Prezentacja programu PowerPoint

1
BUDOWA KOMPUTERA
2
Wstep
Prezentacja ta poswiecona jest komputerom.
Umozliwia pokrótce zapoznanie sie z podstawowymi
pojeciami i ogólna budowa tego urzadzenia. W celu
zdobycia bardziej szczególowych informacji i
doglebnego zapoznania sie z tym zagadnieniem
proponuje skorzystac z literatury lub internetu.
Co ciekawsze pozycje i linki beda umieszczone w
rozdziale Literatura i Linki.
3
Komputer synonim naszych czasów i jeden z
czynników pobudzajacych rozwój techniki jest
coraz bardziej obecny w codziennym zyciu. Nie
jest to juz skrzyneczka z monitorem i klawiatura,
dzieki której mozna napisac tekst czy
zainstalowac proste gry. Okazuje sie, ze dzis bez
komputera nie mozna zbudowac nowego samochodu ani
nawet nim kierowac, uprac rzeczy w pralce (bo
mechaniczne programatory to juz przeszlosc) czy
odgrzac obiadu, bo kuchenka mikrofalowa tez
steruje zaprogramowany mikroprocesor. Informatyka
ogarnia kolejne dziedziny zycia i w wielu
wypadkach nie mozna juz sobie wyobrazic bez niej
pracy. Powstaja programy dla coraz mlodszych
dzieci, aby mogly jak najwczesniej zapoznac sie z
obsluga komputerów. Nie uda sie juz zatrzymac
tego procesu i albo sie dostosujemy, kupimy
komputer i zaczniemy go poznawac, albo
przestaniemy rozumiec otaczajacy nas swiat.
4
Ogólna budowa komputera
Kazdy komputer sklada sie z jednostki centralnej,
dróg wejscia (klawiatura, mysz, joystick, skaner,
itp.) oraz wyjscia (monitor, glosniki, drukarka,
itp.).
W dalszej czesci prezentacji postaram sie
pokrótce omówic zarówno budowe jednostki
centralnej (zajrzymy do srodka), jak i budowe
myszki czy monitora.
5
MENU
Jednostka Centralna
Drogi wejscia
Kliknij na pojeciu, z którym chcialbys sie
najpierw zapoznac. Klikniecie na wyrazie koniec
spowoduje wyjscie z prezentacji.
Drogi wyjscia
Literatura i Linki
Koniec
6
Jednostka Centralna
Jednostka centralna jest zbudowana z szeregu
ukladów i urzadzen elektronicznych spelniajacych
rózne funkcje. Tymi najwazniejszymi sa procesor,
pamiec operacyjna, dysk twardy oraz karty
rozszerzen takie jak karta graficzna, dzwiekowa,
modem itp.
Plyta glówna
Karta graficzna
Procesor
Karta dzwiekowa
Pamiec operacyjna
Modem
Dysk twardy
Obudowa
MENU
7
Plyta glówna
Podstawowym elementem kazdego komputera jest
plyta glówna (ang. mainboard). Wiekszosc
pozostalych elementów komputera umieszczona jest
na niej w specjalnych zlaczach lub podlaczona z
zewnatrz specjalnymi przewodami. Konstrukcja
plyty moze byc rózna inaczej zbudowane i
wyposazone sa plyty dla wielkich serwerów,
komputerów PC, notebooków lub kieszonkowych
palmtopów, ale elementy funkcjonalne sa podobne
MENU
8
MENU
9
Plyta glówna (ang. mainboard lub motherboard)
stanowi najwazniejszy element calego komputera,
jest jego swoistym kregoslupem stanowiacym baze
do instalowania pozostalych elementów komputera.
To za jej posrednictwem odbywa sie wzajemna
komunikacja miedzy poszczególnymi zainstalowanymi
w komputerze urzadzeniami. Od jej rodzaju zalezy
jakimi mozliwosciami rozbudowy bedzie dysponowal
komputer, jakie urzadzenia bedzie mógl obslugiwac
oraz decyduje o wyborze komponentów z jakimi
bedzie mógl wspólpracowac - rodzaj procesora,
pamieci, kart rozszerzajacych czy obudowy.Z
plyty glównej odchodza zlacza dla modulów pamieci
RAM (SIMM, DIMM lub RIMM), gniazd CPU, napedów
dyskietek, urzadzen typu IDE lub EIDE, klawiatury
czy monitora. W zaleznosci od typu plyty znajduja
sie na niej równiez gniazda PCI, ISA i AGP
sluzace do podlaczenia kart rozszerzajacych.
