ZABORRAK

1
ZABORRAK
AGURTZANE AGIRRE LEIRE COLMENERO HEZIKETA BEREZIA
2
2
SARRERA

• Unitate didaktiko honetako gai nagusia ZABORRAK
  da. Unitate didaktiko hau, Lehen hezkuntzako bi
  zikloetarako gauzatua dago, sei urte eta hamar
  urte bitarteko neska-mutilentzat hain zuzen ere.
  Hauei zuzenduriko jarduerak, edukiaklandu ditugu
  lan osoan zehar, beraien garapen kognitiboa
  aberasteko asmotan.

3
HELBURU OROKORRAK

• 1.go ZIKLOA
• ?Zabor motak papera, plastikoak eta brik-ak eta
  beira.
• ?Zabor ontzi desberdinak urdina, horia eta
  berdea.
• ?Zaborra nola eta nora joaten da.
• ?Sortzen dugun zabor kopuruaz konzienziatu.
• ?Papera birziklatzea.

• 2.go ZIKLOA
• ?Zabor motak papera, plastikoak, metalak eta
  brikak, beira , materia organikoa eta olioa.
• ?Zabor ontzi desberdinak urdina, horia, berdea,
  azoketako bilketak, materia organikoen ontzia.
• ?Zaborra nola eta nora joaten da plastikoaren
  ibilbidea eta materia organikoarena.
• ?Birziklapena eta berrerabilpena.
• ?Konzienziazioa eta ondorioak.

4
Lehenengo Zikloa
ZABORRAK
Zer dira
GIZAKIAK
Sortzen ditu
HONDAKINAK
Honela sailkatzen dira
PAPERA / KARTOIA
BESTE BATZUK
PLASTIKOAK / LATAK / BRIKAK
BEIRA
dira
dira
SOLIDOAK HAUSKORRAK FLOTAGARRIAK ERREGAI ONAK
SOLIDOAK HAUSKORRAK, FLOTAGARRIAK
Sartzen dira
ONTZI HORIAN
Sartzen dira
Sartzen dira
ONTZI URDINEAN
BIRZIKLATU
ONTZI BERDEAN
Egiten dira
(ibilbidea)
5
1.BLOKEA ZER DIRA ZABORRAK? HONDAKINAK.
GIZAKIAREN ERAGINA.

• Jarduera ebaluazio fasea.Jokoen metodoa.
• Behatu arreta handiz behean agertzen diren
  hitzak eta egizu sailkapen bat.
•  
• Zaborra Ez zaborra Zaborra/ ez
  zaborra
•  
• ATUN LATA HUTS BAT
• BOKADILO BAT
• SAGAR BAT
• ATUNA
• BOTEILA HUTS BAT
• PLATANO BAT
• ARRAULTZA
• OHE HAUTSI BAT
• PIPER POTE BAT
• GOXOKI BOLTSA BAT
• KOMUNEKO PAPERA
• OLIOA

6
2.BLOKEA ZABOR TALDEAK/ BIRZIKLAPENA.

• Jardueraformalizazio fasea. Interpretazioaren
  metodoa.
• Ikasleekin mural bat egingo da, horretarako,
  orri handi bat hartu eta denen artean margotuko
  dute eta ondoren, publizitateko aldizkariak
  erabiliz, birziklatu daitezkeen bost produktu
  hartu beharko ditu haur bakoitzak.
• Denek moztuta dituztenean, ikasleak forratu
  egingo ditu eta belkroa jarri. Era honetan,
  muralean itsatsi eta askatu egin daitezke eta
  beste zenbait jarduera lantzeko ere baliogarria
  izango da.

7
3. BLOKEA PAPERA ETA KARTOIA.

• Jarduera formalizazio fasea. Galderen metodoa.
• Osatu taula

8
4.BLOKEA BEIRA.

• Jarduera ikuspuntu berrien sorrera fasea. Joko
  didaktikoen metodoa.
• Margotu kolore berdez beiraren ezaugarriak eta
  gorriz ez direnak.

SOLIDOA
EZ FLOTAGARRIA
G A R D E N A
ERREGAI ONA
LIKIDOA
FLOTAGARRIA
ERRAZ HAUSTEN DA
9
Bigarren zikloa
ZABORRAK
Zer dira
HONDAKINAK
Honela sailkatzen dira
PAPERA/KARTOIA
BEIRA
PLASTIKOAK, LATAK., BRIKAK
OLIOA
BESTE BATZUK
Egiten da
MATERIA ORGANIKOA
PLASTIKOAK
METALAK
BIRZIKLATU
dira
dira
Sortzen da
SOLIDOAK, ERREGAI ONAK, EZ MAGNETIKOAK
SOLIDOAK, MAGNETIKOAK., ERREGAI TXARRRAK
Zertarako?
BIOGASA
ibilbidea
-Lehengaiak ez Agortzeko -Ingurunea ez
hondatzeko -Osasuna ziurtatzeko -Kutsadura
gutxitzeko
Egiten dira
BIRZIKLATU
BERRERABILI
Zertarako?
10
1.BLOKEA ZER DIRA ZABORRAK? HONDAKINAK eta
GIZAKIAK DUEN ERAGINA.

