Title: JAK ZBUDOWANY JEST KOMPUTER?
1JAK ZBUDOWANY JEST KOMPUTER?
2Komputer jest to uniwersalny system cyfrowy
zdolny do wykonywania pewnego zbioru rozkazów
(róznorodnych operacji elementarnych), w którym
uzytkownik moze okreslic sekwencje wykonywanych
rozkazów koniecznych do realizacji postanowionego
zadania. Glównymi czesciami skladowymi komputera
sa procesor, pamiec operacyjna, w której jest
zapisany program okreslajacy sekwencje
wykonywanych operacji oraz dane do przetworzenia
oraz uklady wejscia i wyjscia, do których sa
przylaczone urzadzenia zewnetrzne umozliwiajace
kontakt komputera z otoczeniem i uzytkownikiem.
Istotna cecha komputera, odrózniajaca go od
innych systemów cyfrowych, jest mozliwosc
zupelnej zmiany realizowanych przez niego funkcji
jedynie przez zmiane programu w jego pamieci.
3Historia komputera PC
Pierwszy komputer- ENIAC1
- Historia PC-eta ma ledwie 26 lat. Gdy powstawal -
zakladano, ze da sie sprzedac tysiac - dwa
tysiace sztuk. Teraz PC jest standardem w
dziedzinie komputerów osobistych. - PREZENTACJA PIERWSZEGO Komputera PC - 12 sierpnia
1981
4- Historia informatyki
- X wiek p.n.e. abakus, liczydla soroban,
- X-II wiek p.n.e. Chiny przepisy na
wykonywanie obliczen (algorytmy), postac binarna
liczby,
5- 400-300 r. p.n.e. algorytm Euklidesa,
- VIII-IX wiek Muhammad ibn Musa
al-Chorezmi prekursor metod obliczeniowych,
upowszechnil system dziesietny - i stosowanie zera,
- XVII wiek Wilhelm Schickard twórca
pierwszej mechanicznej maszyny do liczenia
(splonela), Blaise Pascal maszyna
wykonujaca dodawanie i odejmowanie,
6 - XVII-XVIII wiek Gottfried Wilhelm
Leibnitz system dwójkowy, - XVIII i XIX Charles Babbag
maszyna róznicowa, analityczna (program),
Ada Augusta pierwsza programistka,
Herman Holerith czytnik-sorter kart
dziurkowanych, zalozyl firme IBM, -
7- XX wiek to czas burzliwego rozwoju
elektronicznych maszyn matematycznych Alan
Turing (model uniwersalnego komputera), John von
Neumann (ojciec architektury wspólczesnych
komputerów), Marian Rejewski (Enigma), maszyna
Eniac (1945 r.), tranzystor (1947), uklad
scalony.
8(No Transcript)
9Nomenklatura
- Procesor Central Processing Unit (CPU)
Arithmetic/Logic Unit (ALU) Control Unit - Pamiec operacyjna Random Access Memory (RAM)
- Urzadzenia wejscia/wyjscia Input/Output (I/O)
- Plyta glówna Motherboard (MB)
- Uklad sterowania Chipset
- Jednostka zmiennoprzecinkowa Floating Point
Unit (FPU) - Pamiec stala (tylko do odczytu) Read-Only
Memory (ROM)
10Modularna budowa komputera PC
- Standaryzacja elementów w oparciu o publicznie
dostepne specyfikacje - Otwarta architektura urzadzen wejscia/wyjscia
11- Plyta glówna - tablica obwodów drukowanych
laczacych wszystkie elementy komputera wraz ze
sterujacymi ukladami elektronicznymi i
standardowymi gniazdami I/O. - ?-procesor - uklad scalony b. wysokiej skali
integracji. - Chipset - uklady sterujace polaczeniami plyty
glównej. - Pamiec RAM - w postaci modulów dolaczanych do
plyty glównej. - Urzadzenia wejscia/wyjscia - np. klawiatura, dysk
twardy (pamiec masowa), karta graficzna, mysz,
itp. - dolaczane do plyty glównej poprzez gniazda
(porty) I/O.
