DOPING

1
DOPING

• Dr. Sadun TEMOÇIN
• ADÜTF Fizyoloji AD
• Dr. Mustafa ALTINISIK
• ADÜTF Biyokimya AD
• Aydin 2007

2
(No Transcript)
3
Sunum Plani

• Doping Nedir?
• Yasakli maddeler
• Kullanimi kisitli maddeler
• Kullanimi izinli olan maddeler
• Yasakli doping yöntemleri
• Doping neden yasaklanmistir?
• Doping kontrolü nedir?
• Doping Kontrol Istasyonu'nda neler olur?
• Doping suçlarinda cezalar

4
Doping Nedir?
Doping, "Uluslararasi Olimpiyat Komitesi (IOC)
tarafindan yasaklanmis madde veya yöntemlerin
sporcu tarafindan bilinçli veya bilinçsiz olarak
kullanimi" diye tanimlanmaktadir. Yasakli
maddelerin sporcunun idrarinda bulunmasi veya
yasakli yöntemin kullanilmasi doping suçlarini
olusturur.
5
Yasakli maddeler
IOC tarafindan bildirilen yasakli maddeler 5 ana
grup altinda toplanmaktadir 1-Uyaricilar
(Amfetamin, efedrin v.b.)2-Narkotik Analjezikler
(Morfin v.b.)3-Anabolik Ajanlar (Testosteron
v.b.)4-Diüretikler (Furosemid v.b)5-Peptid
hormonlar ve benzerleri (Eritropoietin, büyüme
hormonu, v.b.)
6
UYARICILAR, aktiviteyi arttiran ve yorgunluk
hissini azaltan maddelerdir. Bu tip maddeler,
sporcunun performansinin artmasina neden olan
psikolojik ve fiziksel uyari sagladiklari için
yasaktirlar.
7
Uyaricilarin, sinirlilik, kalp atisini
hizlandirmasi, kan basincini yükseltmesi, su
kaybi ve dolasim bozukluklarina neden olmasi gibi
bazi yan etkileri bulunmaktadir. Uyarici
kullanmanin fiziksel göstergeleri olarak göz
bebeginin büyümesi, terlemenin artmasi,
sinirlilik, saldirganlik, elde titremeler, kilo
kaybi, hizli kalp atisi ve yüksek kan basinci
verilebilir.
8
Kafein, gösterdigi uyarici etki nedeniyle IOC
tarafindan yasakli madde olarak kabul edilmistir.
Kafein miktarinin idrarda 12 mikrogram/ml olmasi
normal kabul edilir üzerinde olmasi sonucunda
test pozitif sayilmaktadir. Kahve, çay veya kola
gibi kafein içeren içeceklerin normal sinirlar
içerisinde kullanilmalari pozitif test sonucuna
neden olmaz. Ancak kafein tabletlerinin
kullanilmasi, kafein suppozituvarlarinin
uygulanmasi veya benzer enjeksiyonlar pozitif bir
test sonucuna neden olacaktir.
9
Kokain, hem yasakli bir doping maddesidir, hem de
ülkemiz sinirlari içinde kullanimi yasa
disidir. Çogu öksürük ve nezle ilaci, yasakli
uyarici maddeler tasimaktadir. Ancak bu tip
maddeler tasimayan ilaçlar da bulunmaktadir. Konu
mutlaka spor hekimine danisilarak çözülmelidir.
10
NARKOTIK ANALJEZIKLER, morfin ve morfinin
kimyasal ve farmakolojik benzerleri olup,
öncelikle agri kesici olarak kullanilmaktadir.
11
Agriyi hissetmemek için kullanilan narkotiklerin
pek çogu solunum depresyonuna neden olup,
fiziksel ve psikolojik bagimlilik gibi oldukça
tehlikeli yan etkileri bulunmaktadir.