• Jardueraikuspuntu berrien sorrera fasea.
  Galderen metodoa.
• Fitxa honetan idatz itzazu egunean zehar sortzen
  dituzun hondakin desberdinen izenak.
• GOSARIAN .......................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  .....................................
• BAZKALORDUAN
• .................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ...........................
• ESKOLAKO LANAK EGITEAN
• .................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ...........................
• GURE BURUA GARBITZEAN
• .................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ...........................
• URTEBETETZE JAI BATETAN
• .................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ...........................
• BESTE BATZUK
• .................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ..................................................
  ...........................

11
2.BLOKEA ZABOR TALDEAK/MOTAK.

• Jarduera fasea Esplorazio fasea. Joko
  dikatikoaren metodoa.
• Eraman ezazu gauza bakoitza dagokion
  zaborrontzira.
• -Fruta azalak
• -Paperak
• -Latak
• -Kaxak
• -Botilak
• -Janari hondakinak
• -Edalontziak
• -Hautsitako ipuinak
• -Xaboi ontziak

12
3.BLOKEA PLASTIKOAK ETA METALAK.

• Jarduera fasea Ikuspuntu berrien sorrera fasea.
  Lan praktikoa eta galderen metodoa,
• Hartu ezazu jostorratz bat eta iman bat eta
  egizu honako froga hau
• -Jarri jostorratza mahai gainean eta gerturatu
  imana
• a)Zer gertatu da?
• b)Gauza bera gertatuko al da plastikozko tapoi
  batekin?
• c) Orain hartu axota eta egizu froga bera. Zer
  gertatu da? Eta latarekin?
• d)Zer erakartzen ditu imanak?

13
4.BLOKEA ZER EGIN PLASTIKO eta METALEKIN?

• Jarduera fasea Formalizazio fasea. Irteeren
  metodoa.
• Oraingo honetan, irteera bat egingo dugu ontziak
  bereizteko planta batera. Bertan plastiko eta
  metalek jarraitzen duten ibilbidea ikusi ahal
  izango duzue. Hala ere, aldez aurretik bertan
  galdetu nahi dituzuen zenbait galdera prestatu.

14
5.BLOKEA MATERIA ORGANIKOA.

• Jarduera fasea Ikuspuntu berrien sorrera fasea.
  Teknika instrumentala.
• Gaiaren hasieran, egunean zehar sortzen dituzun
  zaborren zerrenda bat egin zenuen. Berreskuratu
  ezazu berriro ere zerrenda hori eta materia
  organikoak direnak idatz itzazu taula honetan eta
  ondoren, beraien artean dituzten antzekotasunak
  idatzi.

15
6.BLOKEA BERRERABILPENA.

• Jarduera fasea ikuspuntu berrien sorrera fasea.
  Problemen metodoa.
• Sasieta mankomunitateak, lehiaketa bat antolatu
  du, bertan zaborrak erabiliz, jostailu bat egitea
  da helburu eta jostailu orijinal eta onenarentzat
  saria izango da. Horretarako, etxean zaborretara
  botatzen ari zareten zabor hori gorde eta hasi
  pentsatzen zer eta nola egin behar duzuen.

16
7.BLOKEA ZABORRAK SORTZEN DITUEN ONDORIOAK

• Jarduera fasea ikuspuntu berrien sorrera fasea.
  Informazioaren erabileraren metodoa,
  interpretazioaren metodoa eta proiektuen metodoa.
• Oraingo honetan,talde txikitan hitzaldi bat eman
  behar diozue hirugarren mailako ikasleei zaborrek
  sortzen dituzten kalteen inguruan. Horretarako,
  informazioa bildu behar duzue, gauzak garbi izan
  ditzazuen ezertan hasi aurretik. Hona hemen
  lagungarri izango zaizuen eskema
• -Informazio bilketa.
• -Informazioa txukundu.
• -Gidoia prestatu.

17
BIBLIOGRAFIA

• -Enbaseak eta ingurunea, (Eroski).
•  
• -Material didaktikoak, San Markosko
  mankomunitateko zabor bilketari eta zaborren
  tratamenduari buruzko sentsibilizazio kanpaina
  ikastegietan, 1994-95.
•  
• -Material didaktikoa San Markosko
  mankomunitateko zabor bilketari eta zaborren
  tratamenduari buruzko sentsibilizazio kanpaina,
  Helduen Hezkuntzako ikastegia, 1994-95.
•  
• -Ingurunea 4, Elkar. (1993)
•  
• -Que se puede hacer con tu bolsa de basura? ,
  Iruñeako mankomunitatea. (1990)
•  
• -Harluxet hiztegi entziklopedikoa, Klaudio
  harluxet fundazioa (1998).
•  
• -www.sasieta.net