MENU
10
MENU
11
Obecnie najbardziej popularnym standardem plyt
glównych jest ATX. Charakteryzuje sie on
zintegrowanymi z plyta wszystkimi gniazdami
wyprowadzen. Zlacza portów szeregowych i
równoleglych, klawiatury, myszy, USB czy IEEE sa
integralna czescia samej plyty co zwieksza jej
funkcjonalnosc, ulatwia instalacje i korzystnie
wplywa na ujednolicenie standardu. Plyty wykonane
w tym formacie maja bezposrednio wlutowane
gniazda portów, latwo dostepne gniazda
interfejsów dysków, co skutecznie eliminuje
zbedna platanine kabli.
MENU
12
Procesor
Procesor, CPU (Central Processing Unit) to
najwazniejsza jednostka kazdego komputera, bedaca
najczesciej pojedynczym mikroprocesorem,
polaczonym z plyta glówna za pomoca specjalnego
gniazda typu ZIF lub Slot, i skladajacy sie z
jednostki arytmetyczno logicznej (ALU), jednostki
sterujacej i koprocesora numerycznego (FPU).
Procesor ma za zadanie przetwarzac i wykonywac
typowe operacje arytmetyczno logiczne, jakie
dochodza do niego poprzez pamiec operacyjna, a
ilosc takich operacji waha sie w granicach od
kilkuset do milionów na sekunde. Powszechna miara
czasu dzialan, wykonywanych przez procesory sa
mikrosekundy (1 us 0,000001 s) i nanosekundy (1
ns 0,000000001 s), czyli milionowe i miliardowe
czesci sekundy.
MENU
13
Procesor steruje praca komputera, wykonuje
operacje logiczne i arytmetyczne podczas
realizacji programów. Zestaw funkcji wykonywanych
przez procesor jest na tyle szeroki, ze nie jest
on w stanie samodzielnie obslugiwac wszystkich
wspólpracujacych z nim podzespolów. Z tego powodu
dzialanie procesora wspomagane jest przez liczne
uklady sterujace, bedace najczesciej
wyspecjalizowanymi mikroprocesorami.
MENU
14
Wykonywanie funkcji wspomagajacych procesor
wymusza zastosowanie odpowiednich mechanizmów
wspólpracy pomiedzy procesorem i ukladami
wspomagajacymi. Z jednej strony procesor musi
posiadac mozliwosc oddzialywania na podzespoly
wspomagajace w przypadkach, w których podzespoly
te maja wykonywac okreslone przez procesor
zadania. Oddzialywanie w tym kierunku jest
wzglednie proste, gdyz to procesor, czyli glówny
podzespól zarzadzajacy praca komputera, zleca
wykonywanie odpowiednich zadan. Z drugiej strony,
podzespoly wspomagajace musza miec mozliwosc
sygnalizowania procesorowi swoich stanów w
nieznanych dla procesora chwilach czasu.
MENU
15
Komunikacja w tym kierunku nie jest juz taka
prosta. Nalezy bowiem pamietac, ze procesor przez
wiekszosc czasu pracy zajety jest realizowaniem
zadan postawionych przez uzytkownika. W tej
sytuacji konieczne jest wprowadzenie mechanizmów,
które pozwola zasygnalizowac procesorowi
koniecznosc zainteresowania sie stanem
okreslonego podzespolu wspomagajacego prace
procesora. Podstawowym mechanizmem
wykorzystywanym przez podzespoly do
sygnalizowania procesorowi swoich stanów jest
mechanizm przerwan.
MENU
16
Mechanizm przerwan oprócz podanej powyzej
funkcji, wykorzystywany jest takze przez sam
procesor dla potrzeb sygnalizacji pewnych
sytuacji wyjatkowych (np. dzielenie przez zero,
przepelnienie przy operacjach arytmetycznych).
Sprawa oczywista jest, ze niezaleznie od rodzaju
przerwania jego obsluga musi zajac sie procesor
jako jedyny podzespól realizujacy w komputerze
programy (takze obslugi przerwan).
MENU
17
Przerwania dziela sie na   Przerwania
sprzetowe wytwarzane przez podzespoly
wspomagajace prace procesora,   Przerwania
wyjatkowe wytwarzane przez procesor,
  Przerwania programowe ich zródlem sa
wykonywane przez procesor programy.
