TGAU HANES

1
TGAU HANES

• YSGOL UWCHRADD BEDFORD

2
DEFNYDDIO CYNLLUNIAU MARCIO

• Beth yw cynlluniau marcio
• Sut mae arholwyr yn gweithio
• Beth yw lefelau o ymateb
• Un ffordd o wneud y gorau och cyfle mewn unrhyw
  bwnc yw trwy ddeall yr hyn y maer arholwyr yn ei
  ddisgwyl mewn rhai atebion

3
RHAI SYNIADAU

• Edrychwch ar yr atebion syn dilyn pob adran
• Pa lefel fyddech chin ei roi i bob un
• Pa farc fyddech chin ei roi i bob un
• Allwch chi egluro pam rydych wedi rhoi pob marc

4
YR ASTUDIAETH FANWL / ASTUDIAETH
THEMATIG   Cwestiwn 1(a)   Ee Pa wybodaeth
mae Ffynhonnell A yn ei rhoi am ddiweithdra yn yr
Almaen ar ôl 1933
Bydd atebion Lefel 2 yn manylu ar ddau bwynt
gwahanol.   Bydd atebion Lefel 2 yn defnyddio
gwybodaeth gefndirol berthnasol ee rhoi syniad
or hanes syn gysylltiedigf âr ffynhonnell
(2-3)

Beth rydym yn chwilio amdano yng nghwestiwn 1(a)
?
Mae atebion Lefel 1 yn defnyddior wybodaeth a
gynhwysir yn y ffynhonnell.   Mae atebion Lefel 1
yn defnyddio un pwynt yn unig
(1)
   
5
YR ASTUDIAETH FANWL / ASTUDIAETH
THEMATIG   Cwestiwn 1(b)     Ee Defnyddiwch y
wybodaeth yn Ffynhonnell B ach gwybodaeth eich
hun i egluro rôl a phwrpas y mudiad Cryfder drwy
Lawenydd (KdF).        
Beth rydym yn chwilio amdano yng nghwestiwn 1(b)
?
Mae atebion Lefel 1 yn defnyddior wybodaeth a
gynhwysir yn y ffynhonnell.   Os defnyddiwch
wybodaeth sydd yn y ffynhonnell yn UNIG ni
fyddwch yn cael marciau uwch na rhai Lefel 1
(1-2)
Bydd atebion Lefel 2 yn dod â gwybodaeth
gefndirol berthnasol i mewn ee rhoi rhyw syniad
or hanes a gysylltir âr ffynhonnell (3-4)
     
6
YR
ASTUDIAETH FANWL / ASTUDIAETH THEMATIG   Cwestiwn
1(c) Ee Pa mor ddefnyddiol yw Ffynhonnell C fel
tystiolaeth i hanesydd syn astudior rhesymau
dros y cwymp mewn diweithdra o dan y
Natsïaid?    
Bydd atebion Lefel 2 yn edrych ar yr hyn maer
ffynhonnell yn ei ddweud wrth yr hanesydd (y
cynnwys).   Byddant hefyd yn edrych ar bwy ywr
awdur ac yn rhoi sylw ar y math o ffynhonnell
ydyw a pham mae hyn yn ei gwneud yn ddefnyddiol
ir hanesydd.   Dylid ceisio peidio â bod yn rhy
negyddol am y ffynhonnell edrychwch am yr ochr
gadarnhaol
(3-4)
Mae atebion Lefel 1 yn defnyddior wybodaeth a
gynhwysir yn y ffynhonnell (y cynnwys) i ddweud
pa mor ddefnyddiol ywr ffynhonnell.   Os ydych
yn defnyddio gwybodaeth yn y ffynhonnell YN UNIG
ni fyddwch yn cael marciau uwch na Lefel 1.   Mae
hyn yn cynnwys copïor priodoliad (yr awdur a
theitl y llyfr)
(1-2)
Beth rydym yn edrych amdano yng nghwestiwn 1(c) ?
Bydd atebion Lefel 3 yn trafod pam maer
ffynhonnell yn ddefnyddiol trwy edrych ar yr hyn
maen ei ddweud, pwy oedd yr awdur, pa bryd y
cafodd ei hysgrifennu a pham y
pwrpas.   Byddant hefyd yn llunio barn ac yn ateb
y gwestiwn gosod.
(5)
       
