Title: E-government
1E-government
Frank Robben Administrateur-generaal
Kruispuntbank Sociale Zekerheid Strategisch
adviseur FEDICT Afgevaardigd bestuurder
SmalS-MvM Sint-Pieterssteenweg 375 1040
Brussel E-mail Frank.Robben_at_ksz.fgov.be Website
KSZ www.ksz.fgov.be Website http//www.law.kuleu
ven.ac.be/icri/frobben
2Wat is E-government ?
- E-government heeft als doel de dienstverlening en
de beleidsvoering voortdurend te verbeteren
door interne en externe processen en relaties te
optimaliseren met behulp van informatie- en
communicatietechnologie - interne processen en relaties
- binnen elke overheidsdienst
- tussen overheidsdiensten en overheidsniveaus
onderling - tussen overheidsdiensten en hun werknemers
- externe processen en relaties
- tussen overheidsdiensten en burgers
- tussen overheidsdiensten en ondernemingen
3Voordelen
- grotere efficiëntie
- lagere lasten en kosten, bvb.
- eenmalige inzameling van informatie aan de hand
van geharmoniseerde begrippen en instructies - zoveel mogelijk elektronische uitwisseling van
gegevens van toepassing tot toepassing, zonder
manuele herinvoer - taakverdeling inzake validatie en beheer van
informatie - minder onnodige contacten achteraf
- samenwerking inzake de ontwikkeling van
toepassingen (assemblage-techniek) d.m.v. de
beschikbaarheid van herbruikbare diensten en
componenten - meer diensten voor dezelfde totale kost, bvb.
- alle diensten zijn beschikbaar op elk ogenblik,
van om het even waar en via om het even welk
device - geïntegreerde dienstverlening
- snellere dienstverlening
- vermindering van reis- en wachttijd
- rechtstreekse interactie met de bevoegde
overheidsdienst - real time feedback voor de gebruiker
4Voordelen
- grotere effectiviteit
- hogere kwaliteit van de dienstverlening, bvb.
- juistere dienstverlening
- meer gepersonaliseerde dienstverlening
- transparantere dienstverlening
- veiligere dienstverlening met grotere bescherming
van de persoonlijke levenssfeer - mogelijkheid tot kwaliteitscontrole op het
dienstverleningsproces door de gebruiker, o.a.
door de mogelijkheid tot elektronische
raadpleging van de stand van zaken van het
dienstverleningsproces - minder fraudemogelijkheden
- nieuwsoortige diensten, bvb.
- maximale automatische toekenning van rechten
- automatische informatie over mogelijke rechten,
die niet automatisch kunnen worden toegekend - actief zoeken naar non-take-up via
datawarehousingtechnieken - rechtstreekse controle over de eigen gegevens
- gepersonaliseerde simulatie-omgevingen
5E-government een structureel hervormingsproces
- ICT is slechts een middel
- E-government vereist
- een verandering van de mentaliteit klantgericht
i.p.v. overheidsgericht - het beschouwen van informatie als een
strategische productiefactor voor elke
overheidsactiviteit - een re-engineering van de processen in elke
overheids-instelling, elk overheidsniveau, tussen
overheidsinstellingen en -niveaus, en tussen
overheidsinstellingen enerzijds en burgers en
ondernemingen anderzijds, vanuit een standpunt
van toegevoegde waarde voor de gebruiker - samenwerking tussen overheidsinstellingen en
overheids-niveaus één virtuele elektronische
overheid, met respect voor de opdracht van elke
overheidsinstelling en overheidsniveau
6E-government een structureel hervormingsproces
- E-government vereist
- samenwerking tussen de overheid en de private
sector - een gepast juridisch kader uitgewerkt op het
juiste niveau - een interoperabiliteitsframework ICT,
informatieveiligheid, unieke identificatiesleutels
, afdoende geharmoniseerde begrippen - gedecentraliseerde implementatie, maar met een
gemeenschappelijke visie en een gecoördineerde
planning en programmabeheer (think global, act
local) - gepaste maatregelen ter vermijding van een
digitale kloof
7(No Transcript)
8Gebruikersgerichte dienstverlening
- gepersonaliseerde dienstverlening of minstens
dienstverlening georganiseerd in functie van
gebeurtenissen tijdens de levensloop van de
burgers en de ondernemingen - geïntegeerde dienstverlening over
overheidsniveaus, overheidsdiensten en private
instanties heen, met onderling afgestemde
processen (waardeketens) en customer relation
management - waar mogelijk, dienstverlening op initiatief van
de overheid - dienstverlening met een minimum aan lasten en
kosten - performant en gebruiksvriendelijk aangeboden
- betrouwbaar, veilig en permanent beschikbaar
9Gebruikersgerichte dienstverlening
- keuze tussen verschillende kanalen voor gebruik
van de diensten - van toepassing tot toepassing
- van mens tot toepassing, via verschillende
soorten van elektronische devices - PC
- (mobiele) telefonie
- PDA
- digitale TV
- elektronische kiosken
- op papier, tenzij elektronische devices
veralgemeend aanwezig zijn bij de gebruikers - via tussenpersonen (bvb. vakbond, ziekenfonds,
verenigingen, ...)