12
Sporcu, bir rahatsizliktan dolayi agri kesiciye
gereksinim duyarsa hafif ya da orta derecedeki
agrilarin tedavisinde kullanilabilecek çesitli
doping sinifina girmeyen agri kesiciler
bulunmaktadir. Sporcu, bu konuyu spor hekimine
danisarak çözebilir.
13
(No Transcript)
14
ANABOLIK AJANLAR, vücutta üretilen dogal bir
steroid olan testosteron hormonuna benzer
etkilere sahip sentetik maddelerdedir.
15
Dogal testosteron "anabolik" (kas yapici) ve
"androjenik" (erkege özgü hal ve davranis) etki
saglar.
16
Atletik performansi arttirmak için anabolik
ajanlari kullanmak, ciddi saglik riskleri
tasimakta ve spor ahlakina ters düsmektedir.
Anabolik ajanlar, normal hormon fonksiyonunu
etkiler, karaciger hastaligi riskini artirir, kan
basincini yükseltir, yüksek yogunluklu lipidlerin
düzeyini yükselterek kardiyovasküler olay
riskinin artmasina neden olur. Bu etkilerinin
yani sira psikolojik etkileri de bulunmaktadir.
17
Anabolik ajanlarin kadinlarda kullanimlari sonucu
olusan etkiler - Erkeksi karakterlerin
olusmasi- Artan agresiflik, ruh halinde
dalgalanmalar, depresyon - Anormal menstrual
sikluslar ve mensturasyonun fonksiyon görmesinin
baskilanmasi- Yüz ve vücutta fazla tüylenme-
Klitorisin genislemesi- Sesin kalinlasmasi
18
Anabolik ajanlarin erkeklerde kullanimlari sonucu
olusan etkiler - Akne- Artan agresiflik, ruh
halinde dalgalanmalar, depresyon - Testislerin
boyutlarinin küçülmesi- Azalmis sperm üretimi-
Karaciger ve böbrek fonksiyonlarinda azalma-
Gögüslerde büyüme- Vaktinden evvel olusan
kellik- Prostat bezinin genislemesi
19
Anabolik ajanlarin büyüme çagindaki çocuklarda
kullaniminin etkileri - Vücut ve yüzde olusan
akneler- Kemiklerdeki kikirdak dokusunun erken
sertlesmesi sonucu boyda uzamanin ve büyümenin
durmasi
20
DIÜRETIKLER, böbrek üzerinde etkili olan ve fazla
miktarlarda suyun vücuttan atilmasina neden olan
bir ilaç grubudur. Bunlar genellikle sporcular
tarafindan, belirli agirlik siniflarina
girebilmek için (örnegin güres, boks v.b) geçici
agirlik kaybi ve diger bilesikler ile ilaçlarin
vücuttan atilmalarini saglayarak doping
testlerinden kaçmak amaciyla kullanilmaktadir.
21
Diüretikler, kullanimlari sonucu ortaya
çikabilecek saglik risklerine ek olarak, idrar
numunelerinin seyreltilmesi veya daha düsük
agirlik siniflarinda yarismak amaciyla kilo
kaybinda kullanilabildigi için yasaklanmistir.
Ayrica diüretiklerin kullanimi, hakça bir
yarismada sporun ruhuna aykiri oldugu için de
yasaktir.
22
Diüretiklerin kullanimi, dehidratasyona, kas
zayiflamasina, kramplara, kan basincinin
düsmesine ve elektrolit dengesizligiyle olusan
kalp düzensizliklerine neden olabilir.
23
PEPTID HORMONLAR VE BENZERLERI, büyüme, cinsel
davranislar, agriya karsi duyarlik ve davranis
gibi çesitli bedensel fonksiyonlarin
uyarilmasinda bir organdan digerine mesaj iletimi
görevini yerine getirmektedir.
24
Peptid hormonlari insan koryonik gonadotropin
(HCG), adreno kortikotropin (ACTH), insan büyüme
hormonu (HGH) ve eritropoietin (EPO)dir.
