!

• Probeer de aandacht naar je toe te trekken.
  Deelnemers vragen zich af Wat heb ik eraan.
  Doe bijvoorbeeld een gewaagde uitspraak.
• Dit kan een aanzet zijn tot nadenken.. en
  nieuwsgierigheid motiveert immers om te leren.
  Hiermee houd je de aandacht vast!
• Geef een voorbeeld van de situatie nu veel
  vergunningen voor één project deelnemers
  herkennen dit laat een foto zien van een project
  uit de eigen omgeving. Dat levert reacties op.
  Gebruik dat als een ijsbreker. Je hebt de
  beschikking over de sheets, het handboek en de
  e-learningtool.

80
Stel vooraf leerdoelen op

• Maak duidelijk wat de deelnemer aan deze
  cursus heeft. Wat weet hij straks meer dan nu?
  Schijf het op of projecteer het. In de
  PowerPoint van de seminars is dit al verwerkt. Je
  kunt deze nog aanscherpen voor je eigen
  organisatie. De deelnemers leren sneller als zij
  dit direct kunnen vertalen naar hun eigen werk.
  Sluit daar op aan! Herkenbaarheid en de grote
  opbrengst van de cursus maakt een deelnemer
  actief.
• Het zal vooral gaan om kennisoverdracht. Doceren
  of vertellen is minder effectief. De deelnemers
  kunnen zelf lezen. Dus lees niet voor! De
  werkvorm zal vooral een combinatie zijn van
  vertellen en praktisch vertalen. Betrek daarin de
  deelnemers. Vraag én geef voorbeelden. Maak
  gebruik van de voorbeelden op de sites van VROM.

81
Hoe zat het ook alweer? Ophalen van
voorkennis

• De deelnemers hebben ongetwijfeld al enige
  kennis over de Wabo. Vraag de deelnemers of en
  wat er bekend is. Sluit aan bij die kennis door
  kort daarnaar te verwijzen. Dat kan aan de hand
  van een concreet probleem daardoor voorkom je
  dat het een karakter krijgt van overhoren.
• Laat de deelnemers voorbeelden geven. Zorg
  ervoor dat je deze informatie niet herhaalt!
  Gebruik de informatie in de verdere uitwerking
  door daarnaar te verwijzen. Maak ook gebruik van
  de verschillende besluitvormingsmomenten in uw
  organisatie. Ook dat levert herkenning op.

82
Presentatie van de leerstof

• Denk vooraf goed na over wat je wilt bespreken
  en over de manier waarop je de cursus wilt
  inrichten. Zoek een logische volgorde. Werk
  vooral met kernpunten, schemas e.d. De
  deelnemers hebben zelf (wet)teksten om te lezen.
  Herhaal niet wat al op papier staat. Je zou
  voorafgaand aan de cursus kunnen vragen om iets
  te lezen bijvoorbeeld een folder van VROM over
  de hoofdlijnen van de Wabo.
• Handig is om te beginnen met een korte
  toelichting op het programma. Bespreek daarna de
  kernpunten en ga dan dieper op de stof in. Een
  logische volgorde in de behandeling is het proces
  van de Wabo, de 6 modules zijn juist daarom zo
  opgebouwd.
• Geef tijdens de bespreking veel voorbeelden. Je
  kunt het materiaal gebruiken uit de casuïstiek,
  de juridische leidraad en je eigen praktijk. Maak
  gebruik van de goede dingen die al bestaan.
  Gebruik links naar schemas en filmpjes uit de
  PowerPoint. De e-learningtool kan helpen bij het
  uitleggen van een situatie.
• Eindig met een samenvatting.

83
Begeleiden van het leerproces

• Het aanbieden van informatie aan de deelnemers
  leidt niet vanzelf tot leren. De deelnemers
  moeten de gelegenheid hebben om het te verwerken.
  
