Title: Projekt do dyskusji - uwagi mile widziane
1- Projekt do dyskusji - uwagi mile widziane
- dobrowol_at_post.harvard.edu
- Deregulacja
- Prawo upadlosciowe
- Propozycje merytoryczne i decyzje do podjecia
- Wersja 0.4
2Streszczenie,
strona 1/3
Deregulacja to zasad polegajace na utrzymywaniu w
porzadku prawnym tylko tych regulacji, które
przynosza spoleczenstwu wiecej kosztów niz
korzysci.
- Efektywne prawo upadlosciowe
- Maksymalizuje wplywy gotówkowe do wierzycieli i
udzialowców. W tym celu powoduje naprawe lub
sprzedaz firmy w zaleznosci, która z tych sciezek
maksymalizuje wplywy gotówkowe. - Odróznia przedsiebiorstwa, które moga zostac
uratowane od bankrutów. Prawo musi wspierac
firmy nadajace sie do uratowania, ale nie moze
tworzyc preferencji dla chronicznie nierentownych
firm - Chroni stabilnosc kolejnosci zaspakajania, aby
stworzyc kredytodawcom przewidywalnosc otoczenia
oraz tworzyc bodzce do zachowan rozwijajacych
gospodarke. - Polskie prawo i postepowanie upadlosciowe sa
drogie i dlugotrwale. Nowe prawo upadlosciowe,
które obowiazuje od, pazdziernika 2003, powtarza
grzechy starego prawa. Czekanie na sprawdzenie
sie nowego prawa jest tylko czekaniem na zle
efekty zlego prawa. - Proponujemy ulepszenie do istniejacego prawa,
które uczynia je bardziej efektywnym. - Oraz przedstawiamy pod rozwage, zmiany modelowe,
które w wypadku ich przeforsowania uczynia
polskie prawo efektywnym.
3Streszczenie,
strona 2/3
- Proponowane ulepszenia dotycza waznych elementów
nowego prawa upadlosciowego. Nowe prawo
upadlosciowe, obowiazujace od 1 pazdziernika 2003
powtarza wszystkie grzechy starego prawa
upadlosciowego - Sedziowie podejmuja decyzje gospodarcze zamiast
jedynie nadzorowac i ulatwiac proces - Istnieje wielosc procedur odwolawczych i
mozliwosci zaskarzania decyzji, które w momencie
odwolania czy tez zaskarzania zostaja zawieszane - Kredytodawcy maja zbyt maly wplyw na tempo oraz
przebieg postepowania upadlosciowego - Niskie miejsce kredytodawcy w kolejnosci
zaspokajania (po pracownikach i fiskusie) - Zbyt skomplikowane procedury w stosunku do
wydolnosci sadów - Natomiast sugerowane zmiany modelowe dotycza
- Sprowadzenia pozycji wierzycieli
uprzywilejowanych do ekonomicznie rozsadnego
poziomu - Wzmocnienia pozycji instytucji finansujacych
przedsiebiorstwa poddane restrukturyzacji - Stworzenia odrebnej procedury dla Malych i
Srednich Przedsiebiorstw (MSP) - Wprowadzenia upadlosci konsumenckiej
Deregulacja jest to zasada na mocy, której
panstwo uchwala tylko te prawa, które
przynosza wiecej korzysci niz kosztów, oraz
podejmuje tylko te dzialania, które wykonuje
lepiej niz sektor prywatny.
4Streszczenie,
strona 3/3
- W wielu krajach europejskich w celu zwiekszenia
efektywnosci gospodarki oslabiono pozycje
uprzywilejowanych wierzycieli (Francja 1985 i
1995, Wlk. Brytania 1986, Niemcy 1995/1999) oraz
prowadzi sie dyskusje nad potrzeba dalszego
oslabienia pozycji wierzycieli uprzywilejowanych
(Wielka Brytania wlasnie pracuje nad nowym prawem
upadlosciowym). Poddajemy pod rozwage
przeprowadzenie podobnych zmian w Polsce.
Jednakze ostrzegamy, ze zmiana taka spotka sie z
bezprecedensowa krytyka banków. - Nalezy rozwazyc czy w przypadku postepowania
naprawczego nie nalezy wzmocnic pozycji osób,
które udziela naprawianym firmom nowego
finansowania. - Obecne prawo upadlosciowe i naprawcze obciaza MSP
oraz pozostale firmy identycznymi procedurami
upadlosciowymi Nalezy rozwazyc stworzenie
prostszej, szybszej i tanszej procedury
upadlosciowej dla MSP. Nalezy równiez rozwazyc
danie wlascicielom czesci wartosci firmy po
upadlosci?
Deregulacja jest to zasada na mocy, której
panstwo uchwala tylko te prawa, które
przynosza wiecej korzysci niz kosztów, oraz
podejmuje tylko te dzialania, które wykonuje
lepiej niz sektor prywatny.
5Spis tresci
- 0. Spis tresci. 3
- 1. Zalozenia.. 4
- Polska na tle swiata. 9
- Proponowane ulepszenia14
- Zmiany modelowe do rozwazenia. 24
- Nastepne kroki. 32
- Zalaczniki.. 36
- Bibliografia... 40
-
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Proponowane ulepszenia
Co dalej
Zmiany Modelowe
6Zalozenia
- Zwiekszyc efektywnosc prawa i postepowania
upadlosciowego
7Trzy warunki efektywnosci prawa upadlosciowego
Efektywne prawo upadlosciowe musi spelniac trzy
podstawowe warunki.
