Concessies van openbare dienst:

1
Concessies van openbare dienst

• Begripsomschrijving
• Onderscheid met andere rechtsfiguren
• de concessie voor openbare werken
• de domeinconcessie

2
Aard en kenmerken van de concessie van openbare
dienst

• 1. De concessie is
• een administratief contract
• Een complexe rechtshandeling (contractueel én
  reglementair bestanddeel)
• 2. De concessie wordt verleend door de overheid.
  De gunning is niet onderworpen aan de WOO
  (waarom?) doch wel aan transparantie en
  gelijkheidsbeginsel

3
De concessie (aard en kenmerken vervolg)

• De concessiehouder kan een particulier of
  publiekrechtelijk organisme zijn (voorbeelden).
• - beschikt de particulier hierdoor over het
  prerogatief van openbaar gezag?
• - moet het gelijkheidsbeginsel worden in acht
  genomen bij gunning van de concessie aan een
  publiekrechtelijk organisme?

4
De concessie (aard en kenmerken - vervolg)

• De concessie is tijdelijk en wordt uitgeoefend
  onder gezag van de overheid belast met het beheer
  van de openbare dienst (gevolgen
  wijzigingsbeginsel, continuïteitsbeginsel)
• Kunnen alle openbare diensten in concessie worden
  gegeven?

5
Rechtsverhoudingen overheid concessiehouder -
gebruiker

• Complexe handeling
• 1. contractueel bestanddeel werdkerig contract
  tussen overheid en concessiehouder
• 2. reglementair bestanddeel statuut van de
  openbare dienst en toestand van de gebruikers

6
Rechtsverhoudingen (vervolg)

• De in concessie gegeven dienst blijft een
  openbare dienst. Het voorwerp van de concessie is
  de exploitatie van die dienst.
• Gevolg toepassing van de wetten van de openbare
  dienst
• Veranderlijkheid
• Continuïteit
• Benuttigingsgelijkheid
• ! Taalgebruik bestuurszaken (art. 1, 1, 2 WTB)!

7
Is de concessie van openbare dienst nog actueel?

• Oude rechtsfiguur
• ups and downs
• 2 belangrijke elementen
• bezetting openbaar domein
• recht vergoeding te heffen (tol of
  schaduwtol)?
• Revival naast (andere) PPS - formules

8
Overheidsopdrachten aanneming van werken,
leveringen en diensten(1)

• Historisch overzicht
• Huidige wettelijke regeling de wet van 24
  december 1993
• Toekomend recht
• (1) De overheidsopdrachten in de nutssectoren
  water, energie, vervoer en postdiensten behoort
  niet tot de te kennen stof (p. 197 201)

9
Kenmerken van de regeling inzake
overheidsopdrachten de 10 geboden.

• 1. Beroep op de mededinging
• 2. De bevoegde overheid beslist over het procédé
  (aanbesteding of offerte onderhandse gunning in
  de door de wet limitatief opgesomde gevallen)
• 3. In beginsel overeenkomsten op forfaitaire
  grondslag
• 4. Betalingen na verstrekte én aanvaarde diensten
• 5. Erkende aannemers (aanneming voor werken)

10

• Gevolgen van de toepassing van het
  veranderlijkheidsbeginsel
• 1. Eenzijdige wijziging van de overeenkomst door
  de overheid (schadeloosstelling?). De wijzigingen
  raken ook de gebruiker
• 2. Bevoegde rechter voor de beoordeling van de
  wijzigingsbeslissing (uitvoering resp.
  beëindiging van het contract)
• 3. Eenzijdige beëindiging van de overeenkomst
  (bevoegde rechter?).
• 4. Schadeloosstelling?

11

• Gevolgen van de toepassing van het
  continuïteitsbeginsel
• 1. Behoudens overmacht, geen onderbreking van de
  dienst
• 2. Toepassing van excetio non adimpleti
  contractus?
• 3. Toepassing van de imprevisieleer ?