12Plyta glówna komputera PC
- Plyta glówna jest podstawowym urzadzeniem
komputera. - Znajduje sie na niej gniazdo procesora, gniazda
rozszerzajace, zlacza dla modulów pamieci,
sterowniki napedów dyskietek i dysków twardych,
porty oraz uklad pamieci ROM. - W zaleznosci od typu plyty znajduja sie na niej
okreslonego typu gniazda rozszerzenia ISA, PCI i
AGP, w których montowane sa karty rozszerzen. - Plyta glówna jest nierozerwalnie zwiazana z
procesorem. - O wydajnosci plyty glównej decyduje zainstalowany
na niej uklad zwany chipsetem. Steruje on
przeplywem informacji pomiedzy procesorem a
umieszczonymi na plycie innymi podzespolami. - Niezaleznym od procesora standardem
konstrukcyjnym plyt glównych jest standard ATX.
Jego podstawowa cecha jest zintegrowany na plycie
interfejs portów klawiatury, myszki, drukarki
itp. Istnieje takze standard AT, który jest coraz
mniej popularny. W tym przypadku wszystkie porty
umieszczone na plycie sa laczone z odpowiednimi
gniazdami, które sa mocowane na tzw. sledziach, a
te z kolei sa przykrecane do obudowy komputera.
13Plyta glówna komputera PC
14Plyta glówna komputera PC
15Procesor
16Procesor
- Procesor to uklad scalony zawierajacy jednostke
centralna komputera (CPU - Central Processing
Unit). - Sklada sie z jednostki arytmetyczno logicznej
(ALU), jednostki sterujacej i koprocesora
numerycznego (FPU). - Procesor ma za zadanie przetwarzac i wykonywac
typowe operacje arytmetyczno logiczne, jakie
dochodza do niego poprzez pamiec operacyjna na
podstawie instrukcji otrzymywanych od
wykonywanych programów, a ilosc takich operacji
waha sie w granicach od kilkuset do milionów na
sekunde. Powszechna miara czasu dzialan,
wykonywanych przez procesory sa mikrosekundy (1
us 0,000001 s) i nanosekundy (1 ns
0,000000001 s), czyli milionowe i miliardowe
czesci sekundy. - Podstawowym parametrem mikroprocesora jest zegar,
który okresla, z jaka czestotliwoscia
mikroprocesor przetwarza dane. Czestotliwosc
zegara jest podawana w MHz lub GHz (megahercach
lub gigahercach).
17Rodziny procesorów
- Intel x86 (komputery PC)
- 16 bitowe 8086/88, 80286
- 32 bitowe i386, i486, Pentium, Pentium Pro,
Pentium II, Celeron, Pentium III, Celeron II,
Pentium IV, Xeon - 64 bitowe Itanium (architektura EPIC)
- AMD (zgodna z x86)
- 32 bitowe AMD486, 5x86, K5, K6, Athlon, Duron
- Motorola 68k (komputery Apple)
- 68000, 68020 (16-bit), 68030, 68040, 68060
(32-bit) - architektury RISC (32, 64- bitowe systemy
UNIX) - Alpha (DEC/Compaq), MIPS (SGI), SPARC (Sun), PA
(HP), Power (IBM), PowerPC (IBM/Motorola)
(koprocesory FPU 8087, 80287, 80387)
18Chipset-y
- Uklady zarzadzajace komunikacja pomiedzy
procesorem, pamiecia, magistralami dolaczajacymi
urzadzenia I/O - W znacznym stopniu decyduja o funkcjonalnosci
komputera (mozliwosciach rozbudowy) - Zbudowane zwykle z 2 obwodów scalonych zwanych
mostkami (north and south bridge) - Produkowane przez wielu producentów Intel, AMD,
VIA, ALI, SIS
19Pamiec RAM
- Statyczna Static RAM (SRAM)
- bardzo szybka, bardzo droga sluzy jako pamiec
buforujaca miedzy pamiecia operacyjna i
procesorem (tzw. pamiec cache - poziomu /level/
I, II, III) - Dynamiczna Dynamic RAM (DRAM)
- tania pamiec wymagajaca cyklicznego odswiezania
- Synchroniczna SDRAM dominuje w PC
- Podwójnej wydajnosci Dual Data Rate (DDR)
- RAMBUS duza wydajnosc, wysoka cena
20Budowa zlacza
SIMM (Single Inline Memory Module) - 30 pinowe
moduly które stosowano w komputerach wyposazonych
w procesor 0486. Najczesciej spotykanymi tego
typu ukladami sa kosci o pojemnosci 1, 4, 8 MB. Z
uwagi na ich budowe mogly byc instalowane tylko
parami po cztery sztuki. Nastepcami tych modulów
byly pamieci, 72 pinowe PS/2 SIMM. Pod wzgledem
budowy wewnetrznej odpowiadaja one 30 pinowym
modulom SIMM, sa jednak przeznaczone do pracy z
32 bitowa szyna danych. Stosuje sie umieszczanie
parami identycznych ukladów pamieci.