Benzerleri ise kimyasal olarak üretilmis dogal
olarak vücutta olusan peptid hormonlar ile benzer
etkileri bulunan ilaçlardir
25
Erkeklerde HCG'nin verilmesi, vücuttaki
androjenik steroidlerin normal düzeylerinde
artisa yol açar ve bu, testosteronun verilmesiyle
ayni etkiyi gösterir. HCG'nin kullanimi, bas
agrisi, sinirlilik, depresyon, yorgunluk ve
jinekomastiye (erkeklerde meme büyümesi) neden
olabilir. ACTH, sporcular tarafindan vücutta
dogal olarak üretilen kortikosteroidlerin
düzeylerini arttirmak ve öfori saglamak amaciyla
kullanilir.
26
Insan büyüme hormonu, metabolizma ve kas yapimini
etkileyen ve dogal olarak olusan bir maddedir.
Bununla birlikte bu ilacin kullanimi ile ilgili
tehlikeli yan etkileri bulunmaktadir. Asiri HGH
kullanimi, deride kalinlasma, kulaklar, el ve
ayak parmaklarinda büyüme, iç organlarda
genisleme, kemik ve yüz hatlarinin büyümesindeki
bozulma ile karakterize edilebilen akromegaliye
neden olabilir. HGH diyabete, kalp ve tiroid
hastaligina, menstrual düzensizliklere, seksüel
istek azalmasina, iktidarsizliga ve yasam
sürecinin kisalmasina neden olabilir.
27
Eritropoietin hormonu (EPO) böbrekler tarafindan
salinir ve kirmizi kan hücrelerinin üretimini
uyarir. EPO, bazi sporcular tarafindan
dayaniklilik sporlarinda, kirmizi kan
hücrelerinin sayisini ve buna bagli olarak
kaslara oksijen tasinimini arttirdigi için
kullanilmaktadir. Enjekte edilebilen EPO'nu
kullanimi, kan pihtilasmasi, felç ve kalp
hastaliklari riskinin artmasi gibi ciddi saglik
riskleri tasimaktadir. Eger ayni igneyi birden
fazla sporcu kullanmissa, sarilik (hepatit) ve
AIDS gibi enfeksiyon hastaliklarinin bulasma
riski vardir.
28
Kullanimi kisitli maddeler
IOC tarafindan bildirilen ve sporcular tarafindan
kullanimi kisitli olan maddeler de vardir bunlar
5 ana grup altinda toplanir1- Alkol2-
Marihuana3- Lokal anestezikler4-
Kortikosteroidler5- Beta-blokerler
29
(No Transcript)
30
Alkol, yasakli olmamasina karsin ulusal ve
uluslararasi federasyonlarin istegi üzerine,
örnegin eskrim ve pentatlon gibi spor dallarinda
sporcularda alkol düzeyi ölçülebilir.
31
Marihuana, IOC tarafindan kisitli kullanimi olan
maddeler sinifinda olup, Türkiye'de kullanimi
kanuni açidan yasaktir. Bazi spor dallarinda
ulusal ve uluslararasi federasyonlarin istegi
üzerine kontrol edilebilir.
32
Lokal anestezikler, ancak asagidaki kosullar
yerine getirildigi zaman kullanilabilirler -
Kokain disinda prokain, ksilokain, karbokain ve
benzer analjezikler kullanildiginda,- Lokal
enjeksiyon uygulandiginda (i.v. enjeksiyona izin
verilmemektedir),- Uygulanan ilaçlarin içinde
epinefrin gibi vazokonstriktörler bulunmadigi
durumlarda,- Tibbi olarak kullanimi yazili bir
belge ile kanitlandigi durumlarda.