12
Kenmerken overheidsopdrachten (vervolg)

• 6. Geregistreerde aannemers - sanctie
• 7. Verbod van belangenvermenging (art. 10 WOO)
  sanctie
• 8. Promotieovereenkomst (fb(d))
  concessieovereenkomst (dfbm)
• 9. Verbod van onderlinge afspraken sanctie
  t.a.v. de overeenkomst art. 314 Sw.)
• 10. De verantwoordelijkheid van de aannemer voor
  de onderaannemer inzake veiligheid,
  arbeidsvoorwaarden, fiscaliteit, SZ,

13
Toepassingsgebied WOO

• Ratione materiae
• - contract ten bezwarende titel
• - werken,
• - leveringen en
• - diensten (categorie A en B)

14
Toepassingsgebied WOO

• Ratione personae
• Het begrip aanbestedende dienst
• 1. De openbare rechtspersoon
• Staat, gemeenschappen, gewesten, gemeenten, OCMW,
  ,
• evenals elke rechtspersoon die werd opgericht met
  het specifieke doel om te voorzien in behoeften
  van algemeen belang die niet van industriële of
  commerciële aard zijn en waarop de oprichtende
  overheid een overwegende invloed uitoefent (de
  restbepaling van art. 4, 1 en 2, 1, 8 en
  10)
• Overheidsbedrijven ?

15
Toepassingsgebied (vervolg)

• 2. Bepaalde privaatrechtelijke instellingen
• Privaatrechtelijke universitaire instellingen
  (gesubsidieerde opdrachten)
• Elke (privaatrechtelijke) instelling met
  rechtspersoonlijkheid, opgericht met het
  specifieke doel te voorzien in behoeften van
  algemeen belang die niet van commerciële of
  industriële aard zijn en waarop de overheid een
• Sommige privaatrechtelijke rechtspersonen igv
  subsidiëring

16
Gunningsprocédés

• Soorten
• - Aanbesteding (openbaar of beperkt)
• - Offerte (algemeen of beperkt)
• - Onderhandse gunning
• Vrije Keuze?
• Gelijkenissen en verschillen (grote lijnen)

17
Selectie en Gunningscriteria

• Kwalitatieve selectie
• uitsluitingsgronden
• financiële en economische draagkracht
• technische bekwaamheid

18
(vervolg)

• Gunningscriteria (vergelijking en gelijke
  behandeling)
• I. Aanbesteding de laagste regelmatige
  inschrijving (sanctie forfaitaire
  schadeloosstelling van 10 van het bedrag van de
  inschrijving volledig herstel ingeval van een
  daad van corruptie)
• Problematiek van de varianten
• II.Offerte de voordeligste regelmatige
  inschrijving
• Problematiek van 1. de waarde van de
  gehanteerde criteria, 2. het onderscheid met
  kwalitatieve selectiecriteria en 3. de vrije
  variant

19
vervolg

• III. Onderhandse gunning (met of zonder
  bekendmaking)
• Wanneer? (art. 17 WOO) (formele) motivering
• Zelfs dan minimale mededinging vereist tenzij
  onmogelijk

20
Gemeenschappelijke bepalingen

• Geen verplichting om de opdracht toe te wijzen
  rechtsgeldig motief
• Mogelijkheid om voor bepaalde percelen in een
  nieuwe opdracht te voorzien
• Sociale voorkeuren (uitvoeringsvoorwaarden
  gericht op het bereiken van sociale en ethische
  doelstellingen),

21
De Kennisgeving van de gunningsbeslissing

• Onderscheid tussen de keuze van de aannemer en de
  kennisgeving van de beslissing
• Situeren van de problematiek
• Totstandkoming van de overeenkomst door
  kennisgeving
• Algemene informatieplicht, wat moet worden
  meegedeeld aan wie, wachttermijn, ratio legis
  aanwenden van jurisdictionele beroepsmogelijkheden
  (kort geding / UDN)
• Uitzondering

22

• De paginas 192 tot en met 201 niet te kennen

23
Het contentieux overheidsopdrachten

• Bevoegdheid van de gewone rechter en de Raad van
  State
• De gevolgen van een vernietiging van een
  onregelmatige gunning van een overheidsopdracht
• Vordering tot schadeloosstelling
• Vordering tot nietigverklaring van de overeenkomst