M

1
MÔ HÌNH Ð?NH GIÁ TÀI S?N V?N - CAPM
2
N?I DUNG
3
CÁC GI? THI?T C?A MÔ HÌNH

• T?t c? các nhà d?u tu d?u là d?u là các nhà d?u
  tu hi?u qu? Markowitz.
• Các nhà d?u tu có th? di vay và cho vay b?t k? s?
  ti?n nào ? lãi su?t phi r?i ro rf .
• T?t c? các nhà d?u tu d?u có các mong d?i thu?n
  nh?t
• T?t c? các nhà d?u tu d?u có m?t ph?m vi th?i
  gian trong m?t k? nhu nhau.

4
CÁC GI? THI?T C?A MÔ HÌNH

• T?t c? các kh?an d?u tu có th? phân chia tùy ý.
• Không có thu? và chi phí giao d?ch liên quan t?i
  vi?c mua và bán các tài s?n
• Không có l?m phát hay b?t k? thay d?i nào trong
  lãi su?t, ho?c l?m phát du?c ph?n ánh d?y d?.
• Các th? tru?ng v?n ? tr?ng thái cân b?ng

5
TÀI S?N PHI R?I RO?

• Nhu chúng ta dã d?nh nghia tài s?n r?i ro là tài
  s?n có t? su?t sinh l?i không ch?c ch?n trong
  tuong lai
• Tài s?n phi r?i ro là tài s?n có t? su?t sinh l?i
  ch?c ch?n, d? l?ch chu?n t? su?t sinh l?i mong
  d?i c?a tài s?n này s? b?ng không (?f0)
• T? su?t sinh l?i có du?c trên tài s?n dó s? là t?
  su?t sinh l?i phi r?i ro

6
K?T H?P TÀI S?N PHI R?I RO V?IDANH M?C TÀI S?N
R?I RO

• Hi?p phuong sai v?i tài s?n Phi r?i ro
• Hi?p phuong sai gi?a hai t?p h?p t? su?t sinh
  l?i
• Covab
• Vì t? su?t sinh l?i trên tài s?n phi r?i ro là
  ch?c ch?n, nên d? l?ch chu?n t? su?t sinh loi
  mong d?i c?a tài s?n này s? b?ng không
• Và hi?p phuong sai gi?a tài s?n phi r?i ro v?i
  tài s?n r?i ro luôn b?ng không.

7
K?T H?P TÀI S?N PHI R?I RO V?IDANH M?C TÀI S?N
R?I RO

• T? su?t sinh l?i mong d?i c?a danh m?c bao g?m c?
  m?t tài s?n phi r?i ro là bình quân t? tr?ng c?a
  hai t? su?t sinh l?i
• E(Rp) wf.rf (1-wf).E(Ri)
• Trong dó
• wf t? tr?ng c?a tài s?n phi r?i ro
• rf t? su?t sinh l?i c?a tài s?n phi r?i ro
• E(Ri) t? su?t sinh l?i mong d?i danh m?c i c?a
  các tài s?n r?i ro

8
K?T H?P TÀI S?N PHI R?I RO V?IDANH M?C TÀI S?N
R?I RO

• Ð? l?ch chu?n
• Phuong sai c?a m?t danh m?c g?m 2 tài s?n
• s2p wf2df2 (1- wf)2 si2 2wf(1-wf)pfi
  sf si
• Do m?i tuong quan gi?a tài s?n phi r?i ro v?i b?t
  k? m?t tài s?n r?i ro i nào d?u b?ng không, nên
  pfi s? b?ng không, lúc dó
• s2p (1- wf)2 si2
• Ð? l?ch chu?n s? là sp (1- wf)si
• Nhu v?y, d? l?ch chu?n c?a danh m?c gi?a tài s?n
  phi r?i ro v?i tài s?n r?i ro là t? l? tuy?n tính
  c?a d? l?ch chu?n danh m?c tài s?n r?i ro

