REDNIOWIECZE WIEKI CIEMNE, DARK AGES EPOKA REDNIOWIECZA - PowerPoint PPT Presentation

1 / 72
About This Presentation
Title:

REDNIOWIECZE WIEKI CIEMNE, DARK AGES EPOKA REDNIOWIECZA

Description:

REDNIOWIECZE WIEKI CIEMNE, DARK AGES EPOKA REDNIOWIECZA redniowiecze dzielimy zasadniczo na 3 etapy: WCZESNE REDNIOWIECZE (od ko ca V wieku do ko ca X ... – PowerPoint PPT presentation

Number of Views:102
Avg rating:3.0/5.0
Slides: 73
Provided by: gim8Katow
Category:

less

Transcript and Presenter's Notes

Title: REDNIOWIECZE WIEKI CIEMNE, DARK AGES EPOKA REDNIOWIECZA


1
SREDNIOWIECZE
  • WIEKI CIEMNE,
  • DARK AGES

2
EPOKA SREDNIOWIECZA
  • Sredniowiecze dzielimy zasadniczo na 3 etapy
  • WCZESNE SREDNIOWIECZE
  • (od konca V wieku do konca X wieku)
  • PELNE ( DOJRZALE) SREDNIOWIECZE
  • (az do XIV wieku, ze szczytowym okresem rozwoju w
    XIIXIII wieku)
  • PÓZNE SREDNIOWIECZE (od XIV wieku)

3
RAMY CZASOWE
  • Europa - od IV/V w. do XV w.  
  • Poczatek epoki
  • 313 r. - zgoda Konstantyna Wielkiego na
    wyznawanie chrzescijanstwa
  • 330 r. - przeniesienie stolicy Cesarstwa
    Rzymskiego do Konstantynopola
  • 476 r. - upadek cesarstwa zachodnio- rzymskiego
  • Koniec epoki
  • 1450 r. - wynalezienie druku
  • 1453 r. - upadek Konstantynopola
  • 1492 r. - odkrycie Ameryki1517 r. - wystapienie
    Marcina Lutra

4
NAZWA EPOKI
  • Sredniowiecze to termin okreslajacy epoke
    historii i kultury europejskiej, obejmujacy okres
    miedzy starozytnoscia a czasami nowozytnymi.
  • Nazwa epoki wywodzona jest z lacinskiego
    okreslenia medius aevus (sredni wiek), lub media
    tempora (wieki srednie).
  • Nazwe te wprowadzili w XV i XVI wieku wloscy
    humanisci, pragnac wyróznic "wieki srednie jako
    mroczny okres, oddzielajacego ówczesne czasy od
    swietnej epoki starozytnosci.
  • Taka periodyzacje spopularyzowal Christoph Keller
    (Cellarius) w XVII wieku.

Nazwa epoki
5
RAMY CZASOWE
  • Granice czasowe sredniowiecza nie sa scisle
    ustalone, szczególnie w przypadku granicy
    poczatkowej.
  • Powszechnie przyjmuje sie, ze jest to okres
    historyczny rozciagajacy sie od czasów rozpadu
    Cesarstwa zachodnio-rzymskiego i wedrówek ludów,
    do poczatków Renesansu.
  • Podawane w rozmaitych opracowaniach daty poczatku
    i konca epoki sa w duzej mierze symboliczne i
    wiazane z rozmaitymi wydarzeniami historycznymi o
    niejednolitym znaczeniu.

6
NAJDLUZSZA EPOKA
  • Najczesciej za poczatek epoki przyjmuje sie rok
    476, koniec istnienia Imperium Rzymskiego, w
    którym zostal pozbawiony wladzy ostatni cesarz
    zachodniorzymski, Romulus Augustulus.
  • Za koniec sredniowiecza przyjmuje sie najczesciej
    rózne daty
  • wynalezienie druku przez Gutenberga
  • (ok. 1450),
  • zdobycie Konstantynopola przez Turków
  • upadek cesarstwa bizantyjskiego (rok 1453),
  • dotarcie Krzysztofa Kolumba do Ameryki
  • wreszcie wystapienie Lutra w 1517 r.