MENU
18
Procesor w trakcie przetwarzania pobiera kolejne
instrukcje z pamieci operacyjnej, rozpoznaje je i
wykonuje z wykorzystaniem wskazanych w
instrukcjach operandów (jezeli takowe w
instrukcji wystepuja). Zalecane przez program
instrukcje powoduja wykonywanie funkcji
sterujacych, arytmetycznych i logicznych a
wymagana wysoka efektywnosc pracy procesora
wymusza wbudowanie w jego struktury wewnetrznych
pamieci (o niewielkich pojemnosciach) nazywanych
rejestrami. Wymienione powyzej podzespoly
polaczone sa poprzez magistrale komunikacyjne.
MENU
19
W strukturze mikroprocesora wyróznia sie
nastepujace elementy   -Uklad przechowujacy
kolejke instrukcji   -Urzadzenie sterujace
wykonywaniem instrukcji   -Urzadzenie
arytmetyczno-logiczne   -Zespól rejestrów
  -Zespól rejestrów segmentowych
  -Specjalnego przeznaczenia rejestr IP
-Rejestr flagowy
MENU
20
Pamiec operacyjna
Pamiec komputerów podzielic mozemy na dwa
rodzaje krótkotrwala i dlugotrwala. podzielona
jest na odrebne komórki, przechowujace
najczesciej pojedyncze bajty lub slowa. W
komputerach jako pamiec krótkotrwala uzywa sie
prawie zawsze pamieci pólprzewodnikowych RAM
(Random Access Memory, czyli pamieci
przypadkowego dostepu) a jako pamiec dlugotrwala
pamieci dyskowej lub tasmowej. Komputerowa
pamiec jest swego rodzaju "przestrzenia robocza"
komputera. Za kazdym razem, gdy uruchamiamy
aplikacje lub otwieramy plik - dane i pliki
odczytane z twardego dysku sa kopiowane do
pamieci RAM. Pamieci pod wzgledem dzialania mozna
podzielic na dynamiczne RAM (Random Acces Memory)
i statyczne ROM (Read Only Memory).
MENU
21
RODZAJ PAMIECI SRAM - Moduly pamieci statycznej
nie wymagaja odswiezania, po wprowadzeniu danych
przechowuja je az do momentu odlaczenia zasilania
lub zmiany informacji. Sa bardzo szybkie,
zuzywaja niewiele energii, ale ich budowa jest
dosc zlozona, przez co sa dosc drogie i w dodatku
malo pojemne. Wykorzystuje sie je najczesciej do
budowy pamieci buforowej (cache). Dzieki jej
uzyciu mozliwe jest zwiekszenie szybkosci dostepu
procesora do informacji przechowywanych w pamieci
operacyjnej.DRAM - Moduly tego typu pamieci
wymagaja regularnego odswiezania przez co sa
wolniejsze od SRAM'u i maja wieksze zuzycie
energii, cechuje je za to niska cena dzieki
nieskomplikowanej budowie oraz stosunkowo duza
pojemnosc.
MENU
22
Budowa zlacza
SIMM (Single Inline Memory Module) - 30 pinowe
moduly które stosowano w komputerach wyposazonych
w procesor 0486. Najczesciej spotykanymi tego
typu ukladami sa kosci o pojemnosci 1, 4, 8 MB. Z
uwagi na ich budowe mogly byc instalowane tylko
parami po cztery sztuki. Nastepcami tych modulów
byly pamieci, 72 pinowe PS/2 SIMM. Pod wzgledem
budowy wewnetrznej odpowiadaja one 30 pinowym
modulom SIMM, sa jednak przeznaczone do pracy z
32 bitowa szyna danych. Stosuje sie umieszczanie
parami identycznych ukladów pamieci.
MENU
23
DIMM (Double Inline Memory Module) - 168 pinowe
moduly w których styki na obu stronach ukladu
doprowadzaja rózne sygnaly. Ponadto kazdy DIMM
wspólpracuje z 64-bitowa magistrala danych,
dzieki czemu mozliwe jest pojedyncze obsadzenie
gniazd modulami tego typu. Moduly DIMM sa
dostepne w wersjach pojemnosci pamieci od 8 do
512 MB i czasie dostepu rzedu 8 ns.
MENU
24
Dysk twardy
Dyski magnetyczne (dyski twarde) sa elementami
komputera zwykle umieszczanymi poza plyta glówna
i stanowia tzw. pamiec masowa komputera.
