Toelichting Monitoring handelsperiode 2013-2020

1
Toelichting Monitoring handelsperiode 2013-2020

• 18 september 2012
• Xavier Martens

2
Overzicht van de presentatie

• Verordening (MRR)
• Wat is nieuw?
• Taken exploitanten
• Monitoring
• Definities
• Monitoring methodes
• Tiers
• Berekening van emissies
• Monitoringplan
• Informatie uit richtsnoeren
• Sjablonen voor monitoringplan
• Uitgebreid
• Vereenvoudigd standaard sjabloon

3
Verordening (MRR)

• Toelichting

4
Monitoring van emissies binnen EU-ETS

• Monitoring Reporting Regulation (Verordening)
  of MRR juni 2012
• Monitoring en rapportering van emissies
• Richtsnoeren (GDs) hoe MRR concreet
  toepassen?
• Vlaams sjabloon in Word voor monitoring plan

5
Richtsnoeren (GDs)

• Bestaan enkel in het Engels, maar GD 1 wordt
  vertaald
• GD 1 Algemeen voor vaste installaties
• GD 2 Algemeen voor luchtvaart
• GD 3 Biomassa
• GD 4 Onzekerheidsberekeningen
• GD 5 Staalname en analyse voor berekenings-
• factoren
• GD 6 Data management en controleactiviteiten

6
Wat is nieuw in MRR?

1. Tier-systeem is aangepast en minder streng
2. Eigen procedures belangrijk, maar geen deel van
   MP
3. Principe van continue verbetering van MP
4. Risicoanalyse vereist
5. Combinatie van monitoring methodes toegelaten
6. Onredelijke kosten en technische
   onhaalbaarheid
7. Vereenvoudigingen bij onzekerheidsberekeningen

7
Wat is nieuw in MRR? (2)

1. Kleine emittenten (lt25 kton) minder
   administratie
2. Biomassa in lijn met hernieuwbare
   energierichtlijn
3. Bij laboanalyses is een staalnameplan vereist
4. Regeling voor overgedragen CO2
5. Interactie MP met verificatierapport
6. Gebruik van eye-catchers in richtsnoeren
   (nieuw, vereenvoudigd, kleine emittenten,)

8
Taken van de exploitant (1)

• Stelt tegen 15/11/12 monitoring plan (MP) op
• Maakt risicoanalyse en zet controleactiviteiten
  op
• Toont aan dat aan de onzekerheidseisen voldaan
  wordt
• Vraagt, zo nodig, onderbouwde afwijkingen van
  eisen
• Past nadien jaarlijks in geval van wijzigingen of
  verbeteringen het MP aan tegen 15/11
• Vanaf 2014 (indien nodig) verbeteringsverslag
  indienen bij VBBV

9
Taken van exploitant (2)

• Doet monitoring van de emissies doorheen het jaar
• Stelt jaarlijks het emissiejaarrapport (EJR) op
• Legt het EJR jaarlijks voor aan een verificateur
• Stuurt het EJR met verificatierapport naar LNE
• Stuurt significante wijzigingen aan MP naar VBBV
  (nadien goedkeuring LNE)
• Stuurt ingrijpende tijdelijke wijzigingen naar
  VBBV (goedkeuring door VBBV zelf)
• Vult logboeken Wijzigingen en Tijdelijke
  wijzigingen in

10
Tijdschema
11
Belangrijkste aspecten van monitoring volgens MRR
12
MRR

• Definities

13
Bronstroom, enz (Art. 3 ) ()

• Bronstroom Brandstof, grondstof of product
• waarvan verbruik of productie tot BKG-emissies
  leidt
• met koolstof en gebruikt in de berekening van
  BKG-emissies via de massabalansmethode
• Emissiebron
• Deel van de installatie dat emissies veroorzaakt
  (bvb stoomketel)
• CEMS (continue meting van emissies)
• Meetpunt punt waar men BKG-emissies meet
• Emissiepunt punt waar BKG geëmitteerd wordt
• Annex I activiteit (EU 2003/87/EC)
• Reden waarom installatie onder EU- ETS valt
• () Meer informatie vindt men in de richtsnoeren
  (GD)

