Sizofreni Pratigi Prof. Dr. Ali Kemal G

1
Sizofreni PratigiProf. Dr. Ali Kemal Gögüs
2
Sizofreni

• Tani kriterleri
• Semptomatoloji ve klinik tipleri
• Gidis ve sonuç özellikleri
• Prognoz ve etkili faktörler
• Tedavi

3
Sizofreni Tani Kriterleri

• A . Karakteristik semptomlar
• Hezeyanlar
• Halüsinasyonlar
• Dezorganize konusma
• Dezorganize / katatonik davranis
• Negatif semptomatoloji
• B. Toplumsal ve mesleki islev bozuklugu
• C. Süre prodromrezidüelA grubu kriterlerien
  az alti ay.
• Alti ayin en az bir ayi A grubu kriterlini
  içermeli
• D. Sizoaffektif bozuklugun ve Affektif bozuklugun
  Dislanmasi
• E. Madde kullanimina ve genel tibbi duruma bagli
  psikozun dislanmasi
• F. Yaygin gelisimsel bozuklukla olan iliski

Pozitif semptomatoloji
4
Sizofreni Semptomatoloji ve Klinik Tipleri
Pozitif Psikotik Semptomlar Sanrilar Varsanilar Ka
tatoni
5
Sizofreni Semptomatoloji ve Klinik Tipleri
Pozitif Psikotik Semptomlar Sanrilar Varsanilar Ka
tatoni
Dezorganizasyon Semptomlari Dezorganize
konusma Dezorganize davranis
6
Sizofreni Semptomatoloji ve Klinik Tipleri
Pozitif Psikotik Semptomlar Sanrilar Varsanilar Ka
tatoni
Dezorganizasyon Semptomlari Dezorganize
konusma Dezorganize davranis
Negatif Semptomlar Duygulanimda
siglasma Aloji Avolisyon Anhedoni Kendine bakimda
kötülesme Sosyal ve emosyonel içeçekilme
7
Sizofreni Semptomatoloji ve Klinik Tipleri
Pozitif Psikotik Semptomlar Sanrilar Varsanilar Ka
tatoni
Dezorganizasyon Semptomlari Dezorganize
konusma Dezorganize davranis
Negatif Semptomlar Duygulanimda
siglasma Aloji Avolisyon Anhedoni Kendine bakimda
kötülesme Sosyal ve emosyonel içeçekilme
Bilissel Semptomlar Dikkat bozuklugu Bellek
bozuklugu Soyutlama bozuklugu Yargilama
bozuklugu Ögrenme güçlügü
8
Sizofreni Semptomatoloji ve Klinik Tipleri
Pozitif Psikotik Semptomlar Sanrilar Varsanilar Ka
tatoni
Dezorganizasyon Semptomlari Dezorganize
konusma Dezorganize davranis
Negatif Semptomlar Duygulanimda
siglasma Aloji Avolisyon Anhedoni Kendine bakimda
kötülesme Sosyal ve emosyonel içeçekilme
Bilissel Semptomlar Dikkat bozuklugu Bellek
bozuklugu Soyutlama bozuklugu Yargilama
bozuklugu Ögrenme güçlügü
Duygusal semptomlar Disfori Depresyon Intihar
egilimi
9
Sizofreni Semptomatoloji ve Klinik Tipleri
Pozitif Psikotik Semptomlar Sanrilar Varsanilar Ka
tatoni
Dezorganizasyon Semptomlari Dezorganize
konusma Dezorganize davranis
Negatif Semptomlar Duygulanimda
siglasma Aloji Avolisyon Anhedoni Kendine bakimda
kötülesme Sosyal ve emosyonel içeçekilme
Sosyal ve Mesleksel Islev Kaybi
Duygusal semptomlar Disfori Depresyon Intihar
egilimi
Bilissel Semptomlar Dikkat bozuklugu Bellek
bozuklugu Soyutlama bozuklugu Yargilama
bozuklugu Ögrenme güçlügü
10
Sizofreni Semptomatoloji ve Klinik Tipleri
Pozitif semptomatoloji
Negatif Semptomatoloji
11
Sizofreni Semptomatoloji ve Klinik Tipleri

• Pozitif Psikotik Belirtiler
• Sanrilar (hezeyanlar)
• Varsanilar (halüsinasyonlar)
• Konusma bozukluklari
• Davranis bozukluklari

• Negatif Psikotik Belirtiler
• Dikkat bozuklugu
• Aloji
• Anhedoni
• Affekt azalmasi
• Avolisyon
• Sosyal içeçekilme
• Duygusal içeçekilme
• Kendine bakim azalmasi
• Islevsellikte bozulma

12
Pozitif Semptomatoloji Sanrilar
13
Pozitif Semptomatoloji Varsanilar

• Isitsel varsanilar
• Kendi aralarinda konusan sesler
• Yorum yapan sesler
• Emreden sesler
• Görsel varsanilar
• Temas varsanilari
• Koku varsanilar
• Tat varsanilari
• Hareket varsanilari

14
Pozitif Semptomatoloji Dezorganize Konusma

• Mantiksizlik
• Yandan cevap
• Raydan çikma
• Tegetsellik
• Ayrinticilik
• Fikir uçusmasi
• Laf salatasi (enkoherans)
• Perseverasyon
• Neolojizm