Umozliwiaja one przechowywanie ogromnych ilosci
informacji, równiez po wylaczeniu zasilania. Dysk
twardy, dysk sztywny (Hard Disk), dysk staly
(okreslenie juz nieaktualne z uwagi na mozliwosc
przenoszenia dysków miedzy komputerami), lub
zargonowo "twardziel" (okreslenie równiez
nieprawidlowe gdyz jest to jedna z najbardziej
wrazliwych czesci komputera), to zamkniety w
hermetycznej obudowie nosnik danych, skladajacy
sie z 2, 8 a czasem i wiecej wirujacych talerzy,
wykonanych najczesciej ze stopu aluminium lub
specjalnego szkla i pokrytych z obu stron bardzo
cienka warstwa magnetyczna, na której zapisywane
sa dane. Kazdy talerz posiada osobna glowice
odczytujaco-zapisujaca, która unoszac sie nad
jego powierzchnia na cienkiej poduszce
powietrznej, w odleglosci ulamków mikrometra
powoduje odczyt lub zapis danych.
MENU
25
Czesci tworzace dysk twardy
1. Kontroler (w napedach EIDE i SCSI jest czescia
samego napedu). Kontroluje silniczki sterujace
glowica i zamienia impulsy elektryczne na dane
cyfrowe procesora.2. Obudowa eliminuje
zagrozenie wewnetrznego zanieczyszczenia,
cisnienie powietrza jest wyrównywane przez
specjalne filtry, a wnetrze obudowy jest
szczelnie oddzielone od swiata zewnetrznego.3.
Talerze - to mocne metalowe lub szklane dyski,
pokryte magnetycznym materialem o grubosci
mniejszej niz 0,001 mikrometra.4. Glowice
zapisu/odczytu - umieszczone na koncu ramion po
jednej glowicy na kazda strone talerza. Ramie
moze przesuwac glowice w kazde miejsce
powierzchni dysku.5. Os, na której zamontowane
sa dyski.6. Dane, czyli umieszczone na talerzach
sekwencje zer i jedynek.
MENU
26
MENU
27
Karta graficzna
Karta grafiki - (ang. graphics card), karta wideo
(ang. video card, Video Display Unit), adapter
wizyjny (ang. display adapter) to specjalna karta
rozszerzajaca znajdujaca sie obecnie w kazdym
komputerze osobistym, która sluzy do
przetwarzania obrazu oraz do zapewniania
wspólpracy z urzadzeniami graficznymi takimi jak
monitor.
MENU
28
AGP z kolei jest portem zaprojektowanym wylacznie
do kart graficznych w taki sposób, aby
umieszczone w nim karty osiagaly najlepsze
wyniki. Ich zastosowanie z pozoru nie daje duzego
wzrostu wydajnosci - do operacji 2D, a nawet
wyswietlania obiektów 3D z powodzeniem nadaje sie
szyna PCI. Dopiero w momencie, gdy scena
trójwymiarowa jest skomplikowana, a programisci
zadbali o duza licze obiektów i wykorzystali
wiele tekstur, na dodatek wysokiej
rozdzielczosci, wówczas przepustowosc PCI
przestaje wystarczac. Dzieki specjalnym
rozwiazaniom, karta AGP powinna znacznie
przyspieszyc wykonywanie operacji graficznych w
takich sytuacjach
Plyta glówna musi byc zaopatrzona w osobny port
AGP (jedyne podluzne gniazdo na plycie
wygladajace podobnie jak PCI, ale dalej
odsuniete od krawedzi plyty).
MENU
29
Karty AGP
MENU
30
Karta dzwiekowa
Karta dzwiekowa - (ang. sound card), karta
muzyczna (ang. music card) lub sterownik
dzwiekowy (ang. sound controller) jest specjalnym
urzadzeniem znajdujacym sie na ogól wewnatrz
komputera, najczesciej w postaci karty
rozszerzenia (ISA lub PCI). Chcac zachowac jakosc
nagrania typowa dla plyt CD, nalezy nagrywac
dzwiek z dokladnoscia co najmniej 16 bitów przy
czestotliwosci próbkowania 44 100 Hz, aby dzwiek
nie byl "poszarpany". Wiekszosc kart wykorzystuje
funkcje MIDI, które sa niezbedne do gier i
aplikacji odtwarzajacych dzwieki. Numery 16, 32
lub 64, które sa czesto czescia nazwy karty, nie
odnosza sie do bitów, ale do liczby glosów, które
karta moze odtwarzac równolegle. Im wiecej glosów
tym lepsza jakosc dzwieku.
MENU
31
Próbkowanie - (ang. sampling) to proces
przeksztalcania analogowych sygnalów audio na
forme cyfrowa. Polega to na chwytaniu pewnych
wartosci zmieniajacej sie ciagle fali
akustycznej. Te uchwycone wartosci, czyli próbki
(samples) daja pewien przyblizony obraz
wyjsciowej fali. Jezeli czestotliwosc pobierania
tych próbek jest dostatecznie duza, to uzyskujemy
bardzo wierne odwzorowanie rzeczywistego dzwieku.