10Informatie als strategische productiefactor
Informatie wordt gecoördineerd beheerd als een
strategische productiefactor met naleving van een
aantal basisprincipes inzake
- modellering van informatie
- eenmalige inzameling en hergebruik van informatie
- beheer van informatie
- elektronische uitwisseling van informatie
- beveiliging van informatie
11Modellering van informatie
- informatie wordt gemodelleerd op een wijze die zo
nauw mogelijk aansluit bij de feitelijke
realiteit - definitie van informatie-elementen
- definitie van kenmerken van informatie-elementen
- definitie van relaties tussen informatie-elementen
- de modellering houdt rekening met zoveel mogelijk
voorzienbare gebruiksbehoeften van de informatie - de modellering kan flexibel worden uitgebreid en
aangepast indien de feitelijke realiteit of de
gebruiksbehoeften wijzigen (verminderen of
vermeerderen) - de concrete implementatie van het model wordt
afgestemd op de bestaande gebruiksbehoeften van
de informatie
12Inzameling en hergebruik
- informatie wordt enkel ingezameld voor
welbepaalde doeleinden en in de mate dat ze
proportioneel is met deze doeleinden - informatie wordt slechts één keer ingezameld, zo
dicht mogelijk bij de authentieke bron - de inzameling geschiedt via een kanaal gekozen
door degene waarbij de informatie wordt
ingezameld, maar bij voorkeur elektronisch, en
met uniforme basisdiensten (single sign on,
ontvangstmelding per bestand, notificatie per
bericht, )
13Inzameling en hergebruik
- de inzameling geschiedt op basis van het
informatiemodel en op basis van zo eenvormig en
eenvoudig mogelijke instructies - met de mogelijkheid tot kwaliteitscontrole door
degene waarbij de informatie wordt ingezameld
vóór de informatie-overdracht - de ingezamelde informatie wordt één keer
gevalideerd overeenkomstig een vastgelegde
taakverdeling, door de instantie die daartoe over
de meeste competenties beschikt of daarbij het
meest belang heeft - en dan gedeeld met en hergebruikt door de
gemach-tigde gebruikers
14Beheer van informatie
- een functionele taakverdeling wordt afgesproken
omtrent welke instantie welke informatie in
authentieke vorm opslaat, beheert en toegankelijk
stelt voor alle gemachtigde gebruikers - informatie wordt bewaard overeenkomstig het
informatiemodel - de informatie kan flexibel worden geaggregeerd in
functie van de wijzigende wettelijke begrippen - afspraken worden gemaakt inzake de toepassing van
de nodige maatregelen voor het behoud van de
integriteit en de consistentie van de informatie
15Beheer van informatie
- elke instantie is verplicht om vermoede
onjuistheden van de informatie te melden aan de
instantie die ze dient te valideren
overeenkomstig de vastgelegde taakverdeling - elke instantie die informatie overeenkomstig de
vastgelegde taakverdeling moet valideren, is
verplicht om de gemelde vermoede onjuistheden te
onderzoeken, zo nodig te verbeteren en de
verbeterde informatie ter beschikking te stellen
van de gekende belanghebbende instanties - informatie wordt enkel bewaard zolang dat nodig
is in functie van de bedrijfsbehoeften, het
beleid of de regelgeving, of nog, bij voorkeur
geanonimiseerd of gecodeerd, zolang ze relevante
historische of archiefwaarde heeft
16Uitwisseling van informatie
- eenmaal ingezameld en gevalideerd, wordt de
informatie zoveel mogelijk elektronisch
opgeslagen, beheerd en uitgewisseld, om manuele
heringave te vermijden - informatie wordt enkel uitgewisseld wanneer dat
nodig is in functie van de bedrijfsbehoeften, het
beleid of de regelgeving - de elektronische uitwisseling van informatie
geschiedt op initiatief van - de instantie die over de informatie beschikt of
- de instantie die de informatie nodig heeft of
- een dienstenintegrator (Kruispuntbank van de
Sociale Zekerheid (KSZ), FEDICT, )
17Uitwisseling van informatie
- de elektronische uitwisseling van informatie
geschiedt aan de hand van een functioneel en
technisch interoperabiliteitsframework, dat
geleidelijk, maar permanent mee-evolueert met
open marktstandaarden, en onafhankelijk is van de
gebruikte techniek van informatie-uitwisseling - de beschikbare informatie wordt pro-actief
gebruikt voor - de automatische toekenning van rechten
- de voorinvulling bij informatie-inzameling
- de informatieverstrekking aan de betrokkenen
18Beveiliging van informatie
- persoonsgegevens worden enkel gebruikt voor
doeleinden die verenigbaar zijn met de doeleinden
waarvoor ze zijn ingezameld - persoonsgegevens zijn slechts toegankelijk voor
daartoe gemachtigde gebruikers in functie van de
bedrijfsbehoeften, de toepassing van het beleid
of de regelgeving - de machtiging voor de toegang tot
persoonsgegevens wordt verleend door een door het
Parlement benoemd sectoraal comité van de
Commissie voor de Bescherming van de Persoonlijke
Levenssfeer (CBPL), nadat is vastgesteld dat aan
de hoger-vermelde voorwaarden is voldaan - de toegangsmachtigingen zijn publiek
19Beveiliging van informatie
- elke concrete elektronische uitwisseling van
persoonsgegevens wordt preventief getoetst op
conformiteit met de geldende toegangsmachtigingen
door een andere instantie dan degene die de
informatie ter beschikking stelt of de informatie
nodig heeft - elke elektronische uitwisseling van
persoonsgegevens wordt gelogd om eventueel
oneigenlijk gebruik ex post te kunnen traceren - telkens de informatie wordt gebruikt voor een
beslissing wordt aan de betrokkene de gebruikte
informatie meegedeeld bij de mededeling van de
beslissing
20Beveiliging van informatie
- elke persoon heeft recht op toegang en, in geval
de gegevens onjuist zijn, op verbetering van zijn
eigen persoonsgegevens
21(No Transcript)
22(No Transcript)
23(No Transcript)
24(No Transcript)
25(No Transcript)
26(No Transcript)
27(No Transcript)
28(No Transcript)
29(No Transcript)
30(No Transcript)
31(No Transcript)
32(No Transcript)
33(No Transcript)
34Samenwerking binnen de overheid
- samenwerkingsakkoord tussen de federale overheid,
de gewesten en de gemeenschappen - doel
- gecoördineerd, klantgericht aanbod van
elektronische diensten aan burgers en
ondernemingen - gebruik van dezelfde hulpmiddelen door de burgers
en de ondernemingen - device
- basissoftware
- elektronische identificatie, authentisering en
handtekening - waarborgen van een eenmalige gegevensinzameling
bij burgers en ondernemingen - respect voor de bevoegdheidsverdeling tussen de
overheidsdiensten
35Samenwerking binnen de overheid
- strategie
- afspraken inzake standaarden en normen
- onderlinge afstemming van portalen en van
middleware tussen portalen, websites en back
office - gebruik van gemeenschappelijke identificatiesleute
ls en elektronische handtekening - mogelijkheid om gemeenschappelijke infrastructuur
te gebruiken - onderlinge afstemming bedrijfsprocessen waar
nodig - geleidelijke onderlinge taakverdeling inzake
gegevensopslag in authentieke vorm - gemeenschappelijke beleidslijnen inzake o.a.
