Aanpak van epidemie van infectieuze diarree in WZC

1
Aanpak van epidemie van infectieuze diarree in WZC

• Vorming van gezondheidswerkers in woonzorgcentra

2
Belangrijkste verwekkers van infectieuze diarree
in WZC

• Overdracht van mens op mensClostridium
  difficile, rotavirus
• Via besmet voedselCampylobacter, Clostridium
  perfringens
• BeideNorovirus, Escherichia coli met
  Shiga-toxine, Salmonella enterica

3
Aanpak van epidemie van infectieuze diarree

• Overdracht van mens op menscontrole door
  infectiebeheersing (isolatie, beschermende
  kledij, ontsmetting van omgeving,)
• Via besmet voedselpreventie door voedselhygiëne
  (correcte bereiding en bewaring, bepaald voedsel
  mijden,)

4
Clostridium difficile
5
Epidemiologie woonzorgcentra

• Asymptomatisch dragerschap bij 5 à 30 van
  bewoners WZC (versus 1 à 3 in algemene
  populatie)
• Infecties in WZCprevalentie 2 à 8 incidentie
  tot 0.08/1 000 bewonersdagen

6
Klinisch beeld

• C. difficile associated diarrhea (CDAD) van
  goedaardige diarree tot levens-bedreigende
  colitis
• Waterige diarree met karakteristieke geur,
  buikpijn, koorts
• Minstens één terugkerende episode bij 20 à 35
  van patiënten

7
Pathofysiologie

• Verstoring van intestinale flora door medicatie
  (antibiotica, antacida, chemo-therapeutica)
• Kolonisatie met C. difficile
• Productie van toxines (A, B en/of binair toxine)

8
Risicofactoren

• Leeftijd
• Medicatie (antibiotica, antacida,
  chemo-therapeutica)
• Medische procedures (gastro-intestinale
  chirurgie, naso-gastrische sonde, gastrostomie,
  herhaalde lavementen)
• Onderliggende aandoeningen en malnutritie

9
Overdracht

• Faeco-orale besmetting van mens op mens
• Vooral overgedragen via handen en via besmette
  omgeving en materialen
• Symptomatische bewoner is belangrijk reservoir
  met ook besmetting van zijn omgeving (zeer
  weerstandige sporen overleven weken tot maanden)

10
Norovirus
11
Klinisch beeld

• Waterige diarree, braken, buikpijn, nausea,
  spierpijn, hoofdpijn, koorts
• Incubatie 12 à 48 uren
• Duur symptomen typisch 1 à 3 dagen, maar kan 4 à
  6 dagen aanslepen bij oudere personen
• Tot 30 asymptomatische infecties (rol in
  overdracht onbekend)

12
Overdracht

• Van mens op mens of via besmet voedsel of water
• Vooral feco-orale besmetting, maar ook via
  droplets verspreid tijdens braken
• Kan overgedragen worden via handen en via
  besmette omgeving en materialen

13
Overdracht

• Zeer besmettelijk (laag inoculum volstaat)
• Kan overleven in de omgeving
• Virale shedding gedurende gemiddeld 4 weken (piek
  van dag 2 tot 5), maar onbekend hoe lang patiënt
  besmettelijk is

14
Infectiebeheersing bij epidemie infectieuze
diarree
15
Infectiebeheersing

• Verantwoord gebruik van antibiotica ter preventie
  van CDAD
• Algemene voorzorgsmaatregelen
• Aanvullende voorzorgsmaatregelen bij bewoners met
  infectieuze diarree
• Personeelsleden met infectieuze diarree blijven
  thuis tot minstens 48 à 72 uren na einde van
  symptomen

16
Algemene voorzorgsmaatregelen handhygiëne

• Handen ontsmetten met handalcohol is de regel
  tijdens de zorg
• Handen wassen met water en zeep en daarna
  ontsmetten- indien de handen zichtbaar vuil
  zijn- bij patiënten met infectieuze diarree
  (Clostridium difficile, Norovirus) of- bij
  patiënten met schurft

17
Algemene voorzorgsmaatregelen handschoenen

• Contact met bloed, lichaamsvochten, slijmvliezen
  en niet-intacte huid of materiaal bevuild met
  lichaamsvochten of bloed
• Contact met besmette patiënt of materiaal
  gebruikt tijdens diens zorg
• Handschoenen onmiddellijk na de zorg verwijderen
  en handhygiëne toepassen

18
Aanvullende voorzorgsmaatregelen bij bewoners met
infectieuze diarree

• Afzonderlijke kamer voor bewoner
• Beschermende kledij voor personeel
• Reiniging van de kamer, behandeling van linnen en
  verwerking van afval
• Verzorgingsmateriaal
• Transport van bewoner
• Maatregelen voor bezoekers