9
K?T H?P DANH M?C TRÊN ÐU?NG BIÊN HI?U QU?
MARKOWITZ

• K?t h?p r?i ro t? su?t sinh l?i
• Ð? th? t? su?t sinh l?i và r?i ro có th? có c?a
  danh m?c k?t h?p gi?a hai tài s?n s? có d?ng
  du?ng th?ng

D
M
C
B
rf
A
10
K?T H?P DANH M?C TRÊN ÐU?NG BIÊN HI?U QU?
MARKOWITZ

• Tru?ng h?p s? d?ng dòn b?y
• Ð? d?t du?c m?t t? su?t sinh l?i cao hon t?i di?m
  M nhung ph?i ch?p nh?n m?c d? r?i ro cao hon. Ta
  s? d?ng dòn b?y tài chính b?ng cách di vay ? lãi
  su?t phi r?i ro và d?u tu s? ti?n này vào danh
  m?c tài s?n r?i ro M
• N?u vay m?t s? ti?n b?ng 50 s? ti?n b?n có v?i
  lãi su?t phi rui ro rf lúc này wf s? không còn là
  m?t t? l? duong n?a mà là m?t t? l? âm là -50
  (wf -0,50)

11
K?T H?P DANH M?C TRÊN ÐU?NG BIÊN HI?U QU?
MARKOWITZ

• Ði?u này ?nh hu?ng lên r?i ro và t? su?t sinh l?i
  c?a danh m?c nhu sau
• E(Rp) wf.rf (1- wf).E(RM)
• -0,50.rf 1-(-0,50).E(RM)
• -0,50.rf 1,50.E(RM)
• T? su?t sinh l?i s? gia tang tuy?n tính d?c theo
  du?ng rf- M vì t? su?t sinh l?i g?p tang 50
  nhung b?n ph?i tr? lãi ? t? l? phi r?i ro trên
  kho?n ti?n mà b?n vay mu?n

12
K?T H?P DANH M?C TRÊN ÐU?NG BIÊN HI?U QU?
MARKOWITZ

• Ch?ng h?n nhu, gi? s? rf 6,0 và E(RM) 12,0
• T? su?t sinh l?i trên danh m?c có s? d?ng dòn b?y
  s? là
• E(Rp) -0,50(6,0) 1,5(12,0) 0,15
• Ð? l?ch chu?n c?a danh m?c có dòn b?y là
• sp (1-wf). sM 1 (-0,50). sM 1,5 sM
• Nhu v?y c? t? su?t sinh l?i và r?i ro d?u tang
  theo du?ng th?ng tuy?n tính rf M ban d?u và m?
  r?ng v? phía bên ph?i

13
K?T H?P DANH M?C TRÊN ÐU?NG BIÊN HI?U QU?
MARKOWITZ

• Các di?m trên du?ng m? r?ng này có uu di?m hon
  m?i di?m n?m trên du?ng hi?u qu? Markowitz.
• Do dó có m?t du?ng hi?u qu? m?i dó là du?ng
  th?ng t? rf ti?p xúc v?i di?m M.
• Ðu?ng th?ng này du?c xem là du?ng th? tru?ng v?n
  (CML) và du?c th? hi?n trong hình sau

14
K?T H?P DANH M?C TRÊN ÐU?NG BIÊN HI?U QU?
MARKOWITZ

• Ðu?ng th? tru?ng v?n CML v?i gi? d?nh vay ho?c
  cho vay ? lãi su?t phi r?i ro

15
Thu?c do r?i ro c?a tài s?n r?i ro là gì?

• Thu?c do r?i ro dáng tin c?y c?a các tài s?n r?i
  ro là hi?p phuong sai c?a chúng v?i danh m?c th?
  tru?ng
• T?m quan tr?ng c?a hi?p phuong sai du?c bày t?
  qua hai quan di?m
• Th? nh?t Trong th?o lu?n v? mô hình danh m?c
  Markowitz, thu?c do r?i ro dáng tin c?y d? xem
  xét khi dua thêm m?t ch?ng khoán vào trong danh
  m?c là hi?p phuong sai trung bình c?a nó v?i t?t
  c? các tài s?n khác trong danh m?c