14
Categorie, grootte van bronstroom (Art. 19)

• 3 categorieën installaties
• A ( 50 kton/j CO2(e))
• B (50-500 kton)
• C (gt500 kton)
• Installatie met lage emissies indien emissies
  25 kton/j CO2(e)
• Berekend op basis van gemiddelde geverifieerde
  emissies 3 laatste jaren
• Biomassa CO2 niet meegerekend (EF 0)
  overgedragen CO2 wel
• Grootte bronstroom
• De-minimis som lt1 kton/j CO2(e) of 2 van totale
  emissie (max 20 kton/j)
• Klein som lt 5 kton/j CO2(e) of 10 van totale
  emissie (max 100 kton/j)
• Groot rest

15
MRR

• Monitoringsmethodes

16
Monitoringmethodes (Art. 21 22)

• Berekening van broeikasgassen (BKG)
• Standaard berekeningsmethode zie volgende slide
• Massabalansmethode
• Meting van BKG (CEMS) verplicht bij N2O-emissies
• Fall-back indien men niet redelijk aan tier 1
  kan voldoen met andere methodes. Bereken de
  onzekerheid op de CO2 van de ganse installatie,
  met als eis
• 7.5 voor A-installatie
• 5 voor B-installatie
• 2.5 voor C-installatie
• Combinatie van voorgaande methodes A tot C

17
A.1 Standaard berekeningsmethode (1) (Art. 24)

• Verbrandingsemissies
• Em FQ NCV EFpre (1-BioFr) OF
• Met Em emissies ton CO2/j
• FQ hoeveelheid brandstof ton/j of Nm³/j
• NCV netto calorische waarde brandstof TJ/ton of
  TJ/Nm³
• EFpre voorlopige emissiefactor ton CO2/TJ
• BioFr biofractie
• OF oxidatiefactor houdt rekening met
  onvolledige verbranding
• Activiteitsdata FQ (NCV)
• Berekeningsfactoren NCV, EFpre, BioFr, OF

18
A.1 Standaard berekeningsmethode (2)

• Procesemissies
• Em AD EF CF
• Met AD activiteitsdata Ton/j of Nm³/j
• EF emissiefactor ton CO2/T)
• CF conversiefactor houdt rekening met
  onvolledige omzetting van C naar CO2
• Berekeningsfactoren EF, CF

19
A.2 Massabalansmethode (Art 25)

• De exploitant berekent de hoeveelheid CO2 voor
  elke bronstroom in de massabalans (cfr bijlage
  II, 3)
• Daartoe maakt hij het verschil tussen Cin en Cuit
  van de hoeveelheid materiaal in de massabalans en
  vermenigvuldigt met 3.664 ton CO2 / ton C
• CO2-hoeveelheden van alle bronstromen uit de
  massabalans worden meegenomen ook deze van
  overgedragen CO2

20
B.Continue metingsmethode (CEMS) (Art. 40-46)

• Evenwaardig aan berekeningsmethode
• Meet debiet en concentratie (eventueel via
  complement)
• EN 14181 toepassen voor kwaliteitsborging
• EN 15259 voor meting van stationaire
  bronemissies
• Alle meetmethoden op basis van EN-standaards
• Labo EN 17025 accreditatie of equivalentie
  aantonen
• Bij N2O-emissies is CEMS verplicht (bijlage
  IV,16)
• Tiersysteem gebruiken

21
Overgedragen CO2 en CCS

• Overgedragen CO2 mag men in mindering brengen bij
  de exporteur indien de ontvanger (of-of)
• Een opslaginstallatie is met CCS-vergunning (
  2009/31/EC)
• Een transportnetwerk is met als doel opslag en
  een CCS-vergunning ( 2009/31/EC)
• Een opslagplaats is voor geologische opslag
  vergund onder 2009/31/EC
• Inherente CO2
• CO2 aanwezig in hoogovengas of
  raffinaderijgassen
• Inherente CO2 is deel van EF
• Bij export naar ETS inherente CO2 in mindering
  bij exporteur

22
MRR

• Nauwkeurigheidsniveaus (tiers)