33
Kortikosteroidlerin kullanimi yüzeysel (topikal)
uygulama (kulak, göz ve deri), solunum yolu ile
(inhalasyon) uygulanmasi (astim, allerjikrinit),
lokal ve eklem içine (intraartiküler) enjeksiyon
disinda, yasaklanmistir. Kortikosteroidlerin
agizdan, kas veya damar içine enjeksiyon ile
kullanimi izinli degildir. Izinli bazi
antienflamatuvar ilaçlarin isimleri ise Doping
Kontrol Merkezi'nden elde edilebilir.
34
Beta-blokerler, kalp hastaliklarinda kullanilan
kan basincini düsürüp kalp atislarini azaltan
ilaçlardir. Bu ilaçlar, ayni zamanda migren
tedavisinde ve el titremelerinin önüne
geçilmesinde kullanilir. Beta-blokerlerin, kalp
atis hizini düsürerek aticilik ve okçuluk gibi
spor dallarinda kolun sallanmamasi ve parmaklarin
titrememesi için kullanilmasi hakça bir yaris
kavramina karsidir.
35
Sporcunun dayaniklilik performansini azaltici
etkisinin yani sira, beta-blokerlerin
kullanilmasi sonucu kalp hastaliklari, astim,
depresyon, uykusuzluk ve cinsel problemler ortaya
çikmaktadir.
36
(No Transcript)
37
Kullanimi izinli olan maddeler
Vitaminler ve mineraller yasakli degildir. Ancak
bunlari çok miktarda kullanan sporcularin
çikabilecek saglik problemlerine dikkat etmeleri
gerekmektedir.
38
Bazi bitkisel ürünler yasakli maddeleri
içermektedir. Yasakli maddeleri içeren bu
bitkiler (bazi bitki çaylari gibi) yasaktir. Bu
nedenle genelde Uzak Dogu kökenli bitkisel
çaylarin kullanilmadan önce ne tip etken madde
içerdikleri kontrol edilmeli veya Doping Kontrol
Merkezi'ne sorulmalidir. Amino asitler yasakli
degildir.
39
Sporcular arasinda en yaygin inançlardan biriside
Protein bakimindan zengin yiyeceklerin (Özellikle
hayvansal kaynakli) vücut kas kitlesinde artisa
neden olacagidir. Diyetle alinan proteinler, kas
kitlesinin gelisimi için gerekli amino asitleri
saglarlar.
40
Sporcular almalari gereken proteinin vücut
agirliklari ve spor dallari ile orantili olmasi
gerektigini unutmamalidirlar. Genis vücut
kitlesine sahip olanlarin protein ihtiyaçlari
daha fazla olacaktir.
41
Tedavi amaçli kullanim ayricaligi
(TAKA) Sporcular herkes gibi bazi durumlarda
tedavi amaciyla ilaç kullanabilirler. Tedavi
amaciyla alinan ilaçlar içerisinde yasakli
maddeler bulunabilir. Bu durumda önceden
uluslararasi federasyonunuza ya da dopingle
mücadele kurulusuna TAKA (Therapeutic Use
Exemption-TUE) için basvurulur ve gerekli izin
alinir. Bu süreç, bir spor organizasyonundan 21
gün önce tamamlanmalidir.
42
Yasakli doping yöntemleri
IOC tarafindan bildirilen yasakli yöntemler 2 ana
grup altinda toplanir 1- Kan dopingi2- Idrarin
farmakolojik, kimyasal ve fiziksel olarak islem
görmesi.
43
Kan dopingi, kan ve kan ürünlerinin, kanin
oksijen tasima kapasitesini ve dolayisiyla
aerobik atletik performansi arttirmak amaciyla
damardan verilmesi yöntemine verilen isimdir. Kan
dopingi için kullanilan kan, sporcunun kendi kani
olabilecegi gibi baskasina da ait olabilir.
44
Atletik performansin arttirilmasi için sporculara
damardan kan verilmesi, spor ahlakina
aykiridir. Kan dopingi ayni zamanda tehlikeli
saglik problemleri de olusturmaktadir.