• Het beste is om de deelnemer zelf actief bezig
  te laten zijn met de informatie. Dat kan bijv.
  door erover na te denken, vragen te stellen of te
  laten stellen, informatie opzoeken, verband
  zoeken met wat al bekend is.
• Gun jezelf stiltes. Dat geeft de deelnemer
  gelegenheid na te denken en te toetsen of hij
  alles heeft begrepen. Vraag dat ook aan de
  deelnemers. Probeer niet op alle vragen zelf te
  antwoorden. Maak een mix waarin ook de deelnemers
  nadrukkelijk een rol hebben.

84
Hoe zat het ook alweer? Oproepen van het
geleerde

• Het is belangrijk dat de deelnemer het geleerde
  ook in praktijk kan brengen. Oefening baart
  kunst, tenslotte!
• Geef bijvoorbeeld een opdracht die veel lijkt op
  wat je net hebt uitgelegd. Maak deze opdrachten
  daarna telkens iets moeilijker. Doe dat vooral
  met korte opdrachten. Laat de deelnemer (of
  groepjes) eerst zelf uitzoeken en geef de ruimte
  om aan de slag te gaan.
• Volg het proces en controleer of er
  onduidelijkheden zijn. Zorg voor een goede
  nabespreking deelnemers geven eerst antwoord,
  aanvulling van andere deelnemers en daarna
  jijzelf. De casuïstiek uit de seminars of de
  E-learning kun je hier voor gebruiken.

85
Feedback geven

• Als de deelnemer heeft verteld wat zijn
  oplossing is, dan is het belangrijk dat hij
  nauwkeurig te horen krijgt wat fout is en wat
  goed. Het lijkt vaak vanzelfsprekend dat de
  deelnemer de nieuwe informatie goed verwerkt.
  Benoem de fouten en geef suggesties en
  verbeteringen.
• Ook de goede dingen moeten worden benoemd. Dat
  stimuleert. Vaak zijn er verschillende
  oplossingen mogelijk. Leg dat dan ook uit.

86
Evalueren is ook leren!

• Misschien vind je het raar om collegas een
  toets af te nemen. Het geeft hen echter wel de
  zekerheid en bevestiging dat zij de lesstof
  hebben begrepen en daar ook iets mee kunnen doen.
  Je kunt vragen stellen en opdrachten geven.
• In deze fase gaat het vooral om de vraag of de
  deelnemers het resultaat hebben bereikt, dat bij
  stap 2 is geformuleerd. De Juridische leidraad
  Wabo is een mooi document om de deelnemers een
  aantal zoekopdrachten te geven. Zij betrekken dan
  de lesstof en de leidraad als naslagwerk. Ook de
  e-learning kent een eindtest.

87
Het geleerde toepassen in de praktijk

• Het is belangrijk dat voortdurend een relatie
  wordt gelegd met de praktijk van de deelnemers.
  Je hebt daarvoor voorbeelden gebruikt, je kent de
  werksituatie en hebt opdrachten gegeven die de
  toepassing duidelijk maken. De deelnemers kennen
  het bestaan van het handboek en de
  e-learningtool.
• Laat deze cursus niet als een eenmalig iets
  bestaan. Het zou goed zijn om de deelnemers met
  een praktijkopdracht weg te laten gaan. Een
  nabespreking daarvan zou kunnen tijdens een zgn.
  terugkombijeenkomst of via een e-mailbespreking.
  Als dat goed loopt is de kans op transfer het
  grootst.
• Wij wensen je veel succes om het geleerde in
  praktijk te brengen!