16
Thu?c do r?i ro c?a tài s?n r?i ro là gì?

• Th? Hai Vì m?i tài s?n r?i ro là m?t ph?n c?a
  danh m?c M. Có m?t cách có th? di?n t? m?i quan
  h? gi?a t? su?t sinh l?i c?a m?i tài s?n này v?i
  t? su?t sinh l?i c?a danh m?c M là s? d?ng mô
  hình h?i qui tuy?n tính
• Ri,t ai bi RM,t e
• Ri,t T? su?t sinh l?i c?a tài s?n i trong kh?ang
  th?i gian t.
• ai T? su?t sinh l?i c? d?nh c?a tài s?n i
• bi H? s? d? d?c c?a tài s?n i
• RM,t T? su?t sinh l?i c?a M trong kh?ang th?i
  gian t
• e Ph?n sai s? ng?u nhiên

17
Thu?c do r?i ro c?a tài s?n r?i ro là gì?

• Phuong sai t? su?t sinh l?i c?a các tài s?n r?i
  ro
• Var(Ri,t) Var(aibi RM,t e)
• Var(Ri,t) 0Var(bi RM,t)Var(e)
• Var(bi RM,t) là phuong sai t? su?t sinh l?i c?a
  m?t tài s?n so v?i phuong sai c?a t? su?t sinh
  l?i th? tru?ng (phuong sai h? th?ng)
• Var(e) là phuong sai th?ng du t? su?t sinh l?i
  c?a tài s?n dó, phuong sai th?ng du này là tính
  b?t ?n (phuong sai không h? th?ng).
• Var(Ri,t) Phuong sai h? th?ng phuong sai
  không h? th?ng

18
R?I RO H? TH?NG VÀ KHÔNG H? TH?NG

• Do t? su?t sinh l?i ho?c giá c?a các ch?ng khoán
  bi?n d?ng không cùng chi?u v?i nhau, cho nên có
  m?t co h?i d? làm gi?m r?i ro cho các nhà d?u tu
  b?ng cách da d?ng hoá danh m?c có nhi?u lo?i
  ch?ng khoán
• R?i ro có th? lo?i b? hoàn toàn g?i là r?i ro
  không h? th?ng
• R?i ro không th? tránh du?c cho dù ta da d?ng hoá
  nhu th? nào di chang n?a là r?i ro th? tru?ng hay
  r?i ro h? th?ng

19
R?I RO H? TH?NG VÀ KHÔNG H? TH?NG
20
M?t s? nguyên nhân d?n d?n r?i ro

• R?i ro h? th?ng do
• Thay d?i trong lãi su?t
• Thay d?i trong s?c mua (l?m phát)
• Nh?ng thay d?i trong k? v?ng c?a nhà d?u tu v?
  tri?n v?ng c?a n?n kinh t?
• R?i ro không h? th?ng do
• Nang l?c và quy?t d?nh qu?n tr?
• Ðình công
• Ngu?n cung ?ng nguyên v?t li?u
• Nh?ng qui d?nh c?a chính ph? v? ki?m soát môi
  tru?ng
• Nh?ng tác d?ng c?nh tranh nu?c ngoài
• M?c d? s? d?ng dòn b?y tài chính và dòn b?y kinh
  doanh

21
R?I RO H? TH?NG VÀ KHÔNG H? TH?NG

• Các ch?ng khoán riêng l? tác d?ng nhu th? nào d?n
  r?i ro danh m?c
• R?i ro c?a m?t danh m?c da d?ng hoá t?t ph? thu?c
  vào r?i ro th? tru?ng c?a các ch?ng khoán trong
  danh m?c
• R?i ro th? tru?ng du?c do lu?ng b?ng Beta
• N?u mu?n bi?t m?t ch?ng khoán riêng l? góp ph?n
  vào danh m?c da d?ng hoá thì c?n ph?i do lu?ng
  r?i ro th? tru?ng c?a ch?ng khoán b?ng cách do
  lu?ng d? nh?y c?m c?a ch?ng khoán dó (ß) d?i vói
  bi?n d?ng c?a th? tru?ng