- Najwazniejszym celem prawa upadlosciowego jest
maksymalizacja wplywów gotówkowych do wierzycieli
i udzialowców. Dobre prawo upadlosciowe powoduje
naprawe lub sprzedaz firmy w zaleznosci, która z
tych sciezek maksymalizuje wplywy gotówkowe. - Drugim celem prawa upadlosciowego jest odróznic
przedsiebiorstwa, które moga zostac uratowane od
bankrutów. Prawo musi wspierac firmy nadajace
sie do uratowania, ale nie moze tworzyc
preferencji dla chronicznie nierentownych firm. - Trzecim celem jest utrzymanie stalej w czasie
kolejnosci zaspokojenia wierzycieli. Musza oni
miec mozliwosc odzyskania swoich pieniadzy bez
wzgledu na zmiane w formalnym stanie
przedsiebiorstwa.
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Proponowane ulepszenia
Co dalej
Zmiany Modelowe
8Cel 1 Maksymalizacja wplywów wierzycieli
Szybko tanio
- Wartosc firmy upadlej lub zagrozonej upadloscia
jest maksymalizowana, gdy jak najmniejsza kwota
zostanie pochlonieta przez bezposrednie i
posrednie koszty upadlosci, a samo postepowanie
naprawcze lub likwidacyjne trwa krótko. - Dlugotrwale procedury sa procedurami drogimi
(syndyk/zarzadca, prawnicy i biegli eksperci!).
Nawet jezeli taka procedura zakonczy sie
sprzedaza firmy lub jej aktyw koszty postepowania
pochlona znaczna czesc tej sumy. - Zbyt dlugie procedury naprawcze powoduja utrate
zaufania u klientów i dostawców oraz
uniemozliwiaja zarzadowi zarzadzanie firma.
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Proponowane ulepszenia
Co dalej
Zmiany Modelowe
9Cel 2 Uratowac firmy, które tylko utracily
plynnosc
Prawo, które maksymalizuje dobrobyt spoleczny
wymaga ratowania firm wyplacalnych, ale nie
narzuca koniecznosci ratowania firm
niewyplacalnych.
- Efektywne prawo musi umozliwic odróznienie firm,
które stracily plynnosc od firm niewyplacalnych. - Zarówno likwidacja firm, które stracily plynnosc
jak i ratowanie firm niewyplacalnych sa
spolecznie szkodliwe.
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Proponowane ulepszenia
Co dalej
Zmiany Modelowe
10Cel 3 Utrzymac kolejnosc zaspakajania
Prawo upadlosciowe, które wykorzystuje sie do
prowadzenia polityki spolecznej staje sie
nieefektywne i szkodzi rozwojowi gospodarczemu.
- Efektywne prawo upadlosciowe chroni stabilnosc
kolejnosci zaspakajania. - Jezeli prawo nie chroni stabilnosci zaspakajania
to - Wierzyciele uprzywilejowani (zazwyczaj banki)
ogranicza kredytowanie firm - Wierzyciele beda sklonni opózniac badz
przyspieszac upadlosc oraz wplywac na zarzad w
celu podejmowania decyzji korzystnych dla nich
ale szkodliwych dla wartosci firm.
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Proponowane ulepszenia
Co dalej
Zmiany Modelowe
11Polska na tle swiata
- Polskie prawo i postepowanie upadlosciowe sa
drogie i dlugotrwale - Nowe prawo upadlosciowe, które obowiazuje od, 1
pazdziernika 2003, powtarza grzechy starego prawa.
12Postepowanie upadlosciowe w Polsce jest drogie
- Wedlug badan OECD w Polsce koszt postepowan
upadlosciowych jako procent masy upadlosciowej
wynosi 18. Podczas gdy ten sam wskaznik w UE
ksztaltuje sie na poziomie 9, a w USA na
poziomie 4 - Zródlo Doing Business in 2004, Bank Swiatowy
Nalezy zmniejszyc procent masy upadlosciowej,
który jest zjadany przez syndyków.
Kraj Szacowany koszt postepowania upadlosciowego jako masy upadlasciowej
Finalandia 1
Holandia 1
Norwegia 1
Belgia 4
Nowa Zelandia 4
Rosja 4
USA 4
Niemcy 8
Irlandia 8
Hiszpania 8
Wlk. Brytania 8
Bulgaria 18
Francja 18
Wlochy 18
Polska 18
Czechy 38
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Proponowane ulepszenia
Co dalej
Zmiany Modelowe
13Sedziowie odgrywaja zbyt duza role w upadlosciach
Rola sedziów jest nadzór nad przestrzeganiem
prawa, oraz sprawny przebieg procedury
natomiast podejmowanie decyzji gospodarczych nie
lezy w kompetencjach i nie powinno byc rola
sedziów
- Wedlug miedzynarodowych badan porównawczych czym
wiecej wladzy w postepowaniu upadlosciowym maja
sedziowie tym postepowanie jest mniej efektywne i
bardziej podatne na korupcje - Zródlo Doing Business in 2004, Bank Swiatowy
Kraj Indeks wladzy sadowej w postepowaniu upadlosciowym
Australia 0
Czechy 0
Finlandia 0
Nowa Zelandia 0
Wlk. Brytania 0
Holandia 33
USA 33
Irlandia 33
Hiszpania 33
Wegry 33
Wlochy 33
Albania 67
Bulgaria 67
Polska 67
Azerbejan 100
Francja 100
Maroko 100
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Proponowane ulepszenia
Co dalej
Zmiany Modelowe
14Sedziowie odgrywaja zbyt duza role w upadlosciach
(c.d.)
Rola sedziów jest nadzór nad przestrzeganiem
prawa, oraz sprawny przebieg procedury
natomiast podejmowanie decyzji gospodarczych nie
lezy w kompetencjach i nie powinno byc rola
sedziów
- Na koniec roku 1990 w sadach USA zatrudnionych
bylo 291 sedziów upadlosciowych (bankruptcy
judges) wobec () w (.) r. w Polsce. Przy czym
nalezy pamietac, ze w USA mozliwa jest nie tylko
upadlosc osób prawnych ale równiez osób
fizycznych.
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Proponowane ulepszenia
Co dalej
Zmiany Modelowe
15Nowe prawo upadlosciowe powtarza grzechy starego
prawa
Nowe prawo upadlosciowe jest oparte na
nieefektywnych zalozeniach. Czekanie na jego
rezultaty jest czekaniem na nieefektywne
rezultaty.