- veiligheid en privacybescherming
- service level agreements (SLAs)
- technologie-neutrale houding
36Samenwerking tussen overheid en private sector
- private ondernemingen als dienstverleners
(gedeelde investeringen), bvb. - netwerken
- co-sourcing in procesherzieningen en
ontwikkeling/ onderhoud/exploitatie van bepaalde
onderdelen van de ICT-omgeving, bvb. - certificatie-autoriteiten
- portalen
- private ondernemingen als partners
- integratie van overheidsprocessen met
bedrijfsprocessen van ondernemingen, bvb. inzake - E-procurement
- belastingaangiften
- socialezekerheidsaangiften
37Gepast juridisch kader
- juridische verankering van sommige hogervermelde
basisprincipes (reeds in KSZ-wet voor sociale
sector, wettelijke basis bestaat voor
veralgemening in de federale overheid ) - verplichting tot eenmalige inzameling van
informatie bij burgers en ondernemingen - taakverdeling inzake beheer en validatie van
informatie - verplichting om informatie langs elektronische
weg uit te wisselen - machtiging of verplichting om unieke
identificatienummers te gebruiken - harmonisatie of coördinatie van basisbegrippen
38Gepast juridisch kader
- ICT-recht
- gegevensbescherming
- toegang tot informatie beheerd door de overheid
- elektronische handtekening
- bewijskracht en bewijswaarde
- geen overregulering
- enkel basisbeginselen
- technologie-neutraal, maar niet
technologie-onbewust
39Interoperabiliteitsframework
- doel overheidsdiensten en hun klanten in de
mogelijkheid stellen om informatie te delen en
processen af te stemmen en te integreren op basis
van - interoperabele ICT
- een gemeenschappelijk veiligheidsbeleid
- gemeenschappelijke identificatiesleutels voor
elke relevante entiteit - onderling afgestemde informatiemodellen en
basisbegrippen
40Interoperabele ICT
- dienstgeoriënteerde architectuur (SOA Service
Oriented Architecture) - gebaseerd op open standaarden of minstens open
specificaties - gelaagd
- gebaseerd op componenten
- modulair
- flexibel
- uitbreidbaar
41Gelaagde architectuur
Presentatie
Toepassingen
Businessdiensten
Basisdiensten
Gegevens
42Open specificaties en open standaarden
- open specificatie specificatie die voldoende is
om een volledig functionerende toepassing te
schrijven en vrij is van juridische beperkingen
die de verspreiding en het gebruik bemoeilijken - open standaard open specificatie die goedgekeurd
is door een onafhankelijke standaardenorganisatie - voornaamste internationale, onafhankelijke
standaardenorganisaties - International Organization for Standardization
(ISO) (http//www.iso.org) - World Wide Web Consortium (W3C)
(http//www.w3.org) - OASIS (http//www.oasis-open.org)
43Open specificaties en open standaarden
- voorbeelden
- karaktersets
- interconnectie
- uitwisseling van berichten
- uitwisseling van documenten
- opslag van berichten
- opslag van documenten
- compressie van documenten
- beveiliging
- zie bijvoorbeeld http//www.ksz.fgov.be/documentat
ion/nl/documentation/ Pers/OpenstandaardenNL_FEDIC
T.pdf
44Componenten
- welafgebakende, autonoom functionerende
componenten - die op basis van een dienstgeoriënteerde
architectuur onderling en met externe componenten
interopereren via open standaarden - zodat een maximale flexibiliteit bestaat
- om andere componenten aan te sluiten
- om componenten toe te voegen
- om componenten te vervangen door andere
componenten - om componenten te hergebruiken voor andere
doeleinden - in functie van
- de evoluerende behoeften
- de evoluerende technologische mogelijkheden
- zonder impact op de bestaande componenten
- met beroep op open concurrentie voor de uitbouw
van de aan te sluiten, toe te voegen of te
vervangen componenten
45Gegevens en informatie
- persoonsgegevens
- volgens taakverdeling opgeslagen en beheerd in
onderling complementaire authentieke
gegevensbanken - niet-persoonsgebonden informatie
- modulair en up to date opgeslagen in algemeen
toegankelijke content management systemen - met gestandaardiseerde metadata, gebaseerd op
gestandaardiseerde thesauri - met scheiding van inhoud, metadata en vorm
(hergebruiken, niet herschrijven) - onderwerpbaar aan automatische reïndexatie
46Gegevens en informatie
- beleids- en onderzoeksondersteunende informatie
- door samenbrengen van gegevens uit operationele
systemen in datawarehouses - met benaderingsmogelijkheden van gegevens via
verschillende dimensies en granulariteitsgraden - met krachtige exploratie-, analyse- en
visualisatietools - bij voorkeur in real time (on line analytical
processing OLAP)
47Basisdiensten
- gebruikers- en toegangsbeheer voor burgers,
ondernemingen en beroepsbeoefenaars - unieke identificatie
- unieke registratie voor het verkrijgen van
algemeen bruikbare middelen voor de
authentisering van de identiteit, de
hoedanigheden en de mandaten - beschikbaarheid van algemeen bruikbare middelen
voor identificatie en authentisering van de
identiteit (elektronische identiteitskaart), de
hoedanigheden en de mandaten (authentieke
gegevensbanken) - autorisatie per aangeboden dienst
- modulaire implementatie
48Basisdiensten
- transformatie van formaten
- ticketing
- ontvangsmelding
- routing
- orchestratie
- statusbeheer
- time stamping
- logging
- customer relation management (CRM)
- geïntegreerd beheer van de relatie met de
gebruiker over de kanalen en diensten heen - gekoppeld aan user management, basis voor een
personalisatie of doelgroepbenadering en gebruik
van push-mechanismen - levert feedback voor de permanente verbetering
van de dienstverlening
49Basisdiensten
logging
state machine
user access mgt
trans-for-mation
ticke-ting
routing
deci-sion rules
orches-tration
50Businessdiensten en toepassingen
- ontwikkeling van businessdiensten door
coördinatie van componenten en gebruik van de
basisdiensten - ontwikkeling van toepassingen afgestemd op de
behoeften van de onderscheiden soorten gebruikers
door coördinatie van businessdiensten - waarbij dezelfde componenten en basisdiensten
kunnen worden gebruikt worden voor het
ontwikkelen van verschillende businessdiensten,
en dezelfde businessdiensten voor het ontwikkelen
van verschillende toepassingen
51Toepassingen
Clients
Application
Application
Application
Exposed services
Enterprise Service Bus
Orchestration
Orchestration
Enterprise Application Integration
Consulted services
Application
Application
Providers
Application
52Toepassingsintegratie via web services
- Web service softwarecomponent die een eenduidig
zelfbeschreven functionaliteit aanbiedt en
gedistribueerd aangeroepen wordt door gebruik te
maken van standaard internettechnologie
web services repository (WSDL)
UDDI (registratie web service)
(opzoeken web service) UDDI
XML/SOAP
XML/SOAP
web services client
web services provider
XML/SOAP
53Toepassingsintegratie in federale overheid
- middlewareomgevingen
- Universal Messaging Engine (FEDICT), met evolutie
naar Federal Service Bus - Enterprise Application Integration omgeving in
sociale sector, beheerd door de Kruispuntbank van
de Sociale Zekerheid - CommunicatieCentrum van de Federale Fiscaliteit
(CCFF) in uitbouw in de FOD Financiën - Enterprise Application Integration omgeving in
uitbouw in de FOD Justitie in het kader van het
Fenix-project - onderling verbonden netwerken
- FEDMAN tussen federale overheidsdiensten
- extranet van de sociale zekerheid tussen
instellingen van sociale zekerheid - extranets van andere overheidsniveaus
- internet en daarop virtuele private netwerken
54Presentatie-integratie portaalsites
- web sites
- met geïntegreerde presentatie van
- informatie, bij voorkeur beheerd in content
management systemen - transacties
- met single log on of single sign on
- eventueel ondersteund door customer relation
management tools
55Presentatie-integratie portaalsites
- gepersonaliseerd, intentiegericht of
doelgroepgericht - gepersonaliseerd
- look feel en interface
- inhoud (enkel relevante informatie en
transacties) - gepersonaliseerde ondersteuning, bvb.