21DIMM (Double Inline Memory Module) - 168 pinowe
moduly w których styki na obu stronach ukladu
doprowadzaja rózne sygnaly. Ponadto kazdy DIMM
wspólpracuje z 64-bitowa magistrala danych,
dzieki czemu mozliwe jest pojedyncze obsadzenie
gniazd modulami tego typu. Moduly DIMM sa
dostepne w wersjach pojemnosci pamieci od 8 do
512 MB i czasie dostepu rzedu 8 ns.
22Magistrale wejscia/wyjscia
- ISA (Industry Standard Architecture)
- 16-bitowe zlacze do obslugi starszych urzadzen
- PCI (Peripheral Component Interconnect)
- 32-bitowe standardowe zlacze stosowane we
wspólczesnych komputerach (sa wersje 64-bitowe) - USB (Universal Serial Bus)
- magistrala umozliwiajaca lancuchowe dolaczanie
urzadzen zewnetrznych (modemów, drukarek) - Porty równolegle (Parallel Ports) Centronics
- Porty szeregowe (Serial Ports) RS-232C
23Karta graficzna
24Tryb tekstowy
- proste systemy terminali, rozwiniecie koncepcji
dalekopisu - zwiazany bezposrednio ze sposobem reprezentacji
znaków alfanumerycznych w pamieci komputera - Kod ASCII (American Standard Code for Information
Interchange) 7-bitowy (127 znaków) - Rozszerzony kod ASCII 8-bitowy (255 znaków)
25Kodowanie znaków
- kod ASCII znaki alfabetu lacinskiego plus tzw.
semigrafika - strony kodowe ISO znormalizowane wykorzystanie
górnej polowy kodu ASCII do reprezentacji znaków
diakrytycznych róznych jezyków - Inne strony kodowe np. IBM CP852 (DOS-PL), MS
CP1250 (Windows-PL), Mazovia - UNICODE kodowanie 16-bitowe, umozliwiajace
zapis wszystkich bardziej znanych alfabetów,
takze ideograficznych
26Tryb tekstowy
- Realizacja sprzetowa uklady EEPROM z zapisem
wygladu poszczególnych znaków - systemy terminalowe, konsola Unix, DOS
- Realizacja programowa wstepne okreslenie
ksztaltu znaków ukladzie pamieci obrazu lub
calkowita symulacja w systemie okien - Programowalny tryb tekstowy DOS, okno wiersza
polecen Windows, X-Window (X11)
27Tryb graficzny
- Dominujacy sposób realizacji interfejsu
uzytkownika we wspólczesnych systemach
operacyjnych - Komputer buduje w pamieci mape reprezentujaca
wszystkie punkty obrazu (piksele), które maja byc
wyswietlone na ekranie
28Tryb graficzny
- Rozmiar pamieci potrzebnej do opisania wygladu
ekranu jest zalezny od - rozdzielczosci obrazu determinuje ona ilosc
pikseli tworzacych obraz, - palety barw determinuje ona ilosc informacji
potrzebnej do opisania wygladu pojedynczego
piksela, - opcjonalnego buforowania obrazu mozliwe jest
budowanie nastepnego kadru w czasie wyswietlania
poprzedniego, komponowanie kilku obrazów np.
wzajemnie przeslaniajacych sie (bufor Z).
