Greening in de chemische sector?

1
Greening in de chemische sector?
Casestudie Haven van Antwerpen in kader van
Ba-paper geografie Promotor prof. D. Vanneste
1)Wat denken chemische bedrijven over
duurzaamheid? 2)Wat is de rol van het ruimtelijk
beleid ter stimulering?
2
Methodologie

• desk research (rapporten websites)
• terreinwerk ?kwalitatief onderzoek met
  interviews
• Regionale overheid
• De sector Essenscia
• Middenveld Bond Beter Leefmilieu
• Lokale autoriteitHavenbedrijf
• Antwerpse chemiebedrijven
• Speciality Polymers Antwerp, BASF, Fina Antwerp
  Olefins en Evonik Degussa

3
Imagowijziging ?

• Negatief imago
• Grote rampen
• Bhopal
• Seveso

Initiatieven op verschillende niveaus nodig
?
4
Gewijzigde aanpak

• Globaal
• Responsible Care programma
• Als reactie op negatieve imago
• 1985 Canada
• ICCA
• 2006 wereldcharter
• MAAR
• efficiënt? Want geen sancties
• lost het het eigenlijke probleem wel op?

5
Gewijzigde aanpak
2) Europees niveau
(Bron CEFIC, 2009 eigen verwerking)
6
Gewijzigde aanpak

• 3) Belgische niveau
• Essenscia duurzaamheidsrapport
• 2009
• indicatoren ter evolutie
• 4e peiler van duurzaamheid

waarschijnlijk qua productiewijze de meest
milieubelastende sector die we kennen. De chemie
is altijd een milieuprobleem geweest (Turf
J.,BBL)
groene sector avant la lettre zeker op gebied
van transport. (Cabus, P. Kabinetschef RO)
7
(Bron Essencia, 2009 eigen verwerking)
8
(Bron Essenscia, 2009 eigen verwerking)
9
4) Haven van Antwerpen
Een verstandige bedrijfsleider is een
milieubewuste bedrijfsleider, maar dat is niet
iemand die keuzes maakt ten nadele van zijn winst
en ten voordele van het milieu. Vandaar dat er
naast verstandige bedrijfsleiders ook verstandige
politiek moet zijn die een kader creëert en
grenzen trekt. (Turf J., BBL)

• Bewustzijn aanwezig?
• license to operate
• pro-actief beleid regelgeving overheid

• Chemische cluster
• voordelen transport, investeringen aantrekken
• microclusters

10
4) Haven van Antwerpen

• Kritiek op het beleid vanuit de sector
• In Vlaanderen wassen ze witter dan wit.
  (Godts J., FAO)
• Nadeel voor potentiële vestiging in Vlaanderen.
• ?? niet te streng, maar te onstabiel?
  (Scandinavië)

• Hier heeft men altijd halfslachtige oplossingen.
  () het resultaat is dan dat je een
  milieuwetgeving hebt die niet functioneert,
  waarna men ze na 2 jaar wijzigt zodat wie in dit
  kader geïnvesteerd heeft zegt Wat is dat nu
  voor iets? Je creëert een zeer instabiele
  economische en milieusituatie tegelijkertijd.
  (Turf J., BBL)

11
4) Haven van Antwerpen

• Impact van ruimtelijke planning?
• Vlaams niveau weinig stimuli?
• Antwerpen
• Havenbedrijf lokalisatiebeleid o.b.v
  duurzaamheid
• Herontwikkeling van Brownfields

Wij kunnen effectief naar synergieën zoeken ().
Maar het is uiteindelijk het privébedrijf dat het
zal moeten doen. (Vanrolleghem X., Havenbedrijf)
12
Een blik in de glazen bolHoe kan/zal de groene
geografie zich ontplooien?

• Waar zullen milieu-innovaties plaatsvinden?
• Hoe zullen deze innovaties zich verspreiden
• Impact op de regionale ontwikkeling van
• brongebieden?
• nieuwe groeiregios?
• ? concentraties met spreiding op globale nat.
  schaal
• ? teruggrijpen naar industriële districten
• ? bedrijvengemeenschappen, focus op duurzaamheid
• ? verspreide MNO-units zonder lokale autonomie
• ? kosten-minimaliserende vormen van
  massaproductie voor de globale markt ?
  oogmerk van groeilanden
• clusters (bv chemie in haven van Apen) ?
  belang??