- contextgevoelige hulp aangepast aan de gebruiker
(bvb. tekst, mondelinge uitleg, hulp bij het
gebruik van elektronische devices,
procesbegeleiding, ...) - eigen taal
- aangepast vocabularium
- on-line simulaties
- intentie- of doelgroepgericht
- gebeurtenissen (vb. geboorte, huwelijk, opstart
van een bedrijf, ...) - levensdomeinen (vb. cultuur, sport, ...)
- sociale status (vb. werknemer, werkloze,
gepensioneerde, ...) of bedrijfssector - doelgroepbenadering
56Portaalsites niet
tussenpersonen
personeel
leveranciers
- gebruikers
- burgers
- ondernemingen
partners
- PORTAL B
- single sign on
- personalisatie
- gebruikersgroepen
- multi-channel
- aggregatie
- PORTAL A
- single sign on
- personalisatie
- gebruikersgroepen
- multi-channel
- aggregatie
content management
business intelligence
business intelligence
content management
- back-end
- systemen, vb.
- ERP
- groupware
- DBs
- toepassingen
directory
- back-end
- systemen, vb.
- ERP
- groupware
- DBs
- toepassingen
directory
57Portaalsites wel
tussenpersonen
personeel
leveranciers
- klanten
- burgers
- ondernemingen
partners
- PORTAL A
- single sign on
- personalisatie
- gebruikersgroepen
- multi-channel
- aggregatie
- PORTAL B
- single sign on
- personalisatie
- gebruikersgroepen
- multi-channel
- aggregatie
- back-end
- systemen, vb.
- ERP
- groupware
- DBs
- toepassingen
content management
business intelligence
- back-end
- systemen, vb.
- ERP
- groupware
- DBs
- toepassingen
business intelligence
content management
directory
directory
58Presentatie-integratie contact center
- multimodaal bereikbaar telefoon, e-mail,
formulier op portaal, - ondersteund door customer relation management tool
E-mail
Telefoon
Internet
59Netwerk van dienstenintegratoren
Diensten- integrator
GOD
GOD
Diensten- cataloog
Extranet gewest of gemeenschap
Diensten- integrator (KSZ)
Diensten- cataloog
ISZ
Extranet sociale zekerheid
ISZ
Internet
Gemeente
FOD
ISZ
VPN, Publilink, VERA,
FOD
FedMAN
Diensten- cataloog
Diensten- integrator (FEDICT)
Provincie
Stad
FOD
Diensten- cataloog
60Netwerk van dienstenintegratoren
- soorten uitgewisselde informatie
- gestructureerde gegevens
- documenten
- beelden
- multimedia
- metadata
- business processen
- op basis van web service technologie
61Netwerk van dienstintegratoren
- mogelijke taken van een dienstenintegrator
(FEDICT, KSZ, ) - organisatie gegevensbeheer, basis- en
businessdiensten, toepassingsintegratie en
presentatie-integratie - organisatie veilig interoperabiliteitsframework
- gebruikers- en machtigingenbeheer
- liist van gebruikers (mensen, ondernemingen,
toepassingen, ) - bepaling van mogelijke authentiseringsmiddelen
voor elke dienst - beheer van autorisaties
- welke dienst is toegankelijk voor welke type van
gebruiker m.b.t. welke personen/ondernemingen in
welke hoedanigheden in welke situatie en m.b.t.
welke periode - preventieve controle op naleving van de
autorisaties - logging van uitwisseling van persoonsgegevens
62Netwerk van dienstenintegratoren
- mogelijke taken van een dienstenintegrator
- beheer van een verwijzingsrepertorium
- welke personen/ondernemingen hebben een
(elektronisch) dossier in welke hoedanigheden bij
welke overheidsdiensten m.b.t. welke periode - welke informatie is beschikbaar in bepaalde
overheidsdienst wanneer hij een dossier beheert
m.b.t. een bepaalde persoon/onderneming in een
bepaalde hoedanigheid - beheer van een repertorium van de instanties die
automatisch (wijzigingen van) gegevens wensen te
verkrijgen - welke instanties wensen welke gegevens
automatisch te verkrijgen in welke situaties
m.b.t. welke personen/ondernemingen in welke
hoedanigheden
63Naar een taakverdeling ?