- Nowe prawo upadlosciowe, obowiazujace od 1
pazdziernika 2003 powtarza wszystkie grzechy
starego prawa upadlosciowego. - Jego glówna wada jest tworzenie sztywnych regul
prawa zamiast wyznaczania standardów opartych o
analize ekonomiczna, oraz umozliwienie
egzekwowania tych standardów. - W rezultacie prawo tworzy wiele problemów, w tym
- Sedziowie podejmuja decyzje gospodarcze zamiast
jedynie nadzorowac i ulatwiac proces - Istnieje wielosc procedur odwolawczych i
mozliwosci zaskarzania decyzji, które w momencie
odwolania czy tez zaskarzania zostaja zawieszane - Kredytodawcy maja zbyt maly wplyw na tempo oraz
przebieg postepowania upadlosciowego - Niskie miejsce kredytodawcy w kolejnosci
zaspokajania (po pracownikach i fiskusie) - Zbyt skomplikowane procedury w stosunku do
wydolnosci sadów
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Proponowane ulepszenia
Co dalej
Zmiany Modelowe
16Nowe prawo upadlosciowe powtarza grzechy starego
prawa (c.d.)
Nowe prawo upadlosciowe jest oparte na
nieefektywnych zalozeniach. Czekanie na jego
rezultaty jest czekaniem na nieefektywne
rezultaty.
- Docelowo aby usunac wszystkie te wady nalezy
napisac nowe prawo upadlosciowe, oraz zadbac o
szkolenie sedziów w zakresie ksiegowosci i
finansów. - Na razie proponujemy rozwiazania czastkowe, które
jednak znakomicie usprawnia prawo upadlosciowe.
17Nowe prawo upadlosciowe niepotrzebnie tworzy nowa
korporacje
- Art. 157 ust 1 nowego prawa upadlosciowego
niepotrzebnie stanowi, ze syndykiem moze byc
osoba fizyczna posiadajaca licencje. - Art. 157 ust 2 nakazuje stworzenie odrebnej
ustawy powolujacej korporacje syndyków
18 Proponowane ulepszenia
- Proponujemy
- Ustabilizowanie kolejnosc zaspakajania
wierzycieli - Umozliwic wybór syndyka przez zgromadzenie
wierzycieli - Umozliwic wybór syndyka z poza korporacji
syndyków - Przekazac wierzycielom ustalanie wynagrodzenie
syndyka - Nalozyc na syndyków obowiazek biezacego
informowania wierzycieli o wynikach swojej pracy - Umozliwic postepowania naprawcze dla
przedsiebiorców uznanych za niewyplacalnych - W postepowaniu naprawczym zrezygnowac z
obligatoryjnego ustanowienia nadzorcy sadowego - Umozliwic wybór nadzorcy sadowego przez
zgromadzenie wierzycieli - Ograniczyc prawo sadu do odmowy zatwierdzenia
ukladu - Umozliwic uproszczony tryb zwolywania zgromadzen
wierzycieli - Dopuscic obiegowy tryb odbywania zgromadzen
wierzycieli
19Ustabilizowac kolejnosc zaspakajania wierzycieli
- Cel Ustabilizowac kolejnosc zaspakajania
wierzycieli poprzez zlikwidowanie
uprzywilejowanie Skarbu Panstwa, oraz naleznosci
zwiazanych ze stosunkiem pracy - Uzasadnienie
- Zmiana kolejnosci zaspakajania wierzytelnosci
pomiedzy stanem kontynuacji dzialalnosci a
stanem upadlosci zwieksza ryzyko banków i
zmniejsza ich sklonnosc do kredytowanie
gospodarki - W rezultacie aby bronic swój interes wierzyciele
uprzywilejowani opózniaja badz przyspieszaja
upadlosc wbrew interesowi akcjonariuszy i
wierzycieli nieuprzywilejowanych oraz wplywaja na
zarzad w celu podejmowania decyzji korzystnych
dla nich ale szkodliwych dla wartosci firm. - Zmiana kolejnosci zaspakajania generuje konflikty
pomiedzy wierzycielami uprzywilejowanymi a
pozostalymi wierzycielami (glównie urzedami
skarbowymi) co komplikuje, przedluza i podraza
upadlosc. - Zmiana kolejnosci zaspakajania zwieksza koszt
kredytowania (zwlasza malych i ryzykownych
przedsiewziec, które tworza wiekszosc wzrostu
gospodarczego). Oznacza to klopoty z pozyskaniem
kredytowania przez MSP oraz mniejsza liczbe
miejsc pracy w gospodarce.
Prawo upadlosciowe, które wykorzystuje sie do
prowadzenia polityki spolecznej lub fiskalnej
staje sie nieefektywne i szkodzi rozwojowi
gospodarczemu.
Propozycja szczególnie korzystna dla MSP
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
20Ustabilizowac kolejnosc zaspakajania wierzycieli
(c.d.)
- Uzasadnienie (c.d.)
- Zalecenia Banku Swiatowego oparte na najlepszych
swiatowych rozwiazaniach stanowia, iz interes
spoleczny nie powinien byc uprzywilejowany ponad
roszczenia prywatne, oraz prawa i przywileje
ustanowione przed niewyplacalnoscia na podstawie
prawa handlowego powinny byc utrzymane po
upadlosci aby ochronic prawe oczekiwania
wierzycieli i wspierac przewidywalnosc relacji
handlowych. Odstepstwa od tej ogólnej zasady
powinny miec miejsce tylko wtedy gdy jest to
konieczne aby wspierac naprawe firmy lub
maksymalizowac wartosc majatku upadlego. Zasady
uprzywilejowania powinny tworzyc bodzce do
efektywnego zarzadzania stosunkami kredytowymi. - Nastepne kroki
- Przygotowac nowelizacje artykulu 342 prawa
upadlosciowego
Prawo upadlosciowe, które wykorzystuje sie do
prowadzenia polityki spolecznej lub fiskalnej
staje sie nieefektywne i szkodzi rozwojowi
gospodarczemu.
