Als de dokter niets vinden kan

1
Als de dokter niets vinden kan SOLK
somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke
klachten

• Anne-Marie Derksen

2
Indeling

• Definitie
• Epidemiologie
• Pathofysiologie
• Prognose
• Diagnose
• Behandeling
• Preventie

3
Symptomen
4
Ziekte versus klachten
5
Definitie SOLK

• Lichamelijke klachten die langer dan enkele
  weken duren en waarbij, bij adequaat medisch
  onderzoek, geen somatische aandoening wordt
  gevonden die de klacht voldoende verklaart

6
Definitie somatoforme stoornis

• Somatisch onverklaarde lichamelijke klachten
  die voldoen aan de criteria van de DSM-IV
• Patiënten met somatische klachten die niet
  vallen binnen de angst-, stemmings- of
  psychotische stoornissen

7
Indeling psychiatrie-somatiek

• Psychiatrie
• Somatoforme stoornis
• Conversiestoornis
• Pijnstoornis
• Hypochondrie
• Stoornis in de lichaamsbeleving
• Somatisatiestoornis
• Ongedifferenteerde somatoforme stoornis
• Somatoforme stoornis nao

• Somatiek
• Functionele syndromen
• CVS
• IBS
• Fibromyalgie
• Atypische PODB
• Hyperventilatie syndroom
• Spierspanningshoofdpijn

8
(No Transcript)
9
Epidemiologie

• Mensen met lich. klachten 80-90
• (afgelopen 2 weken)
• Chronisch moe 30
• HA vindt niets 30-50
• Specialist vindt niets 40-60
• Functioneel syndroom 20-30

10
Continuüm

• Ongecompliceerde kortdurende lich. klacht
• SOLK uitgesproken somatisatie
• SOLK syndromen
• Somatoforme stoornissen
• Somatisatie stoornis

11
Biopsychosociale model
Biologisch Psychologisch Sociaal
Predisponerend genetica trauma, hechting, neiging tot neg emoties, perfectionisme omgang met ziekte in familie
Uitlokkend vermoeidheid infectie ziekte stress life events
Onderhoudend conditie-verlies ongerustheid, vermijding, machteloosheid weinig sociale steun
12
(No Transcript)
13
Pathofyiologische verklaringen

• 1. Niet-herkende, somatische ziekte
• 2. Psychologische verklaringen
• 3. De hersenen als centrale regelkamer
• 4. Autonoom ZS, stresshormonen
• 5. Hyperventilatie
• 6. Immuunsysteem

14
Niet-herkende, somatische ziekte
15
Psychologische verklaringen (1)
16
Psychologische verklaringen (2)

• Pavlov

• Skinner

17
Psychologische verklaringen (3) Verwachtingen
18
De hersenen als centrale regelkamer
19
Pijnmatrix
20
fMRI
21
Immuunsysteem
22

23
Hyperventilatie

• Eerder Gezien als het verklarend mechanisme bij
  medisch onverklaarde klachten
• Werkzaamheid van behandeling door niet-specifieke
  factoren

24
Autonoom zenuwstelsel, stresshormonen
25
Prognose SOLK

• Bij 50-75 van de mensen met SOLK in een
  eerstelijnspopulatie nemen de klachten af in de
  loop van het eerste jaar tot vijftien maanden.
• Bij 10-30 nemen de klachten echter toe in de
  tijd.

26
Diagnostiek (1)

• Huisarts
• Somatisch specialist
• Psychiater

27
Diagnostiek (2)

• Middelengebruik?
• Nagebootste stoornis, agravatie, simulatie?
• Psychiatrische stoornis?
• Somatoforme stoornis?
• Subklinische somatisatiestoornis, verstoorde
  lichaamsbeleving of hypochondrie?
• SOLK!

28
(No Transcript)
29
Behandeling

• Stepped care met monitoring
• Consultation letter
• CGT
• Farmacologie
• Disease management

30
(No Transcript)
31
Preventie
32

• Doel Optimaliseren van hulpverlening op de
  specifieke problemen van ouderen met SOLK
• 1 Determinanten van SOLK en gerelateerde
  zorgbehoeftes
• 2 Ontwikkelen van interventies
• Multidisciplinair Consultation letter
• Eerstelijn Coachingsgroep gericht op empowerment
  en versterking restcapaciteit
• Tweedelijn Psychotherapie groep CGT en PMT

33
(No Transcript)
34
Psychologische verklaringen (1)
35
Psychologische verklaringen (2)
36
Psychologische verklaringen (2)
37
Epidemiologie (2)

• Prevalentie bij HA
• Somatoforme stoornis NAO 13
• Hypochondrie 1-5
• Pijnstoornis 2
• Somatisatiestoornis 0.5
• Conversiestoornis 0.2
• Stoornis in de lichaamsbeleving 0

38
Lumpers lt-gt Splitters

• Overlap
• Aan mode onderhevig
• Gemeenschappelijke kenmerken belangrijkst
• Epidemiologie vgl
• Behandeling vgl
• Prognose vgl
• Artsen perspectief

• Specifieke klachten
• Aansluiten bij pt
• Volgens biopsycho-sociale model
• Behandeling gericht op rehabilitatie
• Prognose varieert
• Patiënten perspectief