Physiology of kidney and excretion

1
(No Transcript)
2
GASTROINTESTINAL HORMONLAR

• Gastrin
• Kolesistokinin (CCK)
• Sekretin
• Glukagon
• Glisentin
• Vazoaktif intestinal polipeptid (VIP)
• Gastrik inhibitör polipeptid (GIP)

erdal_at_cumhuriyet.edu.tr
3

• Mukozada sinir ve salgi hücreleri tarafindan
  salgilanan biyolojik aktif polipeptidlerdir.
• Çogu kez parakrin tarzda etkili olurlar.
• Bazen de kan dolasimi araciligiyla etki
  alanlarina tasinirlar.

4
Yapi ve fonksiyonlarinin benzerligi açisindan
hormonlar iki gruba ayrilir

• Gastrin grubu
• 1-Gastrin
• 2-Kolesistokinin (CCK)
• Sekretin grubu
• 1-Sekretin
• 2-Glukagon
• 3-Glisentin
• 4-Vazoaktif intestinal polipeptid (VIP)
• 5-Gastrik inhibitör polipeptid (GIP)

5
DIGER HORMONLAR

• Motilin
• Nörotensin
• P maddesi
• GRP (gastrin serbestletici polipeptid)
• Somatositatin
• Glukagon
• Serotonin

6
GASTRIN

• Mide antral bölgedeki G hücrelerinden salgilanir.
• G hücreleri ve diger enteroendokrin hücreleri
  ayni zamanda noradrenalin ve serotoninle ilgili
  aminleri içerir.Bunlara APUD hücreleri de denir.
• Gastrin üreten diger hücreler mide ve ince
  barsagin tamaminda bulunan TG hücreleridir.

7
GASTRIN

• Fötal hayatta pankreas adaciklarinda görülür.
• Hipofizin ön ve arka loblarinda, hipotalamus, m.
  oblongata, vagus ve siyatik sinirlerde de
  bulunur.
• Makroheterojenite ve mikroheterojenite gösterir
• 3 temel formu 34, 17 ve 14 amino asit kaliti
  içerir. G17 temel formdur.
• G14 ve G17 nin yari ömrü 2-3 dk., G34'ün 15
  dk.dir.

8
Mide çeperindeki hücre çesitleri ve
salgiladiklarimaddeler
9
Mide mukozasindaki hücre tipleri
10
GASTRININ ETKILERI

• Temel etki mide asiti ile pepsinin salgilanmasi
• Ince ve kalin barsak mukozasinin büyümesini
  uyarmak (trofik etki)
• Mide motilitesinin uyarilmasi
• Ileum motilitesini ve kalin barsakta kitle
  hareketini uyarmak
• Gastroözofageal sfinkterin kasilmasi
• Protein bakimindan zengin yemekten sonra insülin
  salgilanmasini uyarir

11
GASTRIN SALGILANMASINA ETKILI FAKTÖRLER

• Mide içerigi, gerimi, vagusun uyarilmasi,
  kalsiyum, adrenalin, midede protein yikim
  ürünlerinin özellikle amino asitlerin varligi,
  gastrin salgilanmasini artirir.
• Antrumdaki asit, sekresyonunu inhibe eder.
• Salgilanmasi (-) feedback ile düzenlenir.

12

• Gastrin salgilanmasinda vagal uyarinin etkisi
  kolinerjik degildir.
• Atropin insanlarda test yemegine verilen gastrin
  yanitini inhibe etmez, çünkü G hücrelerini
  innerve eden postgangliyonik vagal liflerden
  transmitter olarak asetilkolinden ziyade gastrin
  serbestleyici polipeptid (GRP) salgilanir.

13
Sefalik ve gastrik safhada HCl
salgisinin düzenlenmesi
14
KOLESISTOKININ-PANKREOZIMIN

• I hücreleri tarafindan salgilanir.
• Makroheterojenite ve mikrohetorojenite özelligi
  gösterir.
• Degisik formlari vardir CCK 58, 39, 33, 12, 8
  gibi.
• Duodenum ve jejunumdan salgilanan CCK'in çogu CCK
  8 ve CCK 12'dir.
• Enterik ve pankreatik sinirler esas olarak CCK 4
  içerirler. Beyinde CCK 58 ve CCK 8 bulunur.