7
BÓG, HONOR, OJCZYZNA!
  • Najwyzsza wartoscia w tym okresie byl Bóg i
    Kosciól, jako potezna instytucja, pelnil w
    sredniowieczu role kulturotwórcza. Duchowni
    dawali poczatek literaturze.
  • Wsród glównych propagowanych wzorców byly -
    ideal ascety (swietego) - ideal rycerza - ideal
    wladcy - ideal kochanka.

8
Wielkie idealy
  • Ideal ascety - czlowiek wybierajacy droge
    ascezy swiadomie rezygnuje z uciech i wygód zycia
    ziemskiego. Ideal rycerza - czlowiek calkowicie
    wierny kodeksowi rycerskiemu (wiernosc wladcy,
    karnosc, honor, walecznosc...).
  • Ideal wladcy - Stworzony przez epike rycerska
    wizerunek wladcy sprawiedliwego, surowego,
    walecznego, broniacego wiary chrzescijanskiej (
    Karol Wielki, Boleslaw Chrobry ).Ideal kochanka
    - propaguje go liryka milosna zgodnie z zasada,
    ze kazdy rycerz powinien miec dame swego serca.

9
KIERUNKI FILOZOFICZNE
  • AUGUSTYNIZM
  • doktryna filozoficzno-religijna Sw. Augustyna, a
    takze wywodzace sie z niej inne kierunki
    pochodne.
  • Do XIII wieku byla oficjalna filozofia Kosciola
    katolickiego.
  • System ten zaklada istnienie dramatycznego
    rozdarcia miedzy Bogiem i swiatem, a wiec miedzy
    bytem duchowym i cielesnym. Rozdarcie to jest
    szczególnie widoczne wewnatrz czlowieka, którego
    dusza jako byt wyzszy dazy ku sprawom wiecznym, a
    cialo jako byt nizszy dazy ku rzeczom
    materialnym, ku upadkowi, co jest potwierdzeniem
    slów z biblijnej Ksiegi Koheleta  "Marnosc nad
    marnosciami - wszystko marnosc".

10
SWIETY AUGUSTYN
  • sw. Augustyn (354-430), syn sw. Moniki. Pochodzil
    z Afryki Pólnocnej.
  • Ukonczyl studia w Kartaginie. Przez pewien czas
    byl zwolennikiem manicheizmu, nastepnie
    sceptycyzmu i neoplatonizmu. Prowadzil tez wlasna
    szkole retoryki.
  • W 387 r. przyjal chrzest, nastepnie swiecenia
    kaplanskie, a w 396 r. zostal biskupem Hippony.
  • Najwazniejsze dzielo Augustyna to Wyznania
    (napisane ok. 400 r n.e.).

11
TOMIZM
  • Twórca byl sw. Tomasz z Akwinu (1225-1274).Od
    1252 r. wykladal w Paryzu.
  • Wprowadzil rozróznienie na wiare, która zajmuje
    sie teologia, i wiedze, której dotyczy filozofia.
    Uwazal, ze niektóre prawdy wiary przekraczaja
    rozum, nie sa jednak z nim sprzeczne.
  • Istnienia Boga mozna, wiec dowiesc rozumowo.
  • Sw. Tomasz podawal 5 dowodów na istnienie Boga.
    Byl racjonalista i uwazal, ze wiedza pochodzi z
    doswiadczenia.
  • Zajmowal sie równiez ekonomia. Twierdzil, ze
    wlasnosc prywatna i nierównomierny podzial dóbr
    sa zgodne z natura. Uznawal koniecznosc wymiany
    handlowej. Opracowal pojecie sprawiedliwej ceny.

12
Podstawowe zalozenia
  • W hierarchii bytów czlowiek znajduje sie miedzy
    zwierzetami a aniolami.
  • Czlowiek jest istota, która zastanawia sie nad
    swoim losem.
  • Zdolnosc do refleksji i umiejscowienie miedzy
    bytami wyzszymi i nizszymi powoduje, ze czlowiek
    ma poczucie rozdarcia miedzy cielesnoscia (typowa
    dla zwierzat) a duchowoscia (charakterystyczna
    dla aniolów). Czlowiek jest tez rozdarty miedzy
    dobrem a zlem.
  • Dzieje swiata to historia walki dobra ze zlem.