Propozycja szczególnie korzystna dla MSP
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
21Wybór syndyka przez zgromadzenie wierzycieli
- Cel Wybór syndyka przez zgromadzenie
wierzycieli, zamiast przez sedziego komisarza - Uzasadnienie
- Ekonomiczna rola syndyka jest dbalosc o interesy
gospodarcze wierzycieli i to oni powinni go
mianowac i odwolywac. - Propozycja zmusi syndyków do konkurowania
skutecznoscia odzyskiwania pieniedzy i oslabi
antykonkurencyjne zachowania korporacji syndyków. - Artykul 51 prawa upadlosciowego daje sedziemu
prawo mianowania syndyka (albo nadzorce sadowego,
lub zarzadce). Zrodzilo to korupcyjna praktyke
gdzie swój sedzia, ze swoim syndykiem moga
przeprowadzic postepowanie upadlosciowe lub
ukladowe by faworyzowac dowolnie wybrana strone
postepowania. Co gorsza swój bank, ze swoim
sedzia, ze swoim syndykiem sa w stanie
doprowadzic do upadlosci zdrowego
przedsiebiorstwa w celu przechwycenia jego
majatku. - Obecne unormowania bronia roli syndyków
posiadajacych relacje z sedziami komisarzami co
utrudnia nowym adeptom zawodu podjecie dzialania.
Wybór syndyka przez zgromadzenie wierzycieli
zwiekszy efektywnosc postepowania upadlosciowego
i zmniejszy mozliwosci korupcji.
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
22Umozliwic wybór syndyka z poza listy syndyków
Nie ma gospodarczego ani politycznego
wytlumaczenia dla tworzenie monopolu na rzecz
korporacji syndyków.
- Cel Umozliwic wybór syndyka z poza listy
korporacji syndyków - Uzasadnienie
- Obecnie funkcja syndyka, nadzorcy sadowego, oraz
zarzadcy jest zagwarantowane dla przedstawicieli
jednej korporacji. Panstwo de facto utworzylo
monopol. Monopol ten nie znajduje gospodarczego
uzasadnienia. - Jezeli syndycy z korporacji syndyków sa tak
efektywni w swoich dzialaniach to wierzyciele
beda wybierac tylko ich do tej roli. Natomiast
brak konkurencji oslabi bodzce do doskonalenia
zawodowego. Przeciez juz sama mozliwosc
konkurencji przez osoby z poza korporacji
stanowic bedzie doskonaly bodziec do polepszania
swych kwalifikacji przez czlonków korporacji oraz
sprawowania nadzoru nad etycznym prowadzeniem sie
jej czlonków. - Zdarzaja sie sytuacje kiedy najlepszym syndykiem
lub nadzorca dla danego przedsiebiorstwa jest
jego dotychczasowy zarzad (lub inni eksperci z
branzy). Nie mozna uniemozliwiac wierzycielom
korzystanie z tych osób, bowiem to wierzyciele
ryzykuja swoim majatkiem jesli wybiora
niewlasciwego syndyka. - Nastepne kroki Przygotowac nowelizacje prawa
upadlosciowego
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
23Przekazac wierzycielom ustalanie wynagrodzenia
syndyka
Prawo powinno tworzyc standardy i wymagac od
uczestników rynku ich przestrzegania. Tworzenie
sztywnych regul prawnych dobrych w kazdej
sytuacji jest w gospodarce rynkowej nieefektywne.
- Cel
- Odciazyc sady od decydowania o wynagradzaniu
syndyka i pozostawic w ich kompetencjach tylko
nadzór nad tym czy decyzje wierzycieli w tym
zakresie sa zgodne z obowiazujacym standardem. - Proponowany standard to wynagrodzenie syndyka
musi byc uczciwe, motywujace i stosowne do
wartosci masy upadlosciowej. - Natomiast stosowny mechanizm decyzyjny to
wierzyciele uzgadniaja wynagrodzenie syndyka, a
sad je zatwierdza jezeli jest zgodne ze
standardem. - Uzasadnienie
- Ustalanie wynagrodzenia syndyka i nadzorcy
sadowego jest decyzja gospodarcza. Rola prawa
jest wyznaczyc standard i umozliwic egzekwowanie
tego standardu. Tworzenie sztywnych regul takich
jak 5 masy upadlosciowej lub tez
czterdziestokrotnosc wynagrodzenia w sektorze
przedsiebiorstw ma watpliwe uzasadnienie
gospodarcze. - Nastepne kroki Przygotowac nowelizacje prawa
upadlosciowego
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
24Syndycy musza na biezaco informowac wierzycieli o
wynikach pracy
Obecnie informowania wierzycieli przez syndyka
polega na dopelnieniu wielu formalnosci, które
jednak daja malo informacji.
- Cel Nalozyc na syndyka obowiazek regularnego
skladania wszystkim wierzycielom sprawozdania z
wyników swojej dzialalnosci - Uzasadnienie
- Kontrola wierzycieli nad dzialalnoscia syndyka
jest wysoce sformalizowana i zupelnie nie
wystarczajaca. Nalezy umozliwic wierzycielom
bezposrednie nadzorowanie prac syndyka.
Proponujemy nalozyc na syndyka obowiazek
regularnego skladania wszystkim wierzycielom
sprawozdania z wyników swojej dzialalnosci - Raz na tydzien chyba, ze zgromadzenie wierzycieli
pozwoli rzadziej (ale nie rzadziej niz raz na
miesiac) - Informacja na ten temat na oficjalnej stronie www
syndyka bedzie uznana za zlozenie sprawozdania - Nastepne kroki
- Opracowac minimalne wymogi dla sprawozdawczosci
syndyków (z zalozeniem, ze zgromadzenie
wierzycieli moze je zaostrzyc) - Przygotowac nowelizacje prawa upadlosciowego
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
25Postepowanie naprawcze dla przedsiebiorców
niewyplacalnych
Prawne definicje niewyplacalnosci sa czesto
sprzeczne z jej ekonomicznym rozumieniem.