Czestotliwosc próbkowania wynoszaca 44.1 kHz
wystarcza w zupelnosci do wiernego
odtworzenia dzwieku. Równie waznym parametrem
jest rozdzielczosc próbkowania, która informuje
nas, z jaka dokladnoscia zapisywana jest wartosc
dzwieku. Uzywane obecnie próbkowanie 16-bitowe
oznacza, ze kazda nagrana wartosc dzwieku jest
zapisywana na dwóch bajtach (czterech w przypadku
dzwieku stereofonicznego).
MENU
32
Procesor karty dzwiekowej - Do najwazniejszych
zadan kart dzwiekowych nalezy strumieniowe
przetwarzanie danych audio na dzwieki. Funkcje te
przejmuje przetwornik cyfrowo-anaiogowy. Za
nagrywanie dzwieku ze zródel zewnetrznych na
twardy dysk odpowiedzialny jest przetwornik
analogowo-cyfrowy. Oba wspomniane przetworniki sa
zazwyczaj zintegrowane w jednym procesorze. Tylko
w wyjatkowo dobrych kartach dzwiekowych
kodowaniem i dekodowaniem danych audio zajmuja
sie dwa oddzielne procesory. Liczba procesorów
jest umieszczona w specyfikacji technicznej danej
karty. Z przetwornika cyfrowo-analogowego sygnal
wedruje do wzmacniacza, by na wyjsciu do
glosników i sprzetu stereo bylo wystarczajaco
duze napiecie. Jakosc dzwieku generowanego przez
procesory i wzmacniacz mozna ocenic na podstawie
parametrów wyszczególnionych w danych
technicznych karty. Do gier i zastosowan
biurowych powinna wystarczyc karta, której
procesor ma zintegrowane przetworniki
analogowo-cyfrowy i cyfrowo-anaiogowy. Bardziej
wymagajacym uzytkownikom zaleca sie karte z
oddzielnymi procesorami, uzyskanie zas jakosci
studyjnej wymaga zastosowania zewnetrznych
przetworników (poza obudowa peceta nie sa
wystawione na zaklócenia elektromagnetyczne).
MENU
33
Modem
Modem - (ang. MODulator/DEModulator) jest
urzadzeniem peryferyjnym, które przetwarza dane
komputerowe na sygnaly analogowe - postac
nadajaca sie do transmisji za pomoca analogowych
dróg lacznosci, takich, jak linie telefoniczne.
Dzwieki te, po dotarciu do adresata, zamieniane
sa przez drugi modem - odbiorce, z powrotem na
postac cyfrowa - czyli dane czytelne dla
komputera. Modemy mozna podzielic na modemy
wewnetrzne (w postaci karty rozszerzajacej) i
zewnetrzne, podlaczone kablem do portu
wejscia/wyjscia.
Modem wewnetrzny
MENU
34
Poza tym zaleznie od technologii przekazywania
informacji - kabel, ISDN, xDSL, DPL, radiolinia
i inne, modemy musza byc dopasowane do
odpowiedniego standardu, dlatego nie da sie np.
uzyc tradycyjnego modemu kablowego analogowo -
cyfrowego, do obslugi transmisji ISDN. Przy
okazji warto zauwazyc ze w przypadku zastosowania
nowoczesnych technologii takich jak wspomniany
ISDN, okreslenie modemu jako urzadzenia
dekodujacego transmisje mija sie nieco z prawda,
gdyz urzadzenia te nie moduluja juz przesylanych
sygnalów - na calej dlugosci transmisji operuja
bowiem sygnalem cyfrowym, dzieki temu modemy te
charakteryzuja sie dodatkowo szybkim zestawieniem
polaczen (zazwyczaj w kilka sekund) i mniejszym
prawdopodobienstwem wystapienia bledów.
Modem zewnetrzny
MENU
35
Oprócz tradycyjnych modemów w postaci kart i
zewnetrznych urzadzen mozemy spotkac równiez spec
jalistyczne modemy, przystosowane do noteboków,
których wyglad przypomina tradycyjna karte
kredytowa. Szybkosc transmisji danych (czyli
szybkosc pracy modemów) mierzymy w jednostkach
b/s (bitów na sekunde) lub c/s (znaków na
sekunde).
MENU
36
Obudowa
MENU
37
Komputer nie jedno ma oblicze, powszechnosc
bialej metalowej obudowy do której kazdy
przywykl, w cale nie oznacza ze tylko w takiej
formie komputer moze przesiadywac. Zaleznie od
ich technologicznego zaawansowania, funkcji jaka
maja spelniac, miejsca w jakim powinny pracowac
oraz stylistycznych pomyslów ich twórców
dzisiejsze komputery moga wystepowac w bardzo
wielu postaciach.
