Title: GEMI FORM PLANI (GEMI ENDAZE PLANI)
1GEMI FORM PLANI (GEMI ENDAZE PLANI)
- Gemi mühendisliginde, bir gemi formunun kagit
üzerinde belirli bir ölçekle, teknik resim
kurallari yardimiyla gösterilmesine gemi
endazesi veya gemi resmi denir. Baska bir
deyisle gemi endazesi, üç boyutlu egrisel
yüzeylerden meydana gelmis gemi formunun iki
boyutlu kagit üzerinde gösterilmesidir.
2GEMI ENDAZESI ILE ILGILI PLANLAR
- Üç boyutlu tekne formunu iki boyutlu kagit
düzlemine aktarabilmek üzere form veya endaze
plani denilen üç adet iki boyutlu düzlemden
olusan bir plandan yararlanilir. Form planini
olusturan iki boyutlu düzlemler sunlardir - Geminin boy yönünde orta keside paralel
kesitlerle bölünmesi ile elde edilen en kesit
plani (posta kesit plani) - Geminin düsey yönde yüklü su hattina paralel
kesitlerle bölünmesi ile elde edilen su hatlari
plani - Geminin iskele veya sancak yönünde orta simetri
düzlemine paralel kesitlerle bölünmesi ile elde
edilen batok egrileri ve profil plani - Geminin boy eksenine paralel meyilli bir düzlem
ile bölünmesi sonucu elde edilen diyagonal
egrileri( Geometriyi daha iyi tanimlayabilmek
için kullanilan Yardimci düzlem) -
3SU HATLARI
BATOKLAR
EN KESITLER
4EN KESIT EGRILERI
5SU HATTI VE DIYAGONAL EGRILERI
6- Tekne form egrilerinin çiziminde bilgisayar
teknolojisinin gelisiminden önce kullanilan
araçlar Tiriz (elastik çita), Hinar (pistole)
ve demir veya kursun agirliklar seklinde
siralanabilmektedir. - Ancak son yillarda bilgisayar teknolojisinin de
gelisimine bagli olarak gemi endazesi ve diger
gemi resimleri (genel plan, boy kesit, en kesit,
dis kaplama vs. gibi resimler bilgisayar
ortaminda paket programlar yardimi ile
çizilebilmektedir. - Gemi geometrisinde elde bulunan mevcut ofset
sayisinin fazla olmasi egrilerin daha duyarli
olarak çizilmesini saglamaktadir. Bu nedenle,
genel olarak kesit sayisi 21den, su hatti sayisi
6dan ve batok sayisi 4den az olmayacak sekilde
seçilir.
7- Çok özel haller disinda gemi tekne formlarinda
sancak-iskele simetrisi bulundugundan enkesit ve
su hatti planlarinda sadece iskele veya sancak
taraf çizilir. - Geleneksel olarak enkesit planinda gemi
ortasindan basa dogru olan kesitler sag tarafa,
gemi ortasindan kiça dogru kesitler ise sol
tarafa çizilir. - Su hatti planinda ise sadece iskele taraf (sol
taraf) su hatlari çizilir. - Gemi geometrisinin çiziminde temel referans
düzlemlerine paralel olan düzlemler demetinin bu
düzlemler üzerine çizilmis dogru seklindeki
izdüsümlerden yararlanilir. Iste bu izdüsümlerin
tümüne ag çizgileri denir.
8En kesitlerin sancak ve iskele tarafindaki
çizimleri
9OFSET TABLOSU
- Gemi gövdesinin temel referans düzlemlerine
paralel düzlemler demetiyle ara kesitlerinin
temel eksenlere göre (Center line, Base line,
Mastori) geometrisini belirleyen gerekli degerler
toplulugunu sistematik ifade eden tabloya ofset
tablosu denir. - Ofset tablosu içerdigi bilgilere göre basit
tip ve detayli tip olarak ikiye ayrilabilir.