Obligatoryjne ograniczenie prawa wierzycieli do
naprawy przedsiebiorstwa-dluznika jest
gospodarczo szkodliwe.
- Cel Jezeli taka jest wola wierzycieli pozwolic
na postepowanie naprawcze równiez dla
przedsiebiorców niewyplacalnych - Uzasadnienie Obecna ustawa uniemozliwia
restrukturyzacje firm, które sa jeszcze do
uratowania - Wedlug ustawy Prawo upadlosciowe i naprawcze
postepowanie naprawcze jest niedostepny dla
przedsiebiorców niewyplacalnych (tzn. ustawa
pozwala przeprowadzic postepowanie naprawcze
tylko dla przedsiebiorców zagrozonych upadloscia
a nie tych, którzy ten stan osiagneli) - Ustawa i orzecznictwo przyjmuja definicje
niewyplacalnosci (jezeli zobowiazania wymagalne i
nierealizowane przez ponad trzy miesiace
przekraczaja 10 sumy bilansowej n.b. od sumy
bilansowej odejmuje sie hipoteki, zastawy i inne
obciazenia1), która nie uwzglednia calej
wartosci ekonomicznej przedsiebiorstwa2. - Wiele firm, które ustawa uznaje za
przedsiebiorców niewyplacalnych potencjalnie
moglyby zostac zrestrukturyzowana, korzystajac
m.in. ze zmniejszenie obciazen (wiec w ramach
ukladu przedsiebiorca niewyplacalny moze stac sie
wyplacalny!). - 1 Przyklad absurdalnosci ustawy wezmy firme
przemyslowa (fabryka), która jest w fazie
rozwoju i caly jej majatek jest zastawiony.
Zalózmy, ze jedna z firm budowlanych, która brala
udzial przy budowie fabryki jest spólka cywilna,
jej wlasciciel zmarl, a spadkobiercy sa
niemozliwi do ustalenia i brakuje ich
przedstawiciela. Fabryka jest winna n.p. 200 zl.
Poniewaz te 200 zl (!) wynosi wiecej niz 10
sumy bilansowej wolnej od obciazen to fabryka z
mocy prawa jest niewyplacalna! - 2 Dla porównania rozwiazanie brytyjskie
Brytyjski Insolveny Act z 1986 w S.123 (2)
stwierdza, ze A company is also deemed to be
unable to pay its debts if it is proved to the
satisfaction of the court that the value of the
companys assets is less than the amount of its
liabilities, taking into account its contingent
and prospective liabilities
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
26Postepowanie naprawcze dla przedsiebiorców
niewyplacalnych (c.d.)
Prawne definicje niewyplacalnosci sa czesto
sprzeczne z jej ekonomicznym rozumieniem.
Obligatoryjne ograniczenie prawa wierzycieli do
naprawy przedsiebiorstwa-dluznika jest
gospodarczo szkodliwe.
- Nastepne kroki
- Opracowac mechanizm podejmowania decyzji o
rozpoczeciu postepowania naprawczego dla
przedsiebiorcy niewyplacalnego - Przygotowac nowelizacje prawa upadlosciowego.
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
27W postepowaniu naprawczym zrezygnowac z
obligatoryjnego ustanowienia nadzorcy sadowego
Obligatoryjne odsuniecie zarzadu w naprawianym
przedsiebiorstwie w wielu przypadkach
uniemozliwia naprawe przedsiebiorstwa.
- Cel W postepowaniu naprawczym zrezygnowac z
obligatoryjnego ustanowienia nadzorcy sadowego. -
- Uzasadnienie
- W wielu przypadkach dotychczasowy zarzad zna
dobrze firme, posiada kontakty i know-how, które
sa kluczowe dla jej naprawy, oraz moze w ogóle
nie byc winny zlej sytuacji firmy. - Jezeli zgromadzenie wierzycieli uzna, ze woli
obecny zarzad to sad nie powinien miec prawa
narzucic nadzorcy sadowego - Nastepne kroki
- Przygotowac nowelizacje prawa upadlosciowego.
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
28Wybór nadzorcy sadowego przez zgromadzenie
wierzycieli
Wybór nadzorcy sadowego przez zgromadzenie
wierzycieli zwiekszy efektywnosc postepowania
upadlosciowego i zmniejszy mozliwosci korupcji.
