SPACE SYNTAX MEKAN DIZINI

1
SPACE SYNTAXMEKAN DIZINI
2
DIZIN Dizin basit ancak temel olarak birbirinden
farkli mekansal düzenlemelerin üretilmesi için
gereken kurallar bütünü olarak tanimlanir
(Hillier and Leaman, 1974) MEKANSAL DIZIN Yapisal
çevrenin tanimlanabilmesi için kullanilan bir
teori ve yöntemdir. Biçimleri üreten dis
etkiler ile sayisal güçler arasinda iliski
vardir teziyle yöntemin teorik tabani ortaya
çikmistir. (Hillier Hanson, 1984)
3
MIMARI AÇIDAN MEKAN DIZINI Tasarim özellikleri ve
hedeflenen amaç ile sosyal kisitlamalar ve
sekilsel olasiliklar arasindaki etkilesimin daha
iyi anlasilmasina katkida bulunur. Mekansal
dizin yerlesim bölgelerindeki ya da binalardaki
mekansal biçimlenmenin açiklama ve
siniflandirmasini yapabilmek için kullanilan
teknikler bütünü olarak tanimlanir.
4
Mekansal dizin tanimi mekansal biçimi anlamak
için öncelikle MEKANI ÜRETEN KURALLARIN ve
KISITLAMALARIN anlasilmasi gerektigini ortya
koymaktadir. Yöntem çesitli tasarim
alternatiflerinin etkilerini arastirmak, öngörmek
ve degerlendirmek için de kullanilir. Yötem son
zamanlara binalarin tasarim stilleri ile
kullanici ya da tasarimci gözüyle
okunabilirligini ölçmekte kullanilmaya
baslanmistir.
5
Mekansal dizin yöntemi fiziksel formlarin
olusturdugu verilerin ve mekan içinde hareket
eden kisinin gözlemledigi, algilayabildigi yüzey,
kenar, alan ve yollarin birbirleriyle ve mekanin
tümüyle olan iliskilerini açiklamaya çalisir.
6
Mekansal dizin yönteminde kullanilan çesitli
yazilimlar bulunmaktadir. Bunlardan SPATIALIST
yazilimi da mekan içinde hareket eden kisinin
gözlemledigi, algiladigi yüzeyler, kenarlar,
alanlar ve yollarin birbirleriyle ve mekanin
tümüyle olan iliskilerini sayisal bagintilar
yoluyla analiz eder.
7

• Spalialist programi
• kenar bölme (e-partition),
• yüzey bölme (s-partition),
• görsel alan (visual field)
• çizgi (line) analizlerini yapabilir.

8
Bu yöntemlerle iç veya dis mekanlarin derinlik
degerlerini, birbirleri ile ve belirlenmis bir
merkezle olan bütünlesmelerini, görsel algilama
boyutlarini, sirkülasyon yapisini analiz
edebilmekteyiz. Kenar ve yüzey bölme analizleri
9
Kenar ve yüzey bölme analizlerinde Planlar
disbükey parçalara ayrilir. Görsel alan
analizlerinde plan içinde belirlenmis noktalardan
görünen görünürlük poligonlari hesaplanir ve
özellikleri belirlenir.
10
Mekansal dizin yöntemini bu yazilim ile
kullanabilimek için kat planlarinin öncelikle bir
bilgisayar destekli tasarim (BDT- CAD)
programinda duvarlar ve kapi bosluklari ölçüsünde
sadelestirilmesi gerekmektedir.
11
GEÇIRGENLIK
12
Konfigürasyon Elemanlarin birbirleri ile
bagimsiz iliskileridir.
13
Konfigurasyonun içerigindeki sekiller ne olursa
olsun iliskileri ve konfigürasyonu takip etmek
mümkündür.
14
Iki komsu eleman Bitisik iki eleman Üstüste iki
eleman Toplam mekan derinligi (total depth) td
dadbdc
15
7 adet tamamen benzer karenin iliskilerine
eklenen yeni bir karenin eklenme yeri hem tüm
karelerdeki derinlik faktörünü degistirmekte ve
hem de toplamdaki derinligi etkilemektedir.
16
Çesitli konfigürasyonlarin Toplam derinlik
td Derinlik d td/birim sayisi sd standard
deviation (standart sapma) dfdifference factor
17
Farkli konfigürasyonlarin baslangiç noktalarinin
farkliligina göre degisimi
18
Daire kare ve dikdörtgenlerin küçük karelere
ayrilmasi ile elde edilen mekan derinliklerinin
iafde edilmesi.
19

• Karolajla iliskilerin ortaya çikarilmasi
  yogunlugun belirlenmesi islemleri
• Plan ii)karolaj iii)kullanim iliskilerinin mekana
  yansimasi iiii) esikler v)esiklere göre
  yogunluklar vi)dis çevre vii) dis çevre ile
  yogunluklar viii) mekan layeri ix)mekansal
  baglantilar x-xi) dis mekan ve baglantilar

20
Bütünlestirilmis analizler
21
FRACTAL GEOMETRI Sonu olmayan, kendini tekrar
eden matematiksel sekillerin geometrisidir.
Temelde dogal biçimlenmelerden yola çikilarak
tanimlanmaktadir. Fractal boyut seklin/dokunun
tekrar edebilme derecesidir.
22
Dikdörtgenlerin kaskatlanmasi (üstüste gelmesi)
örnegi Hong Kong the peak 1982 Zaha Hadid
23
Temel fractallar Sierpinski Gasket Polonyali
matematikci Waclaw Sierpinski. Bir temel eskenar
üçgenle baslayan ve ortada bir eskenar üçgenle
devam eden fractaldir.
24

• Koch Curve
• Isveçli matematikçi
• Helge von Koch tarafindan gelistirilmistir.
• Bir düz çigi ile baslar. Çizgi üçe bölünür orta
  bölüm tabani kaldirilmis bir eskenar üçgene
  dönüstürülür. Diger iki bölüm yeni bir elemanin
  türetilmesi için kullanilir.

25

• Minkowski Curve

Peano Curve
26

• Öze benzerlik (self-similarity)

Matematikte özbenzerlik Bir geometrik yapinin
tüm boyutlarinin ayni ölçekte degistirilmesi ile
elde edilen düzendir.
27

• Dragon Curve

28

• Iterated Function Systems elemanlarin
  küçültülerek tekrari ile elde edilir.

29

• Koch Curve ün IFS ile üretilmesi

30

• Bilgisayarla elde edilmis IFS yaklasimlari.

31

• Içinde görsel etki bulunan kutucuklar yöntemi
• F. L. Wrihgt in Robie House u için sayilan
  görsel etki kutucuklari analizi

32

• UYGULAMA 6 / F.L. WRIHGT
• ROBIE HOUSE Vitrayi