29Reprezentacja barw
- Do opisu parametrów piksela stosuje sie
- palete predefiniowanych kolorów,
- reprezentacje barw podstawowych RGB (Red, Blue,
Green). - Reprezentacja barw w programach graficznych na
wydrukach jest osobnym zagadnieniem (np. CMYK
Cyan, Magenta, Yellow, blacK, HSV Hue,
Saturation, Value).
30Paleta kolorów
- Paleta kolorów tablica umieszczona w
wydzielonym obszarze pamieci, przypisujaca
poszczególnym elementom predefiniowana barwe i
jasnosc. - Wyglad piksela jest okreslony liczba wskazujaca
dana pozycje (zwykle do kilkudziesieciu) w
palecie kolorów - 1bit obraz monochromatyczny,
- 4 bity 16 barw, 8 bitów 256 barw.
- Metoda jest stosowana do wyswietlania obrazów
niskiej jakosci male wymagania sprzetowe.
31Reprezentacja RGB
- Piksele sa opisane trójka liczb reprezentujacych
intensywnosc barw podstawowych RGB. - Ilosc dostepnych kombinacji jest okreslona laczna
dlugoscia tych liczb, np. - 15 bitów 32 768 barw (High Color),
- 24 bity 16 777 216 barw (Full Color).
- Determinuje to
- ilosc pamieci niezbednej do przechowania obrazu,
- predkosc generowania poszczególnych obrazów.
32Akceleratory graficzne
- specjalizowane uklady (procesory) przejmujace od
procesora glównego zadania przeliczania
parametrów geometrycznych i kolorystycznych
wyswietlanego obrazu - szybkie uklady pamieci umozliwiajace jednoczesny
zapis i odczyt - specjalne zlacza umozliwiajace szybkie
przesylanie miedzy pamiecia glówna i pamiecia
obrazu na karcie graficznej - AGP Accelerated Graphics Port
33Standardy programowe obslugi grafiki
- Srodowisko MS Windows rodzina standardów
DirectX (DirectDraw, Direct3D, i in.) zestaw
procedur (realizowanych glównie sprzetowo)
umozliwiajacych szybkie tworzenie i obróbke
elementów obrazu za pomoca prostych operacji
wywolania gotowych funkcji. - OpenGL standard przemyslowy obslugi grafiki
trójwymiarowej, opracowany przez firme SGI. - PHIGS (Programmer's Hierarchical Interactive
Graphics System) zestaw opracowany przez ANSI i
ISO. - PEX (PHIGS Extensions to X) rozszerzenie
srodowiska X-Window (X11) o obsluge obiektów 3D,
stosowany w srodowisku UNIX.
34Karta dzwiekowa
35Karta dzwiekowa
Karty dzwiekowe sluza do konwersji dzwieku
(pochodzacego z plyt CD, urzadzen hifi, czy tez
mikrofonów) do postaci danych, które moze
przetwarzac komputer. Podobnie jak odtwarzacz
plyt kompaktowych tak i karty dzwiekowe sa w
stanie odtwarzac przez glosniki dzwiek zapisana w
formacie zer i jedynek. Konwersji dokonywanej
przez karty dzwiekowe moze byc równiez poddawana
muzyka pochodzaca z syntezatorów i klawiatur
MIDI. MIDI (Musical Instruments Digital
Interface) to standard opracowany dla
elektronicznych instrumentów muzycznych.
Wystarczy wiec karta dzwiekowa zainstalowana w
komputerze i klawiatura MIDI, aby miec w domu
wlasna "orkiestre".
