T

1
Türkiye Bankalar Birligi Çalisma Grubu

• UYUM PROGRAMININ OLUSTURULMASI

• Alpaslan ÇAKIR, CAMS
• Certified AML Specialist

2
Suç Ekonomisi

• Kamu Maliyesini hedef alan suçlar (Vergi ve
  Gümrük Kaçakçiligi, Ihaleye fesat karistirma,
  Yolsuzluk, Rüsvet, Suistimal, Kalpazanlik gibi)
• Piyasalarin Isleyisini hedef alan suçlar (Sermaye
  Piyasasi Suçlari, Insider Training, Manipülasyon
  gibi)
• Kamu ve Özel Sektörü hedef alan suçlar (Haraç,
  Zor alim, Bilgi Casuslugu gibi)
• Topluma ve bireylere yönelik suçlar (Terör,
  Uyusturucu, silah, tarihi eser, insan, organ
  kaçakçiligi, terör suçlari, adam kaçirma, fuhus,
  cinsel sömürü, haraç, hirsizlik, gasp,
  dolandiricilik, tehdit, yildirma gibi)

3
Suç Gelirleri Niçin Aklanmak Zorundadir ?

• Günümüzde her türden suç örgütleri, yasadisi
  faaliyetlerinden elde ettikleri gelirleri aklamak
  ihtiyaci içindedir.

• Bunun dört temel nedeni vardir
• Kaynagi açiklanamayan para ve servet toplum
  içinde dikkat çekerek suç faillerinin
  yakalanmasina delil teskil edebilir.
• Suç geliri gizlenmelidir, aksi takdirde gelirlere
  el konulacaktir.
• Suçlularin yasadisi ve gayri ahlaki
  faaliyetlerinin ortaya çikmasi nedeniyle toplum
  içinde alacaklari tepki ve prestij kaybi
  önemlidir.
• Para sürekli kontrol altinda tutulmali ve
  yasadisi kaynagi gizlenmelidir. Çünkü, para
  aklama islemlerinde rol alanlar bu paranin kirli
  oldugunu ve çaldiklari takdirde sahibinin yasal
  müdahalede bulunamayacagini bilir.

4
Para Aklama Suçu Ile Niçin Mücadele Edilmelidir ?

• Yasadisidir, ulusal ve uluslararasi alanda
  yaptirim, agir hapis ve para cezalarina maruz
  kalinabilir.
• Geçicidir, mali kurumlarin aktif ve pasiflerinde
  ani degisiklikler meydana gelebilir.
• Devlet, kurum ve kisilere prestij kaybettirir.
• Reel hareket etmez, piyasada arz-talep-fiyat gibi
  temel dengeleri bozar.
• Güvensizlik ve istikrarsizlik yaratir.
• Kanunlara saygili ve dürüst yatirimcilara zarar
  verir.
• Siyasal, ekonomik ve sosyal kurumlara verilen
  önemi ve güveni azaltir.
• Sahteciligi, rüsveti ve ahlaksizligi besler.
• Birey ve toplumlarin sagligini tehdit eder.

5
Bankacilik Etik Ilkeleri

• Bankacilik mesleginin temeli güven, itibar ve
  istikrardir. Türk bankacilik sektörünü olusturan
  bankalar birbirleri, müsterileri ve çalisanlari
  ile diger kurumlar arasindaki her türlü is ve
  islemlerde uygulanmak üzere, Bankacilik Etik
  Ilkelerini belirlemistir.

• Bu ilkeler
• Dürüstlük,
• Tarafsizlik,
• Güvenilirlik,
• Saydamlik,
• Toplumsal Yararin Gözetilmesi,
• Çevreye Saygi
• Suç Gelirlerinin Aklanmasi ile Mücadele olarak
  sayilmistir.