- Cel Przekazac do kompetencji zgromadzenia
wierzycieli wybór nadzorcy sadowego w
postepowaniu naprawczym. - Uzasadnienie
- Ekonomiczna rola nadzorcy sadowego jest dbalosc o
interesy gospodarcze wierzycieli i to oni powinni
go mianowac i odwolywac. - Propozycja zmusi nadzorców sadowych do
konkurowania skutecznoscia w naprawie
przedsiebiorstw i oslabi antykonkurencyjne
zachowania korporacji syndyków. - Propozycja jest zgodna z zaleceniami wiekszosci
swiatowych teoretyków, n.p. Bank Swiatowy zaleca
aby w postepowaniu naprawczym wierzyciele mieli
prawo wybrac niezaleznego administratora lub
nadzorce wedlug wlasnej woli, pod warunkiem ze
dana osoba posiada kompetencje wymagane w danym
przypadku. - Nastepne kroki
- Przygotowac nowelizacje prawa
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
29Ograniczyc prawo sadu do odmowy zatwierdzenia
ukladu
Podejmowanie decyzji gospodarczych nie jest
domena sedziów, powinni oni tylko nadzorowac
poprawnosc i efektywnosc wymaganej prawem
procedury
- Cel Ograniczyc prawo sadu do odmowy
zatwierdzenia ukladu do przypadków zlamania prawa - Uzasadnienie
- Podejmowanie decyzji gospodarczych nie jest
domena sedziów, powinni oni tylko nadzorowac
poprawnosc i efektywnosc wymaganej prawem
procedury. Jezeli sad dal mozliwosc
przeglosowania ukladu a wierzyciele zgodnie z
prawem przewidziana procedura przeglosowali uklad
to sedzia nie moze miec prawa odrzucenia ukladu. - Artykul 288 stanowi iz 1. Sad odmawia
zatwierdzenia ukladu, jezeli narusza on prawo
albo, jezeli jest oczywiste, ze uklad nie bedzie
wykonany. 2. Sad moze odmówic zatwierdzenia
ukladu, jezeli jego warunki sa razaco krzywdzace
dla wierzycieli, którzy glosowali przeciwko
ukladowi i zglosili zarzuty. Niestety nie ma
postepowania ukladowego, które daje 100 pewnosc
wykonania ukladu oraz w którym jakis wierzyciel
nie czuje sie poszkodowany. - Nastepne kroki
- Przygotowac nowelizacje artykulu 288 prawa
upadlosciowego
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
30Umozliwic uproszczony tryb zwolywania zgromadzen
wierzycieli
- Cel
- Umozliwic uproszczony tryb zwolywania zgromadzen
wierzycieli. - Jezeli wierzyciele na wstepnym zgromadzeniu
wierzycieli zgodza sie to nalezy umozliwic
informowanie o zgromadzeniach wierzycieli przez
inne srodki niz list polecony (np. telefon, faks,
poczta elektroniczna) i z krótszym wyprzedzeniem
niz dwa tygodnie. - Uzasadnienie
- Obecny tryb zwolywania wierzycieli jest oparty o
sztywne reguly (obwieszczenie na co najmniej dwa
tygodnie przed terminem) a nie o standard ochrony
interesów wierzycieli (odpowiednie poinformowania
wierzycieli). Nadmierny formalizm wydluza
postepowanie upadlosciowe i utrudnia
przedsiebiorcom racjonalne gospodarowanie swoim
czasem. - Nastepne kroki
- Opracowac standard dla uproszczonego trybu
zwolywania zgromadzen wierzycieli - Przygotowac nowelizacje prawa w oparciu o
standard
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
31Dopuscic obiegowy tryb odbywania zgromadzen
wierzycieli
- Cel Dopuscic mozliwosc obiegowego trybu
odbywania zgromadzen wierzycieli - Uzasadnienie
- Wiele rad nadzorczych odbywa sie za pomoca
telekonferencji, z której protokól jest
uzgadniany przez poczte elektroniczna a nastepnie
podpisywany w trybie obiegowym. Obiegowy tryb
odbywania zgromadzen wierzycieli moze byc równie
efektywny w gospodarowaniu czasem oraz
zabezpieczeniu interesów wszystkich stron. - Obiegowy tryb odbywania zgromadzen wierzycieli
umozliwi czestsze i szybsze zwolywanie zgromadzen
wierzycieli bez koniecznosci podrózy pomiedzy
miastami lub panstwami. - Nastepne kroki
- Opracowac standard dla obiegowego trybu odbywania
zgromadzen wierzycieli - Przygotowac nowelizacje prawa w oparciu o
standard
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
32Zmiany modelowe
- Przedstawiamy pod rozwage czytelnika kilka
mozliwych zmian modelu prawa upadlosciowego - Czy pozycja wierzycieli uprzywilejowanych nie
jest za silna? - Czy wzmocnic pozycje instytucji finansujacych
przedsiebiorstwa poddane restrukturyzacji - Czy stworzyc odrebna procedure dla Malych i
Srednich Przedsiebiorstw - Zmiany te przedstawiamy jako modele do rozwazenia
(a nie propozycje do wykonania) poniewaz pomimo,
ze wierzymy w ich slusznosc sadzimy, ze spotkaja
sie z duzym oporem grup interesu (banki, oraz
korporacja syndyków).
33Oslabic pozycje wierzycieli uprzywilejowanych?
W calej Europie dazy sie do oslabienia pozycji
wierzycieli uprzywilejowanych. Pozycja
wierzycieli uprzywilejowanych w Polsce jest
nieefektywnie wysoka.
- Czy pozycja wierzycieli zabezpieczonych rzeczowo
nie jest za mocna? - W polskim prawie upadlosciowym wierzyciele
zabezpieczeni rzeczowo (n.p. hipoteka, zastaw
rejestrowy) nie tylko nie musza przedmiotu
zabezpieczenia wlaczyc do postepowania ukladowego
ale nawet nie istnieje mozlwosc chwilowego
zawieszenia indywidualnej egzekucji prowadzonej
przez wierzycieli uprzywilejowanych (a warto
zauwazyc ze nawet prawo niemieckie na które tak
chetnie powoluja sie tzw. przedstawiciele
doktryny od 1999 dopuszcza zawieszenie egzekucji
przez wierzycieli uprzywilejowanych) - Ze wzgledu na postrzegany sukces amerykanskiego
postepowania ukladowego tzw. Chapter 11
wprowadzonego w roku 1978 w wielu krajach
europejskich oslabiono pozycje uprzywilejowanych
wierzycieli (Francja 1985 i 1995, Wlk. Brytania
1986, Niemcy 1995/1999) oraz prowadzi sie
dyskusje nad potrzeba dalszego oslabienia pozycji
wierzycieli uprzywilejowanych (Wielka Brytania
wlasnie pracuje nad nowym prawem upadlosciowym).
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
34Oslabic pozycje wierzycieli uprzywilejowanych?
(c.d)
W calej Europie dazy sie do oslabienia pozycji
wierzycieli uprzywilejowanych. Pozycja
wierzycieli uprzywilejowanych w Polsce jest
nieefektywnie wysoka.