45
Idrarin farmakolojik, kimyasal ve fiziksel olarak
islem görmesi üzerinde doping kontrolü yapilacak
idrarin bütünlügünü, özelligini bozmaya yönelik
yöntem ve maddelerin kullanimidir. 
46
Idrar söktürücü kullanma, sporcunun kendi idrari
yerine sonda ile baskasinin idrarini verme,
idrari degistirme, idrarin bütünlügünü bozma,
probenesid ve benzeri maddelerle böbrekten doping
maddesinin idrarla atilisini önleme, bromantan ve
epitestosteron vererek testosteron ve
epitestosteron tayinini engelleme bu grup içinde
degerlendirilir.
47
doping ilaç kullaniminin tarihçesi
48
Doping neden yasaklanmistir?
Doping, sporun temel prensiplerine
aykiridir sporcularin haksiz avantajlar elde
etmelerine neden olur bazi doping maddeleri ve
yöntemlerinin sporcu üzerinde yan etkileri olur.
49
Doping kontrolü nedir?
Doping kontrolü, sporcularin seçimi idrar
numunelerinin toplanmasi analizi sonuçlarin
yorumlanmasi islemlerini içermektedir.
50
Doping kontrol analizleri halen daha çok idrar
örneklerinde yapilmaktadir. Yakin bir gelecekte
doping kontrol analizlerinin daha geçerli ve
kesin sonuç vermesi için, idrar örnekleri yerine
kan örneklerinin alinmasi ve bu islemin
yayginlasmasi planlanmaktadir. 
51
Doping kontrolü için sporcunun seçimi,
yarismalarda veya çalisma kamplarinda yapilir.
Yarisma disi doping numunesi alim islemi, yil
boyunca herhangi bir zamanda önceden yapilan bir
uyari sonucunda veya hiç haber vermeksizin
yapilmaktadir.
52
Doping Kontrolleri Ulusal ve Uluslararasi
Dopingle Mücadele Kuruluslari tarafindan organize
edilmekte ve yönetilmektedir. Dünyadaki Dopingle
Mücadele çalismalari Dünya Anti-Doping Ajansi
(World Anti-Doping Agency WADA) tarafindan
konulan kurallarla organize edilmektedir. 
53
WADA 1999 yilinda kurulmus ve 2003 yili Mart
ayinda Danimarka nin Kopenhag kentinde kabul
edilen Dünya Anti-Doping Kodu (World Anti-Doping
Code) uyarinca tüm dünyada dopingle mücadelede
etkin duruma gelmistir.
54
Ulusal ve Uluslararasi Dopingle Mücadele
Kuruluslari doping kontrollerini kabul edilen
uluslararasi standartlara uygun yapmak
zorundadir. Bu standartlar Dünya Anti-Doping
Ajansi ve/veya Uluslararasi Spor Federasyonlari
tarafindan yayinlanmaktadir.
55
Yarisma süresince veya bir takvime bagli sporcu
çalisma kamplarinda yürütülen önceden
programlanmis doping numunesi alim islemleri,
ilan edilmis doping kontrolü olarak
siniflandirilir.
56
Ilan edilmis doping kontrolü için sporcular,
doping kontrolü için genel olarak aldiklari
derecelere göre veya ilgili kurullarin
olusturdugu bir protokol sonucunda
seçilmektedirler. Seçilen sporcuya yarisma
sonunda verilen çagri formu ilgili kisi
tarafindan imzalanip onunla Doping Kontrol
Istasyonu'na kadar birlikte gelmesi istenir.
Bunun yapilmamasi, bir reddetme olarak rapor
edilir ve bu davranis dopingle ilgili bir suçtur.
57
Ilan edilmemis doping kontrolü islemlerinde
Bagimsiz Doping Kontrol Görevlileri sporcuyu
arayarak 36 saat içerisinde bir Doping Kontrol
Istasyonu'nda bulunmasini isteyebildigi gibi
sporcunun çalisma veya yarisma bölgesine giderek
kendisine duyuru formunu verebilir.