22
R?I RO H? TH?NG VÀ KHÔNG H? TH?NG

• ß l?n hon 1,0 có khuynh hu?ng khuy?ch d?i các
  thay d?i t?ng th? th? tru?ng.
• ß n?m gi?a 0 và 1,0 có khuynh hu?ng di chuy?n
  cùng v?i r?i ro th? tru?ng nhung không l?ch
  nhi?u.
• C? ph?n trung bình có ß b?ng 1

23
R?I RO H? TH?NG VÀ KHÔNG H? TH?NG

• T?i sao ß c?a ch?ng khoán l?i xác d?nh r?i ro
  danh m?c?
• ß l?n hon 1,0 có khuynh hu?ng khuy?ch d?i các
  thay d?i t?ng th? th? tru?ng.
• ß n?m gi?a 0 và 1,0 có khuynh hu?ng di chuy?n
  cùng v?i r?i ro th? tru?ng nhung không l?ch
  nhi?u.
• C? ph?n trung bình có ß b?ng 1

24
R?I RO H? TH?NG VÀ KHÔNG H? TH?NG

• Có hai di?m quan tr?ng v? r?i ro ch?ng khoán và
  r?i ro danh m?c
• R?i ro th? tru?ng chi?m ph?n l?n r?i ro c?a danh
  m?c da d?ng hoá t?t
• Beta c?a m?t ch?ng khoán do lu?ng d? nh?y c?m d?i
  v?i bi?n d?ng c?a th? tru?ng

25
N?I L?NG CÁC GI? Ð?NH C?A MÔ HÌNH CAPM

• S? KHÁC BI?T GI?A LÃI SU?T ÐI VAY VÀ CHO VAY
• Gi? d?nh ban d?u là nhà d?u tu có th? di vay và
  cho vay b?t k? s? ti?n nào ? lãi su?t phi r?i ro.
  Các nhà d?u tu có th? cho vay ti?n không gi?i h?n
  ? lãi su?t phi r?i ro b?ng cách mua Trái phi?u
  CP. Ngu?c l?i, ngu?i ta có th? nghi ng? khi di
  vay m?t s? ti?n không gi?i h?n ? lãi su?t phi r?i
  ro vì h?u h?t các nhà d?u tu ph?i tr? m?t ph?n bù
  liên quan d?n lãi su?t co b?n khi vay ti?n

26
N?I L?NG CÁC GI? Ð?NH C?A MÔ HÌNH CAPM

• Vì s? khác bi?t này, nên s? có 2 du?ng th?ng di
  d?n hi?u qu? Markowitz nhu hình sau

27
N?I L?NG CÁC GI? Ð?NH C?A MÔ HÌNH CAPM

• Ðo?n rf F d?i di?n cho các co h?i d?u tu có s?n
  khi nhà d?u tu k?t h?p gi?a cho vay v?i lãi su?t
  phi r?i ro v?i danh m?c F trên du?ng hi?u qu?
  Markowitz.
• Tuy nhiên chúng ta không th? m? r?ng du?ng rf F
  v? phía ph?i n?u nhu chúng ta không th? di vay
  v?i lãi su?t phi r?i ro.
• N?u lãi su?t di vay là Rb (r?i ro hon rf), lúc dó
  di?m ti?p xúc c?a du?ng th?ng xu?t phát t? Rb d?n
  du?ng hi?u qu? x?y ra t?i di?m K.
• Nhu v?y du?ng CML du?c t?o thành b?i rf F K
  G. Ði?u này nói lên chúng ta có th? di vay hay
  cho vay, nhung danh m?c d?u tu khi chúng ta di
  vay KHÔNG CÓ LN nhi?u nhu khi chúng ta gi? d?nh
  là chúng ta có th? vay v?i lãi su?t phi r?i ro.