10BASIT TIP OFSET TABLOSU
WLO Base Line WL4 LWL
11DETAYLI TIP OFSET TABLOSU
12ARA POSTA VE ARA SU HATLARI
- Posta kesitleri bas ve kiç gövde nihayetlerinde,
su hatlari ise dip ve sintine dönümü çevresinde,
genellikle bu bölgelerdeki hizli degisen
geometriyi daha iyi tanitabilmek için fazla
sayida alinirlar. Bunlara ara postalar ve ara
su hatlari denir. Örnegin ½ ara posta, 9 ½ ara
posta, WL ½ su hatti, WL ¾ su hatti gibi. - 0 ¼ ½ ¾ 1 ½ 2 3 4 5 6 7 8 8
½ 9 9 ¼ 9 ½ 9 ¾ 10 - WLO (Base Line)
- WL ¼
- WL ½
- WL ¾
- WL 1
- WL 1 ½
13ÖRNEK BIR ENDAZE PLANI
14 ANA DEGERLER LOA LWL LBP B D T
f CB CM CP CW
15EN KESITLERI RESIMLERINE GÖRE GEMILERDE GENEL
FORM TIPLERI
- U Form
- Basta ve kiçta olmak üzere iki kisma ayrilir.
Kiçta U formu tek pervaneli gemilerde kullanilir.
Bas tarafta U formu uygulamasi ise geminin
bas-kiç burma hareketinde rahat bir sekilde suya
girisi saglar.
16- V Form
- Kiç tarafta V formu genellikle çift pervaneli
gemilerde kullanilir. Bas-kiç vurma hareketini
söndürme yönünden V form avantajlidir.
17- S Form
- Bu form tipi katamaran teknelerde kullanilir. V
ve U formlar ile birlikte kombine bir sekilde
kullanilir.
18- Maier Form
- Bu form tipi stabilite yönünden kolaylik saglar.
19- Ark Form
- Bu tip en kesit sürtünme direncini azaltir. Yanal
hareketlerde stabilite iyidir.
20 21- Çeneli- V form
- Kayici teknelerde kullanilir.
22GEMI GEOMETRISINE (ENDAZE) AIT ÖRNEKLER
- Yük Gemisi (General Cargo)
LBP96 m BHP3500 B14,20 m LCB(0,45) D
7,80 m T5,85 m ?5665 ton CB0,688 CM0,988 CP0
,700 V16,3 knot
23Yakin sahil yük gemisi (Koster) (Coaster)
- LBP49,80 m
- B7,18 m
- D 3,90 m
- T3,05 m
- ?800 ton
- CB0,728
- CM0,947
- CP0,747
- V12 knot
24Yolcu layneri
- LOA217,39 m
- B29,30 m
- D 20,10 m
- T8,60 m
- ?28688 ton
- CB0,581
- CM0,935
- CP0,623
- V28,43 knot
- SHP55000 HP
25Yolcu Gemisi
- LOA122,65 m
- B16,50 m
- D 13,00 m
- T5,75 m
- ?6325 ton
- CB0,592
- CM0,980
- CP0,602
- V16,5 knot
- BHP4160
- LCB 3,5 (kiçta)
26Sehir Hatti Yolcu Gemisi
- LOA76,86 m
- B11,59 m
- D 3,73 m
- T2,75 m
- ?1050 ton
- CB0,470
- CM0,860
- V18,35 knot
- BHP2x1500
27Savas gemisi (Destroyer)
- LOA109 m
- B10,7 m
- T3,6 m
- 2100 ton
- CB0,502
- CM0,807
- CP0,622
- V35 knot
28Taka
29Balikçi Gemisi
- LOA13,98 m
- B3,84 m
- ?28,6 ton
- V8,5 knot
- BHP80
30Yuvarlak Karinali Tekneler (R kesit,motorbot)
- LOA18,90 m
- B3,66 m
- T0,90 m
- V17,5 knot
- BHP2x225
31Çeneli-V kesitli kayici tekne (Yüksek Süratli
Tekne)
- LOA7,62 m
- B2,13 m
- T0,40 m
- CB0,483
- V16,8 knot
- ?2,90 ton
- BHP100
32Yat (Yacht)-(Yelkenli Yat)
- LWL6,55 m
- LOA 7,60 m
- B1,75 m
- T1,15 m
- ?1,65 ton
33BAS BODOSLAMA FORMLARI
Balta Bas
34Yumru Bas (Balbli bas formu)
Asiri Balb
Damla Balb
Maier Balb
35Maier Bas Formu (Çalik bas)
36Balb ara kesit çesitleri (x-x ara kesitindeki
görünüsleri)
37KIÇ BODOSLAMA FORMLARI
- Kruzer Kiç Formu (Karpuz Kiç)
38- Ayna Kiç (Aynalik)-(Transom)