15
KOLESISTOKININ ETKILERI

• Safra kesesinin kasilmasi
• Zengin pankreatik sivinin salgilanmasi
• Sekretinin etkinligini artirmak
• Midenin bosalmasini inhibe etmek
• Oddi sfinkterinin gevsemesini saglamak
• Pankreas üzerine trofik etkide bulunmak
• Incebarsak ile kolonun motilitesini artirmak
• Enterokinaz salgilanmasini uyarmak

16
KOLESISTOKIN SALGISI

• Intestinal mukozanin özellikle peptidler ve amino
  asitlerle temasinda ve duodenumda yag asitlerinin
  bulunmasi durumunda artar.
• Salgilanmasinin kontrolünde pozitif feedback
  etkilidir.
• Dolasimdaki yari ömrü 5 dakikadir

17
SEKRETIN

• Sekretin ince barsagin üst kisminin mukoza
  bezlerinde derin olarak lokalize olmus
• S hücrelerinden sekrete edilir.
• Sekretinin sadece bir formu izole edilebilmistir.
  
• Metabolizmasi hakkinda bilinenler çok azdir.

18
SEKRETIN ETKILERI

• Pankreasin duktal hücrelerinden ve safra
  yollarindan bikarbonat salgilanmasini artirir.
  Böylece sulu ve alkali bir pankreatik sivinin
  salgilanmasina neden olur.
• Etkisi cAMP araciligi iledir.
• CCK'inin etkisini artirir.
• Mide asiti salgilanmasini azaltir.
• Pilor sfinkterinin kasilmasina neden olabilir.
• Mide bosalmasini inhibe eder.

19
SEKRETIN SALGISI

• Kimusta protein sindirim ürünlerinin artmasi ve
  ince barsagin üst kisim mukozasinin asitle
  karsilasmasi durumlarinda artar.
• Sekretinin asitin etkisiyle serbestlenmesinin
  kontrolü negatif feedback ile olur.
• Yari ömrü yaklasik 5 dakikadir.

20
GASTRIK INHIBITÖR PEPTID (GIP)

• Duodenum ve jejunumdaki K hücrelerinden üretilir.
  
• Salgilanmasi duodenumdaki glukoz ve yag
  tarafindan uyarilir.
• Mide sekresyonunu ve motiliteyi inhibe eder.
• Gastrointestinal yolun fizyolojik ?-
  hücre-stimülan hormonu GIP'tir.
• GIP bazen "glukoz-bagimli insülinotrofik
  polipeptid" olarak da adlandirilir.

21
VAZOAKTIF INTESTINAL POLIPEPTID (VIP)

• Sindirim kanali nöronlarinda bulunur.
• Barsakta elektrolitlerin ve suyun salgilanmasini
  uyarir.
• Sfinkterler de dahil olmak üzere intestinal düz
  kaslarin gevsemesine neden olur.
• Periferik kan damarlarinin dilatasyonu ve midede
  asit salgilanmasinin inhibisyonunu saglar.
• Yari ömrü 2 dakikadir.

22
DIGER GASTROINTESTINAL HORMONLAR

• MOTILIN Duodenal mukozadan salgilanir. Barsak
  düz kaslarinin kontraksiyonuna neden olur ve
  sindirim arasi motiliteyi düzenleyerek barsagi
  bir sonraki yemege hazirlar.
• NÖROTENSIN Ileum mukozasindan salgilanir.
  Salgilanmasi yag asitleri tarafindan stimüle
  edilir.Motiliteyi inhibe eder ve ileal kan
  akimini artirir.

23

• P MADDESI Gastrointestinal yoldaki endokrin
  hücrelerde bulunur. Ince barsagin motilitesini
  artirir.
• GASTRIN SERBESTLETICI POLIPEPTID (GRP) G
  hücrelerinde sonlanan vagal sinir uçlarinda
  bulunur ve gastrin sekresyonunda vagal yoldan
  saglanan artista nörotransmitter olarak görev
  alir.

24

• SOMATOSITATIN Pankreas adaciklarindaki D
  hücrelerinden salgilanir.
• Gastrin, VIP, GIP, sekretin ve motilin
  sekresyonunu inhibe eder.
• Salgilanmasi lümendeki asit tarafindan uyarilir.
• Parakrin tarzda etki eder.
• Pankreatik ekzokrin salgisini mide asit salgisi
  ve motilitesini safra kesesi kasilmasini
  glukoz, a.a. ve trigliserid emilimini inhibe
  eder.

25

• GLUKAGON Duodenumdaki A hücrelerinden
  salgilanir. Pankreatektomiden sonra görülen
  hiperglisemiden kismen sorumludur.
• SEROTONIN Sinir uçlarinda oldugu gibi endokrin
  enterokromaffin hücrelerinde de bulunur ve
  salgilanir. Bundan dolayi gastrointestinal yolda
  hem hormon hem de nörotransmitter olarak rol
  oynar.

26
(No Transcript)