- Co mówi teoria
- Wiekszosc ekspertów uwaza, ze egzekucja z
zabezpieczen przez wierzycieli uprzywilejowanych
powinna byc zawieszana na krótki okres aby
umozliwic odzyskanie wyzszych sum z majatku
upadlego poprzez sprzedaz calego
przedsiebiorstwa, lub tez naprawe
przedsiebiorstwa z wykorzystaniem majatku, który
stanowi zabezpieczenie roszczen wierzycieli
uprzywilejowanych Bank Swiatowy (2001)
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
35Oslabic pozycje wierzycieli uprzywilejowanych?
(c.d.)
W calej Europie dazy sie do oslabienia pozycji
wierzycieli uprzywilejowanych. Pozycja
wierzycieli uprzywilejowanych w Polsce jest
nieefektywnie wysoka.
- Co mówi teoria (c.d.)
- Wiekszosc ekspertów równiez uwaza, ze optymalna
sila uprzywilejowania wierzycieli
uprzywilejowanych jest scisle zwiazana z typem
rynku finansowego w danym kraju. - Jezeli wiekszosc finansowania dla przedsiebiorstw
odbywa sie w transakcjach prywatnych pomiedzy
ograniczona iloscia banków a przedsiebiorcami
wprowadzenie procedury naprawczej, która znosi
absolutne uprzywilejowanie wierzycieli
uprzywilejowanych moze byc szkodliwe bo obnizy
sklonnosc banków do pozyczania i podniesie koszt
finansowania dzialalnosci gospodarczej. - Jezeli natomiast wiekszosc finansowania odbywa
sie na rynku kapitalowym lub za posrednictwem
duzej ilosci instytucji finansowych to zniesienie
absolutnego uprzywilejowania wierzycieli
uprzywilejowanych jest konieczne aby uniezaleznic
dzialania naprawcze od szantazu poszczególnych
wierzycieli.
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
36Oslabic pozycje wierzycieli uprzywilejowanych?
(c.d.)
W calej Europie dazy sie do oslabienia pozycji
wierzycieli uprzywilejowanych. Pozycja
wierzycieli uprzywilejowanych w Polsce jest
nieefektywnie wysoka.
- Co zrobic
- Przedstawienie konsensusu opartego na wiedzy
teoretycznej jest trudne bowiem polski rynek
kapitalowy nie jest ani bankowy (prywatne
transakcje z ograniczona iloscia podmiotów) ani
rynkowy (publiczne zródla finansowania lub
wielosc zródel finansowania). - Dlatego niniejsza dyskusje nalezy prowadzic
lacznie z dyskusja o rozwoju polskiego rynku
kapitalowego oraz deregulacji polskiego sektora
finansów. - Nalezy równiez zauwazyc, ze nawet w wielu krajach
europejskich uznawanych za zdominowane przez
banki (n.p. Niemcy od 1999, Francja od 1994)
podjeto reformy, które oslabily pozycje
wierzycieli uprzywilejowanych.
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
37Oslabic pozycje wierzycieli uprzywilejowanych?
(c.d.)
W calej Europie dazy sie do oslabienia pozycji
wierzycieli uprzywilejowanych. Pozycja
wierzycieli uprzywilejowanych w Polsce jest
nieefektywnie wysoka.
- Zalozenia do oslabienie pozycji wierzycieli
uprzywilejowanych - Stworzyc mozliwosc zawieszenie egzekucji
jednostkowej prowadzonej przez wierzycieli
uprzywilejowanych na trzy(szesc?) miesiace(y),
aby dac czas na przygotowanie programu
naprawczego badz ustalenia wspólnego sposobu
egzekucji przez wszystkich wierzycieli. - W momencie zawieszenia egzekucji przez
wierzycieli uprzywilejowanych utrzymac
koniecznosc placenia odsetek na ich kredytach po
to by jednak dac pewien stopien ochrony tym
wierzycielom, oraz stworzyc syndykowi i
wierzycielom nieuprzywilejowanym bodzce do
przyspieszenia postepowania upadlosciowego. - Umozliwic zatwierdzenie planu pomimo sprzeciwu
wierzycieli uprzywilejowanych w sposób oparty na
niemieckim 245 Insolvenzordnung z 1994, oraz
section 1129 U.S. Bankruptcy Code (11 USC 1129
(1994)).
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
38Czy wzmocnic pozycje nowych wierzycieli i
akcjonariuszy?
Nalezy stworzyc odpowiednie bodzce, aby osoby
posiadajace pieniadze i know-how byly sklonne
ponownie zaryzykowac i wspierac przedsiebiorstwa
w trakcie restrukturyzacji. Jednakze nalezy to
zrobic bez tworzenia kolejnej grupy
zbyt-uprzywilejowanych kredytodawców.
- Czy w przypadku postepowania naprawczego nie
nalezy wzmocnic pozycji osób, które udziela
nowego finansowania? Bez tego przedsiebiorca nie
bedzie mógl uzyskac nowego finansowania
koniecznego dla naprawy przedsiebiorcy.
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
39Czy stworzyc specjalna procedure dla MSP?
Identyczne procedury dla duzych i malych
przedsiebiorstw beda szkodzily jednym lub drugim.
- Obecne prawo upadlosciowe i naprawcze obciaza MSP
oraz pozostale firmy identycznymi procedurami
upadlosciowymi Nalezy rozwazyc czy nie stworzyc
prostszej, szybszej i tanszej procedury
upadlosciowej dla MSP. - Nalezy rozwazyc danie wlascicielom czesci
wartosci firmy po upadlosci? - W MSP oddzielenie zarzadu od wlasciciela nie jest
mozliwe. Zastapienie wlasciciela-menedzera
powoduje utrata kontaktów i know-how, które
stanowia znaczna czesc wartosc firmy. W takiej
sytuacji zarzad zbyt pózno bedzie zglaszal
upadlosc. Podjecie dzialan naprawczych w MSP jest
niemozliwe jezeli obligatoryjnie zastepuje sie
zarzad nadzorca sadowym. - Nalezy rozwazyc wprowadzenie aukcji
zorganizowanego przedsiebiorstwa w przypadku
bankrutujacych MSP (tak jak w Szwecji).