13
SW. TOMASZ Z AKWINU
  • Sw. Tomasz z Akwinu (1225-1274), urodzony we
    Wloszech, czlonek zakonu dominikanów.
  • Od 1252 r. wykladal w Paryzu.
  • Najwazniejszymi jego dzielami byly Summa
    filozoficzna i Summa teologiczna.

14
PODSTAWOWE ZALOZENIA
  • Czlowiek umieszczony jest w hierarchii bytów,
    jednak jego sytuacja nie jest tragiczna, poniewaz
    zajmuje on wlasciwe sobie miejsce.
  • Czlowiek musi realizowac swoje powolanie walczac
    z pokusami.
  • Tomizm przykladal duza wage do zagadnien
    etycznych.
  • Najwyzej ceniona cnota byla roztropnosc.
  • Spoleczenstwo zbudowane jest z hierarchicznie
    ulozonych stanów.
  • Czlowiek, kierujacy sie cnota, powinien
    przestrzegac prawa i spelniac obowiazki wlasciwe
    dla warstwy, do której nalezy.
  • Naruszanie hierarchii spolecznej jest ciezkim
    grzechem.

15
Scholastyka
  • Twórcami byli Albert Wielki i sw. Tomasz z
    Akwinu.
  • Scholastyka byla metoda rozumowania polegajaca na
    scislym stosowaniu ustalonej procedury.
  • Skladala sie ona z komentowania tekstu, dyskusji
    i wyciagania wniosków.

16
PODSTAWOWE ZALOZENIA
  • Dogmaty i prawdy wiary sa niepodwazalne, mozna
    jednak uzasadnic je rozumowo.
  • Metody rozumowego dowodzenia przejeto z dziela
    pt. Logika autorstwa Arystotelesa
  • Scholastyka stala sie podstawa teologii, czyli
    nauki o Bogu.

17
Franciszkanizm
  • Twórca byl sw.FRANCISZEK Z ASYZU (1182-1226).
    Jego prawdziwe nazwisko brzmialo Giovanni di
    Bernardone. Pochodzil z bogatej rodziny
    kupieckiej.
  • Wiódl zycie wedrownego kaznodziei. Zalozyl zakon
    zebraczy nazwany braci mniejszych nazwany pózniej
    franciszkanami.
  • Najwazniejsze dzielo nurtu franciszkanskiego to
    Kwiatki sw. Franciszka - anonimowy zbiór legend o
    sw. Franciszku i jego towarzyszach.

18
PODSTAWOWE ZLOZENIA
  • Podstawa wiary jest milosc do swiata i
    stworzenia.
  • Doslowne rozumienie ewangelicznych nakazów
    milosierdzia, ubóstwa i braterstwa.
  • Wiara prosta i radosna.

19
UNIWERSYTETY
  • W wiekszych miastach na podobienstwo
    rzemieslniczych cechów powstawaly zwiazki
    (korporacje) mistrzów i uczniów, które daly
    poczatek szkolom wyzszym, które nazywano
    poczatkowo studium generale, a potem universitas.
  • Uniwersytety posiadaly pewnego rodzaju autonomie,
    np. wylaczne prawo nadawania stopni naukowych i
    nauczania w calym swiecie chrzescijanskim.
    Dysponowaly takze niezaleznoscia prawna od wladz
    miejskich. W XII-XIII wieku powstala wiekszosc
    najslawniejszych uniwersytetów europejskich

20
KU NIEOGRANICZONEJ WIEDZY
  • Uniwersytet Bolonski
  • Uniwersytet Paryski
  • Uniwersytet Oksfordzki
  • Uniwersytet w Cambridge
  • Uniwersytet Padewski
  • W XIV wieku
  • uniwersytet w Rzymie (1303)
  • uniwersytet we Florencji (1321)
  • uniwersytet w Pizie (1343)
  • uniwersytet w Pradze (Uniwersytet Karola)
  • uniwersytet w Krakowie (Uniwersytet Jagiellonski)

21
UNIWERSYTET JAGIELLONSKI
  • Collegium Maius

22
  • Collegium Novum

23
UNIVERSITAS JAGIELLONICA
  • Uniwersytet Jagiellonski (historyczne
    nazwy lac.
  • Studium Generale, Akademia Krakowska, Szkola
    Glówna Koronna) - najstarsza polska wyzsza
    uczelnia, jeden z najstarszych w Europie
    uniwersytetów, mieszczacy sie w Krakowie.
  • Powstal w 1364 roku z inicjatywy Kazimierza III
    Wielkiego, odnowiony i unowoczesniony przez
    Jadwige Andegawenska i Wladyslawa II Jagielle. W
    XIX wieku nadano mu nazwe Jagiellonski, by
    podkreslic jego zwiazki z ta dynastia.