36- Budowa karty dzwiekowej
- Karty dzwiekowe w zaleznosci od stopnia
skomplikowania i zaawansowania moga posiadac
nastepujace elementy - Generator dzwieku - wystepowal w starszych
kartach i byl to zazwyczaj generator AM lub FM
oraz generator szumu, sluzyl do sprzetowego
generowania dzwieków za pomoca modulacji i
laczenia fal oraz szumu - Przetworniki A/C i C/A - umozliwiajace
rejestracje i odtwarzanie dzwieku - Mikser dzwieku - sluzy do laczenia sygnalów
dzwieku z róznych zródel, generatorów dzwieku,
przetworników C/A, wejsc zewnetrznych, itp. - Wzmacniacz wyjsciowy nbn- do podlaczenia
sluchawek lub dopasowania linii wyjsciowych
przetwornika C/A - Interfejs do komputera - sluzacy do komunikacji i
wymiany danych z karta dzwiekowa, zazwyczaj ISA,
PCI lub USB - Procesor DSP - sluzy do cyfrowej obróbki dzwieku,
np. nakladania efektów - Interfejs MIDI - sluzy do podlaczania do
komputera cyfrowych instrumentów muzycznych
37Karta sieciowa
38Karta sieciowa
- Karta sieciowa (ang. NIC - Network Interface
Card) sluzy do przeksztalcania pakietów danych w
sygnaly, które sa przesylane w sieci
komputerowej. Kazda karta NIC posiada wlasny,
unikatowy w skali swiatowej adres fizyczny, znany
jako adres MAC, przyporzadkowany w momencie jej
produkcji przez producenta, zazwyczaj umieszczony
na stale w jej pamieci ROM. W niektórych
wspólczesnych kartach adres ten mozna jednak
zmieniac. - Dzialanie Sygnal z procesora jest dostarczany do
karty sieciowej, gdzie sygnal jest zamieniany na
standard sieci, w jakiej karta pracuje. Karta
sieciowa pracuje tylko w jednym standardzie np.
Ethernet. Nie moze pracowac w dwu standardach
jednoczesnie np. Ethernet i FDDI. Karty sieciowe,
podobnie jak switche sa elementami aktywnymi
sieci Ethernet.
39Modem
40Modem
- Modem (od ang. MOdulator-DEModulator) -
urzadzenie elektroniczne, którego zadaniem jest
zamiana danych cyfrowych na analogowe sygnaly
elektryczne (modulacja) i na odwrót (demodulacja)
tak, aby mogly byc przesylane i odbierane poprzez
linie telefoniczna (a takze lacze telewizji
kablowej lub fale radiowe). Jest czescia DCE
(Data Communications Equipment), które w calosci
wykonuje opisane wyzej czynnosci. Nieodzowne do
wspólpracy jest DTE (Data Terminal Equipment) i
to dopiero stanowi calosc lacza przesylania
danych. Dzieki modemowi mozna laczyc ze soba
komputery i urzadzenia, które dzieli znaczna
odleglosc.
41Modem
- Rodzaje modemów
- Modem moze byc tzw. zewnetrzny, czyli znajdujacy
sie poza komputerem i polaczony z nim (lub innym
odbiornikiem) przy uzyciu przewodu (interface
RS-232, USB, LPT, ethernet) oraz charakteryzujacy
sie pelna samodzielnoscia sprzetowa, albo
wewnetrzny kiedy mamy do czynienia ze specjalna
karta rozszerzen montowana wewnatrz komputera
(PCI, ISA), zazwyczaj wykorzystujaca w pewnym
stopniu procesor komputera. - Inna klasyfikacje dokonuje sie ze wzgledu na
medium. Wyrózniamy modemy - telefoniczne (klasyczne i xDSL)
- kablowe
- radiowe
42Konstrukcja obudowy ATX
MENU
43Najwiekszym osiagnieciem standardu ATX jest
zasilanie plyty glównej. Nadal wprawdzie podawane
sa te same napiecia, co w standardzie AT, jednak
budowa samego zasilacza ulegla znacznym
modyfikacjom. Po pierwsze zasilacze ATX sa
bezpieczniejsze dla uzytkownika, bo wlaczenie
(220V) odbywa sie automatycznie po podaniu
impulsu z plyty glównej. Natomiast w zasilaczach
AT konieczny byl przelacznik biegunowy, którego
styki byly zabezpieczone latwo zsuwanymi
koszulkami, a wiec o porazenie pradem bylo
nietrudno. Po drugie, zmienil sie sam wtyk
dostarczajacy prad do plyty glównej. Zamiast
dwóch takich samych wtyczek, których kolejnosc
latwo bylo pomylic, palac tym samym plyte glówna,
mamy jeden wtyk szufladowy, który jest tak
wyprofilowany, ze mozna go podlaczyc tylko w
jeden, wlasciwy sposób.I po trzecie, zasilacz w
standardzie ATX automatycznie wylacza zasilanie
po podaniu impulsu z plyty glównej spowodowanego
np. zamknieciem systemu Windows.