7
YR
ASTUDIAETH FANWL / ASTUDIAETH THEMATIG   Cwestiwn
1(ch)   Ee Yn Ffynhonnell Ch maer awduron yn
awgrymu bod y Natsïaid yn boblogaidd oherwydd eu
bod wedi gwneud bywyd yn well i lawer o weithwyr
Almaeneg. Ydy hwn yn ddehongliad dilys?    
Bydd atebion Lefel 2 naill ain cytuno âr
dehongliad neun rhoi ymateb dwy-ochrog byr e.e.
maer dehongliad yn ddilys.... ond nid ywr
dehongliad yn ddilys .. Rhoddir rhai manylion
syml Gellir copïor priodoliad
(3-4)    
Bydd atebion Lefel 3 yn trafod y dehongliad o
ddwy ochr.   Bydd atebion Lefel 3 yn dangos
gwybodaeth gywir or testun.   Bydd atebion Lefel
3 yn cyfeirio at rai or ffynonellau eraill
(A,B,C)   Bydd atebion Lefel 3 yn cyfeirio at y
priodoliad fel darn o ymchwil gan hanesydd
(5-6)
Bydd atebion Lefel 1 yn defnyddior wybodaeth a
gynhwysir yn y ffynhonnell (y cynnwys)   Os
byddwch yn defnyddio gwybodaeth yn y ffynhonnell
YN UNIG ni fyddwch yn cael marciau uwch na Lefel
1.   Mae hyn yn cynnwys copïor priodoliad (yr
awdur a theitl y llyfr)   Bydd atebion Lefel 1 yn
dweud ie neu na ac yn gwneud fawr ddim ar wahân i
gopïo a malu awyr.
(1-2)
Beth rydym yn chwilio amdano yng nghwestiwn 1(ch)
?
                 
Bydd atebion Lefel 4 yn gwneud popeth Gwybodaeth
dda or testun Dwy-ochrog gan ffurfio
barn Defnyddio ffynonellau eraill i gefnogir
ddadl Trafod y priodoliad Wedii ysgrifennun dda
iawn (7-8)
8
YR ASTUDIAETH FANWL/ASTUDIAETH THEMATIG   Cwestiyn
au Beth oedd   Ee Beth oedd Rhyfel
Lwyr?          
Beth rydym yn chwilio amdano mewn cwestiynau
beth oedd?
Diffiniad syml or term / digwyddiad /
person   Bydd atebion Lefel 1 yn rhoi un ateb
perthynol (1)
Ar gyfer Lefel 2 dylech geisio cael o leiaf ddau
bwynt neu ddwy frawddeg hanesyddol yn eich ateb
(2)
 
9
YR ASTUDIAETH FANWL/ASTUDIAETH THEMATIG     Cwesti
ynau Eglurwch    
Ee Eglurwch rôl propaganda yn ystod
blynyddoedd y rhyfel      
   
Yn syml, i gael marciau Lefel 2 rhowch o leiaf
ddau reswm neu ddwy ffactor wahanol.   Defnyddiwch
ddwy frawddeg ar wahân a rhywfaint o iaith
rhestru   eg one reason is another
reason is .
(3-4)
Nid disgrifiad !   Rydym am wobrwyo atebion syn
rhoi rhesymau dros neu ffactorau syn
gysylltiedig âr digwyddiadau a nodwyd   Mae
atebion syn disgrifio bob amser yn aros ar Lefel
1   Bydd atebion syn rhoi UN rheswm neu ffactor
perthynol yn cyrraedd brig Lefel 1
(1-2)
 