24
LITERATURA EPOKI
  • Charakterystyczna cecha literatury
    sredniowiecznej jest jej szczególne zaangazowanie
    w kwestie religijne i swieckie, duchowe i
    spoleczne.
  • Literatura sluzyla okreslonym celom
  • pouczeniu i wychowaniu,
  • potepieniu zla i afirmacji dobra
  • poszerzeniu wiedzy
  • pokazywaniu wzorców osobowych.

25
SREDNIOWIECZNE DZIELA
  • Bogurodzica,
  • Piesn o Rolandzie,
  • Tristan i Izolda,
  • Dagome iudex,
  • Kazania swietokrzyskie,
  • O zachowaniu sie przy stole,
  • Satyra na leniwych chlopów,
  • Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Smiercia,
  • Lament swietokrzyski.

26
GATUNKI LITERACKIE
  • kronika,
  • glosy,
  • kazanie
  • tren
  • hagiografia,
  • legenda,
  • ballada francuska,

27
GATUNKI LITERACKIE
  • epika rycerska,
  • piesn pasyjna,
  • apokryf,
  • dramat liturgiczny,
  • misterium,
  • moralitet.

28
TEORIA LITERATURY
  • POJECIA ZWIAZANE Z LITERATURA SREDNIOWIECZNA
  • ARCHAIZM
  • PERSONIFIKACJA
  • APOSTROFA
  • PRZERZUTNIA
  • WIERSZ INTONACYJNO- ZDANIOWY
  • DYDAKTYZM
  • EPITET
  • PARALELIZM

29
Twórcy literatury
  • anonimowosc,
  • Dante Alighieri,
  • Francois Villon,
  • Przeclaw Slota,
  • Gall Anonim..

30
Dance macabre
  • Taniec smierci byl jedna z najpopularniejszych
    alegorii w sztuce plastycznej i literaturze
    póznego sredniowiecza. Przedstawienia tego typu
    powstawaly jako upomnienie przed nieuchronnym
    smiertelnym losem, ale takze jako wyraz
    rozczarowania marnoscia swiata i skargi na
    przemijanie.
  • Przedstawia on trupy w stanie rozkladu toczone
    przez robactwo, zaby czy weze, zmumifikowane
    zwloki ludzkie lub szkielety w ludycznym gescie
    triumfu porywajace do tanca przedstawicieli
    wszystkich warstw spolecznych (stanów). Danse
    macabre symbolizuje równosc wszystkich ludzi
    wobec smierci.

31
Taniec smierci w Sredniowieczu
  • Hans Holbein
  • Wczesne tance smierci przedstawiaja kolo taneczne
    w którym zwawe i rozradowane trupy tancza z
    przestraszonymi ludzmi. Wystepuje tu kontrast
    miedzy zywym i umarlym.
  • Czlowiek tanczy z trupem, tym, co pozostanie w
    przyszlosci po jego ciele, soba samym, takim
    jakim sie niebawem stanie. Pózniej krag taneczny
    rozpada sie na pojedyncze pary. Trup jest
    personifikacja smierci, niszczacej sily
    dzialajacej intencjonalnie.

