Jan Kochanowski (1530-1584)

1
Jan Kochanowski (1530-1584)
2
Biografia

• Urodzil sie w 1530 roku w Sycynie kolo
  Bialej Podlaskiej, zmarl w 1584 na zawal w
  Lublinie. Zyl w epoce Renesansu. Byl wielkiej
  slawy poeta, dramaturgiem i tlumaczem. Nazywany
  byl ojcem poezji polskiej. Pochodzil ze srednio
  zamoznej rodziny szlacheckiej. Ksztalcil sie w
  Akademii Krakowskiej, w Padwie oraz Królewcu.
  Posiadal rozlegla wiedze z zakresu literatury
  antycznej, zwlaszcza greckiej oraz historii.
  Pelnil funkcje sekretarza na dworze Zygmunta
  Augusta. Interesowal sie wówczas polityka.
  Towarzyszyl królowi podczas podpisania aktu Unii
  Lubelskiej(1569).Przyjal nizsze swiecenia
  kaplanskie oraz zdobyl miano proboszcza.
  Zrezygnowal jednak z tych dóbr i ozenil sie
  Dorote Podlodowska, z która osiedlil sie w
  Czarnolesie.

3

• Rodzinne szczescie zaklócila smierc córek
  Urszulki oraz Hanny. W Urszulce dostrzegal
  ogromny talent poetycki. Po jej smierci napisal
  cykl XIX Trenów, w których wyraza swój ból po
  stracie ukochanego dziecka. Pisal piesni na wzór
  liryki greckiej, nawiazywal do Horacego. Stworzyl
  ponad 300 fraszek, w których opisuje tematy z
  zycia codziennego zwyklych ludzi. Pisal
  psalmy-przeklad Starego Testamentu. Stworzyl
  pierwszy polski dramat Odprawe poslów greckich".
  Prapremiera dramatu odbyla sie w 1577roku na
  slubie podkanclerza koronnego Jana Zamoyskiego z
  córka Radziwilla- Krystyna. Twórczosc Jana z
  Czarnolasu wzbogacila literature polska o nowe
  gatunki literackie ona przyczynila sie do
  powstania nowoczesnego jezyka polskiego.

4
Twórczosc

• Epitaphium Cretcovii (powst. 1558)
• Zuzanna (wyd. 1562)
• Szachy (wyd. pomiedzy 1562 a 1566)
• Satyr albo Dziki maz (wyd. 1564)
• Odprawa poslów greckich (wystawiona i wyd.
  1578) tragedia klasycystyczna pierwsza ksiazka
  drukowana w Warszawie
• Psalterz Dawidów (wyd. 1579) swobodny
  przeklad biblijnej Ksiegi Psalmów
• Treny (wyd. 1580)
• Fraszki (wyd. 1584)
• Piesni ksiegi dwoje (wyd. posmiertnie 1586)
  tom nawiazujacy do zbioru Carmina Horacego
• Wrózki (wyd. 1587)
• traktat Iz pijanstwo jest rzecz sprosna a
  nieprzystojna czlowiekowi (wyd. 1589)
• Elegie - w jezyku lacinskim
• zbiór Apoftegmata
• Tlumaczenia Fenomeny Aratosa, III piesn Iliady,
  fragment tragedii Alkestis Eurypidesa

5
Jan Kochanowski nad zwlokami swojej córki Urszulki

• Jan Matejko

6
URSZULA KOCHANOWSKA

• Gdy po smierci w niebiosów przybylam pustkowie,
• Bóg dlugo patrzal na mnie i glaskal po glowie.
• "Zbliz sie do mnie, Urszulo! Pogladasz, jak
  zywa...
• Zrobie dla cie, co zechcesz, bys byla
  szczesliwa."
• "Zrób tak, Boze - szepnelam - by w nieb Twoich
  krasie
• Wszystko bylo tak samo, jak tam - w Czarnolasie!"
  -
• I umilklam zlekniona i oczy unosze,
• By zbadac, czy sie gniewa, ze Go o to prosze?
• Usmiechnal sie i skinal - i wnet z Bozej laski
• Powstal dom kubek w kubek, jak nasz -
  Czarnolaski.
• I sprzety i donice rozkwitlego ziela
• Tak podobne, az oczom straszno od wesela !
• I rzekl "Oto sa - sprzety, a oto - donice.
• Tylko patrzec, jak przyjda stesknieni rodzice!
• I ja, gdy gwiazdy do snu poukladam w niebie,
• Nieraz do drzwi zapukam, by odwiedzic ciebie!"
• I odszedl, a ja zaraz krzatam sie, jak moge -
• Wiec nakrywam do stolu, omiatam podloge -
• I w suknie najrózowsza cialo przyoblekam

7
Herb Korwinów- rodziny z której pochodzil J.
Kochanowski
8
Epitafia rodziny Kochanowskich w kosciele w
Zwoleniu w województwie mazowieckim, w srodku
nagrobek Jana Kochanowskiego, po lewej jego
rodziców.
9
Pismo Jana Kochanowskiego na zapisku z 1571 roku
10
Wazniejsze miasta dla Jana Kochanowskiego
11
Koniec

• Wykonanie
• Piotr Leszczynski