58
Doping Kontrol Istasyonu'nda neler olur?
1- Kayit 2- Toplama Kaplarinin Seçimi 3- Idrar
Numunesinin Verilmesi 4- Saklama Kaplarinin
Seçimi 5- Idrar Numunelerinin Bölünmesi 6- pH
ve Yogunluk Kontrolü 7- Kod Numarasinin
Yazilmasi 8- Idrar Numunelerinin Ambalajlanmasi
9- Imza Atma 10- Sporcuya Ait Kopyanin Alinmasi
59
Kayit sirasinda görevli, sporcuya adini sorar,
kimligini kontrol eder ve son 10 gün içerisinde
kullandigi ilaçlari, özel besin ve bitkisel
ürünleri ilgili forma kaydeder. Sporcunun,
aldigi tüm ilaçlari bildirmesi, kendisi için
yararlidir. Burada bildirilecek ilaçlar, ceza
durumunda hafifletici nedenler olabilir. Sporcu
Doping Kontrol Istasyonu'na yaninda birisini
getirmeli su, kola, bira gibi ufak ve orijinal
ambalajlarinda çesitli içecekleri
bulundurmalidir.
60
Idrar numunesi vermeye hazir oldugunda, sporcudan
doping numunesi alim istasyonunda bulunan toplama
kaplarindan bir tanesini seçmesi istenir.
61
Sporcudan, bir görevlinin yakin gözetiminde
seçilen kap içerisine en az 100 ml olmak üzere
idrar vermesi istenir. Bu sirada sporcunun diz
altindan gögüs üstüne kadar soyunmasi gerekir.
62
Idrar numunesinin, sporcunun kendisi tarafindan
ve dogru yöntemle verildiginden emin olunmasi
için sporcunun görevli tarafindan yakindan
gözlenmesi gerekmektedir. Sporcu gerekli olan en
az 100 ml idrari verene kadar birkaç dakika ile
birkaç saat arasinda beklenebilir.
63
Sporcudan, verilen idrar numunesini koymak için 2
tane saklama kabini seçmesi istenir. Idrar
numunesi, seçilen "A" ve "B" siselerine sporcu
tarafindan paylastirildiktan sonra siselerin
agizlari görevli tarafindan kapatilip özel bir
sekilde mühürlenir. Eger numune miktari az ise
"A" sisesine en az 50 ml olacak sekilde idrar
konulmalidir. Laboratuvarda yapilan analizlerde,
"A" numunesinde bir veya daha çok yasakli madde
bulunmasi halinde, sporcunun yaninda yapilan "B"
sisesindeki numune analizi ile "A daki sonucun
dogru olup olmadigi kesinlik kazanir.
64
Idrar numunesi seçilen "A" ve "B" siselerine
sporcu tarafindan paylastirildiktan sonra idrar
toplama kabinda kalan idrarin pH degeri (asitlik
derecesi) ve yogunlugu, görevli tarafindan
kontrol edilip, sonuçlar kaydedilir.
65
Görevli, numunelere ait kod numaralarini 2 ayri
etiket üzerine yazar ve etiketleri ait oldugu
sise ve kaplar üzerine yapistirir. Kod numaralari
daha sonra ilgili formlara da islenir.
66
Görevli, idrar numunelerini tasiyan "A" ve "B"
siselerinin agizlarini özel olarak kapatip,
siseleri ait olduklari kaplar içine ayri ayri
yerlestirir. Özel bir kilit ile kilitlendikten
sonra kilit numaralari ilgili formlara islenir.
67
Sporcudan, bütün islemler tamamlandiktan sonra
doping numunesi alim islemlerinin kurallara uygun
olarak yapildigini belirtmek için doping kontrol
formunun ilgili yerini imzalamasi
istenir. Imzalanan doping kontrol formunun bir
kopyasi sporcuya verilir. Bu kopya, sporcu
tarafindan saklanmalidir. Islemleri tamamlanan
sporcu istasyonu terk eder.