88
Vragen?

• Voor vragen of meer informatie staan onze
  programmamanagers voor je klaar
• Piet Deenen
• Tel. [phone]
• p.deenen_at_bestuursacademie.nl
• Harry Ploeg
• Tel. [phone]
• h.ploeg_at_bestuursacademie.nl
• Marloes van Peer
• Tel. [phone]
• m.van.peer_at_bestuursacademie.nl
• Marieke van Leeuwen
• Tel. [phone]
• m.van.leeuwen_at_bestuursacademie.nl
• Engbert de Jong
• Tel. [phone]
• e.de.jong_at_bestuursacademie.nl

89
Hoe toepassen

• Gebruik de documentatie van VROM
• Infobladen Omgevingsvergunning (Minimale
  vereisten Wabo,
• Omgevingsloket online, Wabo en archiefbeheer,
  Toezicht en
• handhaving)
• Reikwijdte Omgevingsvergunning
• De Waterwet en de Wabo
• Handreiking Handhaving
• Wetteksten Wabo en Bor/Mor
• Aansluitprocedure voor Omgevingsloket online,
  fase 1,2,3
• Handreikingen voor gebruik van Omgevingsloket
  online
• Winst met de Wabo de omgevingsvergunning voor
  de bouw

90
De sleutel tot succesSeminars Wabo-opleiding

• Module 6
• Toezicht en Handhaving Casus

91
Casus Module 6 Toezicht en Handhaving

• Beschrijving
• Anna de Vries is directeur van een
  chocoladefabriek in de gemeente X. Het bedrijf
  beschikt over een omgevingsvergunning van de
  provincie Y. U bent werkzaam bij de gemeente en
  belast door het college van BenW met het toezicht
  op de naleving van de Wabo.
• U loopt op een mooie zonnige woensdagmiddag langs
  de fabriek en ziet bouwactiviteiten op het
  terrein plaatsvinden. U besluit eens te gaan
  kijken. Tijdens uw rondgang ziet u dat er een
  grote loods gebouwd wordt en dat daarvoor 6 bomen
  zijn gekapt. De opzichter staat u te woord en
  geeft aan dat dit een haastklus betreft en dat
  hij weinig tijd heeft. Hem is niets bekend over
  een vergunning voor het bouwen of kappen.

92
Vragen

• Vraag 1
• Wat zou u doen?
• Reactie
• Dat hangt af van de urgentie van de situatie en
  de afspraken die de gemeente heeft gemaakt met
  Provincie. Uitgegaan wordt van een situatie die
  geen direct optreden vereist. U bent als
  toezichthouder namens de gemeente bevoegd om
  toezicht te houden. In eerste instantie moet
  worden nagegaan of er vergunningplicht op grond
  van de Wabo of anderszins bestaat. Contact
  opnemen met de Provincie en met de rechthebbende
  op de zaak ligt ook voor de hand. Op basis
  daarvan kan dan worden bepaald welk traject moet
  worden ingezet legaliseren, het op minnelijke
  wijze beëindigen van de situatie of handhaven.

21 november 2020
93
Vragen (2)

• Vraag 2
• Op welke wijze zou u -in deze casus- gebruik
• maken van het Omgevingsloket online?
• Reactie
• Het omgevingsloket online heeft geen aparte rol
  en rechten voor de toezichthouder. Wel heeft de
  toezichthouder inzage in het aanvraag- en
  behandeldossier om de status van een eventuele
  procedure te kunnen vaststellen. Ook moet de
  toezichthouder enige kennis hebben van de
  vergunningcheck en aanvraagmodule.

21 november 2020
94
Vragen (3)

• Vraag 3
• Bij terugkomst op kantoor besluit uw teamleider
• dat een integrale toezichts- en handhavingsactie
  bij
• dit bedrijf wenselijk is.
• Hoe zou u dat aanpakken?
• Welke wet- en regelgeving wordt overtreden?
• Wie gaat u betrekken?
• Hoe gaat u vervolgens te werk?

21 november 2020
95
Vragen (4)

• Reactie
• Ook dit hangt af van de afspraken die met de
  Provincie zijn gemaakt. Het is goed mogelijk dat
  de gemeentelijke ambtenaren in opdracht van en
  onder verantwoordelijkheid van de Provincie hun
  toezichtstaken uitvoeren (dubbele aanwijzing).
• Naar verwachting zal een team worden
  samengesteld van deskundigen op de aspecten
  bouw, milieu, kappen en brandveiligheid, omdat
  dit ook de aspecten zijn die mogelijk overtreden
  worden. Indien het een eenvoudige case is, kan
  het ook zijn dat minder toezichthouders in staat
  zijn om het dossier verder af te handelen.

21 november 2020
96
Vragen (5)

• Vraag 4
• Stel de gemeente, de provincie en het OM willen
  allemaal een sanctie opleggen. Welke sancties
  zouden opgelegd kunnen worden en hoe gaat dat in
  zijn werk?
• Reactie
• In dit geval is de Provincie bevoegd gezag voor
  de handhaving. De gemeente kan niet zelfstandig
  handhaven. Het strafrecht is een onafhankelijk
  domein t.o.v. het bestuursrecht en het staat het
  OM dus vrij om eventueel een proces-verbaal op te
  laten maken. Waarschijnlijk zijn er afspraken
  gemaakt tussen OM en de bevoegde bestuursorganen
  over de afstemming.

21 november 2020
97
Vragen (6)

• Vraag 5
• Hoe kan op korte termijn worden ingegrepen?
• Reactie
• Dat kan op verschillende manieren. Door het
  toepassen van (spoedeisende) bestuursdwang of een
  dwangsom. Ook kan de Officier van Justitie
  stillegging van de activiteiten als een
  voorlopige maatregel opleggen.

21 november 2020
98
Vragen (7)

• Vraag 6
• Noem drie verschillen tussen de last onder
• dwangsom en de last onder bestuursdwang
• Reactie
• last onder dwangsom last onder bestuursdwang
• - financiële prikkel - feitelijk beëindigen
  overtreding
• - niet in spoedeisende - ook in spoedeisende
  situaties
• situatie
• - altijd schriftelijk - soms achteraf
  schriftelijk

21 november 2020
99
Vragen (8)

• Vraag 7
• Noem enkele belangrijke verschillen tussen
• tussen de bestuursrechtelijke handhavingsinstrumen
  ten en de strafrechtelijke handhavingsinstrumenten
  
• Reactie
• Bestuursrecht Strafrecht
• - reparatoir van aard - punitief van aard
• - overtreding staat centraal - schending norm
  centraal
• - medewerkingsplicht - verschoningsrecht

21 november 2020
100
Vragen (9)

• Vraag 8
• Welke bestuursorganen kunnen coördinatie van
• handhaving afdwingen?
• Reactie
• College van Gedeputeerde Staten en de Minister
  van VROM.
• Zie juridische leidraad pag. 173-174

21 november 2020
101
Vragen (10)

• Vraag 9
• Noem een aantal bevoegdheden van de
  Toezichthouder
• Reactie
• Die zijn opgenomen in de art. 511 tot en met
  520 van de Awb.
• Zie voor een overzicht de juridische leidraad
  pag 175-177

21 november 2020
102
Vragen (11)

• Vraag 10
• Noem een aantal bevoegdheden van de
  Opsporingsambtenaar
• Reactie
• Zie de juridische leidraad pag. 197-200

21 november 2020
103
Vragen (12)

• Vraag 11
• Wat zijn de belangrijkste consequenties van de
  wijziging van
• de Awb voor het werk van de toezichthouder?
• Reactie
• Verschillende nieuwe begrippen hebben hun
  intrede gedaan, mede als gevolg van het opnemen
  in de Awb van het instrument bestuurlijke boete.
• Meer dan voorheen zal er voorafgaand aan de
  inzet van een sanctiemiddel moeten worden
  nagedacht over de aanpak, de samenloop, de
  rechten van de overtreder en de procedure.
• Zie juridische leidraad pag.178 e.v.

21 november 2020