32
RYCERSTWO
  • Warstwa spoleczna zlozona z konnych wojowników,
    istniejaca w Europie lacinskiej w epoce pelnego i
    póznego sredniowiecza, która wytworzyla swoisty
    styl zycia, etyke i ceremonial. Ksztaltowalo sie
    od VIII-IX w. w panstwie frankijskim, a nastepnie
    zachodniofrankijskim (Francja) epoki Karolingów,
    gdzie wzrastalo znaczenie konnicy w prowadzeniu
    wojny na miejsce pospolitego ruszenia wolnych
    mezczyzn, walczacych pieszo i w lekkim
    uzbrojeniu, pojawila sie kategoria zawzietych
    wojowników, walczacych konno i ciezej zbrojnych

33
ZIEMIA ZA SLUZBE
  • Ich wyposazenie i przygotowanie do rzemiosla
    wojskowego wymagalo stalych, znacznych dochodów,
    które moglo zapewnic posiadanie ziemi jej
    uzyskanie dokonywalo sie przez wejscie w stosunki
    zaleznosci feudalnych ziemia (beneficjum, lenno)
    stanowila wynagrodzenie za obowiazek sluzby
    wojskowej pod rozkazami seniora, którego wasalami
    stawali sie konni wojownicy - rycerze ich
    wojska, polityczne i spoleczne znaczenie roslo w
    sytuacji postepujacego oslabienia panstwa za
    ostatnich Karolingów

34
RYCERSTWO W POLSCE
  • w XI-XII w. rycerstwo pojawilo sie takze w
    Anglii, Italii, chrzesc. panstwach
    Plw.Iberyjskiego i w Niemczech, pózniej w innych
    krajach Europy Srodkowej (m.in. w Polsce od XII
    w.).

35
Obyczaje rycerskie
  • W X-XII w. ustalaly sie obyczaje rycerskie (jak
    pasowanie na rycerza), jego atrybuty (miecz z
    pasem, ostrogi) oraz wzorce idealnego rycerza,
    tworzace etos rycerski wzorcem pierwotnym byla
    postac dzielnego wojownika, walczacego dla slawy,
    hojnego, bezwarunkowo wiernego podjetym
    zobowiazaniom pod wplywem Kosciola dokonywalo
    sie uswiecanie jego roli - zakres zadan rycerza
    zostal poszerzony o ochrone slabych i bezbronnych
    (duchownych, chlopów, pielgrzymów, kobiet,
    sierot), walk z wrogami Kosciola i w obronie
    wiary (krucjaty) w wyniku próby polaczenia 2
    sposobów zycia rycerza i mnicha, doszlo do
    tworzenia zakonów rycerskich równoczesnie z
    koscielnym idealem rycerza ksztaltowal sie
    wzorzec zycia rycerza dworskiego, który
    obejmowal sluzbe wobec pana i wybranej damy,
    uczestnictwo w wyszukanych formach zycia
    towarzyskiego (jak milosc dworska) i rozrywkach
    (turnieje).

36
NA TURNIEJU
37
WZOROWY RYCERZ
  • W zachodniej Europie póznego sredniowiecza wzorce
    rycerskie kultywowano jako wyrafinowany styl
    zycia glównie na wielkich dworach (np. ksiazat
    Burgundii)
  • organizowano turnieje, zakladano zakony orderowe
    (Podwiazki, Zlotego Runa)
  • w XVI w. slowa oznaczajace rycerza (fr.
    chevalier, hiszp. caballero, ang. knight) staly
    sie tytulami szlacheckimi
  • do elementów wzorców rycerskich nawiazala
    obyczajowosc szlachecka.

38
A RYCERZOM SLAWA!
  • Apogeum znaczenia rycerstwa przypadlo na okres
    ok. 1100-1250 XII-XIII w. dokonywal sie proces
    stanowego zamykania sie rycerstwa, co oznaczalo
    nadanie mu charakteru dziedzicznego XIV-XV w. w
    wyniku przemian w technice wojskowej, a takze
    wzmocnienia wladzy monarszej w czesci panstw
    zachodnioeuropejskich nastapil spadek znaczenia
    rycerstwa feudalnego, zastepowanego przez sily
    zaciezne lennicy mniej zajmowali sie sprawami
    wojny, a glównie gospodarowaniem na ziemi -
    postepowal proces przeksztalcania sie rycerstwa w
    stan szlachecki.

39
WZORCE
  • Wzorce te wyslawiala ówczesna epika rycerska
  • fr. Piesn o Rolandzie,
  • hiszp. Piesn o Cydzie,
  • niem. Piesn o Nibelungach,
  • utwory o królu Arturze i rycerzach Okraglego
    Stolu

40
W PIESNI SILA
  • etos dworski znalazl odzwierciedlenie w liryce
  • prowansalskich trubadurów
  • pólnocnofrancuskich truwerów (XII-XIII w.)
  • niemieckich minnesingerów (XII-XIV w.).

