Kundi hili ambalo lilijumuisha wana taaluma mbalimbali tok

1
TAARIFA YA MAJADILIANO SERA YA AFYA
2
UTANGULIZI

• Kundi hili ambalo lilijumuisha wana taaluma
  mbalimbali toka mikoa na maeneo kadhaa ya utoaji
  huduma yalikuwa na mambo makuu mawili ya kujadili
  ambayo ni
• Kujadili na kuotoa maoni na maboresho kwenye
  rasimu ya SERA YA AFYA
• Kujadili mambo yanayohusiana matatizo na
  maboresho ya huduma za Afya zinazotolewa na
  mashirika na asasi za kujitolea ikiwa ni pamoja
  na DDH

3
MAMBO YA AWALI

• Kikundi kilimchagua Dr. Meshack Massi Mganga Mkuu
  wa Mkoa wa Morogoro kuwa Mwenyekiti, na
• Bwana Euniace Bandio wa Hospitali ya Taifa
  Muhimbili kuwa Katibu

4
MJADALA KUHUSIANA NA RASIMU YA SERA YA TAIFA YA
AFYA NA MAPENDEKEZO
5
Utangulizi

• Kikundi kiliona kuwa ilikuwa ni busara kuwa Sera
  ya Taifa ya Afya itayarishwe upya kwa kuwa hii
  iliyopo ambayo ina umri wa zaidi ya miaka kumi,
  imepitwa na wakati kutokana na mabadiliko muhimu
  katika sekta ya Afya ikiwa ni pamoja na
  mabadiliko ya kisayansi, kiteknologia, mitindo ya
  maisha na magonjwa

6
Mjadala wa Kifungu hadi kifungu

• Kikundi kilipitia kifungu hadi kifungu na kufanya
  uhariri na pia mahali pengine kuongeza kifungu au
  kupunguza kinachoonekana umuhimu wake umemezwa na
  kifungu au vifungu vilivyotangulia.
• Katika majumuisho yetu tutaonyesha sehemu
  zilizopendekezwa kwa marekebisho na
  zinazopendekezwa kwa nyongeza.
• Zisizoonyeshwa kwenye jumuisho hili inaonyesha
  kuwa kikundi kimekubaliana nayo

7

• Kikundi kilikubaliana na maelezo mengi ya awali
  ya Sera hii yanayohusu Utangulizi, Hali ya Afya
  na Umuhimu wa Sera
• Kikundi kinapendekeza kuwa katika kifungu 4.3
  (xiii) uk. wa 9 kisomeke Kuwezesha mabaraza na
  vyama vya kitaaluma kuandaa, kuboresha na
  kusimamia viwango na maadili ya kitaaluma ili
  kuhakikisha kuwa jamii inapata huduma za Afya na
  Ustawi wa Jamii zilizo bora na salama

8

• Kuhusiana na Magonjwa ya Mlipuko kifungu 5.2(a)
  uk.10 Maelezo inapendekezwa ifuatavyo
• Nchi yetu bado inaendelea kukabiliwa na magonjwa
  ya kuambukiza na ya milipuko ya mara kwa mara,
  pamoja na jitihada kubwa za Serikali za
  kukabiliana nayo. Baadhi ya magonjwa hayo
  yameanza kuwa sugu kwa dawa zinazotumika hivi
  sasa na kusababisha ongezeko kubwa la gharama za
  tiba na vifo vingi, mfano Kifua kikuu na Malaria

9

• Aidha, kuna magonjwa mapya ambayo yameibuka
  duniani na kusambaa kwa kasi, mfano ni ugonjwa wa
  UKIMWI uliosambaa kote hapa nchini. Kuna magonjwa
  mengine yenye sura ya mlipuko ambayo yanaweza
  kuingia nchini, kwa mfano Ebola, Mafua ya Ndege
  n.k., na kutishia afya ya jamii, usalama na
  ustawi wa Taifa, gharama za kuzuia magonjwa hayo
  ni kubwa na zimekuwa zikiongezeka mwaka hadi
  mwaka

10

• Kifungu 5.4(a) Maelezo Juhudi kubwa zinafanyika
  katika kuboresha
• Kifungu 5.6(a) Maelezo sentenso ya pili Hii
  imeleta uwiano mzuri wa huduma za afya hapa
  nchini zinazotolewa
• Kifungu 5.6(c)(i) Serikali itaendelea kuzingatia
  dhana na kuimarisha Afya ya Msingi katika ngazi
  zote ili kuboresha huduma za Afya (Kikundi
  kilipendekeza kuwa Afya ya Msingi iwe namba moja
  (kifungu 5.1)katika eneo hili ndipo mengine
  yafuate)
• Kifungu 5.10(b) Madhumuni isomeke Kuimarisha
  mfumo na muundo wa utoaji tiba sahihi na salama
  hapa nchini.
• Kifungu 5.11(c)(iii) Serikali itaimarisha mfumo
  wa matunzo na matengenezo