44Klawiatura
45Klawiatura
- Klawiatura jest to uporzadkowany zestaw klawiszy
sluzacy do recznego sterowania urzadzeniem lub
recznego wprowadzania danych. W zaleznosci od
spelnianej funkcji klawiatura zawiera róznego
rodzaju klawisze alfabetyczne, cyfrowe, znaków
specjalnych, funkcji specjalnych, o znaczeniu
definiowanym przez uzytkownika. - Podstawowe rodzaje klawiatur komputera PC w
kolejnosci powstania to - 83-klawiszowa - klawiatura typu PC i XT
- 84-klawiszowa - klawiatura typu AT
- 101-klawiszowa - klawiatura rozszerzona o
klawisze numeryczne - 104-klawiszowa - klawiatura 101 rozszerzona o
dodatkowe klawisze dla menu Windows - multimedialna - klawiatura 104 rozszerzona o
dodatkowe klawisze.
46- Klawiatury moga miec najrózniejsza konstrukcje
- mechaniczne, historycznie najstarsze ruch
klawisza za pomoca mniej lub bardziej
skomplikowanego systemu dzwigni, ciegien itp.
ukladów mechanicznych bezposrednio wykonuje
czynnosc uzyteczna (np. naped dzwigni w maszynie
do pisania, przestawienie tarczy w arytmometrze
mechanicznym) - stykowe ruch klawisza powoduje bezposrednio
zwarcie (lub, rzadziej, rozwarcie) w ukladzie
elektrycznym/elektronicznym - sprezynowa
- membranowa za pomoca klawisza dociskana jest do
plytki drukowanej specjalna membrana zwierajaca,
realizujaca takze ruch powrotny klawisza - z guma przewodzaca (obecnie najbardziej
rozpowszechnione) wcisniecie klawisza powoduje
docisniecie gumy przewodzacej do obwodu
drukowanego, powodujac znaczne obnizenie
rezystancji pomiedzy koncówkami pola stykowego - bezstykowa
- optoelektroniczna ruch klawisza powoduje
wsuniecie lub wysuniecie przeslony do/z
transoptora - pojemnosciowa obecnie stosowana rzadko
klawisz polaczony jest z elementem zmieniajacym
pojemnosc wspólpracujacego kondensatora
najczesciej poprzez wsuniecie sie miedzy
okladziny - kontaktronowa nacisniecie klawisza powoduje
przysuniecie magnesu do kontaktronu wymuszajac
zwarcie styków - ekranowa
- dotykowa na ekranie wyswietlany jest uklad
klawiszy, dotkniecie zaznaczonego miejsca jest
równoznaczne z wprowadzeniem znaku, konieczne
jest posiadanie specjalnego monitora dotykowego - klasyczna na ekranie wyswietlany jest uklad
klawiszy, klikniecie myszka w wybranym miejscu
jest równoznaczne z wybraniem znaku wariant
zblizony do poprzedniego, ale nie wymaga
specjalnego monitora. Zaleta klawiatur ekranowych
w porównaniu z fizycznymi jest mozliwosc
wizualnej prezentacji wielu zestawów znaków z
róznych alfabetów.
47Myszka
- Mysz (z ang. mouse) urzadzenie wskazujace
uzywane podczas pracy z interfejsem graficznym
systemu komputerowego. Wynaleziona przez Douglasa
Engelbarta w 1963 r. Mysz umozliwia poruszanie
kursorem po ekranie komputera poprzez przesuwanie
jej po powierzchni plaskiej. Mysz odczytuje
zmiane swojego polozenia wzgledem podloza, a po
jego zamianie na postac cyfrowa komputer dokonuje
zmiany polozenia kursora myszy na ekranie.
Najczesciej wyposazona w kólko do przewijania
ekranu.