41
DWORSKA MODA
42
DAMA BYC
43
Pasowanie na rycerza
  • Pasowanie na rycerza to nadanie adeptowi
    rzemiosla rycerskiego
  • giermkowi
  • godnosci rycerza przez wreczenie mu miecza i pasa
    (stad nazwa pasowanie).

44
Od giermka do rycerza
  • Najwazniejsze warunki to osiagniecie przez
    chlopca odpowiedniego wieku i odbycie przezen
    nalezytego stazu w charakterze rycerskiego slugi
    giermka.
  • Z kolei sama ceremonia z poczatku byla bardzo
    uproszczona, wystarczalo uderzenie przez innego
    rycerza dlonia w kark lub w policzek.
  • Pózniej jednak uroczystosci pasowania stawaly sie
    czesto coraz bardziej rozbudowane i wyszukane

45
BEZ USTALONEGO CEREMONIALU
  • Nie bylo nawet ustalone, kto mógl pasowac
    mlodzienca na rycerza czasem byl to inny rycerz,
    czasem kaplan.
  • Swieto pasowania czesto urzadzano w Zielone
    Swiatki, co oprócz sprzyjajacej wiosennej
    pogody mialo przywolywac wspomnienie zeslania
    Ducha Swietego na apostolów, podkreslajac
    mistyczny i religijny aspekt uroczystosci.

46
KOEDKS RYCERSKI
  • Glówne zasady rycerzy
  • czleka wszelakiego szanowac
  • milosc w sercu nosic
  • prawde sercem i usty wyznawac
  • dobra i prawosci przed zlem i niesprawiedliwoscia
    bronic
  • slowu danemu wiernym byc
  • zapalczywosci nie miec, gniewu nierozwaznym
    uczynkiem nie wykonywac
  • zwazac na dume rycerska by pycha nie zostala
    splamiona
  • nigdy, jako zyw, pleców swoich wrogowi nie
    ukazywac

47
O SLUZBIE
  •  
  • cialo swe w sprawnosci trzymac, byc zawsze do
    broni gotowym
  • majatek swój pomnazac i w nalezytym porzadku
    trzymac, by godnie w pole wystapic, gdy zajdzie
    potrzeba
  • w milosierdziu swoim hojnym byc, w zlej
    przygodzie uczynkiem i majatkiem wspomagac
  • ducha swego i cialo doskonalic, w wiernosci
    powolaniu swemu pozostawic

48
O PORZADKU
  • sprzeczek nie milowac
  • ze sklóconymi pojednac sie przed slonca zachodem
  • rozkazaniu starszego we wszystkim byc poslusznym
  • oczu nie zamykac na grzechy wystepnych braci,
    lecz ku ich naprawie podazac
  • nie byc winu ponad miare oddanym, umysl w
    trzezwosci trzymac
  • do przyzwoitosci sie wdrazac, slów Zlego w
    zwyczaju nie nasladowac
  • oreza pochopnie nie dobywac, w stanie gotowosci
    utrzymywac
  •  

49
TRADYCJA POZOSTALA
  • Pierwszy stopien oficerski formalnie nadaje w
    Polsce prezydent RP, natomiast wreczenia tego
    stopnia stanowi element ceremonialu wojskowego,
    nawiazujacy do sredniowiecznej tradycji
    rycerskiej - pasowania na rycerza.

50
ARCHITEKTURA
  • stworzenie nowego, tzw. gotyckiego (zebrowego)
    sklepienia,
  • zastosowanie luku ostrego (zastapil on romanski
    luk o ksztalcie zblizonym do pólokregu)
  • podwyzszenie budowli i czesciowe zastapienie
    scian przez powiekszone do wielkich rozmiarów
    okna.
  • Nadawalo to budowlom gotyckim wrazenie nie
    spotykanej dotad lekkosci.

