TAM SAYILAR

1
TAM SAYILAR
2

130 cm
DENIZ SEVIYESI
-
72 cm
3
Tam Sayilar
Her hangi bir kümenin eleman sayisini anlatmak
için dogal sayilari kullandigimizi biliyoruz. Bu
anlamda dogal sayilar bize miktar anlatan
sayilardir. Örnegin bir uzunluk ölçüldügünde o
uzunlugun miktari, 35 cm, 78 m, 6 km gibi ifade
edilir. Ancak zaman içinde ihtiyaçlar insanlari,
miktarlarin durumuna göre sayilari belirlemek
amaciyla isaretler kullanmaya yönlendirmistir. Bu
çerçevede belli bir seviyenin altindaki miktarlar
ile , seviyenin üstündeki miktarlar ile
isaretlenmis ve böylece, tam sayilar kümesi
olusmustur. Tam sayilar kümesi Z (Zahl?Sayi) ile
isimlendirilir.
4
isaretli tam sayilar pozitif , - isaretli tam
sayilar negatif tam sayilar olarak isimlendirilir.
!
Pozitif tam sayilar önlerine isareti konmadan
da yazilabilir. Yani, 77, 55 v.b.
5
0, alinan seviyeyi belirler. Dolayisiyla
seviyenin ne altinda ne de üstünde degildir. Bu
durumda 0 ne pozitif, ne de negatif bir sayi
degildir.
6
Z kümesi içindeki tüm sayilari, bize ait olan bir
sirketin kar-zarar verilerini anlatan birer sayi
olarak düsünürsek yapacagimiz islemlerde daha
rahat oluruz.
7
Bu tabloda Tutar sütununda sirketin banka
üzerinden yapilan islemleri sonucunda hesabinda
gerçeklesen hareketleri, Bakiye sütununda ise bu
hareketler sonucunda hesabin son durumunu
görmekteyiz.
Tabloya göre parasal giris hangi renkle
gösterilmistir?
Tabloya göre parasal çikis hangi renkle
gösterilmistir?
Tabloya göre hesapta hareket olmadigi hangi
renkle gösterilmistir?
8
Mutlak Deger
Mutlak deger bir sayinin anlattigi miktarla
ilgilenir. Yani yönü ne olursa olsun sayinin
anlattigi miktar, o sayinin mutlak
degeridir. Örnegin ( 7) sayisi sirketin 7 zarari
oldugunu ifade eder. Iste buradaki zararin
miktari 7dir. Bu anlamda ( 7) nin mutlak
degeri 7 dir.
9
Tam Sayilari Sayi Dogrusunda Gösterme
Negatif tam sayilari sifirin soluna, pozitif tam
sayilari sifirin sagina yazarak tam sayilari sayi
dogrusunda gösterebiliriz. 0 referans deger olup
O noktasi baslangiç noktasidir.
C noktasini ele aldigimizda, bu noktanin
baslangiç noktasina uzakligi 3 birimdir. CO
33 Burada CO C ile O arasindaki uzakligi
anlatmaktadir. F noktasini ele aldigimizda, bu
noktanin baslangiç noktasina uzakligi 3
birimdir. FO -33
Sayi dogrusunda bir sayiya karsilik gelen
noktanin baslangiç noktasina uzakligi o sayinin
mutlak degerini verir. Örnegin 3 ün mutlak
degeri 3 3 olur.
10
ÖRNEKLER
1.) 7 7 2.) 13 3.) 9
4.) 0
Örneklerde de gördügümüz gibi sayi mutlak deger
disina isaretsiz olarak çikar. 0 hariç tüm
isaretsiz sayilar pozitif oldugundan su sonuca
ulasilir Bir tam sayinin mutlak degeri ya 0 dir
ya da pozitiftir, mutlak deger disina hiçbir sayi
negatif olarak çikmaz.
11
Tam Sayilari Karsilastirma ve Siralama
Z kümesi içindeki tüm sayilari, bize ait olan bir
sirketin kar-zarar verilerini anlatan birer sayi
olarak düsünürsek yapacagimiz islemlerde daha
rahat oluruz.
Bir sirketin ekonomik durumu o sirketin
büyüklügünü etkileyen temel unsurdur.
Pozitif Tam Sayilari Karsilastiralim 7 ile 4 ü
ele alalim 7, 7 kar 4, 4 kar 7 kar 4 kardan
fazla oldugundan 7 kari olan sirketin mali durumu
4 kari olandan daha iyidir. Yani 7 gt 4 Iki
pozitif tam sayidan mutlak degeri büyük olan daha
büyüktür.
Negatif Tam Sayilari Karsilastiralim -7 ile -4 ü
ele alalim -7, 7 zarar -4, 4 zarar 7 zarar 4
zarardan fazla oldugundan 4 zarari olan sirketin
mali durumu 7 zarari olandan daha iyidir. Yani -4
gt -7 Iki negatif tam sayidan mutlak degeri büyük
olan daha küçüktür.
12
Bu çerçevede sunlari söyleyebiliriz I. Negatif
tam sayilar, pozitif tam sayilardan küçüktür. II.
Negatif tam sayilar 0 dan küçüktür. III. Pozitif
tam sayilar 0 dan büyüktür.
ÖRNEKLER
1.) 3, 9, 1, 6 sayilarini büyükten küçüge
siralayiniz. 2.) 7, 9,3,1 sayilarini küçükten
büyüge siralayiniz. 3.) 3,12, 7,0,3
sayilarini büyükten küçüge siralayiniz. 4.) 7
, 2 ,0, 6, 16 sayilarini büyükten küçüge
siralayiniz.
13

1. En büyük negatif tam sayi.
2. Referans deger.
3. Verilerin toplanmasini, degerlendirilmesini,
   yorumlanmasini ve sunulmasini konu alan
   matematiksel bilim dali.
4. Verilerin degisiminin veya karsilastirilmasinin
   görsel ifadesi.
5. Verilerin degisimini göstermek için kullanilan
   grafik türü.
6. Olay veya nesnelerin düzenli bir biçimde
   birbirini takip ederek gelismesi.
7. Sayi dogrusunda sifirin sagindaki tam sayilarin
   genel adi.

• Verilerin karsilastirilmasini göstermek için
  kullanilan grafik türü.
• 9. Veri toplamak amaciyla üzerinde arastirma
  veya deney yapilacak olan grup.
• 10. Bir veri grubunda elde edilebilecek en büyük
  fark degeri.

Simdi bulduklarimizi silelim, geriye kalan
harfler bize ne diyor acaba?