MENU
38
Konstrukcja obudowy ATX
MENU
39
Najwiekszym osiagnieciem standardu ATX jest
zasilanie plyty glównej. Nadal wprawdzie podawane
sa te same napiecia, co w standardzie AT, jednak
budowa samego zasilacza ulegla znacznym
modyfikacjom. Po pierwsze zasilacze ATX sa
bezpieczniejsze dla uzytkownika, bo wlaczenie
(220V) odbywa sie automatycznie po podaniu
impulsu z plyty glównej. Natomiast w zasilaczach
AT konieczny byl przelacznik biegunowy, którego
styki byly zabezpieczone latwo zsuwanymi
koszulkami, a wiec o porazenie pradem bylo
nietrudno. Po drugie, zmienil sie sam wtyk
dostarczajacy prad do plyty glównej. Zamiast
dwóch takich samych wtyczek, których kolejnosc
latwo bylo pomylic, palac tym samym plyte glówna,
mamy jeden wtyk szufladowy, który jest tak
wyprofilowany, ze mozna go podlaczyc tylko w
jeden, wlasciwy sposób.I po trzecie, zasilacz w
standardzie ATX automatycznie wylacza zasilanie
po podaniu impulsu z plyty glównej spowodowanego
np. zamknieciem systemu Windows.
MENU
40
Drogi wejscia
Klawiatura i mysz
Dane i polecenia przekazywane sa do komputera
najczesciej za pomoca klawiatury i myszki.
Klawiatura pozwala na wpisywanie tekstu i liczb.
Klawisze specjalne sluza do przekazywania polecen
lub do sterowania czynnosciami na ekranie
monitora. Zamiast klawiatury wygodniej jest
poslugiwac sie mysza za jej posrednictwem
przesuwamy na ekranie monitora mala strzalke
(kursor myszy), okreslajac jakie operacje chcemy
wykonac.
MENU
41
Istnieja rózne rodzaje klawiatur, uzywane nie
tylko w komputerach, ale takze w kalkulatorach,
notesach elektronicznych i innych urzadzeniach.
Róznia sie one przede wszystkim technologia
"wciskania klawiszy". Podzial klawiatur pod tym
wzgledem przedstawia sie nastepujaco
mechaniczne, foliowe, pojemnosciowe, hallotronowe
i kontaktronowe.
MENU
42
Zasada dzialania klawiatury w IBM PC
1. Klawisze dotykaja specjalnej plyty wyposazonej
- zaleznie od typu klawiatury - w okolo sto
mikroprzelaczników. 2. Uklad przetwarzajacy
klawiatury. W elemencie tym jest zapisywany
zestaw wszystkich liter, cyfr i znaków
specjalnych, a takze standardowe funkcje klawiszy
funkcyjnych w postaci kodu zrozumialego dla
komputera, do którego po nacisnieciu, dowolnego
klawisza trafiaja odpowiednie informacje.
MENU
43
Mysz, nazywana tez mysza manipulacyjna lub
sterujaca, nalezy do grupy urzadzen zwanych
lokalizatorami, sluzacymi do przekazywania
komputerowi informacji o zmianie polozenia
lokalizatora. Do urzadzen takich nalezy takz e
drazek manipulacyjny (joystick), stosowany czesto
w grach komputerowych, oraz opisana dalej
kula.Programy komputerowe wspólpracujace z
lokalizatorami powoduja wyswietlenie na ekranie
znaku, znaku sledzenia (zwanego znacznikiem) i
zmienianie jego polozenia odpowiedniego do ruchów
lokalizatora.
MENU
44
Budowa i zasada dzialania
1. Pokryta warstwa gumy kula. 2. Uklad
odbierajacy impulsy z myszy i przekazujacy je za
pomoca kabla lub promieni podczerwieni do
komputera. 3. Walki - mierzace ruch w pionie i w
poziomie.
MENU
45
Mysz optyczna wymaga specjalnej podkladki z
drobna siatka linii. Emitowane przez mysz
promienie podczerwone odbijaja sie w podkladce i
sa odbierane przez czujniki myszy. Moc sygnalu
zalezy od tego, czy promien odbija sie na linii
czy miedzy liniami. Sygnal zamienia sie podczas
przesuwania myszy w poprzek linii w ten sposób
ruch myszy jest wykrywany. Kula manipulacyjna
(trackball) - W niektórych komputerach zamiast
myszy stosowana jest kula manipulacyjna.