11

• Inapendekezwa kuwa kuongezwe kifungu na 5.12
  kitakachozungumzia juu ya Ukusanyaji na Utupaji
  Sahihi Taka zitokanazo na Tiba, kwa pendekezo
  hili basi vifungu vinavyofuatia vinavyoangukia
  kifungu kikuu cha tano (5.0) zitasogezwa mbele
  kwa hesabu kuanzia iliyokuwa 5.12 iwe 5.13 na
  kuendelea hadi iliyokuwa 5.21 iwe 5.22
• Pendekezo la kifungu cha 5.12 ni kama ifuatavyo

12

• 5.12 Ukusanyaji na Utupaji salama wa Taka
  zitokanazo na tiba (Medical Waste management)
• Maelezo yatengenezwe na wataalamu
• Madhumuni yatengenezwe na wataalamu
• Tamko la Sera
• Serikali itaimarisha mfumo wa Utupaji salama wa
  dawa, vifaa, vifaa tiba na vitendanishi
  vilivyoharibika au kuisha muda wake
• Serikali na wadau mbalimbali watashirikiana
  katika kuandaa miongozo ya utupaji salama wa taka
  zitokanazo na tiba

13

• Kifungu 5.14(c)(i) Serikali itaandaa na
  kusimamia kanuni
• Kifungu 5.15(a) maelezo isomeke kuanzia sentenso
  ya mwisho uk.20 kama ifuatavyo Vile vile,
  kumekuwa na majadiliano ya kutumia chembe hai na
  viini tete katika kuumba binadamu, jambo ambalo
  mataifa hayajakubaliana yaliyobaki yanafutwa na
  kwenda kwenye (b) Madhumuni

14

• Kifungu 5.8 kuhusu Ubora na Viwango, limejitokeza
  swali kuhusu kuweka tamko kwenye sera kuhusiana
  na ulinganisho wa vifaa tiba (standardization)
  kwa nia ya kurahisisha upatikanaji wa vifaa vya
  matengenezo (spares) Jambo hili lileta mjadala na
  kuona kuwa kundi kubwa (semina) itoe maoni juu
  yake
• Hata hivyo kutokana na hali ya sasa ya
  utandawazi, sheria ya manunuzi iliyopo inaonekana
  kupingana na mfumo halisi wa sasa

15
Masuala ya Mtambuka ya Sera

• Kifungu 6.3(c)(i) Serikali itatayarisha,
  itaboresha na itasimamia mkakati na miongozo ya
• Katika kujadili maelezo ya kifungu 6.4 kuhusu
  misamaha, ilijitokeza suala la Wazee, kuwa Wazee
  wasio na uwezo wa kifedha wanasamehewa kama
  wengine wote, je kutamka wazee hapo kuna maana
  gani?? Je si kama wengine wote wasio na uwezo, je
  ni vema Wazee wote wasamehewe kama inavyosema kwa
  Watoto, wanawake wajawazito, wenye magonjwa sugu
  n.k

16

• Katika kulijadili hili kikundi kiliona yafuatayo
• Kuwa ni kweli kuna wazee wenye uwezo, lakini je
  si nao ni wazee na waliishatumikia nchi kiasi cha
  kutosha
• Je si kweli kuwa kuna watoto, waja wazito, wenye
  magonjwa sugu wenye uwezo kuliko hata wale
  wasiosamehewa
• Utekelezaji wake unaonekana kuleta matatizo
  katika watendaji, kwa kuwa wengi wa Wazee wenye
  uwezo ndio wanaijua hii dhana ya msamaha na
  wanadai kusamehewa?
• Kikundi kinapendekeza semina itoe maoni kuhusu
  hili (Je Wazee wasamehewe kabisa??)

17

• Kifungu 6.5(c)(v) isomeke Serikali itaweka na
  kusimamia viwango vya majengo
• Kifungu 6.9(c)(iii) sentenso ya mwisho isomeke
  Aidha Serikali kwa kushirikiana na mabaraza ya
  taaluma na asasi husika.
• Kifungu 6.15(c)(i) isomeke Serikali itaimarisha
  mkakati wa kuziba
• Kifungu 6.17(c)(ii) isomeke Serikali itasimamia
  za kusimamia ithibati na mabaraza ya kitaaluma.

