Hypatia

1
1600 yil boyunca sessizlige terk edilen bir
cinayet Dincilerin katlettigi ilk
aydin HYPATIA
2
Iskenderiyeli Hypatia (370 415), o zamanlarin
üniversitesi kabul edilen Iskenderiye'deki
okulda felsefe, matematik ve astronomi dersleri
vermistir. Platon ve Aristotales'in
tanitilmasinda dersleri etkili olmustur. Bruno ve
Galileodan yüzyillar önce astronomi aleti
usturlabi da kesfeden Hypatia, Inançsiz oldugu
gerekçesiyle, Hiristiyan din adami Crillonun
emriyle bagnaz bir dinci grubun saldirisi sonucu
iskenceyle derisi yüzülerek ve parçalanarak
öldürülmüstür. Hypatianin ölüm emrini veren
Crillo daha sonra Katolik Kilisesi tarafindan
Aziz ilan edilmistir. Hypatianin hunharca
katledildigi dönem Pagan felsefesinin sona
erdigi ve Hiristiyanlasmanin güçlendigi bir
süreçtir. Doga bilimleri ve matematik gibi
alanlarda yogun bir gerileme dönemi bu
tarihlerden itibaren baslamistir. Hypatia çaginin
yegane bilim kadini olarak bilinir. Aritmetik
alaninda 13 ciltlik bir yapiti sözkonusudur.
Bununla birlikte kadin oldugu için ne felsefe ne
de bilim tarihinde dinin de etkisiyle 1500 yil
boyunca adi belirgin bir sekilde geçmemistir.
3
(No Transcript)
4
Hypatia Insanlik tarihinin ilk bilim kadini
5
Astronomide çogunlukla yildizlarin yükseklik
açilarinin ölçülmesinde çesitli problemlerin
grafik yöntemlerle gösterilmesinde kullanilan
usturlabi da kesfeden HYPATIA, Inanç yerine akli
ve bilimsel düsünceyi savundugu için, Dini
otoriteye ve Tanriya isyan ettigi gerekçesiyle
45 yasinda uzun iskencelerden sonra, derisi
yüzülerek ve vücudu parçalanarak katledildi.
6
Hypatia'nin öldürülmesi dünyanin bin yil cehalet
ve batil inanç bulutlariyla kaplandigi Karanlik
Çaglarin baslangicini da isaret etmistir.
Rafaelin Atina Okulu tablosundan Hypatia
7
Voltaire Dictionary Philosophique adli
yapitinda, Hypatianin öldürülmesini Crillo adli
bir papaz ve köpeklerinin, yobazlardan olusan bir
sürüye sirtlarini vererek isledigi hayvanca
cinayet olarak anlatir.
8
Hypatia katledilisinden sonra yaklasik 1600 sene
geçti. Hypatia bilimin ve aklin belki ilk
kurbaniydi, erkek egemen din vahsetinin
onbinlerce kurbanindan sadece biriydi. Tek suçu
erkeklerin dünyasinda bir kadin olmak, Dincilerin
dünyasinda akil ve bilimi savunmak, düsündügünü
özgürce söyleyebilmekti. Hypatia cinayetinin
üzerinden yaklasik 1600 sene geçti de, Ne
degisti? Hala sadece kadin oldugu için
öldürülenler yok mu? Akli ve Bilimi savundugu
için katledilenler? Özgürce konustugu için
vurulanlar, hapsi boylayanlar? Kadinlar için
konusmanin bile zor oldugu Hiristiyanligin bagnaz
döneminde bir kenti etkiledi Hypatia. Kadin
mücadelesi için en önemli figürlerden biri oldu.
Özellikle islam ülkelerinde, Kadinlar hala
eziliyor, öldürülüyor, satiliyor, evlenmek
zorunda birakiliyor, tecavüze ugruyor. Tüm
bunlari yapanlar, bu zihniyet hala yerinde
duruyor.
9
BILIM UGRUNA VERILMIS BIR HAYAT