Urzadzenie to zawiera kule umieszczona na
nieruchomej podstawce, czasem nawet na
klawiaturze. W poblizu kuli sa umieszczone
przyciski. Uzytkownik nie przesuwa calego
urzadzenia, jak w przypadku myszy, lecz obraca
kule ruchami dloni. Informacja o ruchu kuli jest
przekazywana podobnie jak w przypadku myszy.
Urzadzenie takie nosi angielska nazwe trackball
w komputerach Macintosh uzywa sie okreslenia kot.
MENU
46
Skaner To co karty dzwiekowe dokonuja z
dzwiekiem, skanery robia z obrazkami
przeksztalcaja optyczne informacje na komputerowe
dane. Skaner, podobnie jak kserokopiarka za
pomoca czujników bada kolory i jasnosc
odczytywanego obrazu. Po przekazaniu informacji o
obrazie do komputera mozna je w dowolny sposób
modyfikowac, tworzac na ekranie monitora zupelnie
nowe obrazki.
Aparaty cyfrowe
Aparaty cyfrowe nie potrzebuja filmu
fotograficznego. Obraz, który do nich trafia,
zapisywany jest natychmiast w postaci cyfrowej.
Po podlaczeniu takiego aparatu do komputera,
wszystkie obrazy moga zostac przeniesione do
komputera i wyswietlone na ekranie monitora.
MENU
47
Wirtualna rzeczywistosc
Istnieja tez urzadzenia, które przeksztalcaja do
postaci danych komputerowych ruch ciala
czlowieka. Specjalne rekawice, helmy, czy inne
czujniki przytwierdzone do ciala przesylaja do
komputera informacje o ruchu, co natychmiast
znajduje odbicie na ekranie monitora. Te
specjalistyczne urzadzenia wykorzystywane sa
najczesciej w okreslonego typu grach
komputerowych.
TV i wideo
Obraz telewizyjny lub nagrany na tasmie wideo
równiez moze trafiac do komputera. Sluza do tego
specjalne karty rozszerzen, które miedzy innymi
umozliwiaja ogladanie obrazu TV na ekranie,
odtwarzanie plyt Video-CD badz tez tworzenie
wlasnych filmów wideo.
Inne komputery
Urzadzeniem wejscia moze byc równiez inny
komputer. Dzieki polaczeniu kilku komputerów
mozliwe jest przekazywanie informacji pomiedzy
nimi. Modem pozwala na utworzenie polaczenia
miedzy dwoma komputerami za posrednictwem linii
telefonicznych. Na takiej wlasnie zasadzie dziala
bardzo popularny dzis Internet.
MENU
48
Drogi wyjscia
Nie mialoby sensu, gdyby mozliwe bylo jedynie
wprowadzanie informacji do komputera i ich
przetwarzanie, bez mozliwosci otrzymania wyników
dzialania. Komputer potrafi przekazac rezultat
swojej pracy do urzadzen wyjscia takich jak
monitor lub drukarka. Równiez karta dzwiekowa
zaliczana jest do urzadzen wyjscia.
Najwazniejszym urzadzeniem wyjscia jest jednak
monitor komputera. W przeciwienstwie do drukarki
czy karty dzwiekowej, które nie musza nalezec do
podstawowego wyposazenia systemu, monitor jest
niezbedny.
MENU
49
Monitory Zaden komputer nie nadaje sie do pracy
bez monitora czy wyswietlacza. Najczesciej jest
to monitor kolorowy, przypominajacy maly
telewizor. Informacje, które sa wyswietlane na
ekranie monitora pochodza z karty graficznej w
komputerze. Karta graficzna zmienia komputerowe
dane w sygnal wideo, który nastepnie moze
wyswietlac monitor. W ostatnich latach jakosc
monitor ów gwaltownie wzrosla. Podczas gdy
pierwsze zestawy PC potrafily wyswietlac tylko
jednobarwne teksty, nowoczesne karty graficzne i
monitory wyswietlaja obraz o jakosci lepszej ni z
w przypadku dobrych odbiorników telewizyjnych.
Komputery przenosne wykorzystuja plaskie ekrany
wyswietlaczy, które funkcjonuja na zasadzie
podobnej do wyswietlaczy kalkulatorów. Róznica
polega na tym, ze na ekranach tych komputerów
mozna wyswietlac nie tylko cyfry i litery, lecz
takze grafike. Oprócz monitorów kolorowych na
rynku mozna jeszcze spotkac monitory czarno
biale, których praktycznie juz sie nie uzywa.