6
Risk

• Günümüzde tüm önemli para aklama islemleri
  bankalarin hizmet kanallarinin kullanilmasini
  gerektirmektedir. Bu nedenle bir banka hakkindaki
  para aklama iddiasi o bankanin ulusal ve
  uluslararasi düzenleyici ve denetleyici
  bankacilik otoriteleri, müsterileri, ortaklari
  yurtdisi muhabirleri ve kamuoyunda
  güvenilirligine ve sayginligina ulusal ve
  uluslararasi itibarina büyük bir darbe
  olmaktadir.
• Karapara aklama sorusturma ve davalari olayin
  uluslararasi boyutu nedeniyle uzun yillar
  almaktadir. Bu ise, iddiaya muhatap bankalari
  yipratmakta, bazen Batida örnekleri görüldügü
  üzere iflasa kadar varan sonuçlara yol açmaktadir.

7
Risk Türleri

1. Yasal risk
2. Itibar riski
3. Operasyonel risk
4. Yogunlasma riski

8
FATF ve Basel Komite

• Basel Bankacilik Denetim Komitesi ve FATF
  tarafindan suç gelirlerinin aklanmasi ile
  mücadele, Bankacilik sisteminin bütünlügü,
  güvenligi ve saglamligi açisindan MÜSTERINI
  TANI prosedürleri sözkonusu banka risklerinin
  engellenmesi, kontrolü ve etkin yönetiminde
  kritik önemde oldugu kabul edilmistir.
• MÜSTERINI TANI uygulamalarinin yetersizligi,
  bankalarin ulusal ve uluslararasi düzenleyici ve
  denetleyici bankacilik otoriteleri, müsterileri,
  sermayedarlari, yurtdisi muhabirleri ve
  kamuoyunda güvenilirliginin ve sayginliginin
  azalmasina, dolandiricilik, yasal ve yogunlasma
  riski gibi ciddi müsteri, islem ve kredi riskleri
  ile karsi karsiya kalmalarina neden olabilecektir.

9
FATF ve Basel Komite Ne Diyor ?

• FATFe göre bankalarin yapacaklari islemler
  müsterini tani ilkesinin gerektirdigi tedbirler
  
• Kimlik tespiti yapmak ve kimlik bilgilerini
  güvenilir, geçerli belge, veri yada bilgiler
  kullanarak teyit etmek,
• Finansal islemlerden nihai yararlanici konumunda
  olan kimselerinlehdarin-(beneficial owners) kim
  oldugunu belirlemek ve lehdarin kimliginin dogru
  olup olmadigi konusunda herhangi bir süphe
  tasimamak.
• Tüzel kisiler ve ortakliklarda mülkiyetin kime
  ait oldugunu ve bunlarin kontrolünün kimlerin
  elinde oldugunu belirlemek.
• Tesis edilmek istenilen islemin türü ve
  gerçeklestirme amaci hakkinda bilgi edinmek,
• Yapilan islemin, finansal kurulusun müsterisine,
  isine, risk profiline ve gerektiginde fon
  kaynaklarina dair bilgiler ile uyumlu olmasini
  saglamak bakimindan müsteri konusundaki takip ve
  incelemeyi is iliskisi ve islem süresince
  sürdürmek.
• olarak özetlenebilir.

10
Aklama Riskinin YönetimiRisk Yönetim ve Denetim
Sistemleri

1. Detayli risk bazli müsterini tani ilkeleri ve
   uygulamalarinin olusturulmasi,
2. Riskli bölge, sektör ve bankacilik ürünleri
   konusunda ek özen ve kontroluyari sistemleri
   kurulmasi,
3. Sistemi kontrol edecek bir iç denetim ve izleme
   ve egitim fonksiyonunun yerine getirilmesi büyük
   önem arzetmektedir.

11
Egitim, Iç Denetim ve Risk Yönetim Sistemleri
12
Koruyucu politika ve ProsedürlerAML-KYC Policies

1. Finansal kuruluslarin bünyelerine, idare
   sekillerine ve yürürlükteki mevzuata uygun
   politika yazili (AML) ve MÜSTERINI TANI (KYC)
   prosedür ve kontrol yöntemlerini,
2. Bu görevler için uygun ve yüksek nitelikli
   personel istihdaminin saglanmasini,
3. Çalisanlara yönelik olarak süreklilik gösteren
   bir egitim programi hazirlanmasini,
4. Sistemi kontrol edecek bir iç denetim fonksiyonu
   kurulmasini içermelidir.