Beth rydym yn chwilio amdano mewn cwestiynau
eglurwch?
10

YR ASTUDIAETH FANWL / ASTUDIAETH
THEMATIG    Cwestiynau Pwysigrwydd/Llwyddiannus
Ee Pa mor llwyddiannus oedd gwrthbleidiau yn
yr Almaen yn ystod y rhyfel?      
Bydd atebion Lefel 2 yn dal i roi rhywfaint o
fanylion hanesyddol   Bydd atebion Lefel 2 yn
ceisio dweud pam roedd digwyddiad yn bwysig neu
ddangos sut roedd rhywbeth yn llwyddiannus ai
peidio.   Mae angen ir arholwr gael ei
argyhoeddi bod yr ymgeisydd yn ceisio ateb y
cwestiwn
(3-4)
Beth rydym yn chwilio amdano mewn cwestiynau
pwysigrwydd/llwyddiannus?
Bydd atebion Lefel 1 yn disgrifior digwyddiad y
cyfeirir ato yn y cwestiwn.   Efallai y byddant
yn dweud bod y digwyddiad neur mater yn bwysig
ond ddim yn rhoi rhesymau pam
(1-2)
       
Bydd atebion Lefel 3 yn ateb y cwestiwn a
osodwyd.   Byddant yn dweud pam mae rhywbeth yn
bwysig neu pham mae rhywbeth yn
llwyddiannus.   Byddant yn llunio barn yn eu
hateb wedii gefnogi gan dystiolaeth hanesyddol.

(5)
11
YR ASTUDIAETH FANWL / ASTUDIAETH
THEMATIG     Cwestiynau Disgrifiwch   
            Ee Disgrifiwch rôl Gwarchodlu
Cartref y Bobl
 
Ar gyfer Lefel 2 dylech geisio cael o leiaf dair
brawddeg yn eich ateb.   Dylech geisio cynnwys o
leiaf ddau bwynt gwahanol yn eich atebion
(2-3)  
Beth rydym yn chwilio amdano mewn cwestiynau
disgrifiwch ?
Disgrifiad syml or term / digwyddiad /
person   Bydd gan atebion Lefel 1 un ffaith
berthynol yn unig. (1)
12
YR
ASTUDIAETH FANWL / ASTUDIAETH THEMATIG   Cwestiyna
u Dwy-ochrog   Ee A oedd bywyd ar y Ffrynt
Cartref yn yr Almaen bob amser yn anodd yn ystod
blynyddoedd y rhyfel?            
 
Beth rydym yn chwilio amdano mewn cwestiynau
dwy-ochrog?  
  Bydd atebion Lefel 1 yn dweud Oedd neu Nac Oedd
a fawr ddim arall.
(1-2)

Bydd atebion Lefel 2 yn gwneud rhywfaint o
ymdrech i roi ymateb dwy-ochrog e.e.   Oedd
roedd bywyd wedi gwella a chynnig
enghreifftiau Na ni fu unrhyw welliant i fywyd a
chynnig enghreifftiau   Bydd camgymeriadau /
hepgoriadau
(3-5)
Bydd atebion Lefel 3 yn edrych ar y ddwy ochr
mewn ffordd gytbwys oddeutu hanner yr ateb ar y
naill ochr ar llall yn fras.   Byddant yn
defnyddio manylion hanesyddol ac yn llunio barn
ar y cwestiwn a osodir.


(6-7)
13
YR ASTUDIAETH AMLINELLOL

• YR ASTUDIAETH O DDATBLYGIAD

14

YR ASTUDIAETH O DDATBLYGIAD  
Cwestiynau Beth oedd   Ee Beth oedd gwyliwr
yn yr ail ganrif ar bymtheg?        
Beth rydym yn chwilio amdano mewn cwestiynau
beth oedd?
Diffiniad syml or term / digwyddiad /
person   Bydd atebion Lefel 1 yn rhoi un pwynt
perthynol (1)
Ar gyfer Lefel 2 dylech geisio cael o leiaf ddau
bwynt neu ddwy frawddeg hanesyddol yn eich ateb.
(2)
 