MENU
50
MONITORY CRT Najczesciej obecnie stosowanym
rodzajem monitorów jaki wykorzystuje wiekszosc
uzytkowników, to monitory typu CRT (Cathode Ray
Tube) z typowa lampa kineskopowa taka sama jak w
kazdym telewizorze. Monitory te generalnie mozna
podzielic na monochromatyczne, czyli czarno-biale
(obecnie prawie juz nie spotykane), oraz monitory
kolorowe. Sprzedawane obecnie monitory kolorowe
korzystaja z kineskopów wyposazonych w jedna z
kilku rodzaj tzw. masek perforowanej,
szczelinowej (Trinitron, Diamontion) lub kratowej
(CromaClear - NEC). Najczesciej wykorzystywana
przez monitory maska perforowana charakteryzuje
sie lekko zaokraglona powierzchnia co najczesciej
powoduje równiez niewielkie uwypuklenie
powierzchni ekranu, a to z kolei przyczynia sie
do powstawania drobnych odksztalcen w
wyswietlanym obrazie widocznych zwlaszcza w
rogach powierzchni roboczej ekranu.
MENU
51
Istotne parametry monitorów CRT to -Plamka
-Rozdzielczosc-Czestotliwosc odswiezania
-Pasmo

-Rozmiary ekranu
Niektóre dodatkowe zalety jakie moze posiadac
monitor
-Bez przeplotu ( Non interlaced )

-Plaski ekran ( Flat Screen )

-Multiscan


-MPR II, TCO'92 / 95 / 98 / 99 - normy
okreslajace dopuszczalny poziom
promieniowania elektromagnetycznego.-Sterowanie
cyfrowe ( Digital Controls, OSD )
-Energy
Star

-Degauss

-B - Polska
norma bezpieczenstwa elektrycznego.
MENU
52
MONITORY LCD Nastepna klase monitorów stanowia
tzw. monitory cieklokrystaliczne - LCD (Liquid
Crystal Display) wykorzystywane dotad najczesciej
w Laptopach. Ich wysmukla budowa sprawia, ze
zajmuja znacznie mniej miejsca niz monitory CRT,
i sa od nich wielokrotnie lzejsze. Panel
cieklokrystaliczny zuzywa srednio o 60 procent
mniej energii, mniej sie nagrzewa a co
najwazniejsze nie wydziela szkodliwego
promieniowania, a wyswietlany na nich obraz
pozbawiony jest meczacego wzrok mrugania. Dla
monitorów LCD optymalna czestotliwosc odswiezania
obrazu wynosi 60 Hz.
MENU
53
Drukarki Drukarki spelniaja podobna role, jak
monitory- tyle tylko, ze tekst jak i grafika
pojawiaja sie nie na ekranie, ale na papierze.
Caly proces wyglada wiec bardzo podobnie
informacje, które maja pojawic sie na papierze
wysylane sa z komputera do karty drukarki. Tam
zostaja zmienione w obraz strony, który nastepnie
poprzez drukarke trafia na papier. Do zastosowan
domowych nadaje sie albo drukarka atramentowa,
albo laserowa. Drukarki atramentowe sa tansze,
lecz jednoczesnie wolniejsze niz drukarki
laserowe. Oba typy zapewniaja jednak dosc wysoka
jakosc druku, czasami zblizona do jakosci
czasopism. Zasada dzialania drukarek
atramentowych polega na wytryskiwaniu malenkich
kropel atramentu na papier, przy czym wszystko to
odbywa sie praktycznie bezglosnie.Drukarki
laserowe funkcjonuja na zasadzie podobnej do
kserokopiarki. Strumien lasera zaznacza obraz na
metalowym bebnie. W miejscach tych pozostaje
sproszkowany atrament, czyli toner. Nastepnie do
bebna dociskany jest papier, z którym toner wiaze
sie pod wplywem wysokiej temperatury. Drukarki
laserowe gwarantuja najwyzsza jakosc i nadaja sie
przede wszystkim do zastosowan graficznych i
przygotowywania profesjonalnych publikacji.
MENU
54
Sluchawki i glosniki
Sama karta dzwiekowa nie umozliwia jeszcze
sluchania muzyki. Bez odpowiednich urzadzen
wyjscia, takich jak sluchawki i glosniki nie wyda
z siebie ani jednego dzwieku. Jezeli mamy
sluchawki mozemy je podlaczyc z tylu obudowy
komputera. Kto jednak woli dzwiek plynacy z
glosników, moze takowe wybrac z bogatej oferty
dostepnej w sklepach.
MENU
55
MENU