KAWASTUANG PAMBALARILA

1
KAWASTUANG PAMBALARILA
2

• Ang kawastuang pambalarila ay kaalaman sa
  wastong gamit ng mga salita gaya ng mga
  katha,pasulat man o pasalita.Upang maging malinaw
  at tama ang isang pagpapahayagito ay ginagamitan
  ng wastong gamit ng mga salita

3

• Sa pakikipagtalastasan,di mapapasubalian na
  madalas na nagkakamali ang maraming tao sa
  paggamit ng mga salita.

4

• MGA SINUSUNOD NA TUNTUNIN SA PAGGAMIT NG
  WASTONG SALITA

5

• 1. NANG AT NG
• Nang
• Ang NANG ay siyang ginagamit sa panimula ng
  sugnay na di makapagiisa at pangatnig sa
  hugnayang pangungusap na katumbas ng salitang
  when sa ingles.
• Halimbawa
• Nang akoy dumating sa bahay,nagising ang mga
  bata.

6

• Ang nang na nagbuhat sa inangkupan ng ng
  ang siyang ginagamit na pang-abay na
  pamanahon.Itoy katumbas ng salitang already sa
  Ingles.
• Halimbawa
• Marami nang (naang) panauhin sa bulwagan.

7

• NG
• Ang NG ay isang bahagi ng pananalita na
  gumaganap bilang pantukoy at pang-ukol ayon sa
  gamit sa loob ng pangungusap.
• Halimbawa
• Ang magsasaka ay nagbubungkal ng lupa.

8

• Bilang pantukoy na palayon ng mga tagaganap ng
  pandiwang balintiyak.Itoy katumbas ng by sa
  Ingles.
• Halimbawa
• Ang silid-aralan ay nililinis ng mga mag-aaral.

9

• 2.KUNG at KONG
• KUNG
• Ang KUNG ay pangatnig na panubali at
  ginagamit sa karaniwan sa hugnayang
  pangungusap,kung kayat itoy matatawag ding
  pangatnig na panghugnayan.

10

• Halimbawa
• Kung tayong lahat ay magmamahal sa wikang
  Filipino ay lalong uunlad ang Pilipinas.
• KONG
• Ang kong ay nanggaling sa panghalip na panaong
  ko at inaangkupan lamang ng ng.

11

• Halimbawa
• Ibig kong makatulong sa pag-unlad ng Pilipinas.
• 3.MAY AT MAYROON
• Ito ay mga pandiwang walang banghay.Ang mga
  itoy may kahulugan ngunit ang dalawaay may
  pagkakaiba ng paggamit sa mga pangungusap.

12

• MAY-
• Kapag itoy sinusundan ng pangngalan,pang-uri,pa
  ndiwa,pang-abay at katagang mga.
• Halimbawa
• May inaasaaahang bukas ang mga taong masipag.

13

• MAYROON-
• Kapag itoy sinusundan ng kataga o panghalip na
  panao sa kaukulang palagyo.
• Halimbawa
• Mayroon pa sanang ibig sabihin si Andrew kay
  Lolo Tomas.

14

• 4.SUBUKIN/SUBUKAN
• Ang subukin ay nangangahuluganng isang
  pagsasagawa ng isang bagay sa ayos na kalagayan
  At ito ay inuuri sa tao,anyo,at bagay.

15

• Halimbawa
• Subukin nating mamili sa bagong bukas na
  Department Store.
• Ang subukan ay nangangahulugan ng pag-espiya sa
  isang tao kung ano ba ang kinikilos nito.

16

• Halimbawa
• Subukan mong sumunod sa kanila at tingnan mo
  kung ano ang kanilang ginagawa doon.

17

• 5.PAHIRIN/PAHIRAN
• Ang pahirin ay nangangahulugan ng pagbubura o
  paglilinis sa isang bagay ng nakapahid,samantalang
  ang pahiran ay paglalapat o pagpapairal sa isang
  bagay sa tamang lugar.

18

• Halimbawa
• Pahirin mo nga ng basang basahan ang pisara.
• Pahiran mo ng alcohol ang sugat ni Elvie.

19

• 6.SUNDIN/SUNDAN
• Ang sundin ay nagsasaad ng pagsunod o pag-unawa
  sa isang utos o kagustuhan at maaaring batas o
  panuto.
• Halimbawa
• Sundin mo ng maluwag sa puso ang mga panuntunan
  ng paaralan.

20

• Ang sundan naman ay panggagaya sa ginawa o
  kinikilos ng isa o maraming tao.
• Halimbawa
• Sundan mo ang mga tamang gawa upang ikaw ay
  hindi mapariwara.