13
Koruyucu politika ve ProsedürlerAML-KYC Policies
Çerçeve Kilavuz

• TBB-MASAK Çalisma Grubu tarafindan Eylül 2005
  tarihinde FATF Tavsiyeleri, Basel Bankacilik
  Denetim Komitesi Çalismalari ve Avrupa Birligi
  ülkelerinin bankacilik uygulamalarina paralellik
  saglanmasi amaciyla Suç Gelirlerinin Aklanmasi
  ve Terörizmin Finansmani ile Mücadelenin Önemi ve
  Türk Bankacilik Sisteminde Uygulama Klavuzu ile
  118 adet süpheli islem tipini kapsayan Süpheli
  Islem Kategorileri listesi hazirlanmistir.
  Metine Bankalar Birligi web sitesinden
  (www.tbb.org.tr) ulasilabilir.

14
Müsterini Tani- Iki Temel Blok
Risk Olusturan Hesap ve Islemleri Izle KYT-Know
Your Transaction
Müsterini Tani KYC-Know Your Customer

• Hassas Müsteri Gruplarinin Tanitici Bilgilerinin
  ve Islemlerinin periyodik olarak gözden
  geçirilmesi
• Riskli Islemlerin periyodik veya anlik olarak
  izlenmesi, raporlanmasi ve kontrolü
• Yükümlülük Denetimi

• Kimlik Tespit Yükümlülügü ve Müsteri
  Profillerinin Olusturulmasi
• Müsteri Olarak Kabul Edilmeyecek Kisi ve Kurumlar
  (WATCH LIST)
• Hassas Müsteri Gruplari ve Ilave Özen

MESLEK PERSONELININ EGITIMI ve KURUM KÜLTÜRÜNÜN
OLUSTURULMASI
15
Müsteri Profillerinin Olusturulmasi

• GERÇEK KISILER
• Kimlik Tespiti
• Uyrugu, yerlesim yeri
• Is ve Meslek Bilgileri
• Gelir Düzeyi ve Kaynaklari
• Hesap Açma Amaci
• Beklenen Islem Türü ve Hacmi

• TÜZEL KISILER
• Kimlik Tespiti
• Yönetim ve Ortaklik Yapisi
• Faaliyet Alani, is yaptigi alanlar, baslica
  alici-saticilari
• Isyeri, kapasitesi, ciro ve çalisan sayisi
• Hesap Açma Amaci
• Beklenen Islem Türü ve Hacmi

16
Karaliste Kontrolü (Watchlists)
UN TERROR LIST OFAC SDN LIST EU BLACK
LIST EMBARGOES FRAUD LIST

• KONTROL ve IZLEME ?
• Yeni Müsteri
• Mevcut Müsteri
• Transferler ve Islemler

17
Müsteri Kabul Komitesi ve Ilave Özen

1. Yüksek Varlik Sahibi Kisiler
2. Riskli Bölge ve Uyruk
3. Riskli Sektörler
4. Vakif ve Dernekler
5. Siyasi Etki Sahibi Kisiler

18
Risk Olusturan Islemlerin Izlenmesi

• Periyodik Hassas Müsteri Hesap Incelemesi
• Riskli Islemler (Nakit islemler, Transferler)
• Yüzyüze Olmayan Islemlere Iliskin Islem Limitleri
  ve Raporlama Teknikleri
• IT Destekli Degerlendirme ve Uyari Sistemleri

19
Egitim Programlari

• Süreklilik Arzeden Meslek Personelinin Egitimi
• Yasal Düzenlemeler ve Cezai Yükümlülükler
• Banka Politika ve Prosedürleri
• Para Aklama Asmalari, Yöntemleri ve Süpheli Islem
  Tipleri
• Süpheli Islem Raporlamalari

20
Tesekkür Ederiz.