68
Sporcular Doping Kontrol Istasyonu'nu terk
ettikten sonra idrar numuneleri ne olur?
Toplanan idrar numuneleri, güvenlik altinda, IOC
tarafindan ruhsatlandirilmis bir laboratuvara en
hiz yolla gönderilir. Laboratuvarda önce "A"
numunesi analiz edilir. "B" numunesi ise güvenli
bir sekilde saklanir.
69
Doping kontrol laboratuvarlarinin sonuçlarinin
geçerli olabilmesi için her yil WADA World
Anti-Doping Agency (Dünya Anti-Doping Ajansi)
tarafindan kontrollerinin yapilarak onaylanmalari
(akredite edilmeleri) gereklidir. Onaylanmamis
laboratuvarlardan alinan doping kontrol analiz
sonuçlariyla sporculara ceza vermek yasal
sorunlara neden olmaktadir. Bu nedenle doping
kontrol örnekleri, onaylanmis laboratuvarlarda
analiz edilmektedir.
70
Günümüzde sayilari zaman içinde degismekle
birlikte akredite edilmis otuza yakin doping
kontrol laboratuvari bulunmaktadir.  Ankarada
Hacettepe Üniversitesi Eczacilik Fakültesi
bünyesinde 1989 yilinda kurulmus bir doping
kontrol laboratuvari bulunmaktadir. Laboratuvar
2003 yilinda Uluslararasi Olimpiyat Komitesi
tarafindan onaylanmistir.
71
Eger "A" numunesi analizi pozitif sonuç verdiyse
sonuç, ilgili federasyon tarafindan sporcuya
bildirilir. "B" numunesinin açilmasi ve
analizinin istenilip istenilmedigini
sorulur. Sporcu, "A" numunesinin açiklanan
sonucuna itiraz edebilir. Ikinci analiz,
sporcunun ve getirecegi ilgili kisinin huzurunda
"B" numunesi üzerinden yürütülerek son karar
verilir.
72
"B" numunesi, "A"daki sonucu dogrulamak amaciyla
analiz edilir. Sporcu, "B" numunesinin analizinde
basindan itibaren bulunabilir. Eger sporcu,
herhangi bir nedenle "B" numunesinin analizinde
bulunamazsa, bagli oldugu federasyonun tayin
edecegi kisi ile de temsil edilebilir.
73
Eger "B" numunesi sonuçlari "A" numunesini
dogruluyorsa, bu durum sporcuya bildirilir.
Sporcu, ilgili yasa ve yönetmelikler çerçevesinde
cezalandirilir. Eger "B" numunesinin analizi
sonucunda herhangi bir yasakli madde bulunmazsa
test negatif sayilir.
74
Doping pozitif test için yasakli maddelerin idrar
içindeki derisimleri
75
Doping kontrol akis semasi
76
GSGM veya ilgili bagimsiz federasyon, doping
analiz sonuçlarini ilgili kuruluslara (kamuoyuna)
duyurmaya yetkilidir.
77
Doping suçlarinda cezalar
Ulusal bagimli ve bagimsiz federasyonlar, kendi
kurallari içerisinde ve uluslararasi kurallara
uygun bir sekilde, doping suçlari saptanan
sporculara cezalarini verir. Dopingle Mücadele
Kurallarina aykiri davranan sporculara ceza verme
yetkisi Ulusal ve Uluslararasi
Federasyonlardadir.