- federale overheid, openbare instellingen van
sociale zekerheid (OISZ) die stelsels of takken
beheren, gewesten en gemeenschappen - klemtoon op gegevens- en dienstenlagen, met als
resultaat businessdiensten bruikbaar door lokale
besturen, meewerkende instellingen van sociale
zekerheid en dienstverleners aan burgers en
ondernemingen - desgewenst aanbod aan lokale besturen,
meewerkende instellingen van sociale zekerheid en
dienstverleners aan burgers en ondernemingen van
standaardomgeving voor uitbouw toepassings- en
presentatielaag en eigen minimale omgeving
64Naar een taakverdeling ?
- lokale besturen, meewerkende instellingen van
sociale zekerheid en dienstverleners aan burgers
en ondernemingen - klemtoon op uitbouw toepassings- en
presentatielaag - minimale omgeving voor
- beheer van eigen persoonsgegevens
- beheer van workflow
- gebruik van diensten van de federale overheid, de
OISZ die stelsels of takken beheren, de gewesten
en de gemeenschappen
65Informatieveiligheid en privacybescherming
- informatieveiligheid
- vermijden van schade aan informatie en
informatiesystemen, en alle betrokkenen
(gebruikers, informatiesubjecten, ) - verschillende aspecten
- juistheid en integriteit
- beschikbaarheid
- vertrouwelijkheid
- niet-weerlegbaarheid
- authenticiteit
- autorisatie
- auditeerbaarheid
- privacybescherming
- vermijden van onrechtmatige inbreuken op de
persoonlijke levenssfeer en respecteren van een
minimaal recht op informationele zelfbestemming
van elke persoon - deels overlappend, deels aanvullend
66Informatieveiligheid en privacybescherming
- nood aan voortdurend zoeken naar evenwicht tussen
inspelen op opportuniteiten en vermijden van
risicos het streven naar absolute veiligheid is
geen streefdoel want smoort vernieuwing en
efficiëntie onterecht in de kiem - nood aan homogeen geheel van maatregelen over
alle betrokken instanties heen de zwakste
schakel bepaalt de graad van veiligheid - structureel beveiligende effecten voortvloeiend
uit het concept - organisatorisch
- qua personeel
- juridisch
- technisch
- fysisch
67Informatieveiligheid en privacybescherming
1. beleid
2. organisatie
3. risicoanalyse beveiligingseisen
4. selectie van maatregelen
terugkoppeling
5. ontwikkeling plannen en implemen- tatie van
maatregelen
6. training en opleiding
7. toezicht, controle en evaluatie
68Informatieveiligheid en privacybescherming
- kader voor maatregelen op organisatorisch,
technisch, fysisch en personeelsvlak ISO 17799 - beveiligingsbeleid, stapsgewijze verfijnd via
policies - classificatie en beheer van bedrijfsmiddelen
- beveiligingseisen t.a.v. personeel
- fysieke beveiliging van de omgeving (oa
encryptie) - beheer van communicatie- en bedieningsprocessen
- toegangsbeveiliging
- ontwikkeling en onderhoud van systemen
- bijzondere eisen bij de verwerking van
persoonsgegevens - continuïteitsmanagement
- interne en externe controle op de naleving
- communicatie t.a.v. de klanten en publieke opinie
over het beleid en de maatregelen inzake
informatieveiligheid en privacybescherming
69Belang van juiste identificatie
- basis voor juiste dienstverlening
- basis voor snelle dienstverlening
- basis voor gepersonaliseerde dienstverlening
- basis voor maximaal hergebruik van gegevens via
gegevensuitwisseling - bij heel wat toepassingen, noodzakelijk om
waarborgen te bieden inzake de bescherming van de
persoonlijke levenssfeer
70Beleidskeuzes in België
- voor de voornaamste entiteiten voorkomend in
informatiesystemen van de overheidsdiensten - natuurlijke personen
- ondernemingen en organisaties
- vestigingseenheden van ondernemingen en
organisaties - worden basisidentificatiegegevens opgeslagen in
authentieke vorm in een gegevensbank,
toegankelijk voor gemachtigde belanghebbenden - wordt een identificatienummer toegekend, aan de
hand waarvan de betrokken entiteit wordt
geïdentificeerd in alle informatiesystemen van de
overheid en in alle gegevensuitwisselingen met de
overheid - het identificatienummer voor natuurlijke personen
is visueel en elektronisch leesbaar vanop de
SIS-kaart en de elektronische identiteitskaart
71Nagestreefde kenmerken identificatienummer
- uniciteit
- één entiteit - één nummer
- zelfde nummer niet toegekend aan meerdere
entiteiten - exhaustiviteit
- alle te identificeren entiteiten hebben een
nummer - stabiliteit doorheen de tijd
- nummer bevat geen veranderlijke inhoudelijke
kenmerken - nummer bevat geen verwijzing naar andere
entiteiten - nummer verandert niet wanneer hoedanigheid of
kenmerk van entiteit verandert
72Mogelijke rollen
- nummerinitiator initieert de toekenning van een
identificatienummer - nummercreator kent het identificatienummer toe
- gebruiker nummer gebruikt het nummer
- beheerder basisidentificatiegegevensbank beheert
de basisidentificatiegegevens in een gegevensbank - leverancier basisidentificatiegegevensbank
verstrekt gegevens aan de basisidentificatiegegeve
nsbank - gebruiker basisidentificatiegegevensbank
gebruikt gegevens uit de basisidentificatiegegeven
sbank
73Invulling rollen natuurlijke personen
- als ingeschreven in gemeentelijke bevolkings- en
vreemdelingenregisters - nummerinitiator en gegevensleverancier gemeente
of diplomatieke of consulaire post - nummercreator en gegevensbeheerder Rijksregister
- nummergebruikers en gegevensgebruikers
gemachtigden krachtens Rijksregisterwet voor
gebruiksdoeleinden vastgelegd in de machtiging - anders, als gekend in de overheid of de sociale
zekerheid - nummerinitiator en gegevensleverancier
overheidsinstelling of instelling van sociale
zekerheid - nummercreator en gegevensbeheerder Kruispuntbank
van de Sociale Zekerheid - nummergebruikers iedereen
- gegevensgebruikers gemachtigden krachtens wet
Kruispuntbank Sociale Zekerheid voor
gebruiksdoeleinden vastgelegd in de machtiging
74Invulling rollen ondernemingen co
- wat ?