23
Tier-systeem
Tier vereist kwaliteitsniveau voor parameters
van de emissieberekening
Hoe lager het nummer, hoe minder strenge eisen!
24
Tiers bij berekeningsmethode (Art.26)
25
Tiers voor verbrandingsemissies bij
berekeningsmethode (Bijlage II)
26
Tiers bij CEMS (Art. 41)

• Regels analoog aan berekeningsmethode
• Hoogste tier 4 (2.5) bij grote bronstroom (gt5000
  ton CO2/j of gt 10 van totale emissies)
• Grote bronstroom, maar onredelijke kosten één
  tier lager (5)
• Kleine bronstromen één tier lager dan grote
• Tier 3 5
• Tier 2 7.5
• Minimaal tier 1 (10)
• Indien tier 1 (10) onhaalbaar is, FB toepassen

27
Tiers voor CEMS, N2O, CCS
28
Afwijkingen van tiers

• Aanvraag indienen bij VBBV in geval van
• Onredelijke kosten (Art. 18)
• als bijkomende kost voor het uitvoeren van een
  maatregel groter is dan de opbrengst
• Prijs emissierechten 20 /ton
• Kost C is redelijk als C lt 20 /ton AEm
  (UAct - UNieuw tier)
• Waarbij
• C jaarlijkse kost uit investering
  (/jaar)
• Aem gemiddelde jaaremissie van de bronstroom
  (ton CO2 /j)
• Uact huidige onzekerheid ()
• UNieuw tier nieuwe tier die men kan
  bereiken ()
• Technische onmogelijkheid (Art. 17)
• om een maatregel te realiseren. Moet
  onderbouwd worden!

29
MRR
Berekening van emissies
30
Standaard berekeningsmethodeActiviteitsdata

• Hoe emissie berekenen?
• Continu in-lijn meting meet het bronstroomdebiet
  FQ
• Batch FQ P - E (Sbegin Seinde)
• Met P, E de aanvoer en afvoer van de bronstroom
  en S de voorraad
• Toegepast als men facturen gebruikt of /en als er
  geen eigen meters staan
• Onzekerheid op stockvariatie toevoegen, tenzij de
  voorraad minder dan 5 van het verbruik kan
  bevatten.
• Verbruik uit voorraad mag geschat worden in geval
  van onredelijke kosten.
• Em FQ NCV EFpre (1-BioFr) OF

31
BerekeningsmethodeBerekeningsfactoren

• Welke?
• Standaardberekening brandstof NCV, EF, OF,
  BioFr
• Standaardberekening grondstof EF, CF, BioFr
• Massabalans C-gehalte, NCV, BioFr
• Overzicht tiers in bijlagen II en V

32
Berekeningsmethode (2) Berekeningsfactoren

• Referentiewaarden in geval van lage tiers
• Type I IPPC-waarde uit bijlage VI of waarde
  gegarandeerd door leverancier of gebaseerd op
  vroegere analyses
• Type II nationale waarden (NVT)
• Labo-analyses enkel als de hoogste tier van
  toepassing is
• Competent labo (EN ISO/IEC 17025 of equivalent)
• Staalnameplan moet beschikbaar zijn
• Analyses op basis van (inter)nationale standaards
  
• OPM Indien installatie met lage emissies
• Technisch competent labo volstaat
• Staalnameplan met eventueel lagere frequentie van
  staalname

33
Berekeningsmethode (3) Berekeningsfactoren
bijzondere eisen

• EF ( ton CO2/TJ)
• Mits toelating VBBV EF in ton CO2/ton
  bronstroom (Art. 36 (2))
• In geval van analyses C-factor bepalen
• Biomassa EFprel en tier zijn gebaseerd op totale
  C (100 fossiel) (Art. 3(35))
• OF en CF (Art 37)
• Bij analyses OF 1- Cas/Cverbrand

34
Onzekerheidsanalyse

• Exploitant toont in een bijgevoegd document in
  bijlage 1 van het sjabloon aan dat aan alle tiers
  voldaan is voor (Art. 12 (1)a)
• Activiteitsdata
• Berekeningsfactoren
• MRR laat vereenvoudigingen toe voor installaties
  met geringe emissies (zie verder) (Art. 47)