21

• 7.NAMATAY/NAPATAY
• Ang namatay ay nangangahulugan ng paglisan sa
  mundo alinsunod sa natural na pagkawala ng buhay
  dahilan gaya ng sakit,bangungot,atake,atb.Samantal
  ang ang napatayay ang pagkawala ng buhay na
  hindi inaasahan na may kadahilanan tulad ng
  aksidente.

22

• Halimbawa
• Si Mario ay namatay noong isang linggo dahil sa
  sakit sa puso.
• Ang mag-ina na naglalakad sa kalsada ay napatay
  ng salaring di nakikilala.

23

• 8.WALISIN/WALISAN
• Ang walisan ay uri ng pandiwang ginagamit sa
  pag-alis ng kalat o dumi sa maluwang o malawak na
  lugar.Habang ang walisin ay tumutukoy naman sa
  iisang bahagi lamang ng isang malaking lugar.

24

• Halimbawa
• Walisan mo nga ang kalat sa ating bakuran.
• Walisin mo nga ang kalat sa paligid ng halaman.

25

• 9.KATA/KITA
• Ang kata at kita ay mga panghalip na panao na
  kadalasang pinagpapalit ang gamit kahit na may
  sari-sariling wastong gamit.

26

• Ang kita ay ginagamit kung ang isa sa dalawang
  nag-uusap ang siyang gagawa ng gawain para sa
  kausap.
• Halimbawa
• Ibibili kita ng paborito mong pabango.

27

• Ang kata naman ang ginagamit kung ang dalawang
  nag-uusap ay parehong gagawang gawain.
• Halimbawa
• Kata ay pupunta sa pamilihang bayan.

28

• 10.DAW at DIN/RAW at RIN
• Ginagamit ang salitang raw/rin kung ang
  nauunang salita ay nagtatapos sa patinig.Ang W at
  Y ay malapatinig kaya raw at rin ang ginagamit
  kung nagtatapos sa alin man sa dalawang titik na
  ito.

29

• Ang daw at din ang ginagamit kung ang
  sinusundang salita ay nagtatapos sa katinig
  maliban sa W at Y.

30

• Halimbawa
• Wala rin mangyayari kung tatakasaan mo ang
  problema.
• Takot daw siya sa multo.

31

• POP QUIZ

32

• 1. Kahit na madilim ay basa pa rin ____ basa ang
  masipag na si Anna.
• a. nang
• b. ng

33

• Tama kaGaling mo!!!

34

• Ay sori.mali ka!!!!!

35

• Ang bayan ____ tutulungan natin ay talagang
  magtatagumpay.
• a. kong
• b. kung

36

• Oooopssulitin mo..

37

• Tumpak..!!! Nakuha mo ang tamang sagot..!!!

38

• 3. ___ mga taong laki sa layaw.
• a. mayroon
• b. may

39

• Mali ka!!!!

40

• Tumpak!

41

• 4. ____ mo ngang tingnan ang ginagawa ni Melissa
  sa loob ng kwarto.
• a. subukan
• b. subukin

42

• Nakuha mo..!!!!

43

• Ay,mali..!!!

44

• 5. ___ mo ng gaas ang haligi ng bahay upang huwag
  bukbukin.
• a. pahirin
• b. pahiran

45

• Magaling!!!!

46

• Mali ang sagot mo..!!!!

47

• 6.Walang masama kung susundan mo ang ang yapak ng
  iyong ama.
• a. susundin
• b. susundan

48

• Oooopsss.Mali na naman!!!

49

• Wowgrabe,galing mo..!!!!!

50

• 7. ___ ni Narding ang kanyang alagang aso dahil
  sa pagkagat nito sa kanya.
• a. namatay
• b. napatay

51

• Hay naku!! Mali na naman!!!!

52

• Hanep! Nakuha mo!!!!

53

• 8. ____ mo nga ang mga punit-punit na papel
  diyan.
• a. walisin
• b. walisan

54

• Magaling!!! Nakuha mo..!!

55

• Subukan mo ulit..

56

• 9.Sasamahan ____ sa pagpunta mo sa Maynila.
• a. kata
• b. kita

57

• Sori! Hindi mo nakuha.

58

• Grabe! Ang galing mo!!!

59

• 10.Malakas ___ ang buhos ng ulan kagabi.
• a. rin
• b. din

60

• Mali ang iyong sagot.!!!

61

• May tama ka..!!!

62

• Inihanda ni
• April Bobiles
• BSE-II Filipino