- ondernemingen
- rechtspersonen
- natuurlijk personen of verenigingen met sociale
of economische activiteit - vestigingseenheden
- nummerinitiator
- vast te leggen per soort entiteit en per soort
evenement dat een invloed heeft op het
ondernemingsnummer - basisprincipe nummercreatie geschiedt zo snel
mogelijk bij ontstaan van de onderneming
75Invulling rollen ondernemingen co
- nummercreator en gegevensbeheerder Kruispuntbank
Ondernemingen binnen FOD Economie, KMO,
Middenstand en Energie - gegevensleveranciers
- bij nummercreatie nummerinitiator
- nadien zoveel mogelijk bronnen, in eerste plaats
onderneming zelf, met inachtname van vaste
procedures vast te leggen per entiteit - nummergebruikers iedereen
- gegevensgebruikers
- openbare gegevens iedereen
- andere gegevens gemachtigden krachtens wet
Kruispuntbank Ondernemingen voor
gebruiksdoeleinden vastgelegd in de machtiging
76Inhoud Rijksregister en KSZ-registers
- uniek identificatienummer
- basisidentificatiegegevens en hun historiek
- naam en voornamen
- geboorteplaats en -datum
- geslacht
- nationaliteit
- hoofdverblijfplaats
- plaats en datum van overlijden
- burgerlijke staat
- beroep (niet in KSZ-registers)
- gezinssamenstelling (niet in KSZ-registers)
- opname in wachtregister en administratieve
toestand in wachtregister (niet in KSZ-registers) - wettelijke samenwoning (niet in KSZ-registers)
- het bestaan van een authentiserings- en
handtekeningscertificaat voor de houders van een
elektronische identiteitskaart
77Inhoud Kruispuntbank Ondernemingen
- uniek identificatienummer per onderneming en per
vestiging - basisidentificatiegegevens vastgelegd per soort
entiteit en hun historiek - naam of firmanaam
- adres van zetel en vestigingseenheden
- juridische vorm
- juridische toestand
- overige basisidentificatiegegevens van openbare
aard te verstrekken bij inschrijving als
handelaar - verbanden tussen entiteiten
- onderneming vestiging(en)
- onderneming/vestiging(en) - technische
bedrijfseenheid - onderneming - verantwoordelijke natuurlijke
perso(o)n(en) - verwijzing naar authentieke bronnen waar andere
gegevens dan basisidentificatiegegevens bewaard
worden
78Elektronische identiteitskaart
79Elektronische identiteitskaart
- weerhouden functies
- visuele en elektronische identificatie van de
houder - elektronische authentisering van de houder d.m.v.
techniek van digitale handtekening - plaatsen van elektronische handtekening d.m.v.
techniek van digitale handtekening - geen opslag van andere elektronische gegevens,
maar bevorderen van gecontroleerde toegang tot
gegevens via netwerken, met elektronische
identiteitskaart als toegangsinstrument - vermijden van perceptie van kaart als big
brother - vermijden van verlies van veel gegevens bij
verlies van de kaart - vermijden van nood tot veelvuldige updating van
de kaart
80CA
CA
publieke sleutel
publieke sleutel
digitale handtekening
80
Frank Robben
27/03/2006
81PKI - begrippen
- identiteitscertificaten bewijs van identiteit
- kenmerkcertificaten bewijs van kenmerk (vb.
functie, hoedanigheid, mandaat) - functie van registratie-autoriteit (RA) loket'
waar certificaat wordt aangevraagd en dat nagaat
of opgegeven identiteit of kenmerk juist is zo
ja, keurt ze aanvraag goed, en meldt dit aan
certificatie-autoriteit - functie van certificatie-autoriteit (CA)
produceert op basis van de informatie die ze van
de RA heeft verkregen een certificaat, dat ze
verbindt met een sleutelpaar en dat aangeeft wat
dat sleutelpaar voortaan bewijst, en beheert dat
certificaat
82Elektronische identiteitskaart
1. Compose message 3. Generate signature 5.
Collect certificate 2. Compute hash 4. Collect
signature 6. Send message
Matching triplet?
7
1
6
1
6
hash
CRL
8
2
2
5
4
5
3, 4
3
Alice
Bob
1. Receive message 3. Check CRL/OCSP 5. Fetch
public key 7. Compute reference hash 2. Inspect
certificate 4. Check certificate 6. Fetch
signature 8. Hash, signature, public
key match?
83Andere, tijdelijke authentiseringsmiddelen
- burgers
- gebruikersnummer, paswoord en token aangevraagd
op het federaal portaal - ambtenaren
- gebruikersnummer, paswoord en token aangevraagd
op het federaal portaal - ondernemingen
- lokaal beheerder voor elke onderneming
- gebruikersnummer en paswoord aangevraagd bij
lokaal beheerder van de onderneming - beheer van mandaten tussen elke onderneming en
eventuele dienstverleners (bvb. sociale
secretariaten, boekhouders, )
84Authentiseringslagen voorbeeld burgers
Geen authentisering
Gebruikersnummer paswoord
Level 1
Level 2
Level 3
Gebruikersnummer, paswoord token
85Methodologie voor begripsharmonisatie
- inventarisatie van alle documenten die
(regelmatig) worden gebruikt voor
informatie-inzameling - inventarisatie van de ingezamelde informatie
- classificatie van de ingezamelde informatie aan
de hand van een clustering methodologie - opsplitsing van de ingezamelde informatie in
informatieklassen die nauw aansluiten bij de
werkelijkheid en beschrijving van de kenmerken
van deze klassen - analyse van de gebruiksdoeleinden van de
informatieklassen - formulering van vereenvoudigingsvoorstellen (bvb.