28
N?I L?NG CÁC GI? Ð?NH C?A MÔ HÌNH CAPM

• MÔ HÌNH BETA B?NG KHÔNG
• Danh m?c có BETA b?ng không t?c là danh m?c t?n
  t?i mà ? dó các t? su?t sinh l?i hoàn toàn không
  tuong quan v?i danh m?c th? tru?ng.
• T? danh m?c có BETA b?ng không ch?n ra danh m?c
  có phuong sai nh? nh?t. (Danh m?c này không có
  r?i ro h? th?ng, nhung có m?t ít r?i ro không h?
  th?ng). Danh m?c này s? không ?nh hu?ng d?n du?ng
  CML, nhung nó cho phép xây d?ng m?t du?ng SML
  tuy?n tính nhu hình v? sau

29
N?I L?NG CÁC GI? Ð?NH C?A MÔ HÌNH CAPM

• - Gi? s? t? su?t sinh l?i có ?0gt t? su?t sinh
  l?i c?a tài s?n phi r?i ro, lúc dó d? d?c c?a
  du?ng th?ng di qua danh m?c th? tru?ng s? ít d?c
  hon nghia là ph?n bù r?i ro th? tru?ng s? nh?
  hon

30
N?I L?NG CÁC GI? Ð?NH C?A MÔ HÌNH CAPM

• - Ph?n bù r?i ro th? tru?ng là tích s? c?a ?
  v?i ph?n bù r?i ro th? tru?ng E(Rm)-E(Rz).
• - Nhu v?y phuong trình c?a CAPM v?i ?0 s? là
• E(Ri)E(Rz) ?i E(Rm)-E(Rz)
• CHI PHÍ GIAO D?CH
• V?i s? hi?n di?n c?a chi phí giao d?ch, các nhà
  d?u tu s? không di?u ch?nh t?t c? các sai l?ch
  giá c?, vì trong m?t s? tru?ng h?p chi phí mua và
  bán các ch?ng khoán b? d?nh giá sai s? bù tr? t?t
  c? t? su?t sinh l?i vu?t tr?i ti?m nang.
• Nhu v?y, các ch?ng khoán s? n?m r?t g?n v?i du?ng
  SML nhung không ph?i n?m dúng trên dó, du?ng SML
  s? là m?t dãi t?p h?p các ch?ng khoán hon là m?t
  du?ng th?ng don nh?t.

31
N?I L?NG CÁC GI? Ð?NH C?A MÔ HÌNH CAPM

• NH?NG GIÁ TR? MONG Ð?I VÀ CÁC KHO?NG TH?I GIAN
  HO?CH Ð?NH KHÔNG Ð?NG NH?T
• N?u các nhà d?u tu có các giá tr? mong d?i không
  d?ng nh?t v? r?i ro và t? su?t sinh l?i thì m?i
  nhà d?u tu s? có CML riêng c?a mình.
• Ð? th? t?ng h?p là t?p h?p nhi?u du?ng v?i ph?m
  vi c?a d?i du?c xác d?nh b?i s? khác bi?t c?a các
  giá tr? mong d?i. N?u các NÐT có thông tin nhu
  nhau và b?i c?nh nhu nhau thì dãi này khá h?p.
• Th?i gian khác nhau s? làm cho du?ng CML và SML
  s? khác nhau ? t?ng th?i di?m.

32
Ki?m ch?ng th?c nghi?m mô hình CAPM

• Có hai v?n d? c?t lõi
• Th? nh?t Thu?c do r?i ro h? th?ng (beta) ?n d?nh
  nhu th? nào? Và các u?c lu?ng beta du?c công b?
  khác nhau du?c so sánh nhu th? nào?
• Th? hai Gi?a beta và t? su?t sinh l?i trên các
  tài s?n r?i ro có m?i quan h? tính d?ng thu?n hay
  không?