15
Pozitif Semptomatoloji Dezorganize Davranis

• Taskinlik
• Hareket tekrarlari (stereotipi)
• Donakalim beliritileri
• Balmumu belirtisi
• Durus bozuklugu
• Katilik hali

16
Negatif Semptomatoloji Dikkat eksikligi

• Zihnin bir uyaran üzerinde toplanamamasi
• Konsantrasyon güçlügü

17
Negatif Semptomatoloji Aloji

• Düsünce
• Azligi
• Yoksullugu
• Fakirligi

18
Negatif Semptomatoloji Anhedoni

• Yasamdan tat / zevk alamama,
• Duygularin yasanamamasi hali

19
Negatif Semptomatoloji Affektte Azalma

• Duygusal tepkilerin jest ve mimiklerle ve ses
  tonu ile ifadesinde azalma
• Affektte siglik
• Affektte küntlük
• Apati
• Endiferans (lakaydiyet)
• Maske yüz

20
Negatif Semptomatoloji Avolisyon

• Motivasyon / istenç azalmasi
• Amaca yönelik etkinlikleri baslatme ve / veya
  sürdürme güçlügü

21
Negatif Semptomatoloji Sosyal ve Emosyonel
Içeçekilme

• Kendini sosyal iliskilerden çekme, içe kapanma
• Insanlarla duygusal iliski kuaramama

22
Negatif Semptomatoloji Özbakim Eksikligi

• Kisisel temizligine
• Kilik kiyafet temizligine ve düzenine
• Tras olma, tirnak kesme, makyaj yapme, makul
  araliklarla çamasir degistirme vb. hususlara
• özen göstermeme

23
Negatif Semptomatoloji Sosyal / Mesleki
Islevsellikte Bozulma

• Kendini sosyal iliskilerden çekme, içe kapanma
• Insanlarla duygusal iliski kuaramama

24
Sizofreni Klinik Tipleri

• Paranoid Tip
• Sanri ve Varsanilar vardir
• Dezorganize konusma
• Dezorganize davranis
• Katatonik davranis
• Donuk ya da sig duygulanim

• Dezorganize Tip
• Dezorganize konusme
• Dezorganize davranis
• Donuk ya da sig duygulanim

y o k t u r

• Katatonik Tip
• Balmumu arazi
• Negativizm
• Postür
• Eksitasyon
• Ekolali
• Ekopraksi

• Ayrismamis Tip
• Sizofreni tanisi alan
• Paranoid
• Dezorganize
• Katatonik

kriterlerini karsilamayan
Rezidüel Tip Belirgin sanri, varsani ve
dezorganizasyon semptomatolojisinin olmadigi
(geçmiste olmus olabilir) avolisyon basta olmak
üzere silik negatif semptomatolojiden olusan
bir tablo.
25
Sizofreni Gidis ve Sonlanis Özellikleri
Premorbid
Neurodevelopment process
26
Sizofreni Gidis ve Sonlanis Özellikleri
27
Sizofreni Gidis ve Sonlanis Özellikleri

• Sizofreni tanisi almis
• hastalarin 15 kadari
• yasamlarini intihar
• sonucu kaybederler

28
Sizofreni Gidis ve Sonlanis Özellikleri

• Sizofreni tanisi almis
• hastalarin beklenen yasam süreleri genel nufusa
  oranla ortalama
• 9-10 yil daha azdir.
• Intihar
• Özbakim eksikligi
• Beslenme bozukluklari
• Alkol ve madde bagimliliklari
• Barinma sorunlari
• Tibbi hastaliklar

29
Sizofreni Prognoza etki eden faktörler

• Iyi Prognoz Belirleyicileri
• Kadin olma
• Geç baslangiç
• Akut baslangiç
• Ilk epizodda iyi tedavi cevabi
• Tedaviye uyum
• Presipitan faktörlerin olmasi
• Iyi premorbid islevsellik
• Affektif semptomatoloji olmasi
• Ailede affektif bozukluk öyküsü
• Evli olmak
• Pozitif belirtilerin hakimiyeti
• Paranoid ve katatonik tip
• Iyi sosyal destek ve güvence
• Nörolojik belirtilerin olmamasi
• Seyrek nüks
• Saldirganlik olmamasi

• Kötü Prognoz Belirleyicileri
• Erkek olma
• Erken baslangiç
• Sinsi baslangiç
• Ilk epizodda kötü tedavi cevabi
• Tedaviye uyumsuzluk
• Presipitan faktörlerin olmamasi
• Kötü premorbid islevsellik
• Affektif semptomatoloji olmamasi
• Ailede sizofreni öyküsü
• Bekar olmak
• Negatif belirtilerin hakimiyeti
• Dezorganize ve ayrismamis tip
• Sosyal destek ve güvence olmamasi
• Nörolojik belirtileri olmasi
• Sik nüks
• Saldirganlik

30
Sizofreni Tedavi

• Biyolojik tedaviler
• Psikofarmakolojik Tedaviler
• Elektrokonvulsif Tedavi
• Psikoterapiler
• Psikososyal Rehabilitasyon
• Öz-yardim Dernekleri