48- Najstarszym typem myszy jest "mysz mechaniczna",
w urzadzeniu tym wykorzystuje sie metalowa kulke
pokryta guma, oraz system rolek. Kulka pod
wplywem tarcia o powierzchnie, po której
przesuwamy mysz obraca sie. Kulka powoduje obrót
dwóch prostopadle umieszczonych rolek, które
odzwierciedlaja przesuniecie kursora na ekranie w
"pionie" i "poziomie". Ze wzgledu na to, ze do
poruszania kulka myszy potrzebna jest równa
powierzchnia o odpowiednio duzym tarciu, stosuje
sie specjalne podkladki. W trakcie uzywania myszy
brud z podkladki przenosi sie na kulke i walki.
Powoduje to problemy z dzialaniem urzadzenia i
wymusza jego czyszczenie co jakis czas.
49- Nowszym rozwiazaniem jest tzw. "mysz optyczna". W
podstawie takiej myszy zainstalowana jest jedna
lub wiecej dioda elektroluminescencyjna która
oswietla powierzchnie pod mysza, soczewka
ogniskujaca, oraz matryca CCD. Mysz tego typu
posiada takze specjalizowany procesor DSP
(zazwyczaj zintegrowany z matryca) sluzacy do
analizowania wzglednych zmian w polozeniu mocno
powiekszonego obrazu powierzchni. Najnowszym
rozwiazaniem jest zastosowanie lasera zamiast
diod swiecacych co jeszcze bardziej podnosi
rozdzielczosc myszy. Zaleta dwóch ostatnich
rozwiazan jest brak mechaniki, która latwo ulega
zanieczyszczeniu i wymaga czestej konserwacji
oraz to, ze mysz dziala na prawie kazdej
powierzchni i nie wymaga podkladki.
50Monitor
- Monitor to ogólna nazwa jednego z urzadzenia
we-wy do bezposredniej komunikacji operatora z
komputerem. Zadaniem monitora jest natychmiastowa
wizualizacja wyników pracy komputera. - Podzial wspólczesnych monitorów wyglada
nastepujaco - Monitor CRT - Przypomina zasada dzialania i po
czesci wygladem telewizor. Glównym elementem
monitora CRT jest kineskop. - Monitor LCD - inaczej panel cieklokrystaliczny.
Jest znacznie bardziej plaski od monitorów CRT.
Zasada generowania obrazu jest odmienna niz w
monitorach CRT. (patrz wyswietlacz
cieklokrystaliczny)
51Monitor
52- Monitor CRT
- jest wciaz tanszy od LCD (róznica ta jest juz
nieznaczna), - obszar faktycznie wykorzystywany jest mniejszy od
nominalnego, np. monitor 15" faktycznie ma ekran
od ok. 13,8" do 14" (w zaleznosci od producenta) - posiada mniejsza plamke i bezwladnosc, dla
monitorów CRT juz w polowie lat 90 (1994-1996)
wycofano z produkcji monitory z plamka powyzej
0.28 (przekatna plamki), z handlu takie monitory
zniknely kilka lat pózniej. - posiada lepsze odwzorowanie kolorów.
- sa wieksze, obecnie monitory 14" juz nie
wystepuja, a monitory 15" sa juz prawie
calkowicie wycofane z rynku (pozostaly tylko
nieliczne z bardzo dobrymi parametrami, UVGA i
XVGA z plamka ponizej 0.25 mm) - dominuja monitory CRT 17" i 19"
- monitory CRT sa ciezkie, zajmuja duzo miejsca,
ale caly czas sa niezastapione dla
profesjonalnych aplikacji CAD/CAM - obraz jest widoczny pod kazdym katem (nie ma
efektu zanikania obrazu przy patrzeniu pod ostrym
katem z boku).
53- Monitor LCD
- jest zdecydowanie mniejszy gabarytowo niz CRT
- zuzywa mniej pradu
- jest wolny od efektu migotania
- w starszych modelach wystepuje tzw. efekt
smuzenia, co oznacza, ze niepoprawnie wyswietlany
jest szybko zmieniajacy sie obraz (filmy, gry) - oferuje prace wylacznie w jednej rozdzielczosci,
np. 12801024 w przypadku wiekszosci monitorów
17- i 19-calowych - nie odksztalca obrazu - obraz jest odwzorowywany
na niemal plaskiej powierzchni - optycznie ma wieksza przekatna niz analogiczne
monitory CRT (np LCD 15 jest w przyblizeniu
równy CRT 16,5), ze wzgledu na to, ze nie ma
tzw. martwego pola - generuje slabsze pole magnetyczne i, wedlug wielu
uzytkowników, jest mniej szkodliwy dla wzroku.
