MODUL 4 : METROLOGY ( ALAT MENGUKUR )

1
MODUL 4 METROLOGY ( ALAT MENGUKUR )
TAJUK LINEAR MEASURING
INSTRUMENTS EN. KUSNIN BIN AMAT
2
Tujuan - Mengenali alat alat mengukur
- Cara penggunaan alat pengukur dgn betul
1.Pengukur Keluli

• Bertujuan untuk mendapatkan atau menentukan jarak
  atau saiz sesuatu bahan dengan ketepatan atau
  kejituan 0.5 mm .
• Diperbuat daripada keluli tahan karat dan boleh
  dibaca dalam 2 unit skala iaitu Amperial dan
  Metrik.
• Kebiasaanya mempunyai panjang 150mm (6 in) hingga
  1000mm (40in).
• Disengat dengan pecahan 0.5mm,1mm, 5mm, 10mm atau
  1cm (metrik)dan 1/64in.,1/32in.,1/8in.,1/4in.,dan
  1in (emperial).

3
Pengukur keluli
4
JENIS DAN KEGUNAANNYA
1.Pembaris Keluli piawai/Biasa.
Ia mempunyai panjang dalam 6" (150mm) atau 12"
(300mm),3/4 lebar,3/64 tebal dan mempunyai
sengatan 1/8" ,1/16",1/32" dan 1/64" yang
terkecil
5
2.Pembaris Melentur/Flexible.

• -diperbuat dari spering lebih kurang 0.4mm
  tebal,12.7mm lebar dan 150mm panjang
• Untuk mengukur bendakerja melengkung.
• Tahan karat

3.Pembaris Cangkuk
6
4.Pembaris pendek
5. Pembaris Mengecut
- pembaris yang ditempa
- Saiz biasanya 1/10" (2.54mm)hingga 7/16" (11mm)
7
6. Pengukur keluli Pita

• Di perbuat daripada keluli spering tahan karat
• - Untuk mengukur bendakerja yang panjang.

7. Pengukur Berlipat (Folding Rule )
- Di perbuat daripada kayu,keluli dan campuran
logam ringan. - Panjang 2 meter , 10 lipatan
8
Angkup Vernier

• Salah satu alat pengukur yang jitu.
• Terdapat 2 jenis ukuran iaitu 0.05mm dan 0.02mm
• - Mempunyai 2 skala,utama dan skala venier

Bahagian-bahagian angkup venier
9
Prinsip Skala Vernier

1. Mempunyai dua skala iaitu skala utama dan skala
   vernier.

1. Senggatan pada skala utama dibuat lebih besar
   daripada skala vernier.

Jangkalus(Micrometer)
Mikrometer merupakan alat pengukur jitu,lazimnya
digunakan dalam bengkel mesin kerana ia dapat
mengukur ukuran-ukuran yang paling kecil dengan
tepat.

• Boleh didapati dlm unit metric dan inci
• - Bacaan yang paling kecil 0.01mm hingga 0.001mm

10
Bahagian-bahagian Mikrometer
Bingkai Bingkai berbentuk separuh
bulatan,mempunyai spindal di bahgian hujung
sebelah kanan dan andas di sebelah kiri.
Andas Andas dipasang tetap di sebelah kiri
bingkai.Bagi setengah-setengah andas,tip tungsten
karbida dikimpalkanloyangkan pada bahagian
mukanya supaya tidak cepat haus.
Spindal
Bidal diputar untuk menggerakkan spindal,hujung
permukaan spindal dikimpalloyang dengan tungsten
bagi mengelakkan drp cepat haus.hujung nya
mestilah rata.
11
Laras
-Bahagian atas disenggatkan kepada 25 bahagian
yang sama,tiap-tiap senggatan bersamaan 1 mm
-Di bahagian bawah pula,senggatan dibuat
membahagi dua senggatan bahagian atas,ini
bermakna tiap-tiap satu garisan bersamaan 0.5 mm.
Bidal
-disenggatkan kepada 50 bahagian yang sama,setiap
satu bahagian bersamaan dengan 0.01mm
Penganjak halus
- Terletak dihujung bidal,tujuan nya adalah untuk
memastikan ketepatan ukuran yang dibuat.
12
Membaca Mikrometer Metrik
Contoh
Bacaan senggatan terakhir pada laras atas
21 x 1 21.00 mm
Bacaan pada laras bawah yang terhampir Dengan 1mm
1 x 0.5 0.50 mm
Bacaan pada bidal
43 x 0..01 0.43 mm
21.93 mm
Jawapan
13
TAMAT