wegwerken van onverantwoorde verschillen in
juridische begrippen)
86Methodologie voor begripsharmonisatie
- uitwerking, rekening houdend met de
vereenvoudigingsvoorstellen, van een
objectgeoriënteerd gegevensmodel voor de in te
zamelen informatie - ontwikkeling van de XML-schemas voor de
inzameling van de informatie overeenkomstig het
objectgeoriënteerd gegevensmodel - aanpassing van de regelgeving zodat de juridische
begrippen nog enkel verwijzen naar elementen uit
het gegevensmodel - uitwerking van procedures om de coherentie van
het gegevensmodel te waarborgen in een
evoluerende juridische omgeving
87Vermijden digitale kloof
- uitgangspunt iedereen heeft recht op een
gelijkwaardige dienstverlening - blijvende bevordering van de automatische
toekenning van rechten en aanvullende voordelen
op basis van een elektronische gegevensuitwisselin
g tussen overheidsdiensten - actieve informatie via push systeem over de
rechten, met bijzondere aandacht voor de groepen
met hoog risico op non-take-up - de elektronische dienstverlening aan de burgers
en de ondernemingen wordt in een eerste fase
beschouwd als een bijkomend kanaal, naast de
traditionele kanalen
88Vermijden digitale kloof
- uitbouw van een basisdienst om ingevulde papieren
formulieren via optische karakterherkenning om te
zetten in gestructureerde elektronische berichten - stimuleren van gepersonaliseerde dienstverlening
en self service mogelijkheden - ten volle ondersteunen van de meewerkende
instellingen van sociale zekerheid, de
onderaannemers van ondernemingen, de lokale
besturen en de belangenverenigingen in hun
eerstelijnsrol naar de burgers en de
ondernemingen - aanbod inzake opleiding en training voor daarin
geïnteresseerde gebruikers van de elektronische
overheidsdiensten
89Vermijden digitale kloof
- inspelen op de maatregelen van de federale
overheid inzake de informatisering van de
samenleving, zoals - pakket Internet voor Iedereen
- PeeCeefobie
- gratis terbeschikkingstelling van kaartlezers
voor de elektronische identiteitskaart aan
jongeren - aandacht voor de usability van alle
toegangskanalen - ondersteuning via een geïntegreerd contact center
90Organisatie in de federale overheid
- federale overheidsdiensten
- 10 verticale federale overheidsdiensten
- 4 horizontale federale overheidsdiensten,
waaronder - FEDICT motor van E-government in federale
overheid (stimuleren en coördineren
ICT-standaarden, -architectuur en
-infrastructuur, programmamanagement, ) - Dienst voor Administratieve Vereenvoudiging
binnen FOD Kanselarij Eerste Minister stimuleren
en coördineren van administratieve
vereenvoudiging (voor ondernemingen) - FOD Personeel Organisatie stimuleren
procesherzieningen - sociale sector
- 15 openbare instellingen van sociale zekerheid,
waaronder Kruispuntbank Sociale Zekerheid als
motor van E-government in sociale sector
(stimuleren en coördineren van procesherziening,
administratieve vereenvoudiging en ICT, en
programmamanagement) - ca 1.500 meewerkende, private instellingen van
sociale zekerheid - 589 OCMWs
91Organisatie in de federale overheid
- vzw-structuur SmalS-MvM/Egov (http//www.smals-mvm
.be) - vereniging van federale overheidsdiensten en
instellingen van sociale zekerheid met als
maatschappelijk doel de ondersteuning en
begeleiding van de federale overheidsdiensten en
de instellingen van sociale zekerheid bij de
uitbouw van E-government - vanuit wil tot
- kostenbeheersing door uitbating van
schaaleffecten - borging van kennis binnen de overheid
- gezamenlijk beheer van bepaalde infrastructuur en
basisdiensten - uitgebreid, geïntegreerd dienstenaanbod iov de
leden - ontwikkeling, implementatie en onderhoud van
informatiesystemen - uitbouw en exploitatie van gemeenschappelijke
ICT-infrastructuur - exploitatie van informatiesystemen van de leden
- monitoring en supervisie van informatiesystemen
- onderzoek en consultancy
- competentiecentra
- terbeschikkingstelling van gespecialiseerd
personeel
92Een concreet voorbeeldde sociale sector
92
Frank Robben
Frank Robben
27/03/2006
93Bestaande omgeving
- een netwerk tussen 2.000 openbare en private
actoren in de sociale sector, met een veilige
verbinding met alle andere overheidsnetwerken,
het internet en het interbancair netwerk Isabel
94Bestaande omgeving
- een unieke identificatiesleutel
- voor elke burger, elektronisch leesbaar vanop de
sociale identiteitskaart (SIS-kaart) en de
elektronische identiteitskaart - voor elke onderneming en elke vestiging van een
onderneming - een onderlinge taakverdeling tussen de actoren in
de sociale sector en daarbuiten inzake het beheer
en de elektronische opslag van gegevens in
authentieke vorm - elektronische gegevensuitwisseling aan de hand
van gestructureerde berichten tussen alle op het
netwerk aangesloten actoren in de sociale sector
95Bestaande omgeving
- elektronische transacties tussen enerzijds de
actoren in de sociale sector en anderzijds de
ondernemingen en de burgers - hetzij door de uitwisseling van gestructureerde
elektronische berichten - hetzij via een geïntegreerd portaal
- een geïntegreerd portaal met
- informatie betreffende alle aspecten van de
sociale zekerheid - elektronische transacties voor ondernemingen,
burgers en professionals betrokken bij de sociale
sector - geharmoniseerde instructies m.b.t. de
elektronische transacties - een E-box voor elke onderneming en een
persoonlijke pagina voor elke professional
betrokken bij de sociale sector
96Bestaande omgeving
- een geïntegreerde e-workspace voor de
professionals betrokken bij de sociale sector met - e-teams
- workflow over actoren in de sociale sector heen
(vb. e-leg) - een datawarehouse arbeidsmarkt en sociale
bescherming met gegevens afkomstig van alle
takken van de sociale zekerheid als basis voor
beleidsondersteuning, beleidsevaluatie en
onderzoeksondersteuning
97Bestaande omgeving
- een geïntegreerd, multi-modaal contact center
Eranova ondersteund door een customer relations
management tool, en werkend met stricte service
level agreements (SLAs)
E-mail
Telefoon
Internet
98Het verwijzingsrepertorium
- basis voor de organisatie van de elektronische
gegevensuitwisseling tussen de actoren in de
sociale sector - bestaat uit drie onderling gerelateerde tabellen
- de wie-waar-hoe-wanneer-tabel (personenrepertorium
) - geeft aan welke personen in welke hoedanigheden
dossiers bezitten bij welke actoren in de sociale
sector m.b.t. welke periodes - de wat-waar-tabel (gegevensbeschikbaarheidstabel)
- geeft aan welke gegevens beschikbaar zijn bij de
onderscheiden soorten actoren in de sociale
sector m.b.t. de verschillende soorten dossiers - de wie-krijgt-wat-tabel (toegangsmachtigingstabel)
- geeft aan welke gegevens de onderscheiden soorten
actoren in de sociale sector mogen verkrijgen
m.b.t. de verschillende soorten dossiers - functies
- routering van informatie
- preventieve toegangscontrole
- automatische mededeling van gewijzigde gegevens
99Diensten voor actoren in de sociale sector
- toegang tot persoonsgegevensbanken
- interactieve raadpleging, raadpleging in massa en
automatische mededeling van wijzigingen - voorbeelden
- verwijzingsrepertorium van de KSZ en sectorale
verwijzingsrepertoria - rijksregister en KSZ-registers (basisidentificatie
gegevens) - werkgeversrepertorium en personeelsbestand van
alle werkgevers - loon- en arbeidstijdgegevensbank van alle
werknemers - centraal bestand van de SIS-kaarten en van de
beroepskaarten
100Diensten voor actoren in de sociale sector
- uitwisseling van elektronische attesten
(voorverwerkte informatie) - individuele overmaking van attesten op vraag,
overmaking van attesten in massa op vraag en
automatische overmaking van attesten - voorbeelden
- rechten van personen in de verschillende stelsels
en takken van de sociale zekerheid en sociale
bijstand - attesten met het oog op de toepassing van de
maximumfactuur en de verhoogde tegemoetkoming in
de kosten voor gezondheidszorg - attesten voor de vaststelling van bijdragen en
bijdrageverminderingen - attesten voor de automatische toekenning van
afgeleide rechten aan de sociaal verzekerden door
federale overheidsdiensten, gewesten,
gemeenschappen, provincies, gemeenten of
ondernemingen die belast zijn met opdrachten van
algemeen belang, zoals openbaar vervoer - gegevensuitwisselingen tussen de sociale
inspectiediensten - attesten m.b.t. migrerende werknemers
101Bijdragebons werknemers vroeger
Werknemers
Werkgever
Ziekenfonds
Controle
RIZIV
RSZ
102Bijdragebons werknemers nu
103WIGWs wat ?