35
MRR

• Monitoringplan

36
Opmaak monitoringplan (Art. 12(1))

• Moet eenvoudig en transparant zijn
• Bepaal eerst installatiegrenzen, categorie,
  grootte van bronstromen, vereiste tiers
• Maak lijst van databronnen zijn tiers haalbaar?
• Zo niet is lagere tier haalbaar en
  onderbouwbaar?
• CEMS? Fall-back?
• Maak risicoanalyse en leg controleactiviteiten
  vast sjabloon hiervoor bestaat
• Kandidaten eenvoudige installaties maken
  risicobeoordeling en mogen bij positieve
  evaluatie vereenvoudigd standaard sjabloon voor
  MP gebruiken

37
Procedures in het MP (Art. 33 57-66 en andere)

• Procedures moeten garanderen dat de exploitant de
  monitoring correct uitvoert
• Werkwijze
• In het MP vermeldt men beknopt een aantal
  procedures
• de echte procedure maakt geen deel uit van het
  MP
• echte procedure kan gewijzigd worden zonder
  ingreep in MP

38
Actualiteit van het monitoringplan (Art. 14-16 en
23)

• De exploitant zorgt ervoor dat het MP de
  actualiteit weergeeft en brengt zo nodig
  wijzigingen aan (Art 14(2))
• Significante wijzigingen (lijst in Art. 15.3)
  dadelijk melden aan VBBV voor goedkeuring door
  LNE (Art. 15 (2))
• Alle wijzigingen noteren in logboek (Art. 16)
• Alle wijzigingen per 15/11 samen met nieuw
  MP-voorstel naar VBBV sturen voor advies en
  goedkeuring door LNE
• Ingrijpende tijdelijke wijzigingen binnen 5 dagen
  aan VBBV voorleggen voor goedkeuring (Art. 23)

39
Verbeteringsprincipe (Art. 9 en 69)

• Indien het verificatierapport over jaar (N-1)
  aanbevelingen bevat stuurt de exploitant tegen
  30/6/N een verbeterings-verslag naar het VBBV
  (Art 69(4)) ? niet voor installaties met
  emissies lt 25 kton CO2(e)
• Indien een installatie een afwijking van tiers
  heeft gevraagd en bekomen of fall back toegepast,
  stuurt de exploitant een verbeteringsverslag naar
  het VBBV tegen 30/6 (Art 69(1,2,3))
• Jaarlijks voor C-bedrijven
• Tweejaarlijks voor B-bedrijven
• Vierjaarlijks voor A-bedrijven
• Eerste verbeteringsverslag (indien nodig) in 2014

40
Informatie uit richtsnoeren
41
GD-3 Biomassa

• Biomassa biologisch afbreekbare fractie van
  producten, afval en resten van biologische
  oorsprong
• Vloeibare biomassa (energieproductie) biodiesel
  (transport)
• EF 0 enkel als voldaan is aan duurzaamheidscriter
  ia
• Nu bestaan geen duurzaamheidscriteria voor vaste
  en gasvormige biomassa (behalve biogas voor
  transport)
• Biomassafractie analyse volgens EN 154402011,
  bij voorkeur via de 14C-methode
• Lijst met biomassa materialen in GD-3

42
GD- 4 Onzekerheid bij berekeningsmethode

• Activiteitsdata

43
Onder controle van de exploitant
Route CO-3 huidige onzekerheidsanalyse voor
hoeveelheid bronstroom
Route CO-2b toeslagfactor 2
44
Onder controle van de leverancier
45
GD- 4 Onzekerheid bij berekeningsmethode

• Berekeningsfactoren
• Behandeld in GD-5

46
GD-5 Staalname en analyse
47
Staalname analyses

• Van toepassing op berekeningsfactoren bij hoogste
  tier
• Analyses door laboratorium, dat
• EN ISO/IEC 17025 geaccrediteerd is, of
• Voldoet aan Art 34 (3) in geval van onredelijke
  kosten of technische onhaalbaarheid
• Correcte staalname is belangrijk
• Analyse op basis van (inter)-nationale standaards
• Minder strenge eisen bij lagere tiers en kleine
  emittenten
• Analysefrequentie
• Minimum zoals in bijlage VII
• Indien afwijking hiervan dan geldt 1/3 regel
  berekent aantal analyses