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
40Wprowadzic upadlosc konumencka
- Opisac dlaczego upadlosc konsumencka moze byc
korzystniejsza dla konsumentów niz obecny stan
prawny (opisac pod jakimi warunkami) - krótkie porównanie miedzynarodowe
41Nastepne kroki
- Uszczególowic propozycje
- Rozpatrzyc nowe problemy merytoryczne
42Uszczególowic propozycje
- Przedyskutowac zalozenia z praktykami
- Zebrac dane n/t prawa upadlosciowego z zagranicy
i przedstawic w formie krótkiej notatki
porównawczej - uprzywilejowania wierzycieli w róznych krajach
- kolejnosci roszczen po upadlosci
(pracownicy/fiskus) - Sciagnac Public versus Private Borrowing A
Theory with Implications for Bankruptcy Reform
Journal of Financial Intermediation, Volume 3,
Issue 4, September 1994, Pages 327-354,
Detragiache Enrica zrobic przeglad EconLit pod
katem artykulów o efektywnym prawie upadlosciowym - Przygotowac oddzielny raport na temat pozycji
wierzycieli uprzywilejowanych w Polskim prawie,
prawie zagranicznym oraz opisac jakie rozwiazanie
moze byc optymalne dla Polski biorac pod uwage
stan jej rynku kapitalowego.
Przygotowac komplet materialów potrzebny do
podjecia i obrony politycznej decyzji o
unowoczesnieniu prawa upadlosciowego
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
43Rozpatrzyc nowe problemy merytoryczne
- Jak prawo podatkowe traktuje redukcje zadluzenia
i zamiane dlugu na akcje - Sprawdzic czy redukcja zadluzenia oraz zamiana
dlugu na akcje nie powoduja powstania przychodu
podlegajacego opodatkowaniu.
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
44Bibliografia
- Lista publikacji wykorzystanych przy
przygotowaniu prezentacji - Altman , Edward I., Corporate financial distress
and bankruptcy, John Wiley Sons, 1993 - Altman , Edward I (red.), Bankruptcy and
Distressed Restructurings. Analytical Issues and
Investment Opportunities., Beard Books,
Washington DC, 1999 - Armstrong, Vaughn S., Leigh A. Riddick,
Bankruptcy law difference across countries,
managerial incentives and firm value, 2003 - Armstrong, Vaughn .S., Leigh A. Riddick
Evidence that Differences in Bankruptcy Law
Among Countries Affect Equity Returns,
maszynopis, 2000 - Balz, Manfred, Market Conformity of Insolvency
Proceedings Policy Issues of The German
Insolvency Law, referat wygloszony podczas
Central Europe And Baltic States Regional
Insolvency Workshop, Bratyslawa 14-15 marca 2000 - Balz, Manfred, "Equity Auctions and a New Concept
of Priority Two Bankruptcy Reform Proposals.
(March 1, 2001). - Baird, Douglas G. and Rasmussen, Robert K.,
"Control Rights, Priority Rights, and the
Conceptual Foundations of Corporate
Reorganizations" . Virginia Law Review, Vol. 87,
pp. 921-959, September 2001 - Berkovitch Elazar, Ronen Israel, Optimal
Bankruptcy Laws Across Different Economic
Systems, Review of Financial Studies, Vol. 12,
No 2, 347-377, 1999
Wszystkie publikacje dostepne u koordynatora
tematu deregulacja dobrowol_at_post.harvard.edu
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
45Bibliografia (c.d.)
- Brogi, Riccardo, Paolo Santella, Two New
Measures Of Bankruptcy Efficiency, Referat z
dorocznej konferencji European Association of Law
and Economics (EALE), Wrzesien 2003 - Detragiache, Enrica, Public versus private
borrowing A Theory with implications for
bankruptcy reform, Jorunal of Financial
Intermediation, 3, 327-354, 1994 ?nie mam w
bibliotece, albo znajdz albo sciagnij jeszcze
raz - Franks, Julian, Sussman Oren, Resolving
Financial Distress by Way of Contract an
Empirical Study of Small UK Companies,
maszynopis 2000 - Harmer, Ron, Manfred Balz, Carlos
Sanchez-Mejorada, Building Effective Insolvency
Systems World Bank, Washington D.C., 1999 - Hart, Olivier, Different Approaches to
Bankruptcy, Discussion Paper Number 1903,
Harvard Institute of Economic Research, September
2000 - Hege, Ulrich and Mella-Barral, Pierre,
Reorganization Law and Dilution Threats in
Different Financial Systems General Meeting,
European Finance Association May 2000, EFA 0391.
Wszystkie publikacje dostepne u koordynatora
tematu deregulacja dobrowol_at_post.harvard.edu
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe
46Bibliografia (c.d.)
- Jackson, Thomas H. Bankruptcy, Non-Bankruptcy
Entitlements, and the Creditors Bargain, Yale
Law Journal, vol. 91, p. 857-907, 1982 - Skeel, David A. Jr., Debts Dominion A History
Of Bankruptcy Law In America. , Princeton,
Princeton University Press. 2001 ? komus
pozyczylem, ale komu??? - Skeel, David A. Jr., Creditors Ball The New
New Corporate Governance in Chapter 11, Research
Paper No. 03-19, Institute for Law and Economics,
University of Pebbsylvania Law School, March 8,
2003 - World Bank, Principles and Guidelines for
Effective Insolvency and Creditor Rights Systems,
World Bank, Washington D.C., April 2001
Wszystkie publikacje dostepne u koordynatora
tematu deregulacja dobrowol_at_post.harvard.edu
Zalozenia
Polska na tle swiata
Zalaczniki
Spis tresci
Propozycje
Co dalej
Zmiany Modelowe