- weduwen, invaliden, gepensioneerden en wezen
- hebben recht op een verhoogde terugbetaling van
gezondheidszorgen - heel wat gemeenten en provincies kennen aan deze
personen bovendien vrijstellingen of vermindering
van belastingen toe
104WIGWs vroeger
Ziekenfonds
105WIGWs nu
KSZ
nic
106Diensten voor de ondernemingen
- basisidee multifunctionele aangifte
- doelstellingen
- waarborgen van een eenmalige aangifte door
sociaal verzekerden en hun ondernemingen van alle
gegevens nodig voor - de berekening en inning van sociale
zekerheidsbijdragen op arbeidsinkomsten van
werknemers, incl. bijdrageverminderingen - de berekening van alle loon- en
arbeidstijdgerelateerde uitkeringen van sociale
zekerheid - maximale onderlinge gegevensuitwisseling tussen
de actoren in de sociale sector
107Diensten voor de ondernemingen
- 4 soorten elektronische aangiften met een
maximaal multifunctioneel karakter - onmiddellijke aangifte van het begin en het einde
van een arbeidsrelatie (DIMONA-aangifte) - kwartaalaangifte van loon- en arbeidstijdgegevens
- 22 soorten aangiften van sociaal risicos (ASR)
wanneer dat risico ((arbeids)ongeval,
(beroeps)ziekte, werkloosheid, ouderschap, )
zich voordoet - overige aangiften, zoals de tijdelijke
detachering van een buitenlandse werknemer naar
België of de werfmelding - mogelijkheid tot interactieve elektronische
verbetering van aangiften
108Diensten voor de ondernemingen
- mogelijkheid tot interactieve elektronische
raadpleging van - de aangiften
- het personeelsbestand
- andere nuttige informatie, zoals het feit of een
werkgever in orde is met zijn socialezekerheidsver
plichtingen - in totaal 32 operationele transacties
109Tweerichtingsverkeer
RSZ
Verwerking
Aangifte
Onderneming
Feedback
Verbetering
Onderneming
110DIMONA
De vereenvoudiging
Arbeidscontract
Studenten contract
Individueel document
Speciaal Personeels-register
Personeels-register
RSZ
Online consultatie
Inspectie
Personeels- bestand
KSZ
111DIMONA
- kan enkel elektronisch gebeuren via
- het portaal van de sociale zekerheid
- FTP/MQSeries
- het Isabelnetwerk
- SMS
- een vocale server
- geen papier of fax
- kan 24/7 gebeuren
- biedt de werkgever een sleutel tot on line
raadpleging en verbetering - van de DIMONA-gegevensbank en zijn eigen
personeelsbestand - mits een elektronisch certificaat, van de
kwartaalaangiften van de loon- en
arbeidstijdgegevens en de afgeleide
gegevensbanken - m.b.t. de betrokken werknemers en hun periode van
tewerkstelling bij hem - gestart op 1/1/1999, verplicht voor iedereen
sedert 1/1/2003
112Kwartaalaangifte lonen/arbeidstijden
De vereenvoudiging
Werkgever
1 elektronische aangifte
Pensioen
Vakantiegeld
113Kwartaalaangifte lonen/arbeidstijden
- kan enkel elektronisch gebeuren via
- het portaal van de sociale zekerheid
- FTP/MQSeries
- het Isabelnetwerk
- geen papier of fax
- kan 24/7 gebeuren
- hergebruik van gevalideerde identificatiegegevens
uit DIMONA-aangifte - kan, mits een elektronisch certificaat, achteraf
on line - door de werkgever worden geraadpleegd en
verbeterd - m.b.t. zijn werknemers en hun periode van
tewerkstelling bij hem - verplicht voor iedereen sedert 1/1/2003
114Kwaliteitscontrole
- onderscheid tussen
- formele kwaliteit
- blokkerende fouten, die leiden tot weigering van
de aangifte - onleesbaarheid van de aangifte (verkeerde
structuur) - onmogelijkheid om de socialezekerheidsbijdragen
te berekenen - onmogelijkheid om de onderneming te identificeren
- in uitzonderlijke gevallen, fouten m.b.t. de
identificatie van de werknemers - niet-blokkerende fouten, die niet leiden tot
weigering van de aangifte - fouten m.b.t. de identificatie van de werknemers
- fouten m.b.t. sommige loon- en arbeidstijdgegevens
- fouten m.b.t. de toekenning van
bijdrageverminderingen - inhoudelijke kwaliteit
- inhoudelijke juistheid
- volledig