51
MOCNE MURY!
52
XII W. ROZKWIT ARCHITEKTURY ROMANSKIEJ
  • skala bogactwa wyrózniala sie katedra na Wawelu i
    czesciowo na niej wzorowana kolegiata w Tumie
    (pod Leczyca)
  • formy kosciolów klasztornych oraz swiatyn
    kongregacji kanonickich (Wroclaw, Czerwinsk ob.
    Czerwinsk n. Wisla, Kruszwica, Opatów,
    Trzemeszno) inspirowala glównie architektura
    zreformowanych benedyktynów niemieckich.
  • przy grodach moznowladcy fundowali male koscioly,
    czesto z wieza wewnetrzna - empora (Prandocin,
    Wysocice).

53
ARCHITEKTURA ROMANSKA
  • grube mury
  • male okna
  • wrazenie przysadzistej budowli
  • sklepienia kolebkowe i krzyzowe
  • prostota, surowosc, malo dekoracji
  • proporcjonalnosc
  • portal symbolizuje droge ku wiecznosci

54
KATEDRY SYMBOLEM SREDNIOWIECZA
  • Fasada katedry w Reims, Francja - przyklad
    budowli gotyckiej.

55
  • Rotunda sw. Prokopa - przyklad budowli romanskiej

56
SZTUKA I ARCHITEKTURA
  • W okresie wczesnego sredniowiecza (VIX w.)
    rozwinelo sie na ziemiach przyszlego panstwa
    polskiego kilka rodzajów budownictwa
  • drewniano-ziemne konstrukcje obronne grodów
    (Gniezno, Poznan) gestej drewnianej zabudowie
    wewnetrznej konstrukcji zrebowej,
  • drewniane swiatynie (Szczecin),
  • kamienne obwalowania miejsc kultu religijnego
    (Lysiec ob. Lysa Góra, Sleza)
  • sypano takze kopce ziemne ku czci panujacych
    (tzw. Kopiec Krakusa) oraz kopano mogily
    cialopalne (Lipsk k. Zamoscia)

57
RZEMIOSLO
  • Rzezbiono w drewnie i kamieniu posagi kultowe
    (tzw. baby),
  • wyrabiano zdobione przedmioty drewniane,
    ceramiczne, kosciane, rogowe, zlotnicze, tkaniny.
  • Wraz przyjeciem chrzescijanstwa Polska znalazla
    sie kregu wplywów zachodniej sztuki
    przedromanskiej romanskiej, zwlaszcza
    karolinskiej i ottonskiej, korzystano m.in.
    wzorów czeskich, saskich, nadrensko-mozanskich
    wloskich.

58
OKAZALE I TRWALE
  • W X i XI w. wznoszono juz katedry formie
    bazylikowej (Poznan, Gniezno, Kraków),
  • tzw. Palatia z kaplicami (Ostrów Lednicki,
    Giecz), zalozenia klasztorne (Tyniec).

59
ZAMKI I TURNIEJE RYCERSKIE
60
Sredniowiecze dzis
61
SREDNIOWIECZNA SZTUKA
62
SZTUKA I PISMIENNICTWO
63
Sredniowieczne ryciny
64
SZTUKA I ARCHITEKTURA
65
NAJSLYNNIEJSZE BUDOLWE
  • KATEDRA
  • NOTRE DAME
  • PARYZ

66
WYSOKO KU BOGU
  • KATEDRA GOTYCKA W PELPLINIE

67
MILOSC PO GRÓB
  • TRISTAN I IZOLDA
  • PRAWZÓR WIECZNIE ZYWEJ MILOSCI

68
SWIETA INKWIZYCJA
  • Lacinskimi terminami "inquisitio corporalis" lub
    "examinatio cum gravitate" okreslano w dawnym
    wymiarze sprawiedliwosci srodki dowodowe o
    charakterze cierpien fizycznych, zadawane w toku
    postepowania sadowego, celem wymuszenia zeznan
    oskarzonego, dla osiagniecia przyznania sie do
    winy lub udowodnienia zarzucanego czynu.

69
SPOSÓB NA POKORE?
  • Najskuteczniejszm sposobem uzyskania przez dawna
    Temide wymienionych rezultatów, bylo stosowanie
    tortur.

70
WYGNAC ZLO
71
POD GRUNWALDEM
,
72
Fragment Bitwy pod GrunwaldemJana Matejki.
  • Grunwald
  • WOJCIECH KOSSAK
Write a Comment
User Comments (0)
About PowerShow.com