78
4 Subat 1999da Isviçrenin Lozan kentinde,
"Sporda Doping Dünya Konferansinda hazirlanan
bildiride konu basliklari 1. Egitim, dopingin
önlenmesi ve sporcularin haklari 2. Dopingle
Mücadelede Olimpik Hareket Ilkeleri 3. Cezalar
4. Uluslararasi Dopingle Mücadele Kurulu
(Ajansi) 5. Uluslararasi Olimpiyat Komitesi,
Uluslararasi Spor Federasyonlari, Ulusal
Olimpiyat Komitelerinin ve Spor Yüksek
Mahkemesi'nin Sorumluluklari 6. Olimpik Hareket
ve kamu oyu ile olan isbirligi
79
Temel doping maddelerini veya yasaklanmis
yöntemleri ilk kez kullanan sporcular için
uygulanacak en az ceza sporcunun tüm
yarismalardan iki yil süre ile men edilmesidir.
Ancak, özel ve ayricalikli durumlarda
Uluslararasi Spor Federasyonlarinin ilgili
kurullarinca ele alinmak üzere, ilk kez doping
kullanan sporcular için uygulanacak olan iki yil
yarismalardan men cezasinda farkli uygulamalar
yapilabilir. Ek cezalar veya farkli ölçüm
kriterleri ortaya konabilir. Dopingle Mücadelede
Olimpik Hareket Ilkelerini zedeleyen ve suçlu
bulunan antrenör ve idarecilere çok daha büyük
cezalar uygulanabilir.
80
Uluslararasi Olimpiyat Komitesi her yilin ilk
aylarinda hangi maddelerin ve yöntemlerin yasakli
kapsamina girdigini bildiren bir doping listesi
yayinlamaktadir. Genellikle bir önceki yilin
listesine eklemeler veya çikarmalar yapilan bu
listeler ilgili Federasyonlara gönderilir.
WADAnin her yil yayinladigi yasakli madde ve
yöntemler listesi o yilin 1 Ocak gününden 31
Aralik gününe kadar geçerli olmaktadir. Bu
listede bulunan yasakli madde ve yöntemlerin
tedavi amaçlarla bile olsa sporcular tarafindan
kullanilmasi yasaktir.
81
Sporcular kullanacaklari ilaçlarin yasakli
listesine girip girmedigini bir hekime danisarak
ögrenmek zorundadirlar. Listede yer alan yasakli
maddeleri kullandigi saptanan sporcular dopingli
sayilarak ceza alirlar.
82
WADA tarafinca yayinlanan Sporcular Tarafindan
Kullanimi Yasak Olan Maddeler ve Yöntemler
Listesi 1 Ocak 2007 I-YARISMA VE YARISMA DISINDA
KULLANIMI YASAK OLAN MADDE SINIFLARI S1.
Anabolik maddeler S2. Hormonlar ile bunlarin
benzerleri S3. Beta-2-agonistler S4.
Anti-östrojenik aktivite gösteren maddeler S5.
Diüretik ve diger siliciler II-KULLANIMI YASAK
OLAN YÖNTEMLER M1. Oksijen transferini
arttiranlar M2. Kimyasal ve fiziksel
uygulamalar M3. Gen dopingi III-YARISMADA
KULLANIMI YASAK OLAN MADDE SINIFLARI S1den S5e
ve M1den M3e kadar olan kategorilere ek
olarak S6. Uyaricilar S7. Narkotik
analjezikler S8. Kannabinoidler IV-BAZI SPOR
DALLARINDA KULLANIMI YASAK OLAN MADDE
SINIFLARI P1. Alkol P2. Beta-blokerler
83
ÖZET
Ben sporcunun zeki, çevik ve ayni
zamanda ahlaklisini severim.
84
Kaynaklar http//www.guresdosyasi.com/doping.html
(erisim, 23.10.2007) http//www.geocities.com/spo
rda_doping/index.html (erisim, 23.10.2007) http//
www.tdkm.hacettepe.edu.tr/doping/index.html
(erisim, 23.10.2007) http//spor.hekimi.com
(erisim, 16.11.2007)
85
TESEKKÜRLER
Sunumu için, Kadim Dost Sayin Sadun TEMOÇINe