48
GD-6 Datastromen en controlesysteem
49
Datastromen en controlesysteem

• Ontwerp van een monitoringplan is een iteratief
  proces
• Verzamel databronnen
• Stel datastroomdiagram op
• Maak risicoanalyse
• Werk controleactiviteiten uit
• Beoordeel restrisicos opnieuw en herstart bij
  vorige stap
• Zet datastroomdiagram om in takenlijst en
  procedures
• Maak checklijst voor controle op taakuitvoering
• Risicoanalyse sjabloon hiervoor beschikbaar
• Globaal risico kans op incident gevolg schade
  controlerisico

50
Sjablonen voor monitoringplan
51
Welke sjablonen?

• Eigen Vlaams sjabloon op Word-basis is verplicht
• Vertrekt van huidig MP-sjabloon en is uitgebreid
  met alle functionaliteiten uit EU-sjabloon
• Drie formaten
• LANG voor installaties met CEMS, N2O, Fall back
  of CCS
• KORT voor installaties die aan bijzondere
  voorwaarden voldoen (100-tal)
• MEDIUM andere installaties

52
Waarom eigen Vlaams sjabloon?

• EU-sjabloon op basis Excel heeft als nadeel
• Van nul beginnen, d.w.z. veel administratief werk
  voor bedrijf
• Veel assistentie aan bedrijven vereist
• Strenge timing moeilijk te respecteren
• Sectorbevraging leert dat de meeste bedrijven
  liever niet met het EU-sjabloon werken
• Word is meer geschikt voor MP dat enkel
  beschrijvend is en geen berekeningen vereist
• EU-sjabloon wordt beperkt gebruikt en niet door
  grote landen

53
Aanpak sjabloon

• Geen aparte handleiding
• Tekst van MRR (en waar nodig richtlijnen) staat
  bij de in te vullen onderdelen
• Artikels uit MRR zijn toegevoegd
• Hoofdstuk 1 bevat instructies voor invullen,
  indienen en onderhoud MP
• Waar mogelijk zijn uitklapbare keuzemenus
  voorzien
• Voor elk formaat bestaat er naast een blanco ook
  een versie met ingevuld voorbeeld

54
Inhoud sjablonenHfst. 1- 5

• Hfst 1 tot 5 zijn gemeenschappelijk voor de 3
  formaten
• 1 Richtlijnen
• 2 2.1- 2.4 Algemene bedrijfsgegevens huidig
  hfst 1
• 2.5 -2.6 Schema en emissies huidig 2.5 en 2.6
• 3 Bronstromen, emissiebronnen, meet- en
  emissie- punten deels in huidig hfst 2
• 4 Informatiebronnen om emissies te bepalen
  deels in huidig 3.2.2
• 5 Berekeningsmethode voor CO2-emissies huidig
  3.2.1 4.1, 5

55
Sjabloon Hfst. 5 Berekeningsmethode

• 5.1 Details bronstromen berekeningswijze
  emissies huidig 3.2.1
• Toevoegen biomassafractie onderbouwing
  afwijking tiers
• 5.2 Meetinstrumenten en meetsystemen huidig
  4.1 en 4.2
• 5.3 Onzekerheidsberekening huidig hfst 5
• Toevoegen bijlage 1 Toon aan dat aan tiers
  voldaan is.
• 5.4 Procedures bij gebruik van
  berekeningsmethode
• (voor analyses, staalname en voorraadbeheer)
  deels nieuw

56
Andere methodesHfst 6-9

• 6. CEMS meting van CO2 of N2O indeling zoals
  hfst 5 van het sjabloon 2013-2020
• 7. Fall back
• 8. N2O-emissies hfst bevat enkel procedures
  gaat samen met hfst 6.
• 9. CCS overgedragen of inherente CO2 en
  geologische opslag van CO2