15
YR ASTUDIAETH O DDATBLYGIAD     Cwestiynau
Disgrifiwch 
Ee Disgrifiwch y gosb o drawsgludiad            

Ar Lefel 2 dylech geisio cael o leiaf dair
brawddeg yn eich ateb.   Dylech wneud o leiaf
ddau bwynt gwahanol gyda digon o fanylion
hanesyddol
(3-4)
Beth rydym yn chwilio amdano mewn cwestiynau
disgrifiwch?
Disgrifiad syml or term / digwyddiad /
person   Bydd atebion Lefel 1 yn rhoi un ffaith
neu ddau gyfeiriad gwan
(1-2)
 
16
YR ASTUDIAETH O DDATBLYGIAD   Cwestiynau
Eglurwch  
Ee Eglurwch sut y gwnaeth aflonyddwch
gwleidyddol a chymdeithasol helpu i achosi
trosedd ar ddechraur bedwaredd ganrif ar
bymtheg      
Nid disgrifiad !   Rydym am wobrwyo atebion syn
rhoi rhesymau dros neu ffactorau syn
gysylltiedig âr digwyddiadau a nodir   Bydd
atebion syn disgrifio bob amser yn aros ar Lefel
1   Bydd atebion syn rhoi UN rheswm yn cyrraedd
brig Lefel 1 (1-3)  
Yn syml, i gael marciau Lefel 2 rhowch o leiaf
ddau reswm neu ddwy ffactor wahanol.   Defnyddiwch
ddau baragraff ar wahân a rhywfaint o iaith
rhestru   ee un rheswm yw rheswm arall
yw . un ffordd yw .. ffordd arall yw
.. (4-6)
Beth rydym yn chwilio amdano mewn cwestiynau
eglurwch?
     
17

YR ASTUDIAETH O
DDATBLYGIAD   Cwestiynau Pwysigrwydd   Ee Pa
mor bwysig oedd gwyddor fforensig a thechnoleg o
ran atal a chanfod trosedd yn yr ugeinfed
ganrif?      
  Bydd atebion Lefel 1 yn rhoi rhywfaint o
fanylion disgrifiadol a dim byd arall
(1-2)
Bydd atebion Lefel 2 yn ceisio rhoi barn ar
bwysigrwydd y cwestiwn a ofynnwyd   Ee pam maen
bwysig, beth oedd y sefyllfa ynghynt, sut mae
pethau wedi gwella   Bydd camgymeriadau /
hepgoriadau
(3-5)
Beth rydym yn chwilio amdano mewn cwestiynau
pwysigrwydd?    
     
Bydd atebion Lefel 3 yn egluro pwysigrwydd y
mater allweddol.   Dylent gyfeirio at faterion
megis y sefyllfa flaenorol, sut roedd pethau wedi
newid / gwella.   Byddant yn defnyddio manylion
hanesyddol cywir ac yn llunio barn ar y cwestiwn
gosod.
(6-8)
18
YR ASTUDIAETH O DDATBLYGIAD     Cwestiynau
d   Ee Ym mha ffyrdd mae agweddau at gosbi
troseddwyr wedi newid o oes y Tuduriaid hyd
heddiw?    
Bydd gan atebion Lefel 2 ddau neu dri o
ffeithiau   Bydd atebion Lefel 2 yn defnyddior
sgaffald yn unig   Bydd atebion Lefel 2 ond yn
cynnwys dau gyfnod yn eu hateb

(3-5)    
Bydd atebion Lefel 3 yn trafod y cyfnod y
gofynnwyd amdano.   Bydd atebion Lefel 3 yn
trafod o leiaf dri chyfnod astudio, mwy
gobeithio  Bydd atebion Lefel 3 yn awgrymu rhyw
newid neu barhad yn y mater
(6-8)
Beth rydym yn chwilio amdano yng nghwestiwn (d)?
Bydd atebion Lefel 1 yn gwneud sylwadau
cyffredinol amwys, eithafol yn unig.
(1-2)
           
Bydd atebion Lefel 4 yn trafod y cyfnod yn dda
iawn ac mewn ffordd gytbwys   Bydd atebion Lefel
4 yn dangos bod pethau wedi newid ar wahanol
gyfraddau   Bydd atebion Lefel 4 yn dangos bod
rhai pethau wedi aros yr un peth yn ystod y
cyfnod neu rhwng yr oesau (9-10)