54Drukarka
- Drukarka iglowa, drukarka mozaikowa (ang.
dot-matrix printer, needle printer, wire printer)
niegdys najpopularniejszy typ drukarek.
Wykorzystuja do drukowania tasme barwiaca podobna
do tej stosowanej w maszynach do pisania. Ich
glówna zaleta sa niskie koszty eksploatacji i
mozliwosc drukowania kilku kopii na papierze
samokopiujacym do dzis czesto uzywana do druku
faktur itp. najczesciej spotykane sa glowice 9-
i 24-iglowe, istnieja takze drukarki
wieloglowicowe (kazda glowica drukuje fragment
wiersza).
55Drukarka
- Drukarka atramentowa (ang. ink-jet printer)
najpopularniejszy obecnie typ drukarek. Drukuje
poprzez umieszczanie na papierze bardzo malych
(od kilku do kilkudziesieciu pikolitrów) kropli
specjalnie spreparawanego atramentu do
drukowania. Praktycznie wszystkie dzisiejsze
drukarki atramentowe umozliwiaja druk w kolorze.
Stosowany jest atrament w czterech kolorach
cyjan, karmazynowy (ang. magenta), zólty i czarny
(model CMYK). Ponadto w niektórych drukarkach
mozna stosowac specjalne tusze "fotograficzne"
(sa one nieco jasniejsze niz standardowe i lepiej
oddaja barwy przy drukowaniu zdjec) oraz inne
dodatkowe kolory. Wada tanich drukarek
atramentowych sa dosc wysokie koszty eksploatacji
(wysoka cena tuszu w stosunku do ilosciowej
mozliwosci pokrycia nim papieru). Jeden z
niewielu typów drukarek umozliwiajacych druk w
kolorze bialym (obok technologii
termotransferowej).
56Drukarka
- Drukarka laserowa (ang. laser printer) drukuje
poprzez umieszczanie na papierze czastek tonera.
Zasada dzialania drukarek laserowych jest bardzo
podobna do dzialania kserokopiarek. Walek
selenowy jest elektryzowany, nastepnie
naswietlany swiatlem laserowym (lub diod LED).
Przez to miejsca naswietlone traca swój ladunek
elektryczny i nie przyciagaja czasteczek tonera.
Nastepnie toner z walka przenoszony jest na
papier. Na koncu prowadzony jest proces
utrwalania wydruku. Karta papieru przechodzi
przez fuser utrwalacz termiczny, gdzie toner
jest rozgrzewany i wprasowywany w kartke papieru.
Drukarki laserowe charakteryzuja sie bardzo
wysoka jakoscia i szybkoscia wydruku, a druk pod
wplywem wody sie nie rozplywa.,
57Zarys dzialania komputera PC
- Inicjalizacja systemu BIOS (Basic Input/Output
System) umieszczony w ROM - testowanie podstawowych elementów komputera
(POST- Power On Self Test), - rozpoznanie konfiguracji sprzetowej,
- odnalezienie urzadzenia startowego (boot device)
- zaladowanie programu ladujacego (loader) z
pierwszego sektora urzadzenia (boot sector), - ladowanie systemu operacyjnego przez loader.
58Zarys dzialania komputera PC
- Zadania systemu operacyjnego
- ponowne rozpoznanie konfiguracji sprzetowej
(zaladowanie programowych sterowników urzadzen), - uruchomienie domyslnej konfiguracji programowej,
- obsluga zadan generowanych przez urzadzenia I/O
(tzw. przerwan interrupts), - ladowanie programów uzytkowych do pamieci,
- udostepnianie zasobów sprzetowych programom
uzytkowym pamiec wirtualna, wielozadaniowosc,
obsluga komunikacji z urzadzeniami I/O, - usuwanie programów z pamieci.