19
Algemene punten

• Aanvullende maatregelen invoeren na overleg
  tussen CRA en huisarts
• Belang van melding aan CRA en registratie van
  gevallen
• Bewoners met infectieuze diarree moeten
  identificeerbaar zijn (bv. pictogram)
• Handhygiëne bij bewoners stimuleren

20
Afzonderlijke kamer voor bewoner met infectieuze
diarree

• Verblijf in afzonderlijke kamer met eigen
  sanitair
• Bewoner niet aan gemeenschappelijke activiteiten
  laten deelnemen
• Materiaal toewijzen aan bewoner en dit steeds op
  de kamer laten
• Desnoods overwegen om ook gezonde blootgestelde
  bewoners te isoleren

21
Afzonderlijke kamer voor bewoner met infectieuze
diarree (2)

• Tot minstens 48 à 72 uren na einde van symptomen
• Einde van isolatie de bewoner trekt na het
  toilet nieuwe kleding aan en verlaat zijn kamer
  voor de eindschoonmaak

22
Beschermende kledij voor personeel

• Niet-steriele handschoenen, overschort en
  eventueel ook masker (! droplets met norovirus
  verspreid tijdens braken)
• Tijdens verzorging van bewoner of contact met
  zijn omgeving (bewoner wordt als laatste
  verzorgd)
• Handen wassen met water en zeep en daarna
  ontsmetten onmiddellijk na uittrekken van
  beschermende kledij

23
Reiniging van de kamer

• Horizontale, high touch en bevuilde
  oppervlakken minstens één keer per dag reinigen
  en ontsmetten
• Badkamer en toilet minstens één keer per dag
  ontsmetten
• Beschermende kledij voor onderhouds-personeel
• Kamer van bewoner met infectieuze diarree wordt
  als laatste gereinigd

24
Reiniging van de kamer

• Oplossing van chloorderivaten klaar maken net
  vóór gebruik in koud water
• Reinigen van proper naar vuil (badkamer en toilet
  laatst)
• Niet naspoelen, maar laten opdrogen
• Vuil water onmiddellijk weggieten en vuile doeken
  in plastic zak afvoeren

25
Chloorderivaten

• Ontsmetten met chloorderivaten natriumhypochlorie
  t (bleekwater) natriumdichloorisocyanuraat
  (tablet)met hoge concentratie aan vrij
  chloor dagelijkse ontsmetting 1 000
  ppm eindontsmetting 5 000 ppm

26
Eindschoonmaak

• Sanitair en high touch oppervlakken worden
  gereinigd en ontsmet
• Vloer, meubilair en vuile muren worden gereinigd
• Gordijnen worden gewassen of vervangen
• Al het linnen in de kamer wassen of indien nodig
  ontsmetten

27
Behandeling van linnen

• Bedlinnen dagelijks en indien vuil vervangen
• Beschermende kledij dragen bij manipuleren van
  vuil linnen en nadien handen wassen en ontsmetten
• Linnen wassen aan voldoende hoge temperatuur

28
Afvalverwerking

• Afval van verzorgende taken bij bewoner met
  infectieuze diarree verzamelen in zak voor
  niet-risicohoudend medisch afval
• Afvalzak op de kamer laten en dagelijks afvoeren

29
Verzorgingsmateriaal

• Zoveel mogelijk gebonden aan de bewoner
• Materiaal dat gebruikt wordt bij meerdere
  bewoners wordt na elk gebruik ontsmet met
  natriumhypochloriet
• Bedpan wassen in bedspanspoeler of wastunnel,
  ontsmetten met natrium-hypochloriet
• Bij einde van isolatie materiaal voor éénmalig
  gebruik weggooien en herbruikbaar materiaal
  reinigen en ontsmetten

30
Transport van bewoner met infectieuze diarree

• Goede communicatie is essentiëel
• Bewoner draagt propere kledij, wast en onsmet
  zijn handen
• Rolstoel afdekken met proper steeklaken
• Hoofd- en voeteinde van bed ontsmetten met
  natriumhypochloriet
• Geen beschermende kledij nodig voor begeleidend
  personeel

31
Bezoek

• Bewoner en bezoekers informeren (bv.
  informatiefolder)
• Bezoekers dragen beschermende kledij en wassen en
  ontsmetten de handen bij verlaten van de kamer
• Bezoekers maken geen gebruik van het toilet van
  de bewoner
• Bewoner met infectieuze diarree wordt als laatste
  bezocht