18

• Kifungu 6.18(a) Maelezo inapendekezwa iandikwe
  hivi
• Mabaraza ya kitaaluma ni vyombo muhimu katika
  kuandaa, kuboresha na kusimamia viwango na
  maadili ya taaluma.Pamoja na kuwepo kwa vyombo
  hivi bado maadili na viwango vya taaluma
  havizingatiwi na baadhi ya wanataaluma.
  Kutokuzingatiwa kunasababisha wananchi kukosa
  huduma bora wanazostahili au kucheleweshwa kupata
  huduma
• Kifungu cha 6.18(b) Madhumuni nacho kirekebishwe
  kama ifuatavyo
• Kuwapa wananchi huduma iliyo bora na salama
  inayotolewa na wataalamu wenye kuzingatia viwango
  na maadili ya kitaalamu

19

• Kifungu cha 6.18(b) Madhumuni nacho kirekebishwe
  kama ifuatavyo
• Kuwapa wananchi huduma iliyo bora na salama
  inayotolewa na wataalamu wenye kuzingatia viwango
  na maadili ya kitaalamu
• Inapendekezwa kuwa katika kifungu 6.18(c) Tamko
  la Sera liongezwe tamko moja kama ifuatavyo
• (iv) Serikali itaendelea kuunda mabaraza ya
  taaluma yatakayoratibu wanataaluma wa sekta ya
  Afya kulingana na mahitaji yatakayokuwepo.

20

• Kuhusiana na Kifungu namba 7.0 Muundo wa
  Kitaasisi kikundi kinapendekeza marekebisho
  yafuatayo
• 7.1.2 isomeke Halmashauri za Wilaya, miji,
  manispaa na za jiji badala ya Serikali za mitaa
• 7.2.1 sentenso ya pili isomeke Aidha itatathmini
  vituo vya kutolea huduma za Afya ili kuhakiki
  ubora huduma zitolewazo

21

• Kuhusu kifungu namba 8.0 Muundo wa Kisheria
  tunapendekeza
• Kifungu 8.2 para ya pili neno Tarafa liondolewe
  na isomeke Kamati za ngazi ya Kata, Kijiji/Mtaa
  na jamii
• Kifungu cha kwanza kinapendekezwa kurekebishwa
  kama ifuatavyo Kutakuwepo na vyombo vya
  kisheria kwa mujibu wa sheria. Mabaraza na bodi
  za kitaaluma za kusimamia taaluma na maadili
  katika utoaji huduma za afya ngazi zote.
  Kutakuwepo na bodi au kamati

22

• Kifungu 9.0 Mwisho, inapendekezwa isomeke
  HITIMISHO

23
MJADALA KUHUSIANA NA HOSPITALI ZA ASASI ZA
KUJITOLEA NA HOSPITALI TEULE ZA WILAYA
24
MATATIZO

• Matatizo ya mishahara ya wafanyakazi, hawalipwi
  kwa viwango sahihi
• Wanatoa misamaha katika hospitali hizi kama
  ilivyo katika zile za Serikali, hata hivyo kuna
  baadhi ya Hospitali hawatoi misamaha kama
  inavyopaswa kuwa.
• Wafanyakazi wanahama
• DDH zinapaswa kuingia mikataba na Halmashauri
  badala ya Wizara kama ilivyokuwa zamani
• Huleta wawakilishi dhaifu katika vikao muhimu

25

• Halmashauri kutoiona DDH kama hospitali zao
• Upungufu wa watumishi kwenye Hospitali hizi ni
  kama ilivyo kwenye sekta ya Afya
• Kutokuwepo na Uwazi katika matumizi ya fedha
• Tatizo la Secondment linaleta shida udhibiti wa
  watumishi
• Ajira za Watumishi waliochini ya viwango

26
Matatizo yanaendelea

• Kutopewa fedha za basket kama zilivyo zile za
  Serikali kwa ngazi za Zahanati na Vituo vya Afya
• Kuna malalamiko kuwa kwenye Zahanati na Vituo vya
  Afya vya Mashirika haya hawapewi yale yaliyo
  mahitaji yao

27
SERA INASEMAJE

• Sera inatambua kuwa umuhimu wa utendaji wa vituo
  hivyo, hii ni katika kifungu 6.6 inayohusu
  Ushirikishwaji wa Sekta Binafsi

28
MKAKATI WA KUONDOA MATATIZO

• Serikali iendelee kuboresha DDH badala ya kujenga
  Hospitali mpya penye DDH
• Serikali iendelee kushirikiana na Mashirika ya
  Dini na Hospitali Binafsi kwa kuwa Serikali haina
  uwezo wa kuhudumia wananchi wote
• Watumishi wa DDH walipwe kwa payrolls
  zilizoandaliwa Wizarani badala ya kuwapelekea
  fedha. Hata hivyo agizo la Serikali la kupitisha
  fedha benki liko palepale

29
MKAKATI unaendelea

• Kama mishahara ya watumishi itatolewa kama
  ruzuku, basi secondment isiwepo ila ikama zao
  zipitishwe na Wizara kabla ya kuajiri.
• Kuna umuhimu wa bodi za Afya kuundwa kwa ngazi
  zote na hasa kwa mikoa, na sheria itungwe kuona
  namna ya kusimamia bodi hizi na hasa za mikoa.