57
Management controle

• Bevat vrij algemene procedures met verwijzing
  naar eigen procedures
• Hfst 10 (sjabloon LANG) Hfst 6 in andere
  sjablonen
• Risicobeheer elke exploitant moet een
  risico-analyse maken en insturen met het eerste
  MP-voorstel
• Sjabloon hiertoe is beschikbaar
• Logboeken wijzigingen en Tijdelijke
  wijzigingen
• Verplicht in te vullen
• Logboek Wijzigingen mee insturen met
  MP-voorstel
• 10 (6).3.9 melden van veranderingen aan
  capaciteits- of activiteitsniveau en werking van
  de installatie

58
Gestandaardiseerd vereenvoudigd sjabloon (KORT)

• 5. Berekeningsmethode
• is reeds ingevuld voor bronstromen aardgas en
  gasolie
• 6. Procedures voor management controle
• Zijn reeds ingevuld met standaard teksten
• Mogen zo gebruikt (of aangepast) worden mits
  actualisering
• Eigen procedures waarnaar hfst 6 verwijst,
  moeten bestaan
• 7. Bijlagen
• 8. Tool-box
• Bevat reeds ingevulde tabellen voor hfst 5 die
  men met kopieer/plak kan overhalen naargelang de
  toepassing

59
Wie mag gestandaardiseerd vereenvoudigd sjabloon
gebruiken?

• Gestandaardiseerd vereenvoudigd sjabloon is
  bedoeld voor eenvoudige installaties (met
  eenvoudige monitoring van emissies)
• Hiertoe moeten bedrijven zelf risicobeoordeling
  uitvoeren op basis van sjabloon
• Gebruik van gestandaardiseerd vereenvoudigd
  sjabloon is afhankelijk van resultaat van deze
  risicobeoordeling

60
Wie mag gestandaardiseerd vereenvoudigd sjabloon
gebruiken? (2)

• Risicobeoordeling bestaat uit drie stappen
• Identificatie van installaties die te complex
  zijn voor gebruik van gestandaardiseerd
  vereenvoudigd sjabloon
• Vb. meer dan 3 grote bronstromen
• Vb. gebruik van CEMS,CCS, fall back methode,
• ? indien geen te complexe installatie ? stap 2
• Identificatie van installaties die wel in
  aanmerking komen
• Vb. enkel standaardbrandstoffen en geen proces
  emissies
• Vb. enkel CO2 uit kleine of de-minimis
  bronstromen
• ? indien installatie nog in aanmerking komt ?
  stap 3

61
Wie mag gestandaardiseerd vereenvoudigd sjabloon
gebruiken? (3)

• Risicobeoordeling bestaat uit drie stappen
• 3. Zijn de controleactiviteiten voldoende en
  zijn ze procedureel vastgelegd?
• Risico betekent kans op fouten in de
  monitoring data
• Risicoanalyse op basis van excel sjabloon
• Installaties met lage emissies (lt 25.000 ton
  CO2(e) ) kunnen hier vereenvoudigd sjabloon
  gebruiken voor risicoanalyse
• ? Indien ook hier resultaat positief installatie
  mag gestandaardiseerd vereenvoudigd sjabloon
  gebruiken

62
Vereenvoudigingen voor installaties met lage
emissies(lt 25000 ton CO2(e) /j ) (Art. 47)

• Onzekerheden tiers verlagen tot min. tier 1 voor
  activiteitsdata en berekeningsfactoren zonder
  onderbouwing van onredelijke kosten
• Enkel voor MP-2013 bewijzen dat aan tiers voldaan
  is
• Risicobeoordeling op basis van eenvoudige
  risicoanalyse
• Geen reactie vereist op verbeteringsvoorstellen
  verificateur
• Hoeveelheid brandstof baseren op facturen en
  geschatte voorraden
• Indien men analyses moet gebruiken volstaat
  competent labo

63
Dank u voor uw aandacht

• Vragen?

64
6. BerekeningsmethodeBerekeningsfactoren
tiers tabel 8 uit GD-1
65
6. BerekeningsmethodeBerekeningsfactoren
tiers tabel 8 uit GD-1