33
Tính ?n d?nh c?a thu?c do r?i ro h? th?ng

• Danh m?c các c? phi?u càng l?n và có th?i gian
  càng dài thì beta c?a danh m?c càng ?n d?nh
• Các nhân t? khác ?nh hu?ng d?n tính ?n d?nh c?a
  beta là s? tháng du?c s? d?ng d? u?c lu?ng beta
  ban d?u và beta ki?m d?nh
• Các beta danh m?c s? b? sai l?ch n?u các beta
  c?a t?ng ch?ng khoán cá th? không ?n d?nh.

34
Tính ?n d?nh c?a thu?c do r?i ro h? th?ng

• Hai nhà nghiên c?u Carpenter và Upton k?t lu?n
  r?ng các tiên doán c?a beta s? t?t hon n?u s?
  d?ng các beta dã di?u ch?nh kh?i lu?ng giao d?ch.
  
• Danh m?c các c? phi?u càng l?n và có th?i gian
  càng dài thì beta c?a danh m?c càng ?n d?nh.

35
M?i quan h? gi?a r?i ro h? th?ng và t? su?t sinh
l?i

• M?i quan h? gi?a r?i ro h? th?ng và t? su?t sinh
  l?i là m?i quan h? cùng chi?u, m?c dù m?i quan h?
  này không tuy?n tính hoàn toàn.
• T? su?t sinh l?i vu?t tr?i hàng tháng và beta c?a
  danh m?c có m?i quan h? tuy?n tính duong, m?c dù
  di?m ch?n cao hon giá tr? không nhu mong d?i.
• H?u h?t các du?ng SML du?c do lu?ng có d? d?c
  duong.
• Các d? d?c thay d?i gi?a các th?i k?.
• Các di?m c?t không b?ng không.
• Các di?m c?t này cung không thay d?i gi?a các
  th?i k?

36
?nh hu?ng c?a phân ph?i không d?i x?ng lên m?i
quan h?

• S? m?t d?i x?ng có th? gi?i thích cho k?t qu? mà
  ? dó
• Ð?nh giá th?p các c? phi?u có beta th?p. Vì v?y,
  các nhà d?u tu nh?n du?c t? su?t sinh l?i cao hon
  giá tr? mong d?i.
• Ð?nh giá cao các c? phi?u có beta cao. Vì v?y,
  các nhà d?u tu nh?n du?c t? su?t sinh l?i th?p
  hon giá tr? mong d?i.
• Tuy nhiên, các c? phi?u có beta m?t d?i x?ng
  duong cao cho co h?i v? t? su?t l?i r?t l?n. do
  dó các nhà d?u tu s?n sàng tr? cho b?t d?i x?ng
  duong cao.

37
Tóm lu?c k?t qu? th?c nghi?m v? r?i ro và t? su?t
sinh l?i c?a mô hình CAPM

• M?i quan h? gi?a t? su?t sinh l?i và r?i ro h?
  th?ng c?a m?t danh m?c h? tr? cho mô hình CAPM
• Các di?m ch?n nói chung cao hon rf thông thu?ng.
• S? phân b? không d?i x?ng duong và các beta cao
  hon thì tuong quan nhau.
• Trên th? tru?ng hi?u qu? ngòai beta có các bi?n
  nhu quy mô, t? s? P/E, dòn b?y tài chính , B/P
  cung có kh? nang gi?i thích cho t? su?t sinh l?i.

38
DANH SÁCH NHÓM

• Tr?n Ng?c Hùng
• Nguy?n Th? Ng?c Khuyên
• Nguy?n Th? Ng?c Duyên
• Nguy?n Duong Hoàng M? Anh
• Nguy?n Th? L? Hoa
• Nguy?n Thanh H?ng
• Võ Th? Hi?n
• Lê Th? Huong
• Nguyên Ð?i Ha?i